Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Giovanni Girolamo Saccheri (İtalyanca telaffuz: ; 5 Eylül 1667 - 25 Ekim 1733), İtalyan Cizvit rahip, skolastik filozof ve matematikçidir.
Giovanni Girolamo Saccheri | |
|---|---|
| Doğum | 5 Eylül 1677 Sanremo |
| Ölüm | 25 Ekim 1733 (56 yaşında) |
| Milliyet | İtalyan |
| Kariyeri | |
| Dalı | Matematikçi |
| Çalıştığı kurum | Torino Üniversitesi Pavia Üniversitesi |
| Akademik danışmanları | |
 |  | |
Logica demonstrativa, 1701 ve "Euclides ab omni nævo vindicatus" (1733) adlı eserin ön yüzü. | ||
Saccheri, Sanremo'da doğdu. 1685'te Cizvit tarikatına girdi ve 1694'te rahip olarak atandı. 1694'ten 1697'ye kadar Torino Üniversitesinde felsefe ve 1697'den ölümüne kadar Pavia Üniversitesinde felsefe, teoloji ve matematik dersleri verdi. Matematikçi Tommaso Ceva'nın himayesindeydi ve Quaesita geometrika (1693), Logica demonstrativa (1697) ve Neo-statica (1708) dahil olmak üzere birçok eser yayımladı.
Geometrik çalışması
Bugün esas olarak, ölümünden kısa bir süre önce 1733'te yayımlanan son yayını ile tanınmaktadır. Şimdi Öklid dışı geometrinin erken bir keşfi olarak kabul edilen Euclides ab omni naevo vindicatus (Öklid Her Kusurdan Kurtuldu) adlı eseri, 19. yüzyılın ortalarında Eugenio Beltrami tarafından yeniden keşfedilene kadar karanlıkta kaldı.
Saccheri'nin çalışmasının amacı görünüşte Öklid'in (paralel önermesine) karşı herhangi bir alternatifin reductio ad absurdum yöntemi aracılığıyla olmayacağını gösterip Öklid'in geçerliliğini sağlamaktı. Bunu yapmak için paralel varsayımın yanlış olduğunu varsaydı ve bir çelişki türetmeye çalıştı.
Öklid'in varsayımı, bir üçgenin iç açılarının toplamının 180° olduğu ifadesine eşdeğer olduğu için, açıların toplamının 180°'den az ya da çok olduğu hipotezini değerlendirdi.
İlki, Öklid'in ikinci varsayımıyla çelişen, düz çizgilerin sonlu olduğu sonucuna yol açtı. Yani Saccheri doğru bir şekilde bunun olmayacağını kanıtladı. Bununla birlikte, ilke şimdi hem ikinci hem de beşinci önermelerin reddedildiği eliptik geometrinin temeli olarak kabul edilmektedir.
İkinci olasılığı çürütmek daha zor çıktı. Aslında mantıksal bir çelişki çıkaramadı ve bunun yerine sezgisel olmayan birçok sonuç çıkardı; bunlardan bir örnek, üçgenlerin bir maksimum sonlu alanı ve mutlak bir uzunluk birimi olduğu şeklindedir. Sonunda şu sonuca varmıştır: "Dar açı hipotezi kesinlikle yanlıştır, çünkü düz çizgilerin doğasına aykırıdır". Bugün, sonuçları hiperbolik geometrinin teoremleridir.
Saccheri'nin gerçekten, yaşamının son yılında çalışmasını yayınlarken, Öklid dışı geometriyi keşfetmeye son derece yaklaştığı mı yoksa bir mantıkçı mı olduğu konusunda bazı küçük tartışmalar vardır. Bazıları, Saccheri'nin sadece hiperbolik geometrinin görünüşte mantıksız yönlerinden gelebilecek eleştirilerden kaçınmak için yaptığı gibi sonuca vardığına inanmaktadır.
Saccheri'nin eserinde geliştirdiği bir araç (şimdi Saccheri dörtgeni olarak adlandırılır), 11. yüzyıl Fars bilgini Ömer Hayyam'ın Öklid'deki Zorlukları Tartışmasında (Risâla fî sharh mâ ashkala min musâdarât Kitâb 'Uglîdis) bir emsali vardır. Bununla birlikte Hayyam, dörtgeni önemli bir şekilde kullanmazken, Saccheri sonuçlarını derinlemesine araştırmıştır.
Çalışmaları
- Logica demonstrativa (Latince). Pavia: eredi Carlo Francesco Magri. 1701.
- Neostatica (Latince). Milano: Giuseppe Pandolfo Malatesta. 1708.
Ayrıca bakınız
- Hiperbolik geometri
- (Paralel varsayım)
Konuyla ilgili yayınlar
- Martin Gardner, Öklid Dışı Geometri, The Colossal Book of Mathematics, Bölüm 14, WWNorton & Company, 2001,
- M. J. Greenberg, Öklid ve Öklidyen Olmayan Geometriler: Gelişim ve Tarih, 1. baskı. 1974, 2. baskı. 1980, 3. baskı. 1993, 4. baskı, WH Freeman, 2008.
- Girolamo Saccheri, Euclides Vindicatus 24 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (1733), düzenlenmiş ve GB Halsted tarafından çevrilmiştir, 1. baskı. (1920); 2. baskı. (1986), John Corcoran tarafından yapılan inceleme: Matematiksel İncelemeler 88j:01013, 1988.
Kaynakça
- ^ Lobachevski Illuminated. American Mathematical Society. 31 Aralık 2011. ss. 58-59. ISBN .
- ^ Emch, Arnold (1922). "Review of Giralamo Saccheri's Euclides Vindicatus, edited and translated by G. B. Halsted" (PDF). Bull. Amer. Math. Soc. 28 (3): 131-132. doi:10.1090/s0002-9904-1922-03514-8. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından (PDF).
Dış bağlantılar
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Giovanni Girolamo Saccheri", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
- Roero, Clara Silvia (2017). "SACCHERI, Giovanni Girolamo". , Volume 89: Rovereto–Salvemini (İtalyanca). Roma: . ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Giovanni Girolamo Saccheri Italyanca telaffuz dʒoˈvanni dʒiˈrɔːlamo sakˈkɛːri 5 Eylul 1667 25 Ekim 1733 Italyan Cizvit rahip skolastik filozof ve matematikcidir Giovanni Girolamo SaccheriDogum5 Eylul 1677 1677 09 05 SanremoOlum25 Ekim 1733 56 yasinda MilliyetItalyanKariyeriDaliMatematikciCalistigi kurumTorino Universitesi Pavia UniversitesiAkademik danismanlariLogica demonstrativa 1701 ve Euclides ab omni naevo vindicatus 1733 adli eserin on yuzu Saccheri Sanremo da dogdu 1685 te Cizvit tarikatina girdi ve 1694 te rahip olarak atandi 1694 ten 1697 ye kadar Torino Universitesinde felsefe ve 1697 den olumune kadar Pavia Universitesinde felsefe teoloji ve matematik dersleri verdi Matematikci Tommaso Ceva nin himayesindeydi ve Quaesita geometrika 1693 Logica demonstrativa 1697 ve Neo statica 1708 dahil olmak uzere bircok eser yayimladi Geometrik calismasiSaccheri nin Dortgeni Bugun esas olarak olumunden kisa bir sure once 1733 te yayimlanan son yayini ile taninmaktadir Simdi Oklid disi geometrinin erken bir kesfi olarak kabul edilen Euclides ab omni naevo vindicatus Oklid Her Kusurdan Kurtuldu adli eseri 19 yuzyilin ortalarinda Eugenio Beltrami tarafindan yeniden kesfedilene kadar karanlikta kaldi Saccheri nin calismasinin amaci gorunuste Oklid in paralel onermesine karsi herhangi bir alternatifin reductio ad absurdum yontemi araciligiyla olmayacagini gosterip Oklid in gecerliligini saglamakti Bunu yapmak icin paralel varsayimin yanlis oldugunu varsaydi ve bir celiski turetmeye calisti Oklid in varsayimi bir ucgenin ic acilarinin toplaminin 180 oldugu ifadesine esdeger oldugu icin acilarin toplaminin 180 den az ya da cok oldugu hipotezini degerlendirdi Ilki Oklid in ikinci varsayimiyla celisen duz cizgilerin sonlu oldugu sonucuna yol acti Yani Saccheri dogru bir sekilde bunun olmayacagini kanitladi Bununla birlikte ilke simdi hem ikinci hem de besinci onermelerin reddedildigi eliptik geometrinin temeli olarak kabul edilmektedir Ikinci olasiligi curutmek daha zor cikti Aslinda mantiksal bir celiski cikaramadi ve bunun yerine sezgisel olmayan bircok sonuc cikardi bunlardan bir ornek ucgenlerin bir maksimum sonlu alani ve mutlak bir uzunluk birimi oldugu seklindedir Sonunda su sonuca varmistir Dar aci hipotezi kesinlikle yanlistir cunku duz cizgilerin dogasina aykiridir Bugun sonuclari hiperbolik geometrinin teoremleridir Saccheri nin gercekten yasaminin son yilinda calismasini yayinlarken Oklid disi geometriyi kesfetmeye son derece yaklastigi mi yoksa bir mantikci mi oldugu konusunda bazi kucuk tartismalar vardir Bazilari Saccheri nin sadece hiperbolik geometrinin gorunuste mantiksiz yonlerinden gelebilecek elestirilerden kacinmak icin yaptigi gibi sonuca vardigina inanmaktadir Saccheri nin eserinde gelistirdigi bir arac simdi Saccheri dortgeni olarak adlandirilir 11 yuzyil Fars bilgini Omer Hayyam in Oklid deki Zorluklari Tartismasinda Risala fi sharh ma ashkala min musadarat Kitab Uglidis bir emsali vardir Bununla birlikte Hayyam dortgeni onemli bir sekilde kullanmazken Saccheri sonuclarini derinlemesine arastirmistir CalismalariLogica demonstrativa Latince Pavia eredi Carlo Francesco Magri 1701 Neostatica Latince Milano Giuseppe Pandolfo Malatesta 1708 Ayrica bakinizHiperbolik geometri Paralel varsayimKonuyla ilgili yayinlarMartin Gardner Oklid Disi Geometri The Colossal Book of Mathematics Bolum 14 WWNorton amp Company 2001 0 393 02023 1 M J Greenberg Oklid ve Oklidyen Olmayan Geometriler Gelisim ve Tarih 1 baski 1974 2 baski 1980 3 baski 1993 4 baski WH Freeman 2008 Girolamo Saccheri Euclides Vindicatus 24 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1733 duzenlenmis ve GB Halsted tarafindan cevrilmistir 1 baski 1920 2 baski 1986 John Corcoran tarafindan yapilan inceleme Matematiksel Incelemeler 88j 01013 1988 Kaynakca Lobachevski Illuminated American Mathematical Society 31 Aralik 2011 ss 58 59 ISBN 9781470456405 Emch Arnold 1922 Review of Giralamo Saccheri s Euclides Vindicatus edited and translated by G B Halsted PDF Bull Amer Math Soc 28 3 131 132 doi 10 1090 s0002 9904 1922 03514 8 31 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan PDF Dis baglantilarO Connor John J Robertson Edmund F Giovanni Girolamo Saccheri MacTutor Matematik Tarihi arsivi Roero Clara Silvia 2017 SACCHERI Giovanni Girolamo Volume 89 Rovereto Salvemini Italyanca Roma ISBN 978 8 81200032 6