Cenevre (Fransızca: Genève, Arpitanca: Genèva, Almanca: Genf, Romanşça: Genevra; İtalyanca: Ginevra, dil devriminde Jönev), İsviçre'de Cenevre Gölü kıyısında yer alan, İsviçre'nin Zürih şehrinden sonra en yüksek nüfuslu ikinci şehridir. Fransızca konuşulan İsviçre bölgesi olan "Suisse Romande" bölgesinin en büyük şehridir. Aynı ada sahip Cenevre kantonu'nun başkentidir. Rhône Nehri'nin Cenevre Gölü'nden çıkışında konumlanmıştır.
Cenevre | |
---|---|
Şehir | |
Genève | |
Bayrak Arma | |
Genevre Şehri ve Genevre Kantonu | |
Cenevre Cenevre'nin İsviçre'deki konumu. | |
İdare | |
• Tür | Belediye |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 15,93 km² |
Rakım | 375 m |
En yüksek nokta | 457 m (1.499 ft) |
En alçak nokta | 370 m (1.210 ft) |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 201.818 |
• Yoğunluk | oto/km² |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAYS) |
Alan kodu | 022 |
Resmî site www.ville-geneve.ch |
Belediye sınırları içinde şehir (ville de Geneve) (Mart 2013 tahmini itibarıyla) nüfusu 194,245 kişi olup Belediye'yi de içine alan Cenevre Kantonu (République et Canton de Genève) içinde nüfus 472,530 İsviçreli ikametgâhlı kişidir. 2011 yılı tahminlerine göre ise şehir merkezine <30 dakikalık yolu içine alan alanda (bir kısmı Fransa sınırları içinde) (agglomération franco-valdo-genevoise (Grand Genève) da oturan İsviçre ikametgâhlı nüfus 915,000 kişidir. Şehre çalışmaya gelenler bölgesinin İsviçre sınırları içinde kalan kısmi yani (Métropole lémanique bölgesinde ikamet eden nüfusun 1,5 milyon kişiyi aştığı tahmin edilmektedir. Bu bölge Cenevre Gölü sahillerinde doğuya doğru olan Vevey ve Montreux kentlerini ve kuzey-batıya Yverdon-les-Bains kentine doğru Vaud kantonu içinde <60 dakikalık yolculuk yapanları içine almaktadır.
Cenevre bir "küresel şehir" niteliği arz etmektedir ve İsviçre'nin en kozmopolit şehri olan Cenevre'de halkın %44.3'unu yabancılar oluşturmaktadır. Şehir bir küresel finansal merkezdir. Cenevre CERN yüksek enerji fiziği laboratuvarına, Birleşmiş Milletler'in Avrupa'daki merkezine ve bu kuruluşun birçok alt kuruluşuna ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin merkezi buradadır. Cenevre dünyada bulunan diğer uluslararası kurumların epey çoğuna merkezlik yapmaktadır. Harp sahalarında asker olmayanlara karşı ve harp esirlerine karşı yapılacak muamele ve tutumları ele alan "Cenevre Konvansiyonları" bu şehirde imzalanmıştır.
2008 yılında yapılan araştırmalara dayanan "Küresel Finansal Merkezleri Endeksi"nin finansal merkezler rekabeti ölçümlerinde Cenevre Avrupa'da Londra ve Zürih'ten sonra 3. sırayı ve uluslararası olarak 9. sırayı aldığı açıklanmıştır. 2009'da yapılan anketlere dayanan çalışmaya göre hesaplanan "yaşama kalitesi" endeksi Cenevre'nin Viyana ve Zürih'ten sonra üçüncü sırada olduğunu göstermektedir. Diğer taraftan "Mercer Araştırma Şirketi" tarafından yapılan anket araştırmalarına göre yabancı tebaalı uluslararası memur ve menajer çalışanlar için dünyada en pahalı şehirler arasında Cenevre 2009'da 4. ve 2011'de 5. sırada gelmektedir.
Ayrıca ünlü Cenevre otomobil fuarına ev sahipliği yapmaktadır.
Saatçilik gelişmiştir.
Şehir, zengin sosyetenin de uğrak yerlerindendir.
Tarihçe
Cenevre hakkında ilk yazılı belge bu yerleşkenin Roma İmparatorluğu tarafından sınırlarını Galler ırkından olan kabilesine karşı korumak için sınır kalesi olarak kurulması hakkındadır. Romalılar bu yerleşkeyi MÖ 120'de ellerine geçirmişlerdi. 443'te güneye inen Germen kavimlerden olan Burgundililer bu Roma kalesini ellerine geçirdiler ve 534'te ise bu kale Franklar eline geçti. 888'de bu yerleşke yeni kurulan 'nın bir parçası oldu. 1033'te Alman Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu tarafından fethedildi.
1154'ten itibaren Cenevre Piskoposları Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu prensi olarak bu şehri yönettiler. Sonra şehir koruyucusu olarak Cenevre Kontları ve daha sonra Savoya kontları kabul edildi. Bunlar şehrin gerçek yönetici olan Cenevre Piskoposu'nun en ufak hatası olursa şehir yönetime el koymayı huy edindiler. 1290'da Savoya Kontları şehri idare eden kilise hiyerarşisi içinde seçtikleri bir kişiye "vice dominu" adı ile yardımcı şehir yöneticilik yapma imtiyazını kazandılar. 1290'da Savoya Kontu olan Chambéry'li François de Candie kendisine ve kendini irsen takip edecekler için "Cenevre Vidamesi" unvanı aldı. Vidame'ler şehir idaresinde imtiyazlı rol oynadılar.
1387'de Cenevre Piskoposu Adhemar Fabry Cenevre şehrine yönetimde özgürlük bağışlayan bir büyük berat verdi ve bu özgür şehir beratı kendisinden sonra gelen piskoposlar tarafından da yenilenmesi beklenmekteydi. 1394'te son Cenevre Kontu direkt varis bırakmadan öldü. Bu kontluk toprakları Savoya Sülalesi eline geçti. Savoya Kontları 1416'dan sonra Savoya Dükü oldular. Cenevre şehri yönetimini ellerinden bırakmamak için çok kere ailelerinden birini Cenevre Piskoposu olarak tayin edip şehri idareye devam ettiler. Bağımsız bir şehir olmayı tercih eden Cenevre halkı 1418'da bağımsız Bern ve bağımsız Fribourg şehirleri ile birlikte bir İsviçre Federasyonu (Eidgenossenschaft) kurdular.
Protestan Reformasyon döneminde Bern şehri yeni Protestan mezhebini tercih edip bu mezhebi yaymak isteyen reformcu papazlar olan Guillaume Farel ve Antoine Froment'e şehirlerinde destek sağladılar. Cenevre'de düşünür, papaz John Calvin daha sıkı disiplinli bir Protestan mezhebi olarak Kalvinist mezhebini Cenvre'den yaymaya başladı. 1536'dan 1564'te ölmesine kadar John Calvin Cenevre şehrini çok sıkı Protestan olarak resmen idare etti. Fakat Fribourg şehri Katolik olmayı tercih etti ve 1511'de Cenevre ile olan birlik anlaşmasından ayrıldı.
19. yüzyıl başında Napolyon harplerinden sonra barışı ortaya çıkartmak için toplanan 1814-1815 Viyana Kongresi Cenevre Kantonu'na 15 tane eskiden Savoya Kontluğuna bağlı ve 5 tane Fransa'ya bağlı olan Katolik köy/mahalle (parish) verildi. Böylece koyu Protestan olan Cenevre kantonuna 16.000 kadar Katolik katıldı. Aynı zamanda İsviçre kantonaları birleştirilip İsviçre Konfederasyonu kuruldu. İsviçre Konfederasyonu içindeki Roma Katolik mezhebi mensuplarının dini özgürlükleri korundu ve Konfederasyon'un Katoliklerin dinlerine herhangi bir değişme yapabilmesi için Roma'daki Papalık'dan izin alınması ve bu izin verilmezse değişmenin yapılmaması şartı konuldu. Sonra Papa VIII. Pius Cenevre'deki Katolik kilisesi hiyerarşisini değiştirdi. Cenevre ve Lozan İsviçre şehirleri için bir yeni piskoposluk kuruldu. Eskiden Cenevre piskoposluğuna dahil olan ama Fransa'da kalan Katolikler Annecy piskoposluğuna bağlandı.
Cenevre şehrinde Protestanlar ve eski Katolikler kiliselerini idame ettirmek için şehrin topladığı yıllık vergilerden bir kısmını sübvansiyon olarak almaktaydılar. Fakat Roma Katoliklerine kiliseleri için Cenevre şehri hiç sübvansiyon vermemekteydi. Halktan daha liberal olanlar devlet yönetimi ile din yönetiminin birbirinden ayrılmasını prensip olarak istemekteydiler. 1907'de bunlar ve bunlara katılan Cenevre şehri Katolikleri bir referandum yapılmasını ve bu referandumda çoğunluğu sağladılar. 30 Haziran 1907'den itibaren Cenevre şehrinde de kilise ve devlet işleri birbirinden ayrıldı.
Coğrafya
Cenevre şehri konumunun koordinatları 46°12' Kuzey, 6°09' Doğu olup şehir 'nün güneybatısında Rhone Nehri'nin bu golden çıkışında konumlanmıştır. Alpler ve Jura Dağları sıradağları ile çevrilidir.
Cenevre şehrinin belediye sınırları içindeki yüzölçümü 15.86 km olup başkenti olduğu Cenevre Kantonu yüzölçümü 282 km'dir.
Cenevre şehrinin rakımı deniz yüzeyinden 373.6 m'dir. İsviçre'de rakım tespit edilirken referans noktası olarak Cenevre Golü üzerinden bulunan "Pierres du Niton" adı verilen iki büyük kayadan büyüğü kullanılmaktadır ve Cenevre'nin rakımı referans noktası olan bu kayalardan büyüğünün rakımıdır.
Cenevre'deki ikinci önemli akarsu Cenevre şehir merkezinin hemen batısında Rhone Nehri'ne katılan 'dir.
Cenevre iklimi tipik kara iklimidir. Kışlar soğuk ve genellikle biraz bulutlu geçer. Kış mevsiminde ısı bazen birkaç gün 0 °C üstüne çıkmadığı ve donun devam ettiği dönemler görülebilir. Kışın birkaç gün çok şiddetli soğuk yapıp ısı derecesi -10 °C olabilmektedir. Kış aylarından, eğer antisiklon şartları istikrarla devam etmekteyse, hava birkaç gün devamlı bulutlu kalabilir. Mart ayından itibaren şiş devamlı artamaya başlar. Mayıs sonlarında işi sıcak yaz havasına dönüşür. Fakat bu dönemde yağışlarda giderek artırmaya başlar ve Mayıs ayı içinde çok kere yağmurlu fırtınalar ortaya çıkar. Bu fırtınalı yağış fazla uzun sürmez ama şiddetli fırtına birkaç dakika içinde birkaç santimetre yağış ortaya çıkartabilir. Yazlar çok kere sıcak ve nispeten nemli geçer. Fakat değişik yıllarda yaz havası değişik olabilir. Yazları sabahları güneş etrafı ısıtmadan soğuk hissedilebilir. Yaz döneminde yağışlar daha sık olurlar ama yağan yağmur nispeten çok şiddetli olur. Bu mevsimde yıldırım ve gök gürültülü yağmurlar ve hatta dolu yağışı muhtemeldir. Eylül başında hava sıcak olabilir ama hava devamlı olarak soğumaya başlamıştır. Kasım ayı gerçekten soğuk geçer. Bu aylarda geç gece ve sabah erkenden don yapmaya başlar. Sonbahara ayları şişli geçer ve Ekim ayı yılın en şişli ayıdır., Ekim sisleri çok köyü olup şehir dışında kırsal arazilerde şişli havada görüş sınırı 100 m'den aşağıda kalır.
Demografi
Belediye sınırları içinde Cenevre şehrinin nüfus gelişmesini gösteren grafik:
Tarihî nüfus verileri | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Yıl | Toplam Nüfus | Almanca Konuşan | Fransızca Konuşan | Protestan | Katolik | Yahudi | Hristiyan Katolik | Diğer veya Din belirtilmemiş | Din belirtilmemiş | İsviçreli | İsviçreli olmayan |
1850 | 37,724 | 11,123 | 26,446 | 29,203 | 8,521 | ||||||
1870 | 60,004 | 27,092 | 35,064 | 39,012 | 24,507 | ||||||
1888 | 75,709 | 10,806 | 61,429 | 32,168 | 41,605 | 1,330 | 654 | 47,482 | 28,227 | ||
1900 | 97,359 | 11,703 | 77,611 | 44,958 | 49,875 | 1,918 | 1,055 | 58,376 | 38,983 | ||
1910 | 115,243 | 14,566 | 86,697 | 53,248 | 55,474 | 4,267 | 2,170 | 67,430 | 47,813 | ||
1930 | 124,121 | 18,717 | 93,058 | 49,531 | 66,016 | 4,584 | 2,224 | 92,693 | 31,428 | ||
1950 | 145,473 | 20,603 | 111,314 | 58,556 | 74,837 | 6,164 | 2,642 | 118,863 | 26,610 | ||
1970 | 173,618 | 19,657 | 111,553 | 90,555 | 65,393 | 22,591 | 3,128 | 959 | 6,164 | 115,107 | 58,511 |
1990 | 171,042 | 9,610 | 112,419 | 79,575 | 34,492 | 39,227 | 2,444 | 4,753 | 29,747 | 98,812 | 72,230 |
2000 | 177,964 | 7,050 | 128,622 | 66,491 | 26,020 | 34,972 | 2,601 | 8,698 | 41,289 | 99,935 | 78,029 |
Ulusal öneme haiz şehir mirasları
İsviçre otoritelerinin hazırladığı listeye göre Cenevre şehrinde 82 bina, özel olarak ulusal öneme haiz şehir mirası envanterine uygun olarak kabul edilmiştir. Cenevre eski şehrinin tümü bu listeye girmiştir.
Dinsel Binalar
- St. Pierre Katedrali ve Macchabés Şapeli,
- Notre-Dame Kilisesi,
- Rus Kilisesi,
- St-Germain Kilisesi,
- Fusterie Tapınağı,
- Auditoire Tapınağı
Sivil Binalar
- Cenevre Şehri Arşivleri ve Silah Deposu,
- Eski Crédit Lyonnais Banka binası,
- Eski Hôtel Buisson,
- Eski Hôtel du Résident de France et Bibliothèque de la Soçiété de lectüre de Genève;
- Eski Sanayi Sanatları Okulu,
- Bâtiment des forces motrices,
- Cenevre Kütüphanesi,
- Cenevre «Gérard Nordmann» Yahudi Kütüphanesi,
- Cabinet des estampes,
- Centre d'İconographie genevoise,
- Çollège Calvin,
- Ecole Geisendorf,
- Cenevre Üniversite Hastanesi (HUĞ),
- Hotel de Ville Konağı ve Baudet Kulesi,
- 2 ve 4 Rue Saint-Laurent'daki "Clatre Apartmanı",
- 11-19 Rue Charles-Giron'da "House Rotonde Apartmanı",
- 2, 4, 6, 8 Rue Beauregard'da Apartmanlar,
- 10-26 Rue de la Corraterie'da Apartmanlar,
- 2-6 Rue des Granges'de Apartmanlar,
- 8, Rue des Granges'de Apartman,
- 10, 12, 14 Rue des Granges Apartmanlar,
- 6, Rue des Granges 'de Apartman,
- 7 ve 9 Rue Pierre Fatio'da Apartman,
- House de Saussüre ve 24 Rue de la Çiité,
- House Des arts du Grütli. 16 Rue du Général-Dufour'de
- House Royale, 44-50 Quai Gustave Ador'da iki apartman,
- Tavel House, 6 Rue du Puits-St-Pierre,
- Turrettini House, 8, 10 Rue de l'Hôtel-de-Ville,
- Brunswick Anıtı,
- Palais de Justice,
- Palais de l'Athénée,
- "Palais des Nations" ve SDN ve BM kütüphane ve arşivleri,
- "Palais Eynard" ve Cenevre Şehri Arşivleri,
- Palais Wilson,
- Parc des Bastions avec Mür des Réformateurs,
- Place Neuve Meydanı ve Général Dufour Anıtı,
- Machine Köprüsü,
- Arve Köprüsü,
- Poste du Mont-Blanc,
- Quai du Mont-Blanc,
- Quai ve Hôtel des Bergues,
- Quai Général Guisan ve İngiliz Bahçesi,
- Quai Gustave-Ador ve Jet d'eau,
- Suisse Romande TV Stüdyoları,
- Cenevre Üniversitesi,
- Victoria Hall
Arkeolojik Mevkiler
- Baur Vakfı ve Uzak-Doğu Güzel Sanatlar Müzesi,
- Grange Parkı ve kiri ve Kütüphane (neolitik sahil yerleşkesi/Roma villası),
- Plonjon bronz çağı sahil yerleşkesi,
- Madeleine Tapınağı arkeolojik siti,
- Saint-Gervais Tapınağı arkeolojik alanı,
- Keltlerin antik şehri,
- Roma Çağı'ndan İsviçre'deki kalıntılar,
- Orta Çağ köyü
Müzeler, Tiyatrolar ve diğer kültürel binalar
- Conservatoire de musique; 6, Place Neuve,
- Conservatoire et Jardin botaniques,
- Fonds cantonal d'art contemporain,
- İle Rousseau ve anıtı,
- Voltaire Enstitüsü ve Müzesi. Kütüphane ve Arşivler,
- Mallet House ve Uluslararası Reform Müzesi
- Ariana Müzesi,
- Sanat Ve Tarih Müzesi,
- Museum d'art moderne et contemporain,
- Etnografi Müzesi
- Uluslararası Kızıl Haç Müzesi
- Rath Müzesi,
- Doğa Tarihi Müzesi,
- Salle communale de Plainpalais. Pitoëff Tiyatrosu,
- Villa Bartholoni ve Tarih ve Bilimler Müzesi,
Ekonomi
Cenevre'nin ekonomisi büyük ölçüde hizmet odaklıdır ve kantonun geri kalanıyla yakından bağlantılıdır. Şehir, finans merkezlerinde dünya liderlerinden biridir. Finans sektörüne üç ana sektör hakimdir: emtia ticareti; ticaret finansmanı ve varlık yönetimi.
Dünyanın serbest ticareti yapılan petrol, şeker, tahıl ve yağlı tohumların yaklaşık üçte biri Cenevre'de alınıp satılır. Dünya pamuğunun yaklaşık %22'si Cenevre Gölü bölgesinde işlem görür. Kantonda ticareti yapılan diğer önemli emtialar arasında çelik, elektrik veya kahve vardır. Bunge Limited, Cargill, Vitol, Gunvor, BNP Paribas, Trafigura veya Mercuria Energy Group ayrıca dünyanın en büyük nakliye şirketi Mediterranean Shipping Company gibi büyük ticaret şirketlerinin bölgesel veya küresel merkezleri kantonda bulunur. Emtia ticareti Banque cantonale de Genève(BCGE), BCP, BNP Paribas, Banque cantonale vaudoise (BCV), Crédit Agricole, Credit Suisse, ING, Société Générale ve UBS, gibi tümü bu iş için bölgede merkezleri olan büyük bankalarla güçlü bir ticaret finansmanı sektörü tarafından sürdürülür.
Bir finans merkezi olarak Cenevre
Cenevre Şehir Cumhuriyeti, 1850'ye kadar kendi paralarını bastı. Belli bir süre, Fransa'da uzun süredir yaygın olduğu gibi, bunlar meteliğe (Sou) bölündü ve ardından frangı basıldı.
Endüstri
Rolex (genel merkez), Omega, Patek Philippe, Vacheron Constantin, Frédérique Constant veya Baume & Mercier gibi lüks saat üreticilerinin evi olarak Cenevre, dünyanın en önemli saatçilik şehirlerinden biridir. Cenevre damgası (Poinçon de Genève) ve Cenevre kesimleri (Côtes de Genève, Filets) gibi yerel zanaatların sunduğu kalite özellikleri iyi bilinmektedir. Ayrıca, ve Polo Ralph Lauren gibi çok sayıda çok uluslu şirketin (Avrupa) genel merkezleri Cenevre'dedir. 28.000'den fazla kişi doğrudan Cenevre merkezli 30 uluslararası kuruluş ve 172 akredite görev için çalışır; kantonun ekonomik çıktısına katkısı yüzde 9,2'dir.
Uluslararası Organizasyonlar
- Uluslararası Çalışma Örgütü (BİT);,
- Uluslararası Kızılhaç Komitesi,
- Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR),
- Dünya Meteoroloji Örgütü,
- Dünya Ticaret Örgütü,
- Uluslararası Telekomünikasyon Birliği,
- YMCA Dünya Birliği
- Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO)
- Avrupa Yayın Birliği (EBU)
Kardeş şehirler
- Paris, Fransa
- Asunción, Paraguay
- Conakry, Gine
- Dakar, Senegal
- Gazze, Filistin
- Hangzhou, Çin
- Hanoi, Vietnam
- Ho Chi Minh City, Vietnam
- La Paz, Bolivya
- Moskova, Rusya
- Kiev, Ukrayna
- Nuakşot, Moritanya
- Saint-Julien-en-Genevois, Fransa
- Sankt Petersburg, Rusya
- Şanghay, Çin
- Shinagawa, Japonya
- Ouagadougou, Burkina Faso
- Xi'an, Çin
- Ciudad de México, Meksika
Resimler
- Cathedral St-Pierre Katedrali
- Çollège Calvin
- Uluslararası Kızıl Haç Komitesi (ÇİÇR)
- Konservatuvar ve Botanik Bahçeleri
- Notre-Dame Kilisesi
- Rus Orthodoks Kilisesi
- Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri (UNHCR)
- Hôtel de Ville Konağı ve Baudet Kulesi
- Voltaire Enstitüsü ve Müzesi. Kütüphane ve arşivler
- Mallet House ve Uluslararası Reform Müzesi
- Tavel House
- Brunswick Anıtı
- Ariana Müzesi
- Sanat ve Tarih Müzesi
- Modern ve Günümüz Güzel Sanatları Müzesi
- Etnografi Müzesi
- Uluslararası Kızıl Haç Müzesi
- Rath Müzesi
- Doğa Tarihi Müzesi
- Dünya Meteoroloji Organizasyonu (OMM)
- Parc des Bastions
- Quai Gustave-Ador; şehir apartmanları ve Jet d’eau
- Quai ve Hôtel des Bergues
- Quai du Mont-Blanc
- Madeleine Tapınağı
- Temple Saint-Gervais
- Cenevre Üniveristesi
- Uluslararası Telekomünikasyon Birliği
- Cenevre Tren Garı "Gar Carnavin"
- Cenevre merkezi, Jet d'Eau ve Cenevre Gölü
- Geceleyin Cenevre (2007 kişi)
- Rhône ve Arve nehirleinin kavşağı
Kaynakça
- ^ Cenevre Kantonu'nun resmi sitesinde, istatistik bürosunun 2004 yılı istatistikleri.[] (Microsoft Excel dosyası)
- ^ François Modoux, "La Suisse engagera 300 mıllions pour rénover le Palais des Nations", , Cuma 28 Haziran 2013, say. 9.
- ^ Mark Yeandle, Jeremy Horne, Nick Danev (Eylül 2008). "The Global Financial Centres Index 4" (PDF). Z/Yen Group (İngilizce). City of London. Erişim tarihi: 17 Ocak 2009.[]
- ^ . Mercer.com. 29 Haziran 2010. 20 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2013.
- ^ , İsviçre için rakım yüksekliği referans noktası []. Erişim:01-02-2007.
- ^ "Kantonsliste A-Objekte". bevoelkerungsschutz.admin.ch - KGS Inventar (Almanca). Federal Office of Cıvıl Protection. 2009. Erişim tarihi: 25 Nisan 2011.[]
- ^ "The global financial centres index 31" (PDF). 25 Mart 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Haziran 2022.
- ^ "STSA". www.stsa.swiss. 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2021.
- ^ "Geschichte von Genf als Uhrenstadt (Watch-Wiki)". 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ Markus Häfliger: Über 300 Millionen für Uno Genf. In: Neue Zürcher Zeitung. 29. Juni 2013, S. 30.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Cenevre ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Cenevre şehrinin resmi sitesi 29 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Vikivoyage" "Geneva" maddesi 5 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- (İngilizce)
- ^ "Ständige und nichtständige Wohnbevölkerung nach institutionellen Gliederungen, Geburtsort und Staatsangehörigkeit". bfs.admin.ch (Almanca). İsviçre Federal İstatistik Ofisi - STAT-TAB. 31 Aralık 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cenevre Fransizca Geneve Arpitanca Geneva Almanca Genf Romansca Genevra Italyanca Ginevra dil devriminde Jonev Isvicre de Cenevre Golu kiyisinda yer alan Isvicre nin Zurih sehrinden sonra en yuksek nufuslu ikinci sehridir Fransizca konusulan Isvicre bolgesi olan Suisse Romande bolgesinin en buyuk sehridir Ayni ada sahip Cenevre kantonu nun baskentidir Rhone Nehri nin Cenevre Golu nden cikisinda konumlanmistir CenevreSehirGeneveBayrakArmaGenevre Sehri ve Genevre KantonuCenevreCenevre nin Isvicre deki konumu Idare TurBelediyeYuzolcumu Toplam15 93 km Rakim375 mEn yuksek nokta457 m 1 499 ft En alcak nokta370 m 1 210 ft Nufus 2018 Toplam201 818 Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Alan kodu022Resmi site www ville geneve chUydudan Cenevre Belediye sinirlari icinde sehir ville de Geneve Mart 2013 tahmini itibariyla nufusu 194 245 kisi olup Belediye yi de icine alan Cenevre Kantonu Republique et Canton de Geneve icinde nufus 472 530 Isvicreli ikametgahli kisidir 2011 yili tahminlerine gore ise sehir merkezine lt 30 dakikalik yolu icine alan alanda bir kismi Fransa sinirlari icinde agglomeration franco valdo genevoise Grand Geneve da oturan Isvicre ikametgahli nufus 915 000 kisidir Sehre calismaya gelenler bolgesinin Isvicre sinirlari icinde kalan kismi yani Metropole lemanique bolgesinde ikamet eden nufusun 1 5 milyon kisiyi astigi tahmin edilmektedir Bu bolge Cenevre Golu sahillerinde doguya dogru olan Vevey ve Montreux kentlerini ve kuzey batiya Yverdon les Bains kentine dogru Vaud kantonu icinde lt 60 dakikalik yolculuk yapanlari icine almaktadir Cenevre bir kuresel sehir niteligi arz etmektedir ve Isvicre nin en kozmopolit sehri olan Cenevre de halkin 44 3 unu yabancilar olusturmaktadir Sehir bir kuresel finansal merkezdir Cenevre CERN yuksek enerji fizigi laboratuvarina Birlesmis Milletler in Avrupa daki merkezine ve bu kurulusun bircok alt kurulusuna ev sahipligi yapmaktadir Ayrica Dunya Saglik Orgutu WHO ve Uluslararasi Kizilhac Komitesi nin merkezi buradadir Cenevre dunyada bulunan diger uluslararasi kurumlarin epey coguna merkezlik yapmaktadir Harp sahalarinda asker olmayanlara karsi ve harp esirlerine karsi yapilacak muamele ve tutumlari ele alan Cenevre Konvansiyonlari bu sehirde imzalanmistir 2008 yilinda yapilan arastirmalara dayanan Kuresel Finansal Merkezleri Endeksi nin finansal merkezler rekabeti olcumlerinde Cenevre Avrupa da Londra ve Zurih ten sonra 3 sirayi ve uluslararasi olarak 9 sirayi aldigi aciklanmistir 2009 da yapilan anketlere dayanan calismaya gore hesaplanan yasama kalitesi endeksi Cenevre nin Viyana ve Zurih ten sonra ucuncu sirada oldugunu gostermektedir Diger taraftan Mercer Arastirma Sirketi tarafindan yapilan anket arastirmalarina gore yabanci tebaali uluslararasi memur ve menajer calisanlar icin dunyada en pahali sehirler arasinda Cenevre 2009 da 4 ve 2011 de 5 sirada gelmektedir Ayrica unlu Cenevre otomobil fuarina ev sahipligi yapmaktadir Saatcilik gelismistir Sehir zengin sosyetenin de ugrak yerlerindendir TarihceCenevre hakkinda ilk yazili belge bu yerleskenin Roma Imparatorlugu tarafindan sinirlarini Galler irkindan olan kabilesine karsi korumak icin sinir kalesi olarak kurulmasi hakkindadir Romalilar bu yerleskeyi MO 120 de ellerine gecirmislerdi 443 te guneye inen Germen kavimlerden olan Burgundililer bu Roma kalesini ellerine gecirdiler ve 534 te ise bu kale Franklar eline gecti 888 de bu yerleske yeni kurulan nin bir parcasi oldu 1033 te Alman Kutsal Roma Germen Imparatorlugu tarafindan fethedildi 1154 ten itibaren Cenevre Piskoposlari Kutsal Roma Germen Imparatorlugu prensi olarak bu sehri yonettiler Sonra sehir koruyucusu olarak Cenevre Kontlari ve daha sonra Savoya kontlari kabul edildi Bunlar sehrin gercek yonetici olan Cenevre Piskoposu nun en ufak hatasi olursa sehir yonetime el koymayi huy edindiler 1290 da Savoya Kontlari sehri idare eden kilise hiyerarsisi icinde sectikleri bir kisiye vice dominu adi ile yardimci sehir yoneticilik yapma imtiyazini kazandilar 1290 da Savoya Kontu olan Chambery li Francois de Candie kendisine ve kendini irsen takip edecekler icin Cenevre Vidamesi unvani aldi Vidame ler sehir idaresinde imtiyazli rol oynadilar 1387 de Cenevre Piskoposu Adhemar Fabry Cenevre sehrine yonetimde ozgurluk bagislayan bir buyuk berat verdi ve bu ozgur sehir berati kendisinden sonra gelen piskoposlar tarafindan da yenilenmesi beklenmekteydi 1394 te son Cenevre Kontu direkt varis birakmadan oldu Bu kontluk topraklari Savoya Sulalesi eline gecti Savoya Kontlari 1416 dan sonra Savoya Duku oldular Cenevre sehri yonetimini ellerinden birakmamak icin cok kere ailelerinden birini Cenevre Piskoposu olarak tayin edip sehri idareye devam ettiler Bagimsiz bir sehir olmayi tercih eden Cenevre halki 1418 da bagimsiz Bern ve bagimsiz Fribourg sehirleri ile birlikte bir Isvicre Federasyonu Eidgenossenschaft kurdular Protestan Reformasyon doneminde Bern sehri yeni Protestan mezhebini tercih edip bu mezhebi yaymak isteyen reformcu papazlar olan Guillaume Farel ve Antoine Froment e sehirlerinde destek sagladilar Cenevre de dusunur papaz John Calvin daha siki disiplinli bir Protestan mezhebi olarak Kalvinist mezhebini Cenvre den yaymaya basladi 1536 dan 1564 te olmesine kadar John Calvin Cenevre sehrini cok siki Protestan olarak resmen idare etti Fakat Fribourg sehri Katolik olmayi tercih etti ve 1511 de Cenevre ile olan birlik anlasmasindan ayrildi 19 yuzyil basinda Napolyon harplerinden sonra barisi ortaya cikartmak icin toplanan 1814 1815 Viyana Kongresi Cenevre Kantonu na 15 tane eskiden Savoya Kontluguna bagli ve 5 tane Fransa ya bagli olan Katolik koy mahalle parish verildi Boylece koyu Protestan olan Cenevre kantonuna 16 000 kadar Katolik katildi Ayni zamanda Isvicre kantonalari birlestirilip Isvicre Konfederasyonu kuruldu Isvicre Konfederasyonu icindeki Roma Katolik mezhebi mensuplarinin dini ozgurlukleri korundu ve Konfederasyon un Katoliklerin dinlerine herhangi bir degisme yapabilmesi icin Roma daki Papalik dan izin alinmasi ve bu izin verilmezse degismenin yapilmamasi sarti konuldu Sonra Papa VIII Pius Cenevre deki Katolik kilisesi hiyerarsisini degistirdi Cenevre ve Lozan Isvicre sehirleri icin bir yeni piskoposluk kuruldu Eskiden Cenevre piskoposluguna dahil olan ama Fransa da kalan Katolikler Annecy piskoposluguna baglandi Cenevre sehrinde Protestanlar ve eski Katolikler kiliselerini idame ettirmek icin sehrin topladigi yillik vergilerden bir kismini subvansiyon olarak almaktaydilar Fakat Roma Katoliklerine kiliseleri icin Cenevre sehri hic subvansiyon vermemekteydi Halktan daha liberal olanlar devlet yonetimi ile din yonetiminin birbirinden ayrilmasini prensip olarak istemekteydiler 1907 de bunlar ve bunlara katilan Cenevre sehri Katolikleri bir referandum yapilmasini ve bu referandumda cogunlugu sagladilar 30 Haziran 1907 den itibaren Cenevre sehrinde de kilise ve devlet isleri birbirinden ayrildi CografyaCenevre sehri konumunun koordinatlari 46 12 Kuzey 6 09 Dogu olup sehir nun guneybatisinda Rhone Nehri nin bu golden cikisinda konumlanmistir Alpler ve Jura Daglari siradaglari ile cevrilidir Cenevre sehrinin belediye sinirlari icindeki yuzolcumu 15 86 km olup baskenti oldugu Cenevre Kantonu yuzolcumu 282 km dir Cenevre sehrinin rakimi deniz yuzeyinden 373 6 m dir Isvicre de rakim tespit edilirken referans noktasi olarak Cenevre Golu uzerinden bulunan Pierres du Niton adi verilen iki buyuk kayadan buyugu kullanilmaktadir ve Cenevre nin rakimi referans noktasi olan bu kayalardan buyugunun rakimidir Cenevre deki ikinci onemli akarsu Cenevre sehir merkezinin hemen batisinda Rhone Nehri ne katilan dir Cenevre iklimi tipik kara iklimidir Kislar soguk ve genellikle biraz bulutlu gecer Kis mevsiminde isi bazen birkac gun 0 C ustune cikmadigi ve donun devam ettigi donemler gorulebilir Kisin birkac gun cok siddetli soguk yapip isi derecesi 10 C olabilmektedir Kis aylarindan eger antisiklon sartlari istikrarla devam etmekteyse hava birkac gun devamli bulutlu kalabilir Mart ayindan itibaren sis devamli artamaya baslar Mayis sonlarinda isi sicak yaz havasina donusur Fakat bu donemde yagislarda giderek artirmaya baslar ve Mayis ayi icinde cok kere yagmurlu firtinalar ortaya cikar Bu firtinali yagis fazla uzun surmez ama siddetli firtina birkac dakika icinde birkac santimetre yagis ortaya cikartabilir Yazlar cok kere sicak ve nispeten nemli gecer Fakat degisik yillarda yaz havasi degisik olabilir Yazlari sabahlari gunes etrafi isitmadan soguk hissedilebilir Yaz doneminde yagislar daha sik olurlar ama yagan yagmur nispeten cok siddetli olur Bu mevsimde yildirim ve gok gurultulu yagmurlar ve hatta dolu yagisi muhtemeldir Eylul basinda hava sicak olabilir ama hava devamli olarak sogumaya baslamistir Kasim ayi gercekten soguk gecer Bu aylarda gec gece ve sabah erkenden don yapmaya baslar Sonbahara aylari sisli gecer ve Ekim ayi yilin en sisli ayidir Ekim sisleri cok koyu olup sehir disinda kirsal arazilerde sisli havada gorus siniri 100 m den asagida kalir DemografiBelediye sinirlari icinde Cenevre sehrinin nufus gelismesini gosteren grafik Tarihi nufus verileriYil Toplam Nufus Almanca Konusan Fransizca Konusan Protestan Katolik Yahudi Hristiyan Katolik Diger veya Din belirtilmemis Din belirtilmemis Isvicreli Isvicreli olmayan1850 37 724 11 123 26 446 29 203 8 5211870 60 004 27 092 35 064 39 012 24 5071888 75 709 10 806 61 429 32 168 41 605 1 330 654 47 482 28 2271900 97 359 11 703 77 611 44 958 49 875 1 918 1 055 58 376 38 9831910 115 243 14 566 86 697 53 248 55 474 4 267 2 170 67 430 47 8131930 124 121 18 717 93 058 49 531 66 016 4 584 2 224 92 693 31 4281950 145 473 20 603 111 314 58 556 74 837 6 164 2 642 118 863 26 6101970 173 618 19 657 111 553 90 555 65 393 22 591 3 128 959 6 164 115 107 58 5111990 171 042 9 610 112 419 79 575 34 492 39 227 2 444 4 753 29 747 98 812 72 2302000 177 964 7 050 128 622 66 491 26 020 34 972 2 601 8 698 41 289 99 935 78 029Ulusal oneme haiz sehir miraslariIsvicre otoritelerinin hazirladigi listeye gore Cenevre sehrinde 82 bina ozel olarak ulusal oneme haiz sehir mirasi envanterine uygun olarak kabul edilmistir Cenevre eski sehrinin tumu bu listeye girmistir Dinsel Binalar St Pierre Katedrali ve Macchabes Sapeli Notre Dame Kilisesi Rus Kilisesi St Germain Kilisesi Fusterie Tapinagi Auditoire TapinagiSivil Binalar Cenevre Sehri Arsivleri ve Silah Deposu Eski Credit Lyonnais Banka binasi Eski Hotel Buisson Eski Hotel du Resident de France et Bibliotheque de la Societe de lecture de Geneve Eski Sanayi Sanatlari Okulu Batiment des forces motrices Cenevre Kutuphanesi Cenevre Gerard Nordmann Yahudi Kutuphanesi Cabinet des estampes Centre d Iconographie genevoise College Calvin Ecole Geisendorf Cenevre Universite Hastanesi HUG Hotel de Ville Konagi ve Baudet Kulesi 2 ve 4 Rue Saint Laurent daki Clatre Apartmani 11 19 Rue Charles Giron da House Rotonde Apartmani 2 4 6 8 Rue Beauregard da Apartmanlar 10 26 Rue de la Corraterie da Apartmanlar 2 6 Rue des Granges de Apartmanlar 8 Rue des Granges de Apartman 10 12 14 Rue des Granges Apartmanlar 6 Rue des Granges de Apartman 7 ve 9 Rue Pierre Fatio da Apartman House de Saussure ve 24 Rue de la Ciite House Des arts du Grutli 16 Rue du General Dufour de House Royale 44 50 Quai Gustave Ador da iki apartman Tavel House 6 Rue du Puits St Pierre Turrettini House 8 10 Rue de l Hotel de Ville Brunswick Aniti Palais de Justice Palais de l Athenee Palais des Nations ve SDN ve BM kutuphane ve arsivleri Palais Eynard ve Cenevre Sehri Arsivleri Palais Wilson Parc des Bastions avec Mur des Reformateurs Place Neuve Meydani ve General Dufour Aniti Machine Koprusu Arve Koprusu Poste du Mont Blanc Quai du Mont Blanc Quai ve Hotel des Bergues Quai General Guisan ve Ingiliz Bahcesi Quai Gustave Ador ve Jet d eau Suisse Romande TV Studyolari Cenevre Universitesi Victoria HallArkeolojik Mevkiler Baur Vakfi ve Uzak Dogu Guzel Sanatlar Muzesi Grange Parki ve kiri ve Kutuphane neolitik sahil yerleskesi Roma villasi Plonjon bronz cagi sahil yerleskesi Madeleine Tapinagi arkeolojik siti Saint Gervais Tapinagi arkeolojik alani Keltlerin antik sehri Roma Cagi ndan Isvicre deki kalintilar Orta Cag koyuMuzeler Tiyatrolar ve diger kulturel binalar Conservatoire de musique 6 Place Neuve Conservatoire et Jardin botaniques Fonds cantonal d art contemporain Ile Rousseau ve aniti Voltaire Enstitusu ve Muzesi Kutuphane ve Arsivler Mallet House ve Uluslararasi Reform Muzesi Ariana Muzesi Sanat Ve Tarih Muzesi Museum d art moderne et contemporain Etnografi Muzesi Uluslararasi Kizil Hac Muzesi Rath Muzesi Doga Tarihi Muzesi Salle communale de Plainpalais Pitoeff Tiyatrosu Villa Bartholoni ve Tarih ve Bilimler Muzesi EkonomiCenevre nin ekonomisi buyuk olcude hizmet odaklidir ve kantonun geri kalaniyla yakindan baglantilidir Sehir finans merkezlerinde dunya liderlerinden biridir Finans sektorune uc ana sektor hakimdir emtia ticareti ticaret finansmani ve varlik yonetimi Dunyanin serbest ticareti yapilan petrol seker tahil ve yagli tohumlarin yaklasik ucte biri Cenevre de alinip satilir Dunya pamugunun yaklasik 22 si Cenevre Golu bolgesinde islem gorur Kantonda ticareti yapilan diger onemli emtialar arasinda celik elektrik veya kahve vardir Bunge Limited Cargill Vitol Gunvor BNP Paribas Trafigura veya Mercuria Energy Group ayrica dunyanin en buyuk nakliye sirketi Mediterranean Shipping Company gibi buyuk ticaret sirketlerinin bolgesel veya kuresel merkezleri kantonda bulunur Emtia ticareti Banque cantonale de Geneve BCGE BCP BNP Paribas Banque cantonale vaudoise BCV Credit Agricole Credit Suisse ING Societe Generale ve UBS gibi tumu bu is icin bolgede merkezleri olan buyuk bankalarla guclu bir ticaret finansmani sektoru tarafindan surdurulur Bir finans merkezi olarak Cenevre Cenevre Sehir Cumhuriyeti 1850 ye kadar kendi paralarini basti Belli bir sure Fransa da uzun suredir yaygin oldugu gibi bunlar metelige Sou bolundu ve ardindan frangi basildi Endustri Rolex genel merkez Omega Patek Philippe Vacheron Constantin Frederique Constant veya Baume amp Mercier gibi luks saat ureticilerinin evi olarak Cenevre dunyanin en onemli saatcilik sehirlerinden biridir Cenevre damgasi Poincon de Geneve ve Cenevre kesimleri Cotes de Geneve Filets gibi yerel zanaatlarin sundugu kalite ozellikleri iyi bilinmektedir Ayrica Procter amp Gamble ve Polo Ralph Lauren gibi cok sayida cok uluslu sirketin Avrupa genel merkezleri Cenevre dedir 28 000 den fazla kisi dogrudan Cenevre merkezli 30 uluslararasi kurulus ve 172 akredite gorev icin calisir kantonun ekonomik ciktisina katkisi yuzde 9 2 dir Uluslararasi OrganizasyonlarUluslararasi Calisma Orgutu BIT Uluslararasi Kizilhac Komitesi Birlesmis Milletler Multeciler Yuksek Komiserligi UNHCR Dunya Meteoroloji Orgutu Dunya Ticaret Orgutu Uluslararasi Telekomunikasyon Birligi YMCA Dunya Birligi Dunya Fikri Mulkiyet Orgutu WIPO Avrupa Yayin Birligi EBU Kardes sehirlerParis Fransa Asuncion Paraguay Conakry Gine Dakar Senegal Gazze Filistin Hangzhou Cin Hanoi Vietnam Ho Chi Minh City Vietnam La Paz Bolivya Moskova Rusya Kiev Ukrayna Nuaksot Moritanya Saint Julien en Genevois Fransa Sankt Petersburg Rusya Sanghay Cin Shinagawa Japonya Ouagadougou Burkina Faso Xi an Cin Ciudad de Mexico MeksikaResimlerCathedral St Pierre Katedrali College Calvin Uluslararasi Kizil Hac Komitesi CICR Konservatuvar ve Botanik Bahceleri Notre Dame Kilisesi Rus Orthodoks Kilisesi Birlesmis Milletler Multeciler Yuksek Komiseri UNHCR Hotel de Ville Konagi ve Baudet Kulesi Voltaire Enstitusu ve Muzesi Kutuphane ve arsivler Mallet House ve Uluslararasi Reform Muzesi Tavel House Brunswick Aniti Ariana Muzesi Sanat ve Tarih Muzesi Modern ve Gunumuz Guzel Sanatlari Muzesi Etnografi Muzesi Uluslararasi Kizil Hac Muzesi Rath Muzesi Doga Tarihi Muzesi Dunya Meteoroloji Organizasyonu OMM Parc des Bastions Quai Gustave Ador sehir apartmanlari ve Jet d eau Quai ve Hotel des Bergues Quai du Mont Blanc Madeleine Tapinagi Temple Saint Gervais Cenevre Univeristesi Uluslararasi Telekomunikasyon Birligi Cenevre Tren Gari Gar Carnavin Cenevre merkezi Jet d Eau ve Cenevre Golu Geceleyin Cenevre 2007 kisi Rhone ve Arve nehirleinin kavsagi Genevre gol sahili panaromasi Arkada Saleve Dagi Saleve Dagi ndan Genevre panaromasiKaynakca Cenevre Kantonu nun resmi sitesinde istatistik burosunun 2004 yili istatistikleri olu kirik baglanti Microsoft Excel dosyasi Francois Modoux La Suisse engagera 300 millions pour renover le Palais des Nations Cuma 28 Haziran 2013 say 9 Mark Yeandle Jeremy Horne Nick Danev Eylul 2008 The Global Financial Centres Index 4 PDF Z Yen Group Ingilizce City of London Erisim tarihi 17 Ocak 2009 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link olu kirik baglanti Mercer com 29 Haziran 2010 20 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2013 Isvicre icin rakim yuksekligi referans noktasi olu kirik baglanti Erisim 01 02 2007 Kantonsliste A Objekte bevoelkerungsschutz admin ch KGS Inventar Almanca Federal Office of Civil Protection 2009 Erisim tarihi 25 Nisan 2011 olu kirik baglanti The global financial centres index 31 PDF 25 Mart 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Haziran 2022 STSA www stsa swiss 13 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2021 Geschichte von Genf als Uhrenstadt Watch Wiki 23 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2023 Markus Hafliger Uber 300 Millionen fur Uno Genf In Neue Zurcher Zeitung 29 Juni 2013 S 30 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Cenevre ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cenevre sehrinin resmi sitesi 29 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vikivoyage Geneva maddesi 5 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Ingilizce Standige und nichtstandige Wohnbevolkerung nach institutionellen Gliederungen Geburtsort und Staatsangehorigkeit bfs admin ch Almanca Isvicre Federal Istatistik Ofisi STAT TAB 31 Aralik 2020 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link