Gurkeli (Gürcüce: გურკელი; okunuşu: "gurk'eli"), Gürcistan’ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi sınırları içinde bir köydür. Mesheti Dağı'nın güneyinde, Tsinubani Deresi'nin sol kıyısında, deniz seviyesinden 1.020 metre yükseklikte yer alır. Ahaltsihe kentine 24 km uzaklıktadır.
Gurkeli; Agara, Tsinubani, Zikilia ve Sakuneti köyleriyle birlikte Agara temini oluşturmaktadır.
Tarihçe
Gurkeli, 13. yüzyılda Gurkeli ailesinin malikanesiydi ve köyün adı da bu aileden gelir.
Eski bir yerleşme olan Gurkeli, Erken ve Geç Orta Çağlarda Gürcü devletleri yönetimi altında bulunuyordu. Gürcü atabeg sülalesi Cakelilerin yönettiği Samtshe-Saatabago sınırları içindeyken köyü 16. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlılar ele geçirdi. Osmanlı idaresinin Gurkel / Gurkil (كوركیل) olarak kaydettiği Gurkeli, 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Ahısha livasının Azğur nahiyesine bağlıydı. Köyde ispenç vergisi vermekle yükümülü 9 hane yaşıyordu. Hane reisleri Ğvinia, Goça, Badur, Matia gibi adlar taşıyordu. Köyde buğday, arpa, çavdar, darı, mercimek, keten tohumu tarımı, şarapçılık ve arıcılık yapıldığı, sebze yetiştirildiği, koyun ve domuz beslendiği verki kayıtlarından anlaşılmaktadır.
Gurkeli, yaklaşık 250 yıl Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından imzalanan Edirne Antlaşması’yla Çarlık Rusyası’na bırakıldı. Böylece bu imparatorluğun bir parçası olan Gürcistan’a yeniden katılmış oldu.
Bieti Manastırı'nın bir parçası olan ve 14. yüzyılda inşa edilmiş olan Bieti Kilisesi, Gurkeli köyünün kuzeybatısında yer alır. Kilise 2006 yılında Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.
Nüfus
2014 yılı verilerine göre köyde 155 kişi yaşıyordu.
Yıl | Nüfus | Erkek | Kadın |
---|---|---|---|
2002 | 150 | 71 | 79 |
2014 | 155 | 76 | 79 |
Kaynakça
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 79 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 102, II. cilt (1941), s. 105". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2021.
- ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gurkeli Gurcuce გურკელი okunusu gurk eli Gurcistan in Samtshe Cavaheti bolgesinde Ahaltsihe Belediyesi sinirlari icinde bir koydur Mesheti Dagi nin guneyinde Tsinubani Deresi nin sol kiyisinda deniz seviyesinden 1 020 metre yukseklikte yer alir Ahaltsihe kentine 24 km uzakliktadir Gurkeli koyunun genel gorunumu Gurkeli Agara Tsinubani Zikilia ve Sakuneti koyleriyle birlikte Agara temini olusturmaktadir TarihceGurkeli 13 yuzyilda Gurkeli ailesinin malikanesiydi ve koyun adi da bu aileden gelir Eski bir yerlesme olan Gurkeli Erken ve Gec Orta Caglarda Gurcu devletleri yonetimi altinda bulunuyordu Gurcu atabeg sulalesi Cakelilerin yonettigi Samtshe Saatabago sinirlari icindeyken koyu 16 yuzyilin son ceyreginde Osmanlilar ele gecirdi Osmanli idaresinin Gurkel Gurkil كوركیل olarak kaydettigi Gurkeli 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine gore Ahisha livasinin Azgur nahiyesine bagliydi Koyde ispenc vergisi vermekle yukumulu 9 hane yasiyordu Hane reisleri Gvinia Goca Badur Matia gibi adlar tasiyordu Koyde bugday arpa cavdar dari mercimek keten tohumu tarimi sarapcilik ve aricilik yapildigi sebze yetistirildigi koyun ve domuz beslendigi verki kayitlarindan anlasilmaktadir Bieti Kilisesi nin kalintilari Gurkeli yaklasik 250 yil Osmanli egemenliginde kaldiktan sonra 1828 1829 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Edirne Antlasmasi yla Carlik Rusyasi na birakildi Boylece bu imparatorlugun bir parcasi olan Gurcistan a yeniden katilmis oldu Bieti Manastiri nin bir parcasi olan ve 14 yuzyilda insa edilmis olan Bieti Kilisesi Gurkeli koyunun kuzeybatisinda yer alir Kilise 2006 yilinda Gurcistan in Ulusal Oneme Sahip Tasinmaz Kultur Anitlari listesine eklenmistir Nufus2014 yili verilerine gore koyde 155 kisi yasiyordu Yil Nufus Erkek Kadin2002 150 71 792014 155 76 79Kaynakca Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 79 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 102 II cilt 1941 s 105 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2021 List of Immovable Cultural Monuments PDF Gurcuce National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia 12 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Temmuz 2019