Mehmet Emin Yurdakul (13 Mayıs 1869, İstanbul - 14 Ocak 1944, İstanbul), Türk şair ve milletvekili. "Türk Şairi", “Millî Şair” olarak anılır.
Mehmet Emin Yurdakul | |
---|---|
Doğum | 13 Mayıs 1869 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 14 Ocak 1944 (74 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Eğitim | İstanbul Hukuk Mektebi |
Meslek | Şair ve Milletvekili |
Siyasi parti | İttihat ve Terakki Fırkası Cumhuriyet Halk Fırkası Serbest Cumhuriyet Fırkası |
Türk Millî Edebiyat akımının öncü şairleri arasında yer almıştır. Ulusçu, halkçı görüşleri savunan şiirler yazan Yurdakul, Osmanlı Meclis-i Mebûsan III. Dönem Musul Mebusluğu ile TBMM II. Dönem Karahisar-ı Şarki (Şebinkarahisar), III. Dönem Şebinkarahisar ve IV. Dönem (Ara Seçim), V., VI. Dönem Urfa ve VII. Dönem İstanbul Milletvekilliği ile II. Dönem İrşad Encümeni Reisliği yapmıştır.
Yaşamı
1869 yılında İstanbul’un, Beşiktaş semtinde doğdu. Babası balıkçılıkla uğraşan Salih Reis, annesi Emine Hatun’dur.
Beşiktaş Askeri Rüştiyesi’nden sonra devam ettiği Mekteb-i Mülkiye’nin İdadi bölümünden ayrıldı, devlet memurluğuna başladı. 1899’da kaydolduğu İstanbul Hukuk Mektebi’ne bir süre devam ettiyse de öğrenimine ABD’de devam etmek için bu okuldan ayrıldı; ancak bu isteğini gerçekleştiremedi ve devlet memurluğuna döndü.
Sadrazam Cevat Paşa’nın tavsiyesiyle Rusumat Evrak Dairesi’nde göreve başlayan Mehmet Emin Bey, 1897-1907 yılları arasında Rüsumat Evrak Müdürlüğü yaptı. İlk şiirini 1897’de Yunan Harbi sırasında Selanik’te Asır Gazetesi’nde yayımladı. “Cenge Giderken” adlı bu şiir ile ünlendi. 1899’da Türkçe Şiirler isimli bir şiir dergisi çıkardı. İstanbul’da Servet-i Fünûn'da, Selanik’te Çocuk Bahçesi dergisinde, İzmir’de Muktebes adlı dergide şiirlerini yayımlamayı sürdürdü.
İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesiydi. Şiirleri ile hükümeti eleştirince 1907’de İstanbul’dan uzaklaştırılıp Erzurum’da görevlendirildi; II. Meşrutiyet’in ilanının ardından Trabzon’a gönderildi. II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesi ile sonuçlanan 31 Mart Olayı’ndan sonra İstanbul’a çağrıldı; Bahriye Nezareti Müsteşarlığı’na atandı ancak bu görevi istemeyince 1909’da Hicaz, 1910’da Sivas valiliği yaptı. Çalışmasının engellendiği gerekçesiyle 1910 yılında istifa ederek İstanbul’a geri döndü.
Ahmet Ağaoğlu, Dr. Fuat Salih, Ahmet Ferit Beylerle birlikte “Türk kültürü, dili ve sanatının geliştirilmesi amacıyla” kurulan Türk Ocağı adlı örgütün kurucuları arasında yer aldı Örgütün ilk genel başkanı oldu, çıkarılan Türk Yurdu Dergisi’nin sorumluluğunu üstlendi. Ancak henüz dergi çıkmadan İttihat ve Terakki Cemiyeti ile anlaşmazlığa düşünce Erzurum’a vali olarak atandı, 1912’de bu görevde iken emekliye ayrılmak zorunda bırakıldı. İstanbul’a dönüp Türkçülük düşüncesini yaymak üzere yayıncılık yapmaya devam etti.
1913’te Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda Musul milletvekili oldu. Türk Ocakları’nın 1918 tarihli kongresinde Hamdullah Suphi ve Ziya Gökalp gibi isimlerle birlikte örgütün “Hars ve İlim Heyeti” üyeliğine seçildi. 1919 seçimlerine katılan 'nın kurucuları arasında yer aldı.
İstanbul’un işgalinden sonra Mayıs 1919'da Sultanahmet Meydanı'nda düzenlenen mitingde sarfettiği şu sözleri ünlüdür:
- "Demir ve ateş; kardeşler ben bunlarla hiçbir vatan ve ırkın öldüğünü işitmedim. Şerefli bir tarih ve medeniyete, sağlam bir fazilet ve ahlâka, zengin bir şiir ve edebiyata, dinî ve millî ananelere, ırkî ve vatanî hatıralara mâlik olan bir milletin mahvolduğunu tarih göstermiyor..."
1921’de Millî Mücadele'ye katılmak için Anadolu’ya geçti. Antalya, Adana, İzmir yörelerinde dolaşarak halkın ve ordunun manevi gücünü arttırıcı konuşmalar yaptı. TBMM’de önce Şebinkarahisar, sonra da Urfa ve İstanbul milletvekili olarak beş dönem görev yaptı. Milletvekilliğini ölümüne kadar sürdürdü.
Şiir yazmaya Servet-i Fünûn'da başlayan Yurdakul bütün şiirlerinde sade bir dil ve hece ölçüsü kullandı; konularını toplum dertlerinden, sosyal-epik hayat sahnelerinden aldı; uyarıcı-öğretici şiirler yazdı. "Türk Şairi", "Millî Şair" diye anılır. 14 Ocak 1944 tarihinde İstanbul’da öldü. Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Eserleri
- Türkçe şiirler, 1899
- Türk Sazı, 1914
- Ey Türk Uyan, 1914
- Tan Sesleri, 1915
- Zafer Yolunda, 1918
- Aydın Kızları, 1919
- Dante'ye, 1920
- Mustafa Kemal, 1928
- Ankara, 1939
- Cenge Giderken 1886
- Fazilet ve Asalet (1890)
- Ordunun Destanı (The Legend of the Army, 1915)
- Dicle Önünde (In Front of Tigris, 1916)
- İsyan ve Dua (The Uprising and the Prayers, 1918)
- Turan'a Doğru (Towards Turan, 1918)
- Türk'ün Hukuku (The Law of Turk, 1919)
- Kral Corc'a (To King George, 1928)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Şiir.gen.tr - Mehmet Emin Yurdakul 25 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Emin Yurdakul 13 Mayis 1869 Istanbul 14 Ocak 1944 Istanbul Turk sair ve milletvekili Turk Sairi Milli Sair olarak anilir Mehmet Emin YurdakulDogum13 Mayis 1869 1869 05 13 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum14 Ocak 1944 74 yasinda Istanbul TurkiyeEgitimIstanbul Hukuk MektebiMeslekSair ve MilletvekiliSiyasi partiIttihat ve Terakki Firkasi Cumhuriyet Halk Firkasi Serbest Cumhuriyet Firkasi Turk Milli Edebiyat akiminin oncu sairleri arasinda yer almistir Uluscu halkci gorusleri savunan siirler yazan Yurdakul Osmanli Meclis i Mebusan III Donem Musul Mebuslugu ile TBMM II Donem Karahisar i Sarki Sebinkarahisar III Donem Sebinkarahisar ve IV Donem Ara Secim V VI Donem Urfa ve VII Donem Istanbul Milletvekilligi ile II Donem Irsad Encumeni Reisligi yapmistir Yasami1869 yilinda Istanbul un Besiktas semtinde dogdu Babasi balikcilikla ugrasan Salih Reis annesi Emine Hatun dur Besiktas Askeri Rustiyesi nden sonra devam ettigi Mekteb i Mulkiye nin Idadi bolumunden ayrildi devlet memurluguna basladi 1899 da kaydoldugu Istanbul Hukuk Mektebi ne bir sure devam ettiyse de ogrenimine ABD de devam etmek icin bu okuldan ayrildi ancak bu istegini gerceklestiremedi ve devlet memurluguna dondu Sadrazam Cevat Pasa nin tavsiyesiyle Rusumat Evrak Dairesi nde goreve baslayan Mehmet Emin Bey 1897 1907 yillari arasinda Rusumat Evrak Mudurlugu yapti Ilk siirini 1897 de Yunan Harbi sirasinda Selanik te Asir Gazetesi nde yayimladi Cenge Giderken adli bu siir ile unlendi 1899 da Turkce Siirler isimli bir siir dergisi cikardi Istanbul da Servet i Funun da Selanik te Cocuk Bahcesi dergisinde Izmir de Muktebes adli dergide siirlerini yayimlamayi surdurdu Ittihat ve Terakki Cemiyeti uyesiydi Siirleri ile hukumeti elestirince 1907 de Istanbul dan uzaklastirilip Erzurum da gorevlendirildi II Mesrutiyet in ilaninin ardindan Trabzon a gonderildi II Abdulhamit in tahttan indirilmesi ile sonuclanan 31 Mart Olayi ndan sonra Istanbul a cagrildi Bahriye Nezareti Mustesarligi na atandi ancak bu gorevi istemeyince 1909 da Hicaz 1910 da Sivas valiligi yapti Calismasinin engellendigi gerekcesiyle 1910 yilinda istifa ederek Istanbul a geri dondu Ahmet Agaoglu Dr Fuat Salih Ahmet Ferit Beylerle birlikte Turk kulturu dili ve sanatinin gelistirilmesi amaciyla kurulan Turk Ocagi adli orgutun kuruculari arasinda yer aldi Orgutun ilk genel baskani oldu cikarilan Turk Yurdu Dergisi nin sorumlulugunu ustlendi Ancak henuz dergi cikmadan Ittihat ve Terakki Cemiyeti ile anlasmazliga dusunce Erzurum a vali olarak atandi 1912 de bu gorevde iken emekliye ayrilmak zorunda birakildi Istanbul a donup Turkculuk dusuncesini yaymak uzere yayincilik yapmaya devam etti 1913 te Osmanli Meclis i Mebusani nda Musul milletvekili oldu Turk Ocaklari nin 1918 tarihli kongresinde Hamdullah Suphi ve Ziya Gokalp gibi isimlerle birlikte orgutun Hars ve Ilim Heyeti uyeligine secildi 1919 secimlerine katilan nin kuruculari arasinda yer aldi Istanbul un isgalinden sonra Mayis 1919 da Sultanahmet Meydani nda duzenlenen mitingde sarfettigi su sozleri unludur Demir ve ates kardesler ben bunlarla hicbir vatan ve irkin oldugunu isitmedim Serefli bir tarih ve medeniyete saglam bir fazilet ve ahlaka zengin bir siir ve edebiyata dini ve milli ananelere irki ve vatani hatiralara malik olan bir milletin mahvoldugunu tarih gostermiyor 1921 de Milli Mucadele ye katilmak icin Anadolu ya gecti Antalya Adana Izmir yorelerinde dolasarak halkin ve ordunun manevi gucunu arttirici konusmalar yapti TBMM de once Sebinkarahisar sonra da Urfa ve Istanbul milletvekili olarak bes donem gorev yapti Milletvekilligini olumune kadar surdurdu Mehmet Emin Yurdakul un mezari Siir yazmaya Servet i Funun da baslayan Yurdakul butun siirlerinde sade bir dil ve hece olcusu kullandi konularini toplum dertlerinden sosyal epik hayat sahnelerinden aldi uyarici ogretici siirler yazdi Turk Sairi Milli Sair diye anilir 14 Ocak 1944 tarihinde Istanbul da oldu Zincirlikuyu Mezarligi na defnedildi EserleriTurkce siirler 1899 Turk Sazi 1914 Ey Turk Uyan 1914 Tan Sesleri 1915 Zafer Yolunda 1918 Aydin Kizlari 1919 Dante ye 1920 Mustafa Kemal 1928 Ankara 1939 Cenge Giderken 1886 Fazilet ve Asalet 1890 Ordunun Destani The Legend of the Army 1915 Dicle Onunde In Front of Tigris 1916 Isyan ve Dua The Uprising and the Prayers 1918 Turan a Dogru Towards Turan 1918 Turk un Hukuku The Law of Turk 1919 Kral Corc a To King George 1928 Ayrica bakinizMEB 100 Turk EdebiyatcisiDis baglantilarSiir gen tr Mehmet Emin Yurdakul 25 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca TBMM Albumu tbmm gov tr 29 Ekim 2012 11 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2013 a b c 3 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2011 11 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2011