Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hinduizm mezheplerinin başlıca akımları Şaivizm, Şaktizm, Vişnuizm ve 'dir.
Ana mezhepleri
Vişnaizm
Vişnavitler (Vişnu mezhebi mensupları) Vişnu'yu en yüce Tanrı diğer Tanrıları ise ikincil olarak görürler. Gerekçeleri ise Vişnavitlerin Bhagavad Gita'da "Kulun ibadet ettiği uluhiyet veya form ne olursa olsun arzularını ben karşılarım." (Gita:7:21-22)
Bu mezhebin MÖ 5. ya da 6. yüzyılda ortaya çıktığı sanılmaktadır. Tüm Hinduizm mezhepleri içinde ikinci en genç olanıdır.
Kutsal Kitapları, Bhagavad Gita (MÖ 300), Srimad Bhagavatam, Ramayana, Mahabharatta, Veda'lar ayrıca 12 temel upanishad ve bunlardan başka 13 Vaishnava upanishadı. Vaishnava mezhebinin okullarından biri olan Hare Krishna tarikatı 108 upanishadı da kabul ettiğini söyler.
Felsefeleri; Avatar yani Tanrı'nın dünyaya bedenlenerek gelmesi inancı vardır. İslam, Hristiyanlık, Musevilik inancına en yakın dindir. İnsan ile Tanrı olan Vişnu (veya Krişna ya da rama) arasında fark vardır. Mokşa yani kurtuluş, Krişna'nın saf bilinciyle kaplanmış olarak onun spiritüel mekanındaki sonsuz mutluluktur. Tanrı ile bir olmak/aynı olmak inancı Vaishnavism mezhebinde vardır yalnız kişi Tanrı'da tamamen yok olmaz, kendi ruhsal özellikleri Tanrı'nın ruhuyla tamamen karışmaz denize atılan taş gibi Tanrısal bilinçle kaplanır ancak özü ayrı kalır bu anlamda Tanrı ile ruhlar tamamen ayrıdır ve ayrı kalacaktır. Doğum ölüm zincirinden kurtulan onun mekanında yaşamaya gidecektir. İnsan Tanrı özüne sahiptir, ilahidir, ama "Tanrı" değildir ve evren Brahman'ın tezahürüdür ama "aynısı" değildir. Yarı Tanrılar da Brahman'ın(Krişna) tezahürü değildir ama onun tarafından yaratılmışlardır. Birkaç Vişnu mezhebine göre madde gerçektir yanılsama değildir. Bazı Vaishnava mezheplerinin (Dvaita) kullandığı "Madde gerçektir" ifadesi, "madde" olgusunun da kozmosta yeri olduğunu ifade eder, bu anlamda madde yanılsama değildir ancak kesinlikle illüzyondur, maddeyi bu bedenle ve duyu organlarıyla olduğu gibi algılamak olanaksızdır bu anlamda her şey "illüzyondur". Tüm vaishanavların kutsal kitap olarak kabul ettiği Srimad bhagavatam şöyle der:
"Tanrı tarafından yaratılan bir yanılgı sonucu, evren gerçek olmadığı halde gerçekmiş gibi görünür, tıpkı rüyada çektiğimiz acıların yalnızca hayalden ibaret olması gibi." (Srimad Bhagavatam 10.14.22)
Saf monizm görüşünü (Filozof Şankara'nın görüşünü) benimsemiş diğer Vaishnavalara göre madde gerçekten de yoktur, yani duyu organlarıyla algılanabilen dışında "madde" gerçekliği yoktur.
Tek tanrılı bir mezheptir. Tek bir "Tanrı" vardır, o da Krişna'dır (Vişnu'nun avatarı). Bundan başka bir de "üstün melekler" veya Tanrı'nın hizmetçileri olan varlıklar vardır bunlara "yarı Tanrı" denir. Brahma ve Şiva bazı Vaishnava mezheplerince Vişnu'nun tezahürleri olarak görülürken bazılarınca Vişnu'dan sonraki en önemli 2 "Tanrı'ya yakın güçte yarı-Tanrı" olarak görülür.
En önemli amaç Tanrı'ya ibadet etmektir. (Bhakti-Yoga) İman birinci plandadır. Mistik bilgi ve yoga uygulamaları ikinci plandadır.
Vaishnava'lar, yaygın olarak, Vishnu'nun avatarı olan veya Tanrı'nın bizzat kendi formu kabul edilen Krişna'ya ibadet ederler.
Şaivizm
Şaivizm'de Vişnu ve Brahma, Şiva'nın tezahürleri olarak görülürler. Şivitlerin dünya üzerindeki en kutsal kabul ettikleri manastır Nepal'in başkenti Katmandu'nun doğusundaki Bagmati nehrinin kenarındaki Paşupatinat Manastırıdır. Şaivitler hem monistik hem de düalistik felsefeleri izlerler.
En eski Hindu mezhebi olduğu düşünülür. Ayrıca Hindistan'ın MÖ 1500'lerde Aryan işgalinden önceki mezhebiydi. Çok eski ve köklü bir uygarlık olan (MÖ 3000) İndüs uygarlığının (veya Harappa) 2 mezhebinden biriydi. Öyle ki bu uygarlıktan kalan Şiva şekilleri/biçimleri Şiva'ya ait diğer kalıntılar ortaya çıkarılmıştır. Şivacılık, en mistik Hindu mezhebidir, geçmişte Dravid/Sudric ırkına ait idi.
Kutsal kitapları; Şiva Agamaları (en eski Saivism metinleri), Tirumantiram, Şiva puranları, Vaishnava upanişadları hariç diğer upanishadlar (95 upanishad). Şiva mezhepleri bunlara ilaveten Vedalar'ı (Rig, Atharva, Yajur, Sema) da kabul eder. Lingayat hariç bütün Şivacı mezhepler Vedalar'ı kabul etmektedir, Lingayat mezhebi, Budizm gibi Hinduizmden ayrılıp ayrı bir kimlik kazanmıştır. Keşmir Şivacılığının bunlara ilaveten kendine has kutsal kitapları da vardır. Şiva Agamaları 28 tanedir, her bir Agama; felsefe, yoga, ibadet ve tapınak ile ilgili konulara değinen bölümlerinden oluşur, Keşmir Şivacılığı, bunlara ilaveten 64 Agama'yı daha kabul eder. Saivism kutsal kitaplarından biri Tirumantiram 28 Agama'dan bahsetmektedir
Felsefeleri; Avatar yani Tanrı'nın bedenlenmesi inancı yoktur. Onlara göre Tanrı bedenlenmez. Panenteist bir mezheptir, her şey Brahman'dır. İnsanlar da aslında öz olarak Tanrı'dır. Her şey Brahman'ın (Şiva) tezahürüdür. Bütün yarı tanrı denen varlıklar Brahman'nın tezahürleridir. Aryan işgalinden sonra Krişna da Saivism taraftarlarınca milyonlarca yarı tanrıdan sadece biri olarak kabul edilmiştir. Mokşa yani kurtuluş demek, insanın özünün/ruhunun bir yağmur damlasının okyanusa karışıp onunla tamamen bir olması gibi sonsuz brahman'a (Şiva) karışarak onunla bir olması demektir. Tanrı ile insanın ruhu birdir (okyanus- su damlası örneği). Her şey Tanrı'nın parçasıdır da denebilir. Kötülüğün yok edicisi olduğu kabul edilen, "yok edici" varlıklara tapma olgusu da vardır
Yoga, tapas uygulamaları, mistik bilgi ve amel birinci planda, iman ikinci plandadır.Asıl amaç Tanrı'nın üstün ve gizemli özünün ve insanın ruhunun aslında onunla bir olduğunun farkına varmak deneyimlemek ve cehaletten kurtulmaktır.
Şaktizm
Şaktalar çeşitli biçimler altında Şakti (veya Devi)'ye tapınırlar. Şaktizm Vedanta, Tantra, Samkhya felsefeleriyle ilişkilidir ve zengin bir Bhakti Yoga geleneği de bulunmaktadır.
Saivism ile beraber en eski Hindu mezhebidir. Bu da aynı Saivism gibi, MÖ 3000 yıllarında İndüs Uygarlığı'nın (ve Harappa) diniydi. O yıllarda Saivism ile iki vahşi bir biçimde resmedilen Kali ma (Kali ana) (Kara Tanrıça) isimli Tanrıça'ya da tapılmaktadır, Kali-ma, Shakti mezhebi taraftarlarınca "kötülüğün yok edicisi" olarak nitelendirilir. Saivism'den farklı olarak büyücülük uygulamaları ön plandadır. Pagan bir din sayılabilir. Paganizm ile en çok yakınlık gösteren Hindu dinidir. Doğaya, ağaçlara, böceklere, hayvanlara, gök cisimlerine de tapılır.
Bu inançta hem mistik bilgi ve yoga hem de iman eşit ağırlıktadır.
Smartizm
Smartalar tüm tezahürlerin Brahman'dan ortaya çıktığını kabul ederek Advaita (ikiliksizlik) felsefesini izlerler. Kişisel Tanrılar Brahman'ın farklı isimlerdeki görünümleridir. Smarta perspektifi Batı'daki hakim Hinduizm algısıdır. Neo Hinduizm de denir.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hinduizm mezheplerinin baslica akimlari Saivizm Saktizm Visnuizm ve dir Ana mezhepleriVisnaizm Visnavitler Visnu mezhebi mensuplari Visnu yu en yuce Tanri diger Tanrilari ise ikincil olarak gorurler Gerekceleri ise Visnavitlerin Bhagavad Gita da Kulun ibadet ettigi uluhiyet veya form ne olursa olsun arzularini ben karsilarim Gita 7 21 22 Bu mezhebin MO 5 ya da 6 yuzyilda ortaya ciktigi sanilmaktadir Tum Hinduizm mezhepleri icinde ikinci en genc olanidir Kutsal Kitaplari Bhagavad Gita MO 300 Srimad Bhagavatam Ramayana Mahabharatta Veda lar ayrica 12 temel upanishad ve bunlardan baska 13 Vaishnava upanishadi Vaishnava mezhebinin okullarindan biri olan Hare Krishna tarikati 108 upanishadi da kabul ettigini soyler Birla Mandir Hindistan in en unlu Visnucu tapinaklarindan biridir Felsefeleri Avatar yani Tanri nin dunyaya bedenlenerek gelmesi inanci vardir Islam Hristiyanlik Musevilik inancina en yakin dindir Insan ile Tanri olan Visnu veya Krisna ya da rama arasinda fark vardir Moksa yani kurtulus Krisna nin saf bilinciyle kaplanmis olarak onun spirituel mekanindaki sonsuz mutluluktur Tanri ile bir olmak ayni olmak inanci Vaishnavism mezhebinde vardir yalniz kisi Tanri da tamamen yok olmaz kendi ruhsal ozellikleri Tanri nin ruhuyla tamamen karismaz denize atilan tas gibi Tanrisal bilincle kaplanir ancak ozu ayri kalir bu anlamda Tanri ile ruhlar tamamen ayridir ve ayri kalacaktir Dogum olum zincirinden kurtulan onun mekaninda yasamaya gidecektir Insan Tanri ozune sahiptir ilahidir ama Tanri degildir ve evren Brahman in tezahurudur ama aynisi degildir Yari Tanrilar da Brahman in Krisna tezahuru degildir ama onun tarafindan yaratilmislardir Birkac Visnu mezhebine gore madde gercektir yanilsama degildir Bazi Vaishnava mezheplerinin Dvaita kullandigi Madde gercektir ifadesi madde olgusunun da kozmosta yeri oldugunu ifade eder bu anlamda madde yanilsama degildir ancak kesinlikle illuzyondur maddeyi bu bedenle ve duyu organlariyla oldugu gibi algilamak olanaksizdir bu anlamda her sey illuzyondur Tum vaishanavlarin kutsal kitap olarak kabul ettigi Srimad bhagavatam soyle der Tanri tarafindan yaratilan bir yanilgi sonucu evren gercek olmadigi halde gercekmis gibi gorunur tipki ruyada cektigimiz acilarin yalnizca hayalden ibaret olmasi gibi Srimad Bhagavatam 10 14 22 Saf monizm gorusunu Filozof Sankara nin gorusunu benimsemis diger Vaishnavalara gore madde gercekten de yoktur yani duyu organlariyla algilanabilen disinda madde gercekligi yoktur Tek tanrili bir mezheptir Tek bir Tanri vardir o da Krisna dir Visnu nun avatari Bundan baska bir de ustun melekler veya Tanri nin hizmetcileri olan varliklar vardir bunlara yari Tanri denir Brahma ve Siva bazi Vaishnava mezheplerince Visnu nun tezahurleri olarak gorulurken bazilarinca Visnu dan sonraki en onemli 2 Tanri ya yakin gucte yari Tanri olarak gorulur En onemli amac Tanri ya ibadet etmektir Bhakti Yoga Iman birinci plandadir Mistik bilgi ve yoga uygulamalari ikinci plandadir Vaishnava lar yaygin olarak Vishnu nun avatari olan veya Tanri nin bizzat kendi formu kabul edilen Krisna ya ibadet ederler Saivizm Saivizm de Visnu ve Brahma Siva nin tezahurleri olarak gorulurler Sivitlerin dunya uzerindeki en kutsal kabul ettikleri manastir Nepal in baskenti Katmandu nun dogusundaki Bagmati nehrinin kenarindaki Pasupatinat Manastiridir Saivitler hem monistik hem de dualistik felsefeleri izlerler En eski Hindu mezhebi oldugu dusunulur Ayrica Hindistan in MO 1500 lerde Aryan isgalinden onceki mezhebiydi Cok eski ve koklu bir uygarlik olan MO 3000 Indus uygarliginin veya Harappa 2 mezhebinden biriydi Oyle ki bu uygarliktan kalan Siva sekilleri bicimleri Siva ya ait diger kalintilar ortaya cikarilmistir Sivacilik en mistik Hindu mezhebidir gecmiste Dravid Sudric irkina ait idi Kutsal kitaplari Siva Agamalari en eski Saivism metinleri Tirumantiram Siva puranlari Vaishnava upanisadlari haric diger upanishadlar 95 upanishad Siva mezhepleri bunlara ilaveten Vedalar i Rig Atharva Yajur Sema da kabul eder Lingayat haric butun Sivaci mezhepler Vedalar i kabul etmektedir Lingayat mezhebi Budizm gibi Hinduizmden ayrilip ayri bir kimlik kazanmistir Kesmir Sivaciliginin bunlara ilaveten kendine has kutsal kitaplari da vardir Siva Agamalari 28 tanedir her bir Agama felsefe yoga ibadet ve tapinak ile ilgili konulara deginen bolumlerinden olusur Kesmir Sivaciligi bunlara ilaveten 64 Agama yi daha kabul eder Saivism kutsal kitaplarindan biri Tirumantiram 28 Agama dan bahsetmektedir Felsefeleri Avatar yani Tanri nin bedenlenmesi inanci yoktur Onlara gore Tanri bedenlenmez Panenteist bir mezheptir her sey Brahman dir Insanlar da aslinda oz olarak Tanri dir Her sey Brahman in Siva tezahurudur Butun yari tanri denen varliklar Brahman nin tezahurleridir Aryan isgalinden sonra Krisna da Saivism taraftarlarinca milyonlarca yari tanridan sadece biri olarak kabul edilmistir Moksa yani kurtulus demek insanin ozunun ruhunun bir yagmur damlasinin okyanusa karisip onunla tamamen bir olmasi gibi sonsuz brahman a Siva karisarak onunla bir olmasi demektir Tanri ile insanin ruhu birdir okyanus su damlasi ornegi Her sey Tanri nin parcasidir da denebilir Kotulugun yok edicisi oldugu kabul edilen yok edici varliklara tapma olgusu da vardir Yoga tapas uygulamalari mistik bilgi ve amel birinci planda iman ikinci plandadir Asil amac Tanri nin ustun ve gizemli ozunun ve insanin ruhunun aslinda onunla bir oldugunun farkina varmak deneyimlemek ve cehaletten kurtulmaktir Saktizm Saktalar cesitli bicimler altinda Sakti veya Devi ye tapinirlar Saktizm Vedanta Tantra Samkhya felsefeleriyle iliskilidir ve zengin bir Bhakti Yoga gelenegi de bulunmaktadir Saivism ile beraber en eski Hindu mezhebidir Bu da ayni Saivism gibi MO 3000 yillarinda Indus Uygarligi nin ve Harappa diniydi O yillarda Saivism ile iki vahsi bir bicimde resmedilen Kali ma Kali ana Kara Tanrica isimli Tanrica ya da tapilmaktadir Kali ma Shakti mezhebi taraftarlarinca kotulugun yok edicisi olarak nitelendirilir Saivism den farkli olarak buyuculuk uygulamalari on plandadir Pagan bir din sayilabilir Paganizm ile en cok yakinlik gosteren Hindu dinidir Dogaya agaclara boceklere hayvanlara gok cisimlerine de tapilir Bu inancta hem mistik bilgi ve yoga hem de iman esit agirliktadir Smartizm Smartalar tum tezahurlerin Brahman dan ortaya ciktigini kabul ederek Advaita ikiliksizlik felsefesini izlerler Kisisel Tanrilar Brahman in farkli isimlerdeki gorunumleridir Smarta perspektifi Bati daki hakim Hinduizm algisidir Neo Hinduizm de denir Ayrica bakinizAyyavazhi