Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hızır Şah (bazı kayıtlarda Hızırşah Paşa) (ö.1406, Manisa), Son Saruhanoğulları Beyi. Babası İshak Çelebi'dir.
| Hızır Şah | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Hızır bin İshak bin İlyas bin Sarhan | |||||
| IV. Saruhanoğulları Beyi | |||||
| Hüküm süresi | I. Saltanat; 1379 - 1390 (11 yıl) II. Saltanat; 1402 - 1406 (4 yıl) | ||||
| Önce gelen | İshak Çelebi | ||||
| Sonra gelen | makam kaldırıldı | ||||
| Ölüm | 1406 Manisa | ||||
| |||||
| Hanedan | |||||
| Babası | İshak Çelebi | ||||
| Dini | İslam | ||||
Timur ve Hızırşah
Hızır Şah döneminde Osmanlı Beyliği'nin sınırları oldukça genişlemiş, neredeyse düzenli bir devlet haline gelmiştir. Bu da Saruhanoğulları Beyliği'nin varlığını tehdit eder hale gelmiştir. Sonunda 1390 yılında Manisa, Yıldırım Beyazıt tarafından alınmıştır. Manisa alınmadan hemen önce Hızır Şah, Manisa'yı terk etmiş ve I. saltanat dönemi sona ermiştir. Sinop'a Candaroğlu İsfendiyar Bey'in yanına ve daha sonra da Timur'un yanına gitmiştir. Osmanlıların yenilgisiyle sonuçlanan Ankara Savaşı'nda Timur'dan taraf olan Hızır Şah, galibiyet ile beraber tekrar II. kez Saruhaoğulları Beyliği'nin başına geçmiştir. (1402).
Kardeşler arası mücadele
Hızır Şah ile Orhan arasında tam olarak neler olduğu bilinmemektedir. Bilinen, Hızır Şah'ın beyliğini kardeşi Orhan Bey'in kabul etmediği ve aralarında taht kavgası olduğudur. Bu kavgadan üstün çıkan Hızır Şah olmuş ve beyliğin başına geçmiştir. Orhan Bey'in bu mücadele sırasında Osmanlılara iltica ettiği düşünülmektedir.
Hızır Şah'ın Murad Hüdavendigâr'ın damadı olması
İshak Çelebi'nin sağlığında beyliği, Orhan Bey'e bıraktığı düşünülmektedir. Bu iddiayı destekleyen kanıt ise Orhan Bey adına darp edilmiş 780/1378-79 tarihli sikke'dir. Muhtemelen de İshak Çelebi ölünce tahtı Hızır Şah ele geçirmiştir. Hızır Şah'ın nasıl beyliğin başına geçtiği bilinmemekle beraber “Uluğ Beg” olabilmesini sağlayan sebebin Murad Hüdavendigâr'ın damadı ve Yıldırım Beyazid'in eniştesi olmasıdır. Bu iddiayı Dukas'tan alan İsmail Hakkı Uzunçarşılı aynı şekilde nakletmiştir. Bu da İshak Çelebi'nin diğer oğulları Orhan ve Saruhan'ın tahtı kaybetmelerini açıklayabilir.
Ölümü
Hızır Şah, Yıldırım Bayezid'in şehzadeleri arasındaki saltanat kavgasında Çelebi Mehmed'e karşı İsa Çelebi'yi desteklemiştir, mücadeleyi kazanan Çelebi Mehmed olmuştur. Batı Anadolu'ya gelen Çelebi Mehmed, 1406 yılında Manisa'yı ele geçirmiş ve Saruhanoğulları Beyliğini sona erdirmiştir. Hızır Şah, Çelebi Mehmed tarafından babasının yaptırdığı içinde yakalanarak oracıkta öldürülmüştür. Hızır Şah'ın öldürülmeden önce Çelebi Mehmed'ten 3 şey istediği söylenmektedir. Bunlar;
1- Soyumu yok etme.
2- Bizim verdiğimiz vakıflara ve fermanlara sahip çık.
3- Beni babamın yanına göm.
Hızır Şah'ın 3. isteğinin babası İshak Çelebi'nin türbesine gömülmek olduğu iddiasının yanında büyük dedesi Saruhan Bey'in türbesi yanına gömülmek istediği de ayrıca iddia edilmektedir.
Mimari çalışmalar
'in Adala’da cami, medrese, imaret ve hamam yaptırdığı bilinmektedir. Ancak Adala'da sadece Hızır Paşa Camii (1470) ayakta kalabilmiş ve diğerleri günümüze ulaşamamıştır. Hızır Şah, günümüzde Manisa'nın Aşağıçobanisa mahallesinin hemen güneydoğusunda 'ni yaptırmıştır. Ancak bu zaviyeden günümüze kalan herhangi bir iz yoktur.
Kaynakça
- ^ Türk Medeniyeti Tarihi. Anadolu Universitesi. ss. 227-. ISBN .
- ^ a b Feridun Mustafa Emecen (1989). XVI. asırda Manisa Kazâsı. Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN . 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ^ Hüseyin Akgül (1987). Manisa folkloru. Manisa Turizm Derneği. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ^ Manisa 1973 [i.e., bin dokuz yüz yetmiş üç] il yilliǧi. Ayyildiz Mathaasi. 1973. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ^ Zuhuri Danışman (1966). Osmanlı İmparatorluğu tarihi. Z. Danışman Yayınevi.
- ^ H. Mustafa Eravcı; Mustafa Korkmaz (1999). Saruhanoğulları ve Osmanlı klasik döneminde Manisa'da yaşayan kültürel izleri. Manisa Valiliği. 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ^ Mustafa Canpolat (1978). Ömer Asım Aksoy armağanı. Türk Dil Kurumu Yayınları.
- ^ a b Islâm ansıklopedisi: Islâm âlemı tarıh, coğrafya, etnoğrafya ve bıyografya lûgatı. Mıllî Eğıtım Basimevı. 1945. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ^ Hakkı Dursun Yıldız (2007). Makaleler. Berikan Yayınevi. ISBN .
- ^ Mehmet Öztürk (2007). Anadolu'ya Türk kimliğini veren, Anadolu'yu Türkleştiren ve Anadolu'ya Türk şuurunu yerleştiren: Oğuz Türkleri. Ledo Yayıncılık. ISBN .
- ^ Nuri Yavuz (2011). Anadolu'da beylikler dönemi: siyasi tarih ve kültür. Nobel Yayın Dağıtım. ISBN .
- ^ Anadolu uygarlıkları ansiklopedisi. Görsel Yayınlar. 1982.
- ^ Turgut Güler. Şehsüvar-ı Cihangir Fatihname. Ötüken Neşriyat A.Ş. ss. 115-. ISBN .
- ^ İsmail Hakkı Uzunçarşılı (1969). Anadolu beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu devletleri. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- ^ Prof. Dr. Ayşe Kayapınar; Prof. Dr. Feridun M. Emecen; Prof. Dr. İlyas Gökhan (30 Ekim 2018). İslam Tarihi ve Medeniyeti - 11: Anadolu Beylikleri. Siyer Basim Yayin Dagitim San. Ve Tic. Ltd. Sti. ss. 187-. ISBN .
- ^ Alim Can (1997). Oğuzlardan Yatağan Mahmud Sultan. Uyum Yayıncılık Pazarlama Turizm Limited Şti. ISBN . 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ^ Hoca Sadeddin (1974). Tacü't-tevárih (Tarihlere Táctir bu kitap).: Sadelestiren: İsmet Parmaksizoğlu. Millf Eğitim Basimevi.
- ^ M. Çağatay Uluçay (1987). Saruhan Oğulları ve eserlerine dair vesikalar (773 H.-1220 H.).
- ^ M. Çağatay Uluçay; İbrahim Gökçen (1939). Manisa tarihi. Resimli Ay Matbaası. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ^ İbrahim Gökçen (1946). Sicillere göre XVI. ve XVII. asırlarda Saruhan zaviye ve yatırları. Marifet Basımevi. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020.
- ^ Bedri Noyan (2002). Bektâşı̂lik ve Alevı̂lik. Ardıç Yayınları. ISBN . 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020.
 | Türk tarihi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Soyluluk ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hizir Sah bazi kayitlarda Hizirsah Pasa o 1406 Manisa Son Saruhanogullari Beyi Babasi Ishak Celebi dir Hizir SahHizir bin Ishak bin Ilyas bin SarhanIV Saruhanogullari BeyiHukum suresiI Saltanat 1379 1390 11 yil II Saltanat 1402 1406 4 yil Once gelenIshak CelebiSonra gelenmakam kaldirildiOlum1406 ManisaTam adiSultan Hizir Beg bin Ishak BegHanedanBabasiIshak CelebiDiniIslamTimur ve HizirsahHizir Sah doneminde Osmanli Beyligi nin sinirlari oldukca genislemis neredeyse duzenli bir devlet haline gelmistir Bu da Saruhanogullari Beyligi nin varligini tehdit eder hale gelmistir Sonunda 1390 yilinda Manisa Yildirim Beyazit tarafindan alinmistir Manisa alinmadan hemen once Hizir Sah Manisa yi terk etmis ve I saltanat donemi sona ermistir Sinop a Candaroglu Isfendiyar Bey in yanina ve daha sonra da Timur un yanina gitmistir Osmanlilarin yenilgisiyle sonuclanan Ankara Savasi nda Timur dan taraf olan Hizir Sah galibiyet ile beraber tekrar II kez Saruhaogullari Beyligi nin basina gecmistir 1402 Kardesler arasi mucadeleHizir Sah ile Orhan arasinda tam olarak neler oldugu bilinmemektedir Bilinen Hizir Sah in beyligini kardesi Orhan Bey in kabul etmedigi ve aralarinda taht kavgasi oldugudur Bu kavgadan ustun cikan Hizir Sah olmus ve beyligin basina gecmistir Orhan Bey in bu mucadele sirasinda Osmanlilara iltica ettigi dusunulmektedir Hizir Sah in Murad Hudavendigar in damadi olmasiIshak Celebi nin sagliginda beyligi Orhan Bey e biraktigi dusunulmektedir Bu iddiayi destekleyen kanit ise Orhan Bey adina darp edilmis 780 1378 79 tarihli sikke dir Muhtemelen de Ishak Celebi olunce tahti Hizir Sah ele gecirmistir Hizir Sah in nasil beyligin basina gectigi bilinmemekle beraber Ulug Beg olabilmesini saglayan sebebin Murad Hudavendigar in damadi ve Yildirim Beyazid in enistesi olmasidir Bu iddiayi Dukas tan alan Ismail Hakki Uzuncarsili ayni sekilde nakletmistir Bu da Ishak Celebi nin diger ogullari Orhan ve Saruhan in tahti kaybetmelerini aciklayabilir OlumuHizir Sah Yildirim Bayezid in sehzadeleri arasindaki saltanat kavgasinda Celebi Mehmed e karsi Isa Celebi yi desteklemistir mucadeleyi kazanan Celebi Mehmed olmustur Bati Anadolu ya gelen Celebi Mehmed 1406 yilinda Manisa yi ele gecirmis ve Saruhanogullari Beyligini sona erdirmistir Hizir Sah Celebi Mehmed tarafindan babasinin yaptirdigi icinde yakalanarak oracikta oldurulmustur Hizir Sah in oldurulmeden once Celebi Mehmed ten 3 sey istedigi soylenmektedir Bunlar 1 Soyumu yok etme 2 Bizim verdigimiz vakiflara ve fermanlara sahip cik 3 Beni babamin yanina gom Hizir Sah in 3 isteginin babasi Ishak Celebi nin turbesine gomulmek oldugu iddiasinin yaninda buyuk dedesi Saruhan Bey in turbesi yanina gomulmek istedigi de ayrica iddia edilmektedir Mimari calismalar in Adala da cami medrese imaret ve hamam yaptirdigi bilinmektedir Ancak Adala da sadece Hizir Pasa Camii 1470 ayakta kalabilmis ve digerleri gunumuze ulasamamistir Hizir Sah gunumuzde Manisa nin Asagicobanisa mahallesinin hemen guneydogusunda ni yaptirmistir Ancak bu zaviyeden gunumuze kalan herhangi bir iz yoktur Kaynakca Turk Medeniyeti Tarihi Anadolu Universitesi ss 227 ISBN 978 975 492 903 4 a b Feridun Mustafa Emecen 1989 XVI asirda Manisa Kazasi Turk Tarih Kurumu Basimevi ISBN 978 975 16 0050 9 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2020 Huseyin Akgul 1987 Manisa folkloru Manisa Turizm Dernegi 12 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2020 Manisa 1973 i e bin dokuz yuz yetmis uc il yilliǧi Ayyildiz Mathaasi 1973 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2020 Zuhuri Danisman 1966 Osmanli Imparatorlugu tarihi Z Danisman Yayinevi H Mustafa Eravci Mustafa Korkmaz 1999 Saruhanogullari ve Osmanli klasik doneminde Manisa da yasayan kulturel izleri Manisa Valiligi 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2020 Mustafa Canpolat 1978 Omer Asim Aksoy armagani Turk Dil Kurumu Yayinlari a b Islam ansiklopedisi Islam alemi tarih cografya etnografya ve biyografya lugati Milli Egitim Basimevi 1945 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2020 Hakki Dursun Yildiz 2007 Makaleler Berikan Yayinevi ISBN 978 975 267 100 3 Mehmet Ozturk 2007 Anadolu ya Turk kimligini veren Anadolu yu Turklestiren ve Anadolu ya Turk suurunu yerlestiren Oguz Turkleri Ledo Yayincilik ISBN 978 975 6110 13 3 Nuri Yavuz 2011 Anadolu da beylikler donemi siyasi tarih ve kultur Nobel Yayin Dagitim ISBN 978 605 395 303 6 Anadolu uygarliklari ansiklopedisi Gorsel Yayinlar 1982 Turgut Guler Sehsuvar i Cihangir Fatihname Otuken Nesriyat A S ss 115 ISBN 978 605 155 334 4 Ismail Hakki Uzuncarsili 1969 Anadolu beylikleri ve Akkoyunlu Karakoyunlu devletleri Turk Tarih Kurumu Basimevi Prof Dr Ayse Kayapinar Prof Dr Feridun M Emecen Prof Dr Ilyas Gokhan 30 Ekim 2018 Islam Tarihi ve Medeniyeti 11 Anadolu Beylikleri Siyer Basim Yayin Dagitim San Ve Tic Ltd Sti ss 187 ISBN 978 605 75584 1 1 Alim Can 1997 Oguzlardan Yatagan Mahmud Sultan Uyum Yayincilik Pazarlama Turizm Limited Sti ISBN 978 975 7059 04 2 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2020 Hoca Sadeddin 1974 Tacu t tevarih Tarihlere Tactir bu kitap Sadelestiren Ismet Parmaksizoglu Millf Egitim Basimevi M Cagatay Ulucay 1987 Saruhan Ogullari ve eserlerine dair vesikalar 773 H 1220 H M Cagatay Ulucay Ibrahim Gokcen 1939 Manisa tarihi Resimli Ay Matbaasi 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2020 Ibrahim Gokcen 1946 Sicillere gore XVI ve XVII asirlarda Saruhan zaviye ve yatirlari Marifet Basimevi 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2020 Bedri Noyan 2002 Bektasi lik ve Alevi lik Ardic Yayinlari ISBN 978 975 7902 56 0 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2020 Turk tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Soyluluk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz