Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Guatemala Kızılderilileri (İspanyolca Los indios de Guatemala ya da Los indios guatemaltecos), Guatemala'da yaşayan Mezoamerika Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkları. 2001 yılında % 59.4 olan Ladinolardan sonra % 40.6 olan nüfuslarıyla ikinci sıradadır ve bunların büyük çoğunluğu Maya halkları olup en büyük grupları Kiçeler (% 9.1), Kakçikeller (% 8.4), Mamlar (% 7.9) ve Kekçiler (% 6.3) olarak sıralanır. Maya kökenli olmayan Kızılderililerin ( ve ) oranı ancak % 0.2 dir. İzole dilli 'ların soyu Amerika'nın keşif yıllarında tükenmiştir.
  Guatemala'da konuşulan dillerin dağılım haritası (Castilian = Guatemala İspanyolcası ve Garifuna ile Xinka hariç hepsi Maya dilleridir) | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
| Diller | |
| Din | |
Guatemala İç Savaşında (1960 - 1996) 200.000 den fazla Maya Kızılderilisinin ölümüyle sonuçlanan bir soykırım geçirmişlerdir. İronik olarak, Guatemala Maya dilleri ve kültürü konusunda çalışmalar yapan Guatemala Maya Dilleri Akademisi'nin merkezi olarak, bu soykırımın suçlularından biri olan savunma bakanının başkent Guatemala şehrindeki eski evi (Casa Crema) seçilmiştir.
Avrupalılaş[tır]manın (Guatemala İspanyolcası ladinización) sonucu olarak, Kızılderililer ile İspanyolların melezi ve anadili İspanyolca olan Mestizolar Guatemala'da Ladino adıyla bilinir ve yasa gereği ayrı bir etnik grup olarak tanımlanır.
Nüfus
1778-1990 yılları arasındaki Guatemala Kızılderililerinin ve Ladinoların nüfusu:
| Yıl | Toplam | Ladino | Kızılderililer | Kızılderili yüzdesi |
| 1778 | 392.272 | 80.485 | 311.797 | 78.4 |
| 1837 | ? | 179.047 | ? | ? |
| 1880 | 1.224.602 | 379.828 | 844.744 | 68.9 |
| 1893 | 1.364.678 | 481.954 | 882.733 | 64.6 |
| 1921 | 2.004.900 | 704.793 | 1.299.927 | 64.8 |
| 1950 | 2.790.868 | 1.293.607 | 1.497.261 | 53.5 |
| 1964 | 4.287.997 | 2.497.055 | 1.808.942 | 42.2 |
| 1973 | 5.160.221 | 2.900.197 | 2.260.024 | 43.8 |
| 1981 | 6.054.227 | 3.517.705 | 2.536.522 | 41.9 |
| 1990 | 9.197.351 | 5.347.340 | 3.850.011 | 41.8 |
Halklar
| Halk | Nüfus (2002) | departman |
|---|---|---|
| Açiler (Achi’) | 105.992 | |
| Akatekler (Akateko) | 39.370 | |
| Avakatekler (Awakateko) | 11.068 | |
| Çalçitekler (Chalchiteko) | 30.000 | |
| Çortiler (Ch’orti’) | 46.833 | , |
| Çuhlar (Chuj) | 64.438 | |
| Hakaltekler (Jakalteko, Popti’) | 47.024 | |
| İşiller (Ixil) | 95.315 | |
| İtzalar (Itza’) | 1.983 | |
| Kakçikeller (Kaqchikel) | 832.968 | , Guatemala, , , , |
| Kanhoballar (Q’anjob’al) | 159.030 | |
| Kekçiler (Q'eqchi') | 852.012 | , , , |
| Kiçeler (K´iche´) | 1.270.953 | , , Quetzaltenango, , , , , |
| Mamlar (Mam) | 617.171 | , Quetzaltenango, , |
| Mopanlar (Mopan) | 2.891 | |
| Pokomamlar (Poqomam) | 42.009 | , Guatemala, |
| Pokomçiler (Poqomchi’) | 114.423 | , , |
| Sakapultekler (Sakapulteko) | 9.763 | |
| Sipakapalar (Sipakapense) | 10.652 | |
| Tektitekler (Tektiteko) | 2.077 | |
| Tzutuhiller (Tz’utujil) | 78.498 | , |
| Uspantekler (Uspanteko) | 7.494 | |
| (Xinka) | 16.214 | |
| (Garífuna) | 5.040 |
Ayrıca bakınız
Resim galerisi
Kaynakça
- ^ Karl von Scherzer (1856), Las Historias del origen de los Indios de Guatemala, par el R. P. F. Francisco Ximenes. Vienna, 1856. Copy of Spanish translation of Popol Vuh manuscript.
- ^ a b c Flavio Rojas Lima (1992), Los indios de Guatemala, Ed. Mapfre, S.A, 1992 (İspanyolca)
- ^ «La anterior residencia del ministro de la Defensa albergará los estudios del Canal 5», 31 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . artículo en el diario El Periódico (Guatemala) del 22 de diciembre de 2003. Consultado el 1 de julio de 2012.
- ^ (İspanyolca). Ministerio de Educación (MINEDUC). 2008. 26 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (İspanyolca). Instituto Nacional de Estadística (INE). 2002. 20 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Rodríguez L, Lic. Carlos Antonio. (PDF) (İspanyolca). 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi.
- ^ . 22 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2013.
- ^ "Chalchitecos, en busca de reconocimiento". Prensa Libre (İspanyolca). 23 Şubat 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2013.
Dış bağlantılar
- Academia de Lenguas Mayas de Guatemala9 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (resmi site)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guatemala Kizilderilileri Ispanyolca Los indios de Guatemala ya da Los indios guatemaltecos Guatemala da yasayan Mezoamerika Kizilderilileri kultur grubundan Kizilderili halklari 2001 yilinda 59 4 olan Ladinolardan sonra 40 6 olan nufuslariyla ikinci siradadir ve bunlarin buyuk cogunlugu Maya halklari olup en buyuk gruplari Kiceler 9 1 Kakcikeller 8 4 Mamlar 7 9 ve Kekciler 6 3 olarak siralanir Maya kokenli olmayan Kizilderililerin ve orani ancak 0 2 dir Izole dilli larin soyu Amerika nin kesif yillarinda tukenmistir Guatemala Kizilderilileri Indios de Guatemala Guatemala da konusulan dillerin dagilim haritasi Castilian Guatemala Ispanyolcasi ve Garifuna ile Xinka haric hepsi Maya dilleridir Onemli nufusa sahip bolgelerDillerMaya dilleri Ispanyolca Guatemala Ispanyolcasi DinHristiyanlik Guatemala Ic Savasinda 1960 1996 200 000 den fazla Maya Kizilderilisinin olumuyle sonuclanan bir soykirim gecirmislerdir Ironik olarak Guatemala Maya dilleri ve kulturu konusunda calismalar yapan Guatemala Maya Dilleri Akademisi nin merkezi olarak bu soykirimin suclularindan biri olan savunma bakaninin baskent Guatemala sehrindeki eski evi Casa Crema secilmistir Avrupalilas tir manin Guatemala Ispanyolcasi ladinizacion sonucu olarak Kizilderililer ile Ispanyollarin melezi ve anadili Ispanyolca olan Mestizolar Guatemala da Ladino adiyla bilinir ve yasa geregi ayri bir etnik grup olarak tanimlanir Nufus1778 1990 yillari arasindaki Guatemala Kizilderililerinin ve Ladinolarin nufusu Yil Toplam Ladino Kizilderililer Kizilderili yuzdesi1778 392 272 80 485 311 797 78 41837 179 047 1880 1 224 602 379 828 844 744 68 91893 1 364 678 481 954 882 733 64 61921 2 004 900 704 793 1 299 927 64 81950 2 790 868 1 293 607 1 497 261 53 51964 4 287 997 2 497 055 1 808 942 42 21973 5 160 221 2 900 197 2 260 024 43 81981 6 054 227 3 517 705 2 536 522 41 91990 9 197 351 5 347 340 3 850 011 41 8HalklarHalk Nufus 2002 departmanAciler Achi 105 992Akatekler Akateko 39 370Avakatekler Awakateko 11 068Calcitekler Chalchiteko 30 000Cortiler Ch orti 46 833 Cuhlar Chuj 64 438Hakaltekler Jakalteko Popti 47 024Isiller Ixil 95 315Itzalar Itza 1 983Kakcikeller Kaqchikel 832 968 Guatemala Kanhoballar Q anjob al 159 030Kekciler Q eqchi 852 012 Kiceler K iche 1 270 953 Quetzaltenango Mamlar Mam 617 171 Quetzaltenango Mopanlar Mopan 2 891Pokomamlar Poqomam 42 009 Guatemala Pokomciler Poqomchi 114 423 Sakapultekler Sakapulteko 9 763Sipakapalar Sipakapense 10 652Tektitekler Tektiteko 2 077Tzutuhiller Tz utujil 78 498 Uspantekler Uspanteko 7 494 Xinka 16 214 Garifuna 5 040Ayrica bakinizGuatemala Maya Dilleri AkademisiResim galerisiIsiller Kekciler Kiceler Hakaltekler Mamlar TzutuhillerKaynakca Karl von Scherzer 1856 Las Historias del origen de los Indios de Guatemala par el R P F Francisco Ximenes Vienna 1856 Copy of Spanish translation of Popol Vuh manuscript a b c Flavio Rojas Lima 1992 Los indios de Guatemala Ed Mapfre S A 1992 Ispanyolca La anterior residencia del ministro de la Defensa albergara los estudios del Canal 5 31 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde articulo en el diario El Periodico Guatemala del 22 de diciembre de 2003 Consultado el 1 de julio de 2012 Ispanyolca Ministerio de Educacion MINEDUC 2008 26 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ispanyolca Instituto Nacional de Estadistica INE 2002 20 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Rodriguez L Lic Carlos Antonio PDF Ispanyolca 2 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan pdf arsivlendi 22 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2013 Chalchitecos en busca de reconocimiento Prensa Libre Ispanyolca 23 Subat 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2013 Dis baglantilarAcademia de Lenguas Mayas de Guatemala9 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde resmi site