Mevalonat yolu veya HMG-KoA redüktaz yolu hemen tüm canlı hücrelerinde görülen bir metabolik yolaktır. Bu reaksiyonlar zinciri sonunda oluşan hidrofobik moleküllerin hücre zarı bakımı, hormon üretimi, proteinlerin zarlara tutturulması ve gibi çeşitli görevleri vardır.
Düzenlenme
Bu yol üzerinde yer alan birkaç anahtar enzimin DNA transkripsiyon seviyesinde üretimleri, SREBP'nin (Sterol Regulatory Element-Binding Protein-1 ve -2) etkinleştirilmesi aracılığıyla arttırılır. Hücre içi bir sterol algılayıcı olan bu protein düşük kolesterol seviyelerine duyarlıdır ve hem HMG-KoA redüktaz yolundan kolesterol üretimini canlandırır, hem de LDL reseptörü üretimini yükselterek hücre içine lipoprotein alımını arttırır. Bu yolun denetimi ayrıca HMG-KoA redüktaz mRNA translasyonu, yıkımı ve onun fosforlanması aracılığıyla da gerçekleşir.
Farmakoloji
HMG-KoA redüktaz yoluna etki eden çeşitli ilaçlar mevcuttur.
- Statinler, kanda kolesterol düzeyini düşürmek için kullanılırlar.
- , osteoporoz tedavisinde kullanılırlar.
Alternatif yol
Bitkiler üretmek için hem bu yolu, hem de plastitlerde kullanırlar.
Reaksiyonlar
- enzimi Asetil KoA'yı 'ya dönüştürür.
- HMG-KoA sentaz enzimi, Asetil-KoA'yı asetoasetil KoA ile yoğunlaştırarak 3-hidroksi-3-metilglutaril KoA (HMG-KoA) oluşturur:
- HMG-KoA redüktaz enzimi, HMG-KoA'yı NADPH tarafından 'a indirgetir. Bu reaksiyon sitozolda gerçekleşir. Bu reaksiyonla kolesterol sentezi yoluna girilmiş olur, bu yüzden bu reaksiyonu katalizleyen HMG-KoA redüktaz, kolesterol düşürücü ilaçların hedefi olarak seçilmiştir:
- Mevalonat kinaz enzimi mevalonat'ı to 5-fosfomevalonat'a dönüştürür:
- Fosfomevalonat kinaz enzimi, 5-fosfomevalonat'ı 5-pirofosfomevalonat'a dönüştürür:
- Mevalonat-5-pirofosphate dekarboksilaz enzimi, mevalonat-5-pirofosfat'ı (IPP) dönüştürür:
- İsopentenil pirofosfat izomeraz enzimi, 3-isopentenil pirofosfat'ı 'a izomerleştirir :
- Prenil transferaz enzimi (farnesil pirofosfat sentaz olarak da bilinir) ardışık yoğunlaşma reaksiyonlarını katalizler:
- Dimetilallil pirofosfat, 3-isopentenil pirofosfat ile tepkiyip oluşturur:
- Geranil pirofosfat, 3-isopentenil pirofosfat ile tepkiyip oluşturur:
Bisfosfonatlar prenil transferazı (ve farnesiltransferazı) ketlerler.
- Skualen sentaz enzimi iki molekül farnesil pirofosfatı, NADPH tarafından indirgeterek birleştirir ve oluşturur:
- Skualen monooksijenaz, skualeni NADPH tarafından indirgetip 2,3-oksidoskualen (skualen epoksit) - oluşturur:
- Lanosterol sentaz enzimi 2,3-oksidoskualen'i önce bir protosterol katyonuna ve nihayet 'e dönüştürür:
Bunları izleyen 19 reaksiyon lanosterolu kolesterole dönüştürür.
Kaynakça
- Berg, J.M., J.L. Tymoczko, and L. Stryer, Biochemistry. 5th ed. 2002, New York: W.H. Freeman.[1] 12 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mevalonat yolu veya HMG KoA reduktaz yolu hemen tum canli hucrelerinde gorulen bir metabolik yolaktir Bu reaksiyonlar zinciri sonunda olusan hidrofobik molekullerin hucre zari bakimi hormon uretimi proteinlerin zarlara tutturulmasi ve gibi cesitli gorevleri vardir DuzenlenmeBu yol uzerinde yer alan birkac anahtar enzimin DNA transkripsiyon seviyesinde uretimleri SREBP nin Sterol Regulatory Element Binding Protein 1 ve 2 etkinlestirilmesi araciligiyla arttirilir Hucre ici bir sterol algilayici olan bu protein dusuk kolesterol seviyelerine duyarlidir ve hem HMG KoA reduktaz yolundan kolesterol uretimini canlandirir hem de LDL reseptoru uretimini yukselterek hucre icine lipoprotein alimini arttirir Bu yolun denetimi ayrica HMG KoA reduktaz mRNA translasyonu yikimi ve onun fosforlanmasi araciligiyla da gerceklesir FarmakolojiHMG KoA reduktaz yoluna etki eden cesitli ilaclar mevcuttur Statinler kanda kolesterol duzeyini dusurmek icin kullanilirlar osteoporoz tedavisinde kullanilirlar Alternatif yolBitkiler uretmek icin hem bu yolu hem de plastitlerde kullanirlar Reaksiyonlarenzimi Asetil KoA yi ya donusturur HMG KoA sentaz enzimi Asetil KoA yi asetoasetil KoA ile yogunlastirarak 3 hidroksi 3 metilglutaril KoA HMG KoA olusturur HMG KoA reduktaz enzimi HMG KoA yi NADPH tarafindan a indirgetir Bu reaksiyon sitozolda gerceklesir Bu reaksiyonla kolesterol sentezi yoluna girilmis olur bu yuzden bu reaksiyonu katalizleyen HMG KoA reduktaz kolesterol dusurucu ilaclarin hedefi olarak secilmistir Mevalonat kinaz enzimi mevalonat i to 5 fosfomevalonat a donusturur Fosfomevalonat kinaz enzimi 5 fosfomevalonat i 5 pirofosfomevalonat a donusturur Mevalonat 5 pirofosphate dekarboksilaz enzimi mevalonat 5 pirofosfat i IPP donusturur Isopentenil pirofosfat izomeraz enzimi 3 isopentenil pirofosfat i a izomerlestirir Prenil transferaz enzimi farnesil pirofosfat sentaz olarak da bilinir ardisik yogunlasma reaksiyonlarini katalizler Dimetilallil pirofosfat 3 isopentenil pirofosfat ile tepkiyip olusturur Geranil pirofosfat 3 isopentenil pirofosfat ile tepkiyip olusturur Bisfosfonatlar prenil transferazi ve farnesiltransferazi ketlerler Skualen sentaz enzimi iki molekul farnesil pirofosfati NADPH tarafindan indirgeterek birlestirir ve olusturur Skualen monooksijenaz skualeni NADPH tarafindan indirgetip 2 3 oksidoskualen skualen epoksit olusturur Lanosterol sentaz enzimi 2 3 oksidoskualen i once bir protosterol katyonuna ve nihayet e donusturur Bunlari izleyen 19 reaksiyon lanosterolu kolesterole donusturur KaynakcaBerg J M J L Tymoczko and L Stryer Biochemistry 5th ed 2002 New York W H Freeman 1 12 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde