Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Grazia Deledda, (d. 27 Eylül 1871 Nuoro (Sardunya) - ö. 15 Ağustos 1936 Roma) İtalyan yazar. Doğalcılık akımının önde gelen isimleri arasında kabul edilir. Eserlerinde Sardunya'daki zorlu yaşam koşullarını tasvir eder. 1926'da edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.
| Grazia Deledda | |
|---|---|
 Grazia Deledda, 1926 | |
| Doğum | Gràssia Deledda Gràtzia Deledda 27 Eylül 1871 Nuoro, İtalya |
| Ölüm | 15 Ağustos 1936 (64 yaşında) Roma, İtalya |
| Meslek | Roman Yazarı |
| Milliyet | İtalyan |
| Vatandaşlık | İtalya |
| Dönem | 19. yüzyıl sonu - 20. yüzyıl başları |
| Konu | Aşk ve Ölüm |
| Edebî akım | Doğalcılık, Gerçekcilik |
| Önemli ödülleri | Nobel Edebiyat Ödülü (1926) |
Etkilendikleri | |
Biyografi
Deledda, Nuoro, Sardunya'da orta sınıf bir ailede, Giovanni Antonio Deledda ve Francesca Cambosu'da yedi kardeşten dördüncüsü olarak dünyaya geldi. İlkokula gitti ve daha sonra akrabalarından birinin misafiri olan özel bir öğretmen tarafından eğitildi ve kendi başına edebiyat ile ilgilenmeye başladı. Bu süre zarfında, çoğunlukla Sardunyalı köylülerin hayatından ve mücadelelerinden ilham alan kısa romanlar yazmaya, ilgi duymaya başladı. Öğretmeni Deledda'ya yazılarını bir gazeteye göndermesi için teşvik etti ve 13 yaşında ilk öyküsü yerel bir dergide yayınlandı. Deledda'nın ilk eserlerinden bazıları 1888 ve 1889 yılları arasında moda dergisi L'ultima moda'da yayınlandı. 1890'da Trevisani, ilk kısa öykü koleksiyonu olan Nell'azzurro'yu (Maviye Doğru) yayınladı. Deledda'nın ana odak noktası, hayali ve otobiyografik unsurların bir kombinasyonu aracılığıyla yoksulluğun ve onunla bağlantılı mücadelelerin temsil edilmesiydi. Ailesi özellikle yazma arzusunu desteklemiyordu.
Deledda'nın yazılarında Sardunya halkının yaşamı, adetleri ve gelenekleri öne çıkmaktadır. Sık sık ayrıntılı coğrafi tanımlara güvenir ve karakterleri genellikle kökenleriyle güçlü bir bağlantıya sahiptir. Karakterlerinin çoğu, sessizce izolasyonla mücadele eden dışlanmış kişilerdir. Genel olarak Deledda'nın çalışması, günah ve kader duygularının dayandığı aşk, acı ve ölüme odaklanır. Romanları, bu tür koşulların kurbanı olan insanlardan ziyade toplumsal değerleri ve ahlaki normları eleştirme eğilimindedir. Eserlerinde Giovanni Verga'nın gerçekçiliğinin ve bazen de 'nun dekadancılığının etkisi, yazı stili çok süslü olmasa da görülebilir. İtalyan ve Dünya edebiyatındaki çığır açan rolüne rağmen, Deledda, muhtemelen kadınların acısını ve ıstırabını kadınların özerkliğine karşı tasvir etme eğilimi nedeniyle feminist bir yazar olarak kabul edilmedi.
Deledda'nın ilk romanı Fiori di Sardegna (Sardunya'nın Çiçekleri) 1892'de yayınlandı. 1896'da Speirani tarafından yayınlanan Paesaggi Sardi kitabı, hem kurgu hem de şiirden beslenen düzyazı ile karakterize edilmiştir. Bu süre zarfında Deledda gazete ve dergilerle, özellikle de La Sardegna, Piccola Rivista ve Nuova Antologia ile düzenli bir işbirliği başlattı. Çalışmaları, eleştirel ilginin yanı sıra önemli bir görünürlük kazandı. Ekim 1899'da Deledda, Maliye Bakanlığı'nın bir görevlisi olan Palmiro Madesani ile Cagliari'de bir araya geldi. Madesani ve Deledda 1900'de evlendiler ve çift Deledda'nın Il Vecchio Della Montagna adlı kitabının (Dağdan Yaşlı Adam, 1900) yayınlanmasından hemen sonra Roma'ya taşındı. İki oğlu Sardus (1901) ve Francesco "Franz" (1904)<ref name="russell1994">doğmasına rağmen, Deledda üretken bir şekilde yazmaya devam etmeyi başardı ve yılda bir roman yayımladı.
1903'te ticari ve eleştirel başarı ile karşılanan ve yazar olarak ününü artıran Elias Portolu'yu yayınladı. Bunu Cenere (Ashes, 1904); L'edera (Sarmaşık, 1908); Sino al confine (To the Border, 1910); Colombi e Sparvieri (Güvercinler ve Serçeler, 1912); ve en popüler kitabı Canne al Vento (Rüzgarda Sazlar, 1913) kitapları takip etti.
1916'da Cenere, ünlü İtalyan aktris Eleonora Duse'a sessiz bir film için ilham kaynağı oldu. Tiyatro sanatçısı olan Duse ilk defa bir filmde yer aldı. Ayrıca Deledda, 1919'da kurulan milliyetçi kadın dergisi Lidel'in yazarlarından biriydi.
1926'da İsveç Akademisi üyesi olan Henrik Schück, Deledda'yı Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterdi. Deledda, "kendi adasındaki yaşamı plastik bir netlikle resmeden ve genel olarak insan sorunlarını derinlemesine ve sempatiyle ele alan idealist bir ilhama sahip yazılarından dolayı" Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı. Ödülü 1926'da Stockholm'de bir törenle aldı. Habere ilk tepkisi "Già?" ("Zaten?") oldu. Deledda'nın kazanması popülaritesinin artmasına büyük katkı sağladı. İktidarda hakimiyetini yeni sağlamlaştıran ve Faşizmi kuran Benito Mussolini, Deledda'ya "derin hayranlığını" ifade ettiği bir özveriyle imzalı bir portresini gönderdi. Gazeteci ve fotoğrafçılardan oluşan topluluklar onun Roma'daki evini ziyaret etmeye başladı. Deledda başlangıçta onları memnuniyetle karşıladı ama sonunda ilgiden bıktı. Bir gün, çok sevdiği evcil kargası Checca'nın, insanların sürekli eve girip çıkmasıyla ortaya çıkan kargaşadan gözle görülür bir şekilde rahatsız olduğunu fark etti. "Checca yeterince içtiyse, ben de öyleyim" dediği aktarılan Deledda, daha sonra emekli bir rutine döndü. Olaylar ayrıca Deledda'nın son derece metodik yazı programını da zorladı. Güne geç bir kahvaltıyla başlar, ardından sabahları sıkı bir okuma, öğle yemeği, hızlı bir şekerleme ve akşam yemeğinden önce birkaç saat yazı yazardı.
Deledda, yaşlandıkça daha kırılgan bir hale gelse de yazmaya devam etti. Sonraki çalışmaları, La Casa del Poeta (Şairin Evi, 1930) ve Sole d'Estate (Yaz Güneşi, 1933), ciddi sağlık sorunları yaşarken bile daha iyimser bir yaşam görüşüne sahip olduğunu belirtiyor.
Deledda meme kanserinden dolayı 64 yaşında Roma'da öldü. Deledda'nın son romanı La chiesa della solitudine (Yalnızlık Kilisesi, 1936), ölümcül bir hastalığa yakalanan genç bir İtalyan kadının yarı otobiyografik bir tasviridir. Cosima romanının tamamlanmış bir el yazması ölümünden sonra keşfedildi ve ölümünden sonra 1937'de yayınlandı.
Deledda'nın çalışmaları, Luigi Capuana, Giovanni Verga, Enrico Thovez, Pietro Pancrazi, Renato Serra gibi İtalyan edebiyatı yazarları tarafından büyük saygı gördü. Sergio Atzeni, Giulio Angioni ve Salvatore Mannuzzu da dahil olmak üzere Sardunyalı yazarlar, çalışmalarından büyük ölçüde etkilendiler ve daha sonra Sardunya Edebi Baharı olarak bilinen şeyi bulmalarını sağladılar. 1947'de sanatçı Amelia Camboni, şu anda Roma'daki Pincio semtindeki evinin yakınında duran Deledda'nın bir portresini yaptırdı.
Deledda'nın Nuoro'daki doğum yeri ve çocukluk evi, ulusal bir miras binası ilan edildi ve 1968'de Nuoro Belediyesi tarafından satın alındı ve 1979'da onu 1.000 İtalyan Lire'sinin sembolik fiyatına Bölgesel Etnografya Enstitüsü'ne (ISRE) teslim etti. Enstitü, evi yazarın anısına bir müzeye dönüştürdü ve şimdi buraya Museo Deleddiano deniyor. Müze, Deledda'nın hayatındaki en önemli bölümleri sergileyen on odadan oluşuyor.
Eserlerinden seçmeler
| Vikisöz'de Grazia Deledda ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- (1892)
- (1892)
- (1895)
- (1895)
- (1903)
- (1904)
- (1912)
- (1913)
- (1915)
- (1920)
- (1925)
- (1926)
- (1937)
- (1939)
Bibliyografya
- Attilio Momigliano, Intorno a Grazia Deledda, in Ultimi studi, Firenze, La Nuova Italia, 1954.
- Eurialo De Michelis, Grazia Deledda e il decadentismo, Firenze, La Nuova Italia, 1938.
- Emilio Cecchi, Grazia Deledda, in Prosatori e narratori, in Storia della letteratura italiana. Il Novecento, Milano, Garzanti, 1967.
- Natalino Sapegno, Prefazione a Romanzi e novelle, Milano, Mondadori, 1972.
- Giulio Angioni, Grazia Deledda, l'antropologia positivistica e la diversità della Sardegna, in Grazia Deledda nella cultura contemporanea, a cura di U. Collu, Nuoro, 1992, pp. 299–306; Introduzione, Nel deserto, Bibliotheca sarda, Nuoro, Ilisso, 20; Introduzione, Tradizioni popolari di Nuoro, Bibliotheca sarda, Nuoro, Ilisso, 2010.
- Irene Ferchl: Es genügt, das innere Leben zu leben. In: Charlotte Kerner: Nicht nur Madame Curie - Frauen, die den Nobelpreis bekamen. Beltz Verlag, Weinheim/ Basel 1999, .
- Gertraude Wilhelm (Hrsg.): Die Literaturpreisträger - Ein Panorama der Weltliteratur im 20. Jahrhundert. Econ Taschenbuch Verlag, Düsseldorf, 1983, .
- Emilio Cecchi (Hrsg.): Werkausgabe. 4 Bde. 1941-1955.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Grazia Deledda d 27 Eylul 1871 Nuoro Sardunya o 15 Agustos 1936 Roma Italyan yazar Dogalcilik akiminin onde gelen isimleri arasinda kabul edilir Eserlerinde Sardunya daki zorlu yasam kosullarini tasvir eder 1926 da edebiyat dalinda Nobel Odulune layik goruldu Grazia DeleddaGrazia Deledda 1926DogumGrassia Deledda Gratzia Deledda 27 Eylul 1871 1871 09 27 Nuoro ItalyaOlum15 Agustos 1936 64 yasinda Roma ItalyaMeslekRoman YazariMilliyetItalyanVatandaslikItalyaDonem19 yuzyil sonu 20 yuzyil baslariKonuAsk ve OlumEdebi akimDogalcilik GercekcilikOnemli odulleriNobel Edebiyat Odulu 1926 Etkilendikleri Giovanni VergaBiyografiDeledda Nuoro Sardunya da orta sinif bir ailede Giovanni Antonio Deledda ve Francesca Cambosu da yedi kardesten dorduncusu olarak dunyaya geldi Ilkokula gitti ve daha sonra akrabalarindan birinin misafiri olan ozel bir ogretmen tarafindan egitildi ve kendi basina edebiyat ile ilgilenmeye basladi Bu sure zarfinda cogunlukla Sardunyali koylulerin hayatindan ve mucadelelerinden ilham alan kisa romanlar yazmaya ilgi duymaya basladi Ogretmeni Deledda ya yazilarini bir gazeteye gondermesi icin tesvik etti ve 13 yasinda ilk oykusu yerel bir dergide yayinlandi Deledda nin ilk eserlerinden bazilari 1888 ve 1889 yillari arasinda moda dergisi L ultima moda da yayinlandi 1890 da Trevisani ilk kisa oyku koleksiyonu olan Nell azzurro yu Maviye Dogru yayinladi Deledda nin ana odak noktasi hayali ve otobiyografik unsurlarin bir kombinasyonu araciligiyla yoksullugun ve onunla baglantili mucadelelerin temsil edilmesiydi Ailesi ozellikle yazma arzusunu desteklemiyordu Deledda nin yazilarinda Sardunya halkinin yasami adetleri ve gelenekleri one cikmaktadir Sik sik ayrintili cografi tanimlara guvenir ve karakterleri genellikle kokenleriyle guclu bir baglantiya sahiptir Karakterlerinin cogu sessizce izolasyonla mucadele eden dislanmis kisilerdir Genel olarak Deledda nin calismasi gunah ve kader duygularinin dayandigi ask aci ve olume odaklanir Romanlari bu tur kosullarin kurbani olan insanlardan ziyade toplumsal degerleri ve ahlaki normlari elestirme egilimindedir Eserlerinde Giovanni Verga nin gercekciliginin ve bazen de nun dekadanciliginin etkisi yazi stili cok suslu olmasa da gorulebilir Italyan ve Dunya edebiyatindaki cigir acan rolune ragmen Deledda muhtemelen kadinlarin acisini ve istirabini kadinlarin ozerkligine karsi tasvir etme egilimi nedeniyle feminist bir yazar olarak kabul edilmedi Deledda nin ilk romani Fiori di Sardegna Sardunya nin Cicekleri 1892 de yayinlandi 1896 da Speirani tarafindan yayinlanan Paesaggi Sardi kitabi hem kurgu hem de siirden beslenen duzyazi ile karakterize edilmistir Bu sure zarfinda Deledda gazete ve dergilerle ozellikle de La Sardegna Piccola Rivista ve Nuova Antologia ile duzenli bir isbirligi baslatti Calismalari elestirel ilginin yani sira onemli bir gorunurluk kazandi Ekim 1899 da Deledda Maliye Bakanligi nin bir gorevlisi olan Palmiro Madesani ile Cagliari de bir araya geldi Madesani ve Deledda 1900 de evlendiler ve cift Deledda nin Il Vecchio Della Montagna adli kitabinin Dagdan Yasli Adam 1900 yayinlanmasindan hemen sonra Roma ya tasindi Iki oglu Sardus 1901 ve Francesco Franz 1904 lt ref name russell1994 gt dogmasina ragmen Deledda uretken bir sekilde yazmaya devam etmeyi basardi ve yilda bir roman yayimladi Deledda kocasi Palmiro ve oglu Sardus ile birlikte Roma yaklasik 1904 1903 te ticari ve elestirel basari ile karsilanan ve yazar olarak ununu artiran Elias Portolu yu yayinladi Bunu Cenere Ashes 1904 L edera Sarmasik 1908 Sino al confine To the Border 1910 Colombi e Sparvieri Guvercinler ve Serceler 1912 ve en populer kitabi Canne al Vento Ruzgarda Sazlar 1913 kitaplari takip etti 1916 da Cenere unlu Italyan aktris Eleonora Duse a sessiz bir film icin ilham kaynagi oldu Tiyatro sanatcisi olan Duse ilk defa bir filmde yer aldi Ayrica Deledda 1919 da kurulan milliyetci kadin dergisi Lidel in yazarlarindan biriydi 1926 da Isvec Akademisi uyesi olan Henrik Schuck Deledda yi Nobel Edebiyat Odulu ne aday gosterdi Deledda kendi adasindaki yasami plastik bir netlikle resmeden ve genel olarak insan sorunlarini derinlemesine ve sempatiyle ele alan idealist bir ilhama sahip yazilarindan dolayi Nobel Edebiyat Odulu nu kazandi Odulu 1926 da Stockholm de bir torenle aldi Habere ilk tepkisi Gia Zaten oldu Deledda nin kazanmasi popularitesinin artmasina buyuk katki sagladi Iktidarda hakimiyetini yeni saglamlastiran ve Fasizmi kuran Benito Mussolini Deledda ya derin hayranligini ifade ettigi bir ozveriyle imzali bir portresini gonderdi Gazeteci ve fotografcilardan olusan topluluklar onun Roma daki evini ziyaret etmeye basladi Deledda baslangicta onlari memnuniyetle karsiladi ama sonunda ilgiden bikti Bir gun cok sevdigi evcil kargasi Checca nin insanlarin surekli eve girip cikmasiyla ortaya cikan kargasadan gozle gorulur bir sekilde rahatsiz oldugunu fark etti Checca yeterince ictiyse ben de oyleyim dedigi aktarilan Deledda daha sonra emekli bir rutine dondu Olaylar ayrica Deledda nin son derece metodik yazi programini da zorladi Gune gec bir kahvaltiyla baslar ardindan sabahlari siki bir okuma ogle yemegi hizli bir sekerleme ve aksam yemeginden once birkac saat yazi yazardi Deledda yaslandikca daha kirilgan bir hale gelse de yazmaya devam etti Sonraki calismalari La Casa del Poeta Sairin Evi 1930 ve Sole d Estate Yaz Gunesi 1933 ciddi saglik sorunlari yasarken bile daha iyimser bir yasam gorusune sahip oldugunu belirtiyor Deledda meme kanserinden dolayi 64 yasinda Roma da oldu Deledda nin son romani La chiesa della solitudine Yalnizlik Kilisesi 1936 olumcul bir hastaliga yakalanan genc bir Italyan kadinin yari otobiyografik bir tasviridir Cosima romaninin tamamlanmis bir el yazmasi olumunden sonra kesfedildi ve olumunden sonra 1937 de yayinlandi Deledda nin calismalari Luigi Capuana Giovanni Verga Enrico Thovez Pietro Pancrazi Renato Serra gibi Italyan edebiyati yazarlari tarafindan buyuk saygi gordu Sergio Atzeni Giulio Angioni ve Salvatore Mannuzzu da dahil olmak uzere Sardunyali yazarlar calismalarindan buyuk olcude etkilendiler ve daha sonra Sardunya Edebi Bahari olarak bilinen seyi bulmalarini sagladilar 1947 de sanatci Amelia Camboni su anda Roma daki Pincio semtindeki evinin yakininda duran Deledda nin bir portresini yaptirdi Deledda nin Nuoro daki dogum yeri ve cocukluk evi ulusal bir miras binasi ilan edildi ve 1968 de Nuoro Belediyesi tarafindan satin alindi ve 1979 da onu 1 000 Italyan Lire sinin sembolik fiyatina Bolgesel Etnografya Enstitusu ne ISRE teslim etti Enstitu evi yazarin anisina bir muzeye donusturdu ve simdi buraya Museo Deleddiano deniyor Muze Deledda nin hayatindaki en onemli bolumleri sergileyen on odadan olusuyor Eserlerinden secmelerVikisoz de Grazia Deledda ile ilgili sozleri bulabilirsiniz 1892 1892 1895 1895 1903 1904 1912 1913 1915 1920 1925 1926 1937 1939 BibliyografyaAttilio Momigliano Intorno a Grazia Deledda in Ultimi studi Firenze La Nuova Italia 1954 Eurialo De Michelis Grazia Deledda e il decadentismo Firenze La Nuova Italia 1938 Emilio Cecchi Grazia Deledda in Prosatori e narratori in Storia della letteratura italiana Il Novecento Milano Garzanti 1967 Natalino Sapegno Prefazione a Romanzi e novelle Milano Mondadori 1972 Giulio Angioni Grazia Deledda l antropologia positivistica e la diversita della Sardegna in Grazia Deledda nella cultura contemporanea a cura di U Collu Nuoro 1992 pp 299 306 Introduzione Nel deserto Bibliotheca sarda Nuoro Ilisso 20 Introduzione Tradizioni popolari di Nuoro Bibliotheca sarda Nuoro Ilisso 2010 Irene Ferchl Es genugt das innere Leben zu leben In Charlotte Kerner Nicht nur Madame Curie Frauen die den Nobelpreis bekamen Beltz Verlag Weinheim Basel 1999 ISBN 3 407 80862 3 Gertraude Wilhelm Hrsg Die Literaturpreistrager Ein Panorama der Weltliteratur im 20 Jahrhundert Econ Taschenbuch Verlag Dusseldorf 1983 ISBN 3 612 10017 3 Emilio Cecchi Hrsg Werkausgabe 4 Bde 1941 1955 Kaynakca The Nobel Prize in Literature 1926 NobelPrize org Ingilizce 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Agustos 2020 The Florentine 25 Mart 2010 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Eylul 2019