Gümüşhane, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
Gümüşhane | |
---|---|
![]() | |
![]() Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
![]() Gümüşhane Gümüşhane'nin Artvin'deki konumu | |
Ülke | |
İl | Artvin |
İlçe | Ardanuç |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 794 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 74 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08390 |
Tarihçe
Eski adı bilinmemektedir. 1574 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı mufassal defterde ve sonraki Osmanlı kayıtlarında Gümüşhane olarak geçer. Bununla birlikte köyün sınırları içinde, Şagora (შაგორა) adlı eski bir yerleşme bulunmaktadır. Günümüze sadece kilisesi kalmış olan bu yerleşmenin adı, "orta tepe" anlamındaki Şua Gora'dan (შუა გორა) değişime uğramış olmalıdır. Bazı kaynaklar, köyün eski ismini Şurmak olarak verse de bu ad, köyün bir mahallesine aittir.
Gümüşhane'nin bulunduğu Klarceti bölgesi, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Osmanlılar burayı 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdi. 1574 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre köyün nüfusu 55 haneden oluşuyordu. Nüfusun tamamı Hristiyan olarak kaydedilmişti. Her hanede ortalama 5 kişinin yaşadığı kabul edilirse, köyün nüfusunun 275 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Sonraki yirmi yıl içinde köyün nüfusu artmış ve 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Liva-i Ardanuç adlı Osmanlı tahrir defterinde 69 hane (yaklaşık 345 kişi) kaydedilmiştir. Bu tarihte de köyde 5 hane Müslüman, 64 hane Hristiyan olarak yazılmıştır. Osmanlı Devleti'nin askere alma ve vergi toplama amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitinde köyde 72 haneden 233 erkek yaşıyordu. Köyün toplam nüfusunu bulmak için bir o kadar da kadın eklenirse, Gümüşhane'nin nüfusunun yaklaşık 466 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Gümüşhane köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Rusların eline geçti. Rus idaresinin de Gumişhane (Гюмишхане) olarak kaydettiği köy, Artvin Okrugu'nun Ardanuç kazasına (uçastok) bağlıydı. 1886 yılında köyün nüfusu, tamamı "Türk" olarak kaydedilmiş 736 kişiden oluşuyordu. Gümüşhane aynı zamanda, Ahiza, Sagara ve Gümüşhane köylerini kapsayan bir nahiyenin adıydı. Gümüşhane nahiyesinin (сельское общество: kırsal topluluk) nüfusu ise, 1.581 kişiden oluşuyordu. Nahiyede 8 kişi "Gürcü", diğerleri "Türk" olarak kaydedilmiştir.
Gümüşhane, Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rus egemenliğinin sona ermesinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan'nın sınırları içinde kaldı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcü hükûmeti Artvin bölgesinden çekilince Gümüşhane fiilen Türkiye'ye katıldı. 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla Türkiye'ye bırakıldı. Ertesi yıl yapılan nüfus tespitinde Gümüşhane köyünde 81 hanede 295 kişi yaşıyordu. Muvahhid Zeki'nin 1927 yılında yayımlanan kitabında Gümüşhane (كوموشخانە) olarak geçer. Bu tarihte köyün nüfusu 94 hanede yaşayan 405 kişiden oluşuyordu. Gümüşhane köyü, Artvin vilayetinde üzüm bağlarıyla ünlüydü.
Gümüşhane köyünde, eski yerleşme yeri olan Şagora'da tek nefli Şagora Kilisesi yıkık halde günümüze ulaşmıştır.
Coğrafya
Gümüşhane köyü, Artvin il merkezine 56 km, Ardanuç ilçe merkezine 25 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 74 |
2020 | 76 |
2019 | 87 |
2018 | 83 |
2017 | 66 |
2016 | 62 |
2015 | 61 |
2014 | 68 |
2013 | 77 |
2012 | 79 |
2011 | 84 |
2010 | 89 |
2009 | 95 |
2008 | 105 |
2007 | 95 |
2000 | 225 |
1990 | 312 |
1985 | 334 |
Kaynakça
- ^ "Gumushane, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 15 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Haziran 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Ardanuç Gümüşhane Köy Nüfusu". Nufusune.com. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Haziran 2022.
- ^ Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 107 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Sediyani, İbrahim (2009). Adını arayan coğrafya. Özedönüş Yayınları. s. 240. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2023.
- ^ Israel Journal of Plant Sciences, 48. cilt. Laser Pages Pub. 1992. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2023.
Şurmak place of Gümüşhane village
- ^ . old.08haber.com. 3 Ekim 2010. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023.
Artvin-Ardanuç Karayolunun kenarında bulunan bu köprü Gümüşhane Köyü Şurmak mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35, 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ ""Ardanuç kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, İstanbul, 2010 (Birinci baskı: 1927), s. 142, 176.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022.
Dış bağlantılar
- Gümüşhane, Ardanuç için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gumushane Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli bir koydur GumushaneKoyArtvin in Turkiye deki konumuGumushaneGumushane nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceArdanucCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim794 mNufus 2021 Toplam74Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08390TarihceEski adi bilinmemektedir 1574 tarihli Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli mufassal defterde ve sonraki Osmanli kayitlarinda Gumushane olarak gecer Bununla birlikte koyun sinirlari icinde Sagora შაგორა adli eski bir yerlesme bulunmaktadir Gunumuze sadece kilisesi kalmis olan bu yerlesmenin adi orta tepe anlamindaki Sua Gora dan შუა გორა degisime ugramis olmalidir Bazi kaynaklar koyun eski ismini Surmak olarak verse de bu ad koyun bir mahallesine aittir Gumushane nin bulundugu Klarceti bolgesi Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Osmanlilar burayi 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirdi 1574 tarihli Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore koyun nufusu 55 haneden olusuyordu Nufusun tamami Hristiyan olarak kaydedilmisti Her hanede ortalama 5 kisinin yasadigi kabul edilirse koyun nufusunun 275 kisiden olustugu ortaya cikar Sonraki yirmi yil icinde koyun nufusu artmis ve 1595 tarihli Defter i Mufassal i Liva i Ardanuc adli Osmanli tahrir defterinde 69 hane yaklasik 345 kisi kaydedilmistir Bu tarihte de koyde 5 hane Musluman 64 hane Hristiyan olarak yazilmistir Osmanli Devleti nin askere alma ve vergi toplama amaciyla 1835 yilinda yaptigi nufus tespitinde koyde 72 haneden 233 erkek yasiyordu Koyun toplam nufusunu bulmak icin bir o kadar da kadin eklenirse Gumushane nin nufusunun yaklasik 466 kisiden olustugu ortaya cikar Gumushane koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Ruslarin eline gecti Rus idaresinin de Gumishane Gyumishhane olarak kaydettigi koy Artvin Okrugu nun Ardanuc kazasina ucastok bagliydi 1886 yilinda koyun nufusu tamami Turk olarak kaydedilmis 736 kisiden olusuyordu Gumushane ayni zamanda Ahiza Sagara ve Gumushane koylerini kapsayan bir nahiyenin adiydi Gumushane nahiyesinin selskoe obshestvo kirsal topluluk nufusu ise 1 581 kisiden olusuyordu Nahiyede 8 kisi Gurcu digerleri Turk olarak kaydedilmistir Gumushane Birinci Dunya Savasi sonlarinda Rus egemenliginin sona ermesinin ardindan bir sure bagimsiz Gurcistan nin sinirlari icinde kaldi Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin verdigi ultimatom uzerine Gurcu hukumeti Artvin bolgesinden cekilince Gumushane fiilen Turkiye ye katildi 16 Mart 1921 de Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla Turkiye ye birakildi Ertesi yil yapilan nufus tespitinde Gumushane koyunde 81 hanede 295 kisi yasiyordu Muvahhid Zeki nin 1927 yilinda yayimlanan kitabinda Gumushane كوموشخانە olarak gecer Bu tarihte koyun nufusu 94 hanede yasayan 405 kisiden olusuyordu Gumushane koyu Artvin vilayetinde uzum baglariyla unluydu Gumushane koyunde eski yerlesme yeri olan Sagora da tek nefli Sagora Kilisesi yikik halde gunumuze ulasmistir CografyaGumushane koyu Artvin il merkezine 56 km Ardanuc ilce merkezine 25 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 742020 762019 872018 832017 662016 622015 612014 682013 772012 792011 842010 892009 952008 1052007 952000 2251990 3121985 334Kaynakca Gumushane Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 15 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Haziran 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Ardanuc Gumushane Koy Nufusu Nufusune com 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Haziran 2022 Klarceti კლარჯეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 107 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Sediyani Ibrahim 2009 Adini arayan cografya Ozedonus Yayinlari s 240 30 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2023 Israel Journal of Plant Sciences 48 cilt Laser Pages Pub 1992 30 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2023 Surmak place of Gumushane village old 08haber com 3 Ekim 2010 30 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2023 Artvin Ardanuc Karayolunun kenarinda bulunan bu kopru Gumushane Koyu Surmak mahallesi sinirlari icerisinde yer almaktadir Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 35 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Ardanuc kazasi 1886 Yili Rusca 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2021 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 3 cilt 2 cilt s 41 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Haziran 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye Istanbul 2010 Birinci baski 1927 s 142 176 a b c d YerelNet org tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2022 Dis baglantilarGumushane Ardanuc icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft