Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Göktürk-Cücen Savaşı, 552-555 yılları arasında Göktürkler ile Cücenler arasındaki bir dizi askeri çatışmadır. Bu savaşlar sonucunda Cücenler tarih sahnesinden çekilirken Göktürk Kağanlığı kurulmuştur.
| Göktürk-Cücen Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Cücenler |  Göktürk Kağanlığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
(ölü) (552'ye kadar)  (553-555 arası) | Bumin Kağan (552'ye kadar) Kara Kağan (553'e kadar) Mukan Kağan (553-555 arası) | ||||||
| Güçler | |||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||
Öncesi
Göktürkler 542 yılından sonra aşama aşama güçlenmeye başlamışlardı. Göktürkler, önderleri Bumin Kağan ile 542 yılından beri Batı Wei Devleti'ne akın yapıyorlardı. Batı Wei Devleti'nin rakibi olan Doğu Wei Devleti'nin, o dönemde Asya'da önemli bir güç olan Cücenler ile yakın ilişki kurmasından ötürü, Batı Wei Devleti kendini tehlikede görüyordu. Bu yüzden Batı Wei Devleti başbakanı Yü Wen-t'ai, 545 yılında Chiu-ch'üan'lı bir Soğdlu olan An-nuo-p'an-t'o'yu elçi olarak Göktürkler'e gönderdi ve Göktürkler'i bir devlet olarak tanıdı. Göktürkler gelen elçiyi sevinçle karşıladılar. Ertesi yıl 546'da Bumin Kağan Batı Wei Devleti'ne elçi göndererek kendi ülkesinin mallarından sundu. Ancak kurulan bu diplomatik ilişkiler sırasında Göktürkler, Cücenler'e bağlı idi. Bu sıralarda Bumin Kağan, Cücenler'e karşı saldırmaya hazırlanan Töles boylarına saldırdı ve onları yendi. 50,000 kadar aile Göktürkler'e bağlandı ve bu durum Göktürkler'in aşırı derecede güçlenmesini sağladı. Artık gücünün iyice arttığına inanan Bumin Kağan, kendisini Cücenler ile eşit görmeye başladı. Öyle ki bir elçi gönderip A-na-kui'nin kızını istedi. A-na-kui bu isteğe çok sinirlendi ve bir elçi göndererek şunları söyledi: Sen benim demir işlerimde çalışan bir kölemsin, nasıl bana söz söylemeye cesaret edersin? Bu yanıta çok sinirlenen Bumin Kağan A-na-kui'nin elçisini öldürttü ve Cücenler ile olan bütün ilişkisini kesti. Ardından Bumin Kağan, Batı Wei Devleti'ne bir elçi gönderdi ve bir prensesle evlenmek istediğini bildirdi. 550 yılında Ch'i adını alan Doğu Wei Devleti'nin öteden beri Cücenler ile kurmuş oldukları ittifaktan dolayı kendini tehlikede gören Batı Wei Devleti bu isteği kabul etti ve 551 yılında Ch'ang-lo prenses gelin olarak Göktürkler'e gönderildi. Aynı yılın sonunda Batı Wei Devleti imparatoru öldü. Bu habere çok üzülen Bumin Kağan, imparatorun ölümünden dolayı taziyelerini sundu ve iki yüz baş at sundu.
Savaşlar
Birinci Göktürk-Cücen Savaşı
552 yılının bahar ayında Bumin Kağan beklenmedik bir şekilde Cücenler'e saldırdı. Huai-huang'ın kuzeyinde büyük bir bozguna uğrayan Cücenler'in önderi A-na-kui savaş meydanında kendisini öldürdü. Arta kalan Cücenler'in büyük bir bölümü, A-na-kui'nin oğlu An-lo-chen, kardeşi Teng-chu ile Teng-chu'nun oğlu K'u-t'i diğer küçük şefler kendilerine bağlı boylarla birlikte Kuzey Ch'i Devleti'ne sığındılar. Onlarla birlikte gitmeyen Cücenler ise Teng-chu'nun ikinci oğlu T'ie-fa'yı kendilerine önder yaptılar. Kazandığı bu büyük başarıdan sonra Bumin Kağan, İl Kağan unvanını aldı. Böylece 552 yılında Göktürk Kağanlığı resmen kurulmuş oldu. Bu olaydan sonra kaynaklarda Bumin Kağan ile ilgili verilen bilgiler bitmektedir. Bu yüzden devletin kuruluşundan sonra Bumin Kağan'ın öldüğü sanılmaktadır.
İkinci Göktürk-Cücen Savaşı
Bumin Kağan öldükten sonra yerine oğlu Kara Kağan geçti. Kara Kağan, kağan olduktan sonra İlci unvanını aldı. Daha önce yenilgiye uğratılan Cücenler'den, A-na-kui'nin amcasının oğlu Teng-shu-tse'yi, Wo-ye'nin kuzeyindeki Mu-lai dağında bozguna uğrattı. Yenilenler Batı Wei Devleti'ne sığındılar. Kara Kağan 553 yılının mayıs ayında Batı Wei Devleti'ne elçi gönderip 50,000 baş at sundu. Kara Kağan aynı yıl içerisinde öldü.
Üçüncü Göktürk-Cücen Savaşı
Kara Kağan'ın ölümünden sonra yerine geçen Mukan Kağan, 553 yılının sonlarına doğru Cücenler'in son önderi A-na-kui'nin arta kalan şeflerine saldırdı. Üçüncü defa ağır bozguna uğrayan Cücenler'den kurtulanlar kaçarak Kuzey Ch'i Devleti'ne sığındılar. Kuzey Ch'i imparatoru Wen Hsüan, yenilgiye uğrayan Cücenler'in sığınma isteğini kabul ettiği gibi, Chin-yang'ın kuzeyinde onları takip eden Göktürkler'i de durdurdu. Kuzey Ch'i imparatoru kendisine sığınan Cücenler'i yeniden teşkilatlandırdı. Cücenler'in önderi K'u-t'i'yi bir kenara atıp onun yerine A-na-kui'nin oğlu An-lo-ch'en'i yeni önder yaptı. Ayrıca Cücenler'i Ma-i Ch'uan'a yerleştirip yaşamaları için gerekli yiyecek, giysi ve benzeri gereçlerden verdi. Diğer yandan Kuzey Ch'i askerleri, Göktürkler'i Shuo eyaletine kadar takip ettiler. Ardından Göktürk Kağanlığı ile Kuzey Ch'i Devleti, aralarında bir barış antlaşması yaptılar. Bu antlaşmaya göre, her iki ülke de kendi topraklarında yetişen mallardan yıllık armağan gönderecekti. Göktürkler, düşmanları Cücenler'in Çin'de yaşamalarını kabul ederken, karşılığında kendileri için iyi sayılabilecek bir ticaret anlaşması yaptılar.
Dördüncü Göktürk-Cücen Savaşı
Mukan Kağan güneydeki her iki Çin devletiyle de siyasi ilişkilerini sürdürürken, kendisinden önceki Göktürk kağanlarının Cücen siyasetini de devam ettiriyordu. Bu yüzden Mukan Kağan ordusuyla birlikte 555 yılında Cücenler'e saldırdı ve onları son kez olmak üzere bozguna uğrattı. 552 yılında yenilen son Cücen önderi A-na-kui'nin küçük kardeşi Teng-shu-tse ve yanındakiler, bu kez Batı Wei Devleti'ne sığındılar. Ancak Mukan Kağan bu kez Cücenler'i kesin olarak ortadan kaldırmaya kararlıydı. Mukan Kağan, Batı Wei Devleti'ne bir elçi göndererek Cücenler'in kendisine verilmesini istedi. Bunun üzerine Batı Wei imparatoru, İmparator Kung, önderleri Teng-shu-tse ile birlikte 3,000 kişilik Cücenler'i Mukan Kağan'ın elçisine verdi. Göktürkler son Cücen kalıntılarını da Ch'ing-men adlı kapının dışında öldürdüler.
Sonuç
Cücenler ilk yenilgiye uğradıkları zaman, kendisine bağlı kalanlara önder olan T'ie-fa, doğudaki Kitanlar tarafından ortadan kaldırılmıştı. Yine Cücenler üçüncü kez yenilgiye uğratıldıkları zaman Kuzey Ch'i Devleti tarafından korumaya alınan Cücen önderi An-lo-ch'en ise daha sonra bu devlete karşı ayaklandı. Ancak İmparator Wen Hsüan tarafından yakalandı. An-lo-ch'en'e bağlı Cücen kütleleri de dağıtılarak çeşitli bölgelerde Kuzey Ch'i Devleti'ne bağlandılar. Üç yıl süren Göktürk-Cücen savaşlarından sonra Cücenler tarih sahnesinden çekilirken, Göktürkler güçlü bir şekilde tarih sahnesine çıktılar.
Kaynakça
- Özel
- ^ Tsu-chih T'ung-chien aynı yer. Tsu-chih T'ung-chien 159, s. 4926. Ayrıca bkz. H. Ecsedy, Trade and War Between Turks and China, Acta Orientalia, XXI, 1968, s. 151-152. An-nuo-p'an-t'o adının Soğdça karşılığının, Nanebandak ve eski İranca Anahita banda olduğu konusunda bkz. J. Harmatta, İrano-Turcica, Acta Orientalia, XXV, 1972, s. 273.
- ^ Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) aynı yer.
- ^ Bu bilgi yalnızca Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) Gök. böl., s. 908'de bulunmaktadır.
- ^ Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 aynı yer. Ayrıca bkz. Ecsedy, Trade., s. 133 ve de Ö. İzgi, XI. Yüzyıl'a Kadar Orta Asya'da Türk Devletlerinin Çin İle Yaptığı Ticari Münasebetler, İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Enstitüsü Dergisi, IX-1978, s. 98-99.
- ^ Diğer kaynakların belirtmediği bu olayın ayrıntısı yalnızca Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Gök. böl., s. 908 ve Ts'e-fu Yüan-kui 978, 16a'da kaydedilmiştir. Ayrıca bkz. Liu l-t'ang, Chou Shu T'u-chüe Chüan K'ao-chu, s. 45.
- ^ Bu konuda bilgi için bkz. Eberhard, Çin Tarihi, s. 173, Cordier, Historie de la Chine, s. 379.
- ^ Bu bilgi yalnızca Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Gök. böl., s. 908'de bulunmaktadır.
- ^ Savaşın yapıldığı yerin adını yalnızca T'ung Tien 197, 1068a ve Wen-hsien T'ung-k'ao 343, 2687a bildirmektedir.
- ^ Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Gök. böl., s. 909; Tsu-chih T'ung-chien 164, s. 5077; Ts'e-fu Yüan-kui 995, 9b.
- ^ Ts'e-fu Yüan-kui 995, 10a; Tsu-chih T'ung-chien aynı yer; Pei Shih (Kuzey Tarihi, Kuzey Hanedanları Tarihi) 98 Cücenler böl., s. 3266.
- ^ Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Gök. böl., s. 909; Tsu-chih T'ung-chien 165, aynı yer.
- ^ Wo-ye, bugünkü Jehol eyaletinin Ordos sınırı bölgesindedir.
- ^ Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50, aynı yer; Tsu-chih T'ung-chien 165, aynı yer. Göktürk Kağanlığı'nın kuruluşunda Pien-i Tien'deki bilgiler için bkz. St. Julien, Documents Historiques Sur les Tou-kioue, Paris 1877, s. 2-10.
- ^ Olayın yaşandığı ay konusunda Tsu-chih T'ung-chien 165, s. 5097 11. ay ve Pei Ch'i Shu (Kuzey Ch'i Hanedanı Kitabı) 4 imp. böl., s. 58, Ts'e-fu Yüan-kui 984, 12a, 12. ay olarak değişik şekilde söz etmektedir.
- ^ Cücenler'in Mukan Kağan tarafından üçüncü kez yenilgiye uğratılması Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Gök. böl., s. 909; Sui Shu (Sui Hanedanı Kitabı).
- ^ Bu olayın en iyi açıklaması Pei Ch'i Shu (Kuzey Ch'i Hanedanı Kitabı) 4 imp. böl., s. 58 ve Ts'e-fu Yüan-kui 984, 12a'da bulunmaktadır.
- ^ Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Gök. böl., s.910; Tsu-chih T'ung-chien 166, s. 5140.
- ^ Bu olayın en iyi açıklaması Pei Shih (Kuzey Tarihi, Kuzey Hanedanları Tarihi) 98 Cücenler böl., s. 3266-3267'de bulunmaktadır. Ayrıca bkz. W. Samolin, East Turkistan to the 12th Century, The Hague, 1964, s. 55-56.
- Genel
- Taşağıl, Ahmet (2003). Göktürkler I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ss. 16,17,18,19,20. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gokturk Cucen Savasi 552 555 yillari arasinda Gokturkler ile Cucenler arasindaki bir dizi askeri catismadir Bu savaslar sonucunda Cucenler tarih sahnesinden cekilirken Gokturk Kaganligi kurulmustur Gokturk Cucen SavasiTarih552 555BolgeOrta AsyaSonucKesin Gokturk Zaferi Cucenler yikildi Gokturk Kaganligi kuruldu TaraflarCucenlerGokturk KaganligiKomutanlar ve liderler olu 552 ye kadar 553 555 arasi Bumin Kagan 552 ye kadar Kara Kagan 553 e kadar Mukan Kagan 553 555 arasi GuclerBilinmiyorBilinmiyorKayiplarBilinmiyorBilinmiyorOncesiGokturkler 542 yilindan sonra asama asama guclenmeye baslamislardi Gokturkler onderleri Bumin Kagan ile 542 yilindan beri Bati Wei Devleti ne akin yapiyorlardi Bati Wei Devleti nin rakibi olan Dogu Wei Devleti nin o donemde Asya da onemli bir guc olan Cucenler ile yakin iliski kurmasindan oturu Bati Wei Devleti kendini tehlikede goruyordu Bu yuzden Bati Wei Devleti basbakani Yu Wen t ai 545 yilinda Chiu ch uan li bir Sogdlu olan An nuo p an t o yu elci olarak Gokturkler e gonderdi ve Gokturkler i bir devlet olarak tanidi Gokturkler gelen elciyi sevincle karsiladilar Ertesi yil 546 da Bumin Kagan Bati Wei Devleti ne elci gondererek kendi ulkesinin mallarindan sundu Ancak kurulan bu diplomatik iliskiler sirasinda Gokturkler Cucenler e bagli idi Bu siralarda Bumin Kagan Cucenler e karsi saldirmaya hazirlanan Toles boylarina saldirdi ve onlari yendi 50 000 kadar aile Gokturkler e baglandi ve bu durum Gokturkler in asiri derecede guclenmesini sagladi Artik gucunun iyice arttigina inanan Bumin Kagan kendisini Cucenler ile esit gormeye basladi Oyle ki bir elci gonderip A na kui nin kizini istedi A na kui bu istege cok sinirlendi ve bir elci gondererek sunlari soyledi Sen benim demir islerimde calisan bir kolemsin nasil bana soz soylemeye cesaret edersin Bu yanita cok sinirlenen Bumin Kagan A na kui nin elcisini oldurttu ve Cucenler ile olan butun iliskisini kesti Ardindan Bumin Kagan Bati Wei Devleti ne bir elci gonderdi ve bir prensesle evlenmek istedigini bildirdi 550 yilinda Ch i adini alan Dogu Wei Devleti nin oteden beri Cucenler ile kurmus olduklari ittifaktan dolayi kendini tehlikede goren Bati Wei Devleti bu istegi kabul etti ve 551 yilinda Ch ang lo prenses gelin olarak Gokturkler e gonderildi Ayni yilin sonunda Bati Wei Devleti imparatoru oldu Bu habere cok uzulen Bumin Kagan imparatorun olumunden dolayi taziyelerini sundu ve iki yuz bas at sundu SavaslarBirinci Gokturk Cucen Savasi 552 yilinin bahar ayinda Bumin Kagan beklenmedik bir sekilde Cucenler e saldirdi Huai huang in kuzeyinde buyuk bir bozguna ugrayan Cucenler in onderi A na kui savas meydaninda kendisini oldurdu Arta kalan Cucenler in buyuk bir bolumu A na kui nin oglu An lo chen kardesi Teng chu ile Teng chu nun oglu K u t i diger kucuk sefler kendilerine bagli boylarla birlikte Kuzey Ch i Devleti ne sigindilar Onlarla birlikte gitmeyen Cucenler ise Teng chu nun ikinci oglu T ie fa yi kendilerine onder yaptilar Kazandigi bu buyuk basaridan sonra Bumin Kagan Il Kagan unvanini aldi Boylece 552 yilinda Gokturk Kaganligi resmen kurulmus oldu Bu olaydan sonra kaynaklarda Bumin Kagan ile ilgili verilen bilgiler bitmektedir Bu yuzden devletin kurulusundan sonra Bumin Kagan in oldugu sanilmaktadir Ikinci Gokturk Cucen Savasi Bumin Kagan oldukten sonra yerine oglu Kara Kagan gecti Kara Kagan kagan olduktan sonra Ilci unvanini aldi Daha once yenilgiye ugratilan Cucenler den A na kui nin amcasinin oglu Teng shu tse yi Wo ye nin kuzeyindeki Mu lai daginda bozguna ugratti Yenilenler Bati Wei Devleti ne sigindilar Kara Kagan 553 yilinin mayis ayinda Bati Wei Devleti ne elci gonderip 50 000 bas at sundu Kara Kagan ayni yil icerisinde oldu Ucuncu Gokturk Cucen Savasi Kara Kagan in olumunden sonra yerine gecen Mukan Kagan 553 yilinin sonlarina dogru Cucenler in son onderi A na kui nin arta kalan seflerine saldirdi Ucuncu defa agir bozguna ugrayan Cucenler den kurtulanlar kacarak Kuzey Ch i Devleti ne sigindilar Kuzey Ch i imparatoru Wen Hsuan yenilgiye ugrayan Cucenler in siginma istegini kabul ettigi gibi Chin yang in kuzeyinde onlari takip eden Gokturkler i de durdurdu Kuzey Ch i imparatoru kendisine siginan Cucenler i yeniden teskilatlandirdi Cucenler in onderi K u t i yi bir kenara atip onun yerine A na kui nin oglu An lo ch en i yeni onder yapti Ayrica Cucenler i Ma i Ch uan a yerlestirip yasamalari icin gerekli yiyecek giysi ve benzeri gereclerden verdi Diger yandan Kuzey Ch i askerleri Gokturkler i Shuo eyaletine kadar takip ettiler Ardindan Gokturk Kaganligi ile Kuzey Ch i Devleti aralarinda bir baris antlasmasi yaptilar Bu antlasmaya gore her iki ulke de kendi topraklarinda yetisen mallardan yillik armagan gonderecekti Gokturkler dusmanlari Cucenler in Cin de yasamalarini kabul ederken karsiliginda kendileri icin iyi sayilabilecek bir ticaret anlasmasi yaptilar Dorduncu Gokturk Cucen Savasi Mukan Kagan guneydeki her iki Cin devletiyle de siyasi iliskilerini surdururken kendisinden onceki Gokturk kaganlarinin Cucen siyasetini de devam ettiriyordu Bu yuzden Mukan Kagan ordusuyla birlikte 555 yilinda Cucenler e saldirdi ve onlari son kez olmak uzere bozguna ugratti 552 yilinda yenilen son Cucen onderi A na kui nin kucuk kardesi Teng shu tse ve yanindakiler bu kez Bati Wei Devleti ne sigindilar Ancak Mukan Kagan bu kez Cucenler i kesin olarak ortadan kaldirmaya kararliydi Mukan Kagan Bati Wei Devleti ne bir elci gondererek Cucenler in kendisine verilmesini istedi Bunun uzerine Bati Wei imparatoru Imparator Kung onderleri Teng shu tse ile birlikte 3 000 kisilik Cucenler i Mukan Kagan in elcisine verdi Gokturkler son Cucen kalintilarini da Ch ing men adli kapinin disinda oldurduler SonucCucenler ilk yenilgiye ugradiklari zaman kendisine bagli kalanlara onder olan T ie fa dogudaki Kitanlar tarafindan ortadan kaldirilmisti Yine Cucenler ucuncu kez yenilgiye ugratildiklari zaman Kuzey Ch i Devleti tarafindan korumaya alinan Cucen onderi An lo ch en ise daha sonra bu devlete karsi ayaklandi Ancak Imparator Wen Hsuan tarafindan yakalandi An lo ch en e bagli Cucen kutleleri de dagitilarak cesitli bolgelerde Kuzey Ch i Devleti ne baglandilar Uc yil suren Gokturk Cucen savaslarindan sonra Cucenler tarih sahnesinden cekilirken Gokturkler guclu bir sekilde tarih sahnesine ciktilar KaynakcaOzel Tsu chih T ung chien ayni yer Tsu chih T ung chien 159 s 4926 Ayrica bkz H Ecsedy Trade and War Between Turks and China Acta Orientalia XXI 1968 s 151 152 An nuo p an t o adinin Sogdca karsiliginin Nanebandak ve eski Iranca Anahita banda oldugu konusunda bkz J Harmatta Irano Turcica Acta Orientalia XXV 1972 s 273 Chou Shu Chou Hanedani Kitabi ayni yer Bu bilgi yalnizca Chou Shu Chou Hanedani Kitabi Gok bol s 908 de bulunmaktadir Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 ayni yer Ayrica bkz Ecsedy Trade s 133 ve de O Izgi XI Yuzyil a Kadar Orta Asya da Turk Devletlerinin Cin Ile Yaptigi Ticari Munasebetler Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Tarih Enstitusu Dergisi IX 1978 s 98 99 Diger kaynaklarin belirtmedigi bu olayin ayrintisi yalnizca Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Gok bol s 908 ve Ts e fu Yuan kui 978 16a da kaydedilmistir Ayrica bkz Liu l t ang Chou Shu T u chue Chuan K ao chu s 45 Bu konuda bilgi icin bkz Eberhard Cin Tarihi s 173 Cordier Historie de la Chine s 379 Bu bilgi yalnizca Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Gok bol s 908 de bulunmaktadir Savasin yapildigi yerin adini yalnizca T ung Tien 197 1068a ve Wen hsien T ung k ao 343 2687a bildirmektedir Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Gok bol s 909 Tsu chih T ung chien 164 s 5077 Ts e fu Yuan kui 995 9b Ts e fu Yuan kui 995 10a Tsu chih T ung chien ayni yer Pei Shih Kuzey Tarihi Kuzey Hanedanlari Tarihi 98 Cucenler bol s 3266 Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Gok bol s 909 Tsu chih T ung chien 165 ayni yer Wo ye bugunku Jehol eyaletinin Ordos siniri bolgesindedir Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 ayni yer Tsu chih T ung chien 165 ayni yer Gokturk Kaganligi nin kurulusunda Pien i Tien deki bilgiler icin bkz St Julien Documents Historiques Sur les Tou kioue Paris 1877 s 2 10 Olayin yasandigi ay konusunda Tsu chih T ung chien 165 s 5097 11 ay ve Pei Ch i Shu Kuzey Ch i Hanedani Kitabi 4 imp bol s 58 Ts e fu Yuan kui 984 12a 12 ay olarak degisik sekilde soz etmektedir Cucenler in Mukan Kagan tarafindan ucuncu kez yenilgiye ugratilmasi Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Gok bol s 909 Sui Shu Sui Hanedani Kitabi Bu olayin en iyi aciklamasi Pei Ch i Shu Kuzey Ch i Hanedani Kitabi 4 imp bol s 58 ve Ts e fu Yuan kui 984 12a da bulunmaktadir Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Gok bol s 910 Tsu chih T ung chien 166 s 5140 Bu olayin en iyi aciklamasi Pei Shih Kuzey Tarihi Kuzey Hanedanlari Tarihi 98 Cucenler bol s 3266 3267 de bulunmaktadir Ayrica bkz W Samolin East Turkistan to the 12th Century The Hague 1964 s 55 56 GenelTasagil Ahmet 2003 Gokturkler I Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ss 16 17 18 19 20 ISBN 975 16 0688 8 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim