Bazen Ordovisiyen sonu kitlesel yok oluşu veya Ordovisiyen-Silüriyen yok oluşu olarak da adlandırılan Geç Ordovisiyen kitlesel yok oluşu (İngilizce kısaltması olan LOME adıyla da anılır), yerküre tarihinde kabaca 443 myö meydana gelen "beş büyük" kitlesel yok oluştan ilkidir. Nesli tükenen cinslerin yüzdesi açısından genellikle bilinen en büyük ikinci yok oluş olarak kabul edilir. Bu zaman aralığında gerçekleşen küresel yok oluş, deniz canlısı cinslerinin %49-60'ını ve deniz canlısı türlerinin yaklaşık %85'ini ortadan kaldırdı. Çoğu çizelgeye göre kitlesel yok oluşunu boyutu açısından yalnızca Permiyen–Triyas yok oluşu geçmektedir. Geç Ordovisiyen yok oluşu, tüm büyük taksonomik grupları ani bir şekilde etkileyerek bütün brakiyopod ve bryozoa familyalarının üçte biri ile çok sayıda konodont, trilobit, derisi dikenli, mercan, çift kabuklu ve graptolit grubunun ortadan kaybolmasına neden oldu. Geç Ordovisiyen kitlesel yok oluşu, taksonomik açıdan büyüklüğüne rağmen diğer kitlesel yok oluşlara kıyasla ekosistem yapılarında büyük değişikliklere ve herhangi bir morfolojik yeniliğe sebep olmadı. Biyoçeşitlilik, Silüriyen Dönemi'nin ilk 5 milyon yılı boyunca kademeli olarak yok oluş öncesi seviyelerine geri döndü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Harper (May 2014). "End Ordovician extinctions: A coincidence of causes". Gondwana Research. 25 (4): 1294-1307. doi:10.1016/j.gr.2012.12.021.
- ^ Isozaki (8 Aralık 2017). "The Hirnantian (Late Ordovician) and end-Guadalupian (Middle Permian) mass-extinction events compared". Lethaia. 51 (2): 173-186. doi:10.1111/let.12252. 24 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2022.
- ^ Christie (2013). "Contrasting the ecological and taxonomic consequences of extinction". Paleobiology. 39 (4): 538-559. doi:10.1666/12033. 1440071324.
- ^ Elewa, Ashraf (2008). Late Ordovician Mass Extinction. ss. 252. ISBN .
- ^ "The earth system: biological and ecological dimensions of global environment change". Encyclopedia of Global Environmental Change, Volume Two: Extinctions and Biodiversity in the Fossil Record. John Wiley & Sons. 2002. ss. 297-391.
- ^ Droser (1 Şubat 1997). "Evaluating the ecological architecture of major events in the Phanerozoic history of marine invertebrate life". Geology (İngilizce). 25 (2): 167-170. doi:10.1130/0091-7613(1997)025<0167:ETEAOM>2.3.CO;2. ISSN 0091-7613. 13 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Aralık 2022.
- ^ Droser (1 Ağustos 2000). "Decoupling of taxonomic and ecologic severity of Phanerozoic marine mass extinctions". Geology (İngilizce). 28 (8): 675-678. doi:10.1130/0091-7613(2000)28<675:DOTAES>2.0.CO;2. ISSN 0091-7613.
- ^ Brenchley (2001). "Do all mass extinctions represent an ecological crisis? Evidence from the Late Ordovician". Geological Journal (İngilizce). 36 (3–4): 329-340. doi:10.1002/gj.880. ISSN 1099-1034.
- ^ Sheehan, Peter M (May 2001). "The Late Ordovician Mass Extinction". Annual Review of Earth and Planetary Sciences (İngilizce). 29 (1). ss. 331-364. Bibcode:2001AREPS..29..331S. doi:10.1146/annurev.earth.29.1.331. ISSN 0084-6597.
Konuyla ilgili yayınlar
Dış bağlantılar
- Jacques Veniers, "The end-Ordovician extinction event" 27 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: abstract of Hallam and Wignall, 1997.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bazen Ordovisiyen sonu kitlesel yok olusu veya Ordovisiyen Siluriyen yok olusu olarak da adlandirilan Gec Ordovisiyen kitlesel yok olusu Ingilizce kisaltmasi olan LOME adiyla da anilir yerkure tarihinde kabaca 443 myo meydana gelen bes buyuk kitlesel yok olustan ilkidir Nesli tukenen cinslerin yuzdesi acisindan genellikle bilinen en buyuk ikinci yok olus olarak kabul edilir Bu zaman araliginda gerceklesen kuresel yok olus deniz canlisi cinslerinin 49 60 ini ve deniz canlisi turlerinin yaklasik 85 ini ortadan kaldirdi Cogu cizelgeye gore kitlesel yok olusunu boyutu acisindan yalnizca Permiyen Triyas yok olusu gecmektedir Gec Ordovisiyen yok olusu tum buyuk taksonomik gruplari ani bir sekilde etkileyerek butun brakiyopod ve bryozoa familyalarinin ucte biri ile cok sayida konodont trilobit derisi dikenli mercan cift kabuklu ve graptolit grubunun ortadan kaybolmasina neden oldu Gec Ordovisiyen kitlesel yok olusu taksonomik acidan buyuklugune ragmen diger kitlesel yok oluslara kiyasla ekosistem yapilarinda buyuk degisikliklere ve herhangi bir morfolojik yenilige sebep olmadi Biyocesitlilik Siluriyen Donemi nin ilk 5 milyon yili boyunca kademeli olarak yok olus oncesi seviyelerine geri dondu Fanerozoyik boyunca deniz canlilarinin nesil tukenme yogunlugu Milyon yil once H K Pj Tr J P Tr Gec D O S Mavi grafik herhangi bir zaman araliginda nesli tukenmekte olan deniz canlisi cinslerinin gorunur yuzdesini gosterir mutlak sayiyi degil Tum deniz canlisi turlerini degil sadece hali hazirda fosillesmis olanlari gostermektedir Geleneksel Bes Buyuk yok olus ve daha yakin tarihte bilimsel acidan taninan tiklanabilir baglantilar seklinde verilmistir Daha fazla ayrinti icin yok olus sayfasina bakiniz kaynak ve resim bilgisi Ayrica bakinizKretase Paleojen yok olusu Kuresel felaket riski Dunya ya yakin supernova Permiyen Triyas yok olusuKaynakca Harper May 2014 End Ordovician extinctions A coincidence of causes Gondwana Research 25 4 1294 1307 doi 10 1016 j gr 2012 12 021 Isozaki 8 Aralik 2017 The Hirnantian Late Ordovician and end Guadalupian Middle Permian mass extinction events compared Lethaia 51 2 173 186 doi 10 1111 let 12252 24 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2022 Christie 2013 Contrasting the ecological and taxonomic consequences of extinction Paleobiology 39 4 538 559 doi 10 1666 12033 1440071324 Elewa Ashraf 2008 Late Ordovician Mass Extinction ss 252 ISBN 978 3 540 75915 7 The earth system biological and ecological dimensions of global environment change Encyclopedia of Global Environmental Change Volume Two Extinctions and Biodiversity in the Fossil Record John Wiley amp Sons 2002 ss 297 391 Droser 1 Subat 1997 Evaluating the ecological architecture of major events in the Phanerozoic history of marine invertebrate life Geology Ingilizce 25 2 167 170 doi 10 1130 0091 7613 1997 025 lt 0167 ETEAOM gt 2 3 CO 2 ISSN 0091 7613 13 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Aralik 2022 Droser 1 Agustos 2000 Decoupling of taxonomic and ecologic severity of Phanerozoic marine mass extinctions Geology Ingilizce 28 8 675 678 doi 10 1130 0091 7613 2000 28 lt 675 DOTAES gt 2 0 CO 2 ISSN 0091 7613 Brenchley 2001 Do all mass extinctions represent an ecological crisis Evidence from the Late Ordovician Geological Journal Ingilizce 36 3 4 329 340 doi 10 1002 gj 880 ISSN 1099 1034 Sheehan Peter M May 2001 The Late Ordovician Mass Extinction Annual Review of Earth and Planetary Sciences Ingilizce 29 1 ss 331 364 Bibcode 2001AREPS 29 331S doi 10 1146 annurev earth 29 1 331 ISSN 0084 6597 Konuyla ilgili yayinlarA Geological Time Scale 2004 3rd Cambridge University Press Cambridge University Press 2004 ISBN 9780521786737 Mass Extinctions and Their Aftermath Oxford University Press 1997 ISBN 9780191588396 The great Ordovician biodiversification event New York Columbia University Press 2004 ISBN 9780231501637 Dis baglantilarJacques Veniers The end Ordovician extinction event 27 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde abstract of Hallam and Wignall 1997