Gence Muahrebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.
Gence Muharebesi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1578-1590 Osmanlı-İran Savaşı | |||||||||
18. yüzyılda Azerbaycan coğrafyası | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Safevî Devleti | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Serdar Ferhat Paşa | | ||||||||
Güçler | |||||||||
30.000 | 30.000 | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
Hafif | 20.000 ölü, yaralı ya da esir |
komutasındaki Osmanlı ordusu 29 Eylül 1588'de Gence'nin güneyinde (eski Gence Valisi) komutasındaki Safevî ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı.
Muharebe öncesi
1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda Türk orduları 1578 yılında Gürcistan'ın doğusunu ve Şirvan'ı ele geçirdikten sonra 1583'teki Meşaleler zaferiyle İran ordularını bu bölglerden kesin olarak uzaklaştırmış, 1585'te ise Tebriz'i zaptederek güneyde yeni bir cephe daha açmıştı.
Serdar Ferhat Paşa komutasındaki Türk ordusu bu iki cephe arasında kama gibi uzanan Gence'nin zaptını hedefledi. 25 Temmuz 1588'de Kars'a ulaşan ordu 10 Ağustos'ta ileri harekâtını sürdürerek Gence üzerine yürüdü. İranlılar ise kenti boşaltarak Aras nehrinin güneye çekildiler. Serdar Ferhat Paşa 3 Eylül'de çarpışma olmaksızın ve burada 9 Ekim'e kadar bir kale inşasına girişti.
Muharebe
Buna mukabil, Safevîlerin Gence Vâlisi Çukursad Valisi 'ın kuvvetleriyle bileşerek emri altına 30.000 İran askerini toplayarak karşı taarruza hazırlandı. Aras'ı aşan Safevîler Arazbar kentinde konuşlandılar.
Serdar Ferhat Paşa ise bu tehlike karşısında Şirvan Beylerbeyi komutasında bir kolorduyu İranlıların üzerine sevketti. 29 Eylül'de meydana gelen muharebede Safevî ordusu ağır bir yenilgiye uğrarken, ordunun yarısı (muharebede ve geri çekilme sırasında Aras nehrinde boğularak) öldü.
Muharebe sonrası
Bu zafer 'nın son askerî başarısı oldu. Ordusunun başında Gence'ye dönen Cafer Paşa 2 Ekim 1588'de öldü ve kalenin içinde inşa edilen cami kabristanına defnedildi.
9 Ekim 1588'de kalenin yapımı bitti ve 15 Ekim'de Türk ordusu kalede garnizon bırakarak Gence'den ayrıldı. Tiflis kalesini berkiten ordu 8 Kasım'da kışlamak üzere Erzurum'a ulaştı.
Erzurum'da Şah Abbas'ın barış teklifi geldi. Bunun üzerine 1589 yılında Osmanlılar yeni bir İran seferine çıkmazken Şah Abbas'ın elçisi Haydar Mirza'nın 14 Ekim 1589'da Hasankale'ye gelmesiyle müzakereler başladı ve 21 Mart 1590'da Ferhat Paşa Antlaşması'yla sonuçlandı.
Kaynakça
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.7, s.147
- ^ "Türkiye Tarihi", Yılmaz Öztuna, Hayat Yayınları, İstanbul (1965), c.8, s.10
- ^ "Acem Serhaddinde Cafer Paşalar: Tebriz ve Şirvan Eyaletlerinin Muhafazası (1583-1591)", Emirhan Özçelik, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 18 (2021), Güz, s.163-164
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gence Muahrebesi 1578 1590 Osmanli Safevi Savasi nda evre Gence Muharebesi1578 1590 Osmanli Iran Savasi18 yuzyilda Azerbaycan cografyasiTarih29 Eylul 1588BolgeGence guneyi AzerbaycanSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerOsmanlilar in Gence deki hakimiyeti kesinlestiTaraflarOsmanli ImparatorluguSafevi DevletiKomutanlar ve liderlerSerdar Ferhat PasaGucler30 00030 000KayiplarHafif20 000 olu yarali ya da esir komutasindaki Osmanli ordusu 29 Eylul 1588 de Gence nin guneyinde eski Gence Valisi komutasindaki Safevi ordusunu buyuk bir yenilgiye ugratti Muharebe oncesi1578 1590 Osmanli Safevi Savasi nda Turk ordulari 1578 yilinda Gurcistan in dogusunu ve Sirvan i ele gecirdikten sonra 1583 teki Mesaleler zaferiyle Iran ordularini bu bolglerden kesin olarak uzaklastirmis 1585 te ise Tebriz i zaptederek guneyde yeni bir cephe daha acmisti Serdar Ferhat Pasa komutasindaki Turk ordusu bu iki cephe arasinda kama gibi uzanan Gence nin zaptini hedefledi 25 Temmuz 1588 de Kars a ulasan ordu 10 Agustos ta ileri harekatini surdurerek Gence uzerine yurudu Iranlilar ise kenti bosaltarak Aras nehrinin guneye cekildiler Serdar Ferhat Pasa 3 Eylul de carpisma olmaksizin ve burada 9 Ekim e kadar bir kale insasina giristi MuharebeBuna mukabil Safevilerin Gence Valisi Cukursad Valisi in kuvvetleriyle bileserek emri altina 30 000 Iran askerini toplayarak karsi taarruza hazirlandi Aras i asan Safeviler Arazbar kentinde konuslandilar Serdar Ferhat Pasa ise bu tehlike karsisinda Sirvan Beylerbeyi komutasinda bir kolorduyu Iranlilarin uzerine sevketti 29 Eylul de meydana gelen muharebede Safevi ordusu agir bir yenilgiye ugrarken ordunun yarisi muharebede ve geri cekilme sirasinda Aras nehrinde bogularak oldu Muharebe sonrasiBu zafer nin son askeri basarisi oldu Ordusunun basinda Gence ye donen Cafer Pasa 2 Ekim 1588 de oldu ve kalenin icinde insa edilen cami kabristanina defnedildi 9 Ekim 1588 de kalenin yapimi bitti ve 15 Ekim de Turk ordusu kalede garnizon birakarak Gence den ayrildi Tiflis kalesini berkiten ordu 8 Kasim da kislamak uzere Erzurum a ulasti Erzurum da Sah Abbas in baris teklifi geldi Bunun uzerine 1589 yilinda Osmanlilar yeni bir Iran seferine cikmazken Sah Abbas in elcisi Haydar Mirza nin 14 Ekim 1589 da Hasankale ye gelmesiyle muzakereler basladi ve 21 Mart 1590 da Ferhat Pasa Antlasmasi yla sonuclandi Kaynakca Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 7 s 147 Turkiye Tarihi Yilmaz Oztuna Hayat Yayinlari Istanbul 1965 c 8 s 10 Acem Serhaddinde Cafer Pasalar Tebriz ve Sirvan Eyaletlerinin Muhafazasi 1583 1591 Emirhan Ozcelik FSM Ilmi Arastirmalar Insan ve Toplum Bilimleri Dergisi 18 2021 Guz s 163 164