Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gomidas (Ermenice: Կոմիտաս) veya gerçek adıyla Soğomon Kevork Soğomonyan (Ermenice: Սողոմոն Գեորգ Սողոմոնեան, d. 26 Eylül 1869, Kütahya - ö. 22 Ekim 1935, Paris), Ermeni ulusal müzik okulunun kurucusu sayılan Ermeni papaz, müzikolog, besteci, aranjör ve koro şefi. Gomidas, etnomüzikolojinin öncülerinden biri olarak tanınmaktadır.
Gomidas Vartabed | |
|---|---|
 Gomidas (1901 veya 1902'de) | |
| Kendi dilinde adı | Կոմիտաս Վարդապետ |
| Doğum | Soğomon Kevork Soğomonyan 26 Eylül 1869 Kütahya, Osmanlı (günümüzde Türkiye) |
| Ölüm | 22 Ekim 1935 (66 yaşında) Paris, Fransa |
| Defin yeri | |
| Milliyet | Ermeni |
| Diğer ad(lar)ı | Komitas |
| Mezun olduğu okul(lar) | Frederick William Üniversitesi |
| Meslek | Müzikolog, besteci, koro şefi |
| Etkin yıllar | 1891–1915 |
Gomidas, küçük yaşta yetim kaldı, Ermenistan'ın dinî merkezi olan Eçmiyazin'e götürüldü ve burada Gevorgian İlahiyat Okulu'nda eğitim gördü. 1895'te vartabed (bekâr rahip) olarak atandı ve Berlin Humboldt Üniversitesi'nde müzik okudu ve daha sonra batılı eğitimini "ulusal bir müzik geleneği oluşturmak için" kullandı.
Gomidas, Nisan 1915'te Ermeni Soykırımı sırasında diğer Ermeni entelektüeller ile birlikte, Osmanlı hükûmeti tarafından İstanbul'da tutuklanmış ve cezaevi kampına sürüldü ve daha sonra serbest bırakıldı. Sürgün sırasındaki işkence ve kötü muamele sonrası travma sonrası stres bozukluğu yaşadı. İstanbul'a döndükten sonra durumu ağırlaşınca Şişli'deki Fransız La Paix Hastanesi'ne, ardından da Paris'te bir sanatoryuma yatırıldı ve hayatını geri kalanını orada tamamladı. Gomidas, tanınmış bir soykırım kurbanı olarak kabul görüyor ve sanat alanında da Ermeni Soykırımı'nın başlıca simgelerinden biri olarak gösteriliyor.
Hayatı
Sogomon Sogomonyan müzikle içli dışlı ve sadece Türkçe konuşan Kütahyalı bir ailede doğdu. 1 yaşındayken annesi, 11 yaşındayken babası öldü. 1880 yılına kadar babaannesinin yanında kaldı, o yıl içinde iyi bir eğitim alabilmesi için Bursa'daki anneannesi ve dedesinin yanına gönderildi. Dört ay sonra babasının ölüm haberini alması üzerine Kütahya'ya döndü.Eçmiyazin'deki Ermeni kilisesi ruhban okuluna giderek 1895'te buradan mezuniyetiyle papaz oldu. 7'inci yüzyılda yaşamış bir Ermeni halk ozanı olan Katolikos Gomidas'ın ismine atfen Komitas adını aldı. Papaz anlamına gelen vartaped unvanı ile birlikte anılmaya başlandı.
Eçmiyazin Manastırı korosunda bulunduktan sonra 1896'da Berlin'e giderek Humboldt Üniversitesi'ne kaydoldu ve müzikoloji öğrenimi gördü. 1899'da müzikoloji alanında doktor payesi alarak Eçmiyazin'e döndü. Gomidas, doktora tezi henüz jüri tarafından onaylanmadan Berlin'den ayrıldı. Bu nedenle, tezi arşivde bulunamadı.
Kırsal kesimde geziler yaparak 3000 kadar Ermeni halk şarkısını derleyerek notaya geçirmiş ve eşsiz bir koleksiyon oluşturmuştur. Türkçe, Kürtçe ve Farsça derlemeleri de vardır.
En önemli özgün eseri İlahi Litürji 'tır. 1892'de bestelemeye başladığı bu eseri bitirememiştir. 'ne Avrupa dışından kabul edilen ilk müzik adamı olmuştur. Avrupa'da, Türkiye'nin çeşitli yerlerinde ve Mısır'da müzik icra etti, konuşmalar yaptı.
1910 sonrasında İstanbul'da yaşadı. 300 üyeli Gusan Korosu'nu kurdu.
Tehcir Kanunu sonrası
Gomidas, 24 Nisan 1915 tarihli Tehcir Kanunu gereğince tutuklanan 2234 Ermeni aydını arasındaydı. Ertesi gün 180 kadar İstanbullu Ermeni ile birlikte trene bindirilerek Çankırı'ya sürgün edildi. Mehmet Emin Yurdakul, Halide Edib Adıvar ve yabancı diplomatların girişimleri üzerine Talat Paşa'nın özel emriyle, diğer 8 Ermeni sanatçısı ile birlikte İstanbul'a dönmesine 7 Mayıs'ta izin verildi. Dönüşünden sonra akıl sağlığını yitiren Gomidas, önce Şişli'deki Fransız Lape Hastanesi'ne, ardından hayatının son 20 yılını geçireceği Paris'teki bir sanatoryuma yatırıldı. Hayatının son 18 yılında hiç piyano çalmadı, beste yapmadı, şarkı söylemedi ve konuşmadı. 20 Ekim 1935 tarihinde Paris'te öldü.
Adı verilen eserler
Adına yapılan heykeller
Konuyla ilgili yayınlar
- Gomidas Vartabed ile Çankırı Yollarında - Aram Andonyan (Belge Yayınları, Yaşam ve Anılar Dizisi, 2000),
Kaynakça
- ^ Soulahian Kuyumjian 2001, s. 46.
- ^ . Virtual Museum of Komitas. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2014.
- ^ Lang, David Marshall (1980). Armenia: Cradle of Civilization. Londra: . s. 256. ISBN .
- ^ "Komitas". Encyclopædia Britannica. 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
Komitas [...] created the basis for a distinctive national musical style in Armenia.
- ^ Editorial Board (1969). "Հայ ազգային երաժշտության հիմնադիրը [The Founder of Armenian National Music]". (Ermenice), 11. Erivan: . ss. 3-6. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Temmuz 2017.
- ^ Poladian 1972: "He was among the pioneers in ethnomusicology, a younger contemporary of Carl Stumpf (1848–1936)."
- ^ McCollum, Jonathan Ray (2004). "Music, Ritual, And Diasporic Identity: A Case Study Of The Armenian Apostolic Church" (PDF). University of Maryland. s. 11. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
Etnomüzikoloji alanına öncülük yapan Gomidas Vartabed, dikkatini müziksel karşılaştırmalı müzikolojinin antropolojik, sosyolojik ve tarihsel yönlerine çevirdi.
- ^ (5 Ekim 1987). "Music Noted in Brief; Choir From Armenia At Avery Fisher Hall". The New York Times. 7 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
- ^ a b Soulahian Kuyumjian, Rita. Archeology of Madness: Komitas, Portrait of an Armenian Icon. Edition: 2, Reading, England: Taderon Press; Princeton, NJ: Gomidas Institute, 2001, p. 3.
- ^ Dadyan, Sara, Osmanlı'nın Gayrimüslim Tarihinden Notlar, Yeditepe Yayınları, s. 247
- ^ Coşkun, Vahap (22 Ekim 2021). . serbestiyet.com. 22 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2021.
- ^ Devlet arşivleri 27 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Kaynak kitaplar
- Soulahian Kuyumjian, Rita (2001). Archeology of Madness: Komitas, Portrait of an Armenian Icon. Princeton, New Jersey: Gomidas Institute. .
Dış bağlantılar
- Virtual Museum of Komitas Vardapet11 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Biyografisi 17 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gomidas Ermenice Կոմիտաս veya gercek adiyla Sogomon Kevork Sogomonyan Ermenice Սողոմոն Գեորգ Սողոմոնեան d 26 Eylul 1869 Kutahya o 22 Ekim 1935 Paris Ermeni ulusal muzik okulunun kurucusu sayilan Ermeni papaz muzikolog besteci aranjor ve koro sefi Gomidas etnomuzikolojinin onculerinden biri olarak taninmaktadir Gomidas VartabedGomidas 1901 veya 1902 de Kendi dilinde adiԿոմիտաս ՎարդապետDogumSogomon Kevork Sogomonyan 26 Eylul 1869 1869 09 26 Kutahya Osmanli gunumuzde Turkiye Olum22 Ekim 1935 66 yasinda Paris FransaDefin yeriMilliyetErmeniDiger ad lar iKomitasMezun oldugu okul lar Frederick William UniversitesiMeslekMuzikolog besteci koro sefiEtkin yillar1891 1915 Gomidas kucuk yasta yetim kaldi Ermenistan in dini merkezi olan Ecmiyazin e goturuldu ve burada Gevorgian Ilahiyat Okulu nda egitim gordu 1895 te vartabed bekar rahip olarak atandi ve Berlin Humboldt Universitesi nde muzik okudu ve daha sonra batili egitimini ulusal bir muzik gelenegi olusturmak icin kullandi Gomidas Nisan 1915 te Ermeni Soykirimi sirasinda diger Ermeni entelektueller ile birlikte Osmanli hukumeti tarafindan Istanbul da tutuklanmis ve cezaevi kampina suruldu ve daha sonra serbest birakildi Surgun sirasindaki iskence ve kotu muamele sonrasi travma sonrasi stres bozuklugu yasadi Istanbul a dondukten sonra durumu agirlasinca Sisli deki Fransiz La Paix Hastanesi ne ardindan da Paris te bir sanatoryuma yatirildi ve hayatini geri kalanini orada tamamladi Gomidas taninmis bir soykirim kurbani olarak kabul goruyor ve sanat alaninda da Ermeni Soykirimi nin baslica simgelerinden biri olarak gosteriliyor HayatiSogomon Sogomonyan muzikle icli disli ve sadece Turkce konusan Kutahyali bir ailede dogdu 1 yasindayken annesi 11 yasindayken babasi oldu 1880 yilina kadar babaannesinin yaninda kaldi o yil icinde iyi bir egitim alabilmesi icin Bursa daki anneannesi ve dedesinin yanina gonderildi Dort ay sonra babasinin olum haberini almasi uzerine Kutahya ya dondu Ecmiyazin deki Ermeni kilisesi ruhban okuluna giderek 1895 te buradan mezuniyetiyle papaz oldu 7 inci yuzyilda yasamis bir Ermeni halk ozani olan Katolikos Gomidas in ismine atfen Komitas adini aldi Papaz anlamina gelen vartaped unvani ile birlikte anilmaya baslandi Ecmiyazin Manastiri korosunda bulunduktan sonra 1896 da Berlin e giderek Humboldt Universitesi ne kaydoldu ve muzikoloji ogrenimi gordu 1899 da muzikoloji alaninda doktor payesi alarak Ecmiyazin e dondu Gomidas doktora tezi henuz juri tarafindan onaylanmadan Berlin den ayrildi Bu nedenle tezi arsivde bulunamadi Kirsal kesimde geziler yaparak 3000 kadar Ermeni halk sarkisini derleyerek notaya gecirmis ve essiz bir koleksiyon olusturmustur Turkce Kurtce ve Farsca derlemeleri de vardir En onemli ozgun eseri Ilahi Liturji tir 1892 de bestelemeye basladigi bu eseri bitirememistir ne Avrupa disindan kabul edilen ilk muzik adami olmustur Avrupa da Turkiye nin cesitli yerlerinde ve Misir da muzik icra etti konusmalar yapti 1910 sonrasinda Istanbul da yasadi 300 uyeli Gusan Korosu nu kurdu Tehcir Kanunu sonrasi Gomidas 24 Nisan 1915 tarihli Tehcir Kanunu geregince tutuklanan 2234 Ermeni aydini arasindaydi Ertesi gun 180 kadar Istanbullu Ermeni ile birlikte trene bindirilerek Cankiri ya surgun edildi Mehmet Emin Yurdakul Halide Edib Adivar ve yabanci diplomatlarin girisimleri uzerine Talat Pasa nin ozel emriyle diger 8 Ermeni sanatcisi ile birlikte Istanbul a donmesine 7 Mayis ta izin verildi Donusunden sonra akil sagligini yitiren Gomidas once Sisli deki Fransiz Lape Hastanesi ne ardindan hayatinin son 20 yilini gecirecegi Paris teki bir sanatoryuma yatirildi Hayatinin son 18 yilinda hic piyano calmadi beste yapmadi sarki soylemedi ve konusmadi 20 Ekim 1935 tarihinde Paris te oldu 1969 da adina basilan Sovyet posta pulu Adi verilen eserlerEcmiadzin in merkezi meydani Erivan Gomidas Devlet Konservatuvari Erivan in Arabkir ilcesinin ana caddesi olan Gomidas Bulvari Yazar sair ve muzisyenlerin yer aldigi Gomidas Park ve Mezarligi Adi verilen mezarligin yanindaki Gomidas Muzesi Adina yapilan heykellerGomidas in Erivan daki bir heykeli Erivan da adi verilen Gomidas Park ve Mezarliginda bulunan mezar tasi ve heykeli Ecmiadzin deki heykeli Konuyla ilgili yayinlarGomidas Vartabed ile Cankiri Yollarinda Aram Andonyan Belge Yayinlari Yasam ve Anilar Dizisi 2000 ISBN 9789753441247Kaynakca Soulahian Kuyumjian 2001 s 46 Virtual Museum of Komitas 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2014 Lang David Marshall 1980 Armenia Cradle of Civilization Londra s 256 ISBN 9780049560079 Komitas Encyclopaedia Britannica 9 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2014 Komitas created the basis for a distinctive national musical style in Armenia Editorial Board 1969 Հայ ազգային երաժշտության հիմնադիրը The Founder of Armenian National Music Ermenice 11 Erivan ss 3 6 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Temmuz 2017 Poladian 1972 He was among the pioneers in ethnomusicology a younger contemporary of Carl Stumpf 1848 1936 McCollum Jonathan Ray 2004 Music Ritual And Diasporic Identity A Case Study Of The Armenian Apostolic Church PDF University of Maryland s 11 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Subat 2014 Etnomuzikoloji alanina onculuk yapan Gomidas Vartabed dikkatini muziksel karsilastirmali muzikolojinin antropolojik sosyolojik ve tarihsel yonlerine cevirdi 5 Ekim 1987 Music Noted in Brief Choir From Armenia At Avery Fisher Hall The New York Times 7 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2014 a b Soulahian Kuyumjian Rita Archeology of Madness Komitas Portrait of an Armenian Icon Edition 2 Reading England Taderon Press Princeton NJ Gomidas Institute 2001 p 3 Dadyan Sara Osmanli nin Gayrimuslim Tarihinden Notlar Yeditepe Yayinlari s 247 Coskun Vahap 22 Ekim 2021 serbestiyet com 22 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2021 Devlet arsivleri 27 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynak kitaplarSoulahian Kuyumjian Rita 2001 Archeology of Madness Komitas Portrait of an Armenian Icon Princeton New Jersey Gomidas Institute ISBN 1 903656 10 9 Dis baglantilarVirtual Museum of Komitas Vardapet11 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Biyografisi 17 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde