Hababam Sınıfı, Rıfat Ilgaz'ın eğitim gördüğü Kastamonu Lisesi'ndeki anılarından hareketle yazdığı, 1957 yılında yayımlanan gençlik romanı.
![]() Rıfat Ilgaz'ın Hababam Sınıfı roman kapağı | ||||
Yazar | Rıfat Ilgaz | |||
---|---|---|---|---|
Kapak sanatçısı | Mengü Ertel | |||
Ülke | Türkiye | |||
Tür | Roman | |||
Yayım | 1957 | |||
'Hababam Sınıfı' serisi | ||||
|
İstanbul’daki bir lisenin öğrencilerinin kendi aralarında, okul çalışanlarıyla ve öğretmenleri ile yaşadıklarını üzerinden Türkiye'deki eğitim sistemini mizahi dilde eleştiren bir eserdir. Yazar, eserde şu üç konuda eğitim sisteminin eleştirisini yaptığını ifade etmiştir: Kopya, ezber ve uydurma saygı. 1956 yılından itibaren 78 hafta boyunca Dolmuş Dergisi'nde kısa hikayeler olarak tefrika edildikten sonra romana, müzikale, tiyatro oyununa ve filme dönüşmüştür.
Hababam Sınıfı ilk defa 1957'de kitap olarak yayımlandı. Yazar, bu roman ile Türkiye'de geniş bir okur kitlesi tarafından tanındı. Roman, bir çok defa tiyatro eseri olarak sahneye kondu ve uzun yıllar kapalı gişe oynadı; 1975 ve 2006 yılları arasında 3 farklı yönetmen ile 9 defa filme çekildi. Hababam sınıfı filmleri televizyonda sık yayınlanan ve yüksek izlenme oranına sahip filmler arasına girdi
Yazılışı ve yayımlanması
Dolmuş dergisinde tefrika edilmesi
İlhan Selçuk ile Turhan Selçuk'un yönettiği haftalık Dolmuş dergisinde Stepne takma adı ile yazılar yazan Rıfat Ilgaz, ilk Hababam Sınıfı öyküsünü 1956 yılında derginin otuzuncu sayısında Turhan Selçuk'un çizgileriyle yayımladı.
Ilgaz, yazı dizisinde Kastamonu Lisesi'ndeki öğrencilik yıllarında yaşadığı olaylara yer verdi.Güdük Necmi karakteri yazarın bizzat kendisi idi. "Safranbolulu Öküz Ahmet" lakaplı arkadaşı İnek Şaban karakterine dönüştü. Ilgaz'ın Kastamonu Lisesi'nden üç yıl okuduktan sonra geçtiği Kastamonu Muallim Mektebi'ndeki öğretmeni Nihat Dicle, romandaki Kel Mahmut karakterine ilham verdi. Yazarın, roman yazıldığı sırada Kabataş Lisesi'nde öğrenci olan oğlu Aydın Ilgaz, Hababam Sınıfı'ndaki Badi Ekrem, Sallabaş Kemal gibi diğer tiplemeler için malzeme sağladı. Romanda ön planda olan karakterler Palamut Recep, Domdom Ali ve Tulum Hayri idi.
“ | Ben yergi yapıyorum, komedi bile düşünmüyorum. Hababam Sınıfı’nda üç şeyin yergisi yapılmıştır. Kopyanın, ezberin, uydurma saygının. Benim mizahım düşündürmeye dayanır. Bize yakışmayan eğitimsel şeylerin yergisini yapıyorum.” | ” |
Dolmuş dergisinde yayımlanan üçüncü öyküden sonra Hababam Sınıfı'nın çok büyük ilgi gördüğünü söyleyen İlhan Selçuk, Rıfat Ilgaz'dan diziyi sürdürmesini istemiştir. Ilgaz, 78 haftalık tefrikadan sonra sağlık sorunları nedeniyle diziyi yazmayı bıraktı.
Dolmuş Dergisi'nin 1 Temmuz 1957'de yayınlanan 79. sayısında Hababam Sınıfı dizisinin bittiği şu şekilde duyuruldu:
“ | Mekteplerin tatile girmesi münasebetiyle Hababam Sınıfı dağılmış bulunuyor. Rıfat Ilgaz'ın büyük alaka gören bu eserin birinci kısmı, kitap halinde yayınlanmıştır. İkinci kitap hazırlanmaktadır. Yakında 'Dolmuş Mizah Yayınları' serisinden neşredileceğini okuyucularımıza müjdeleriz. | „ |
Kitap olarak basılması

Hababam Sınıfı Mayıs 1957'de kitap olarak yayımlandı. Tefrika edilirken olduğu gibi, ilk kez kitap olarak basılırken de Rıfat Ilgaz'ın ismi kullanılmadı, Stepne ismi ile basıldı.
Hababam Sınıfı öykülerinin bir kısmı tarafından 1959 yılında Turhan Selçuk'un çizimleri ile basıldı. Rıfat Ilgaz artık ünü kendini aşan kitaba sahip çıkabilmek için adını kullanmaya başlasa da zaman zaman Stepne'nin kendisi olduğuna inandırmakta zorluk çekti. Romanı Stepne adlı bir Rus yazarın eseri olduğu iddia edildi.
Diğer türlere uyarlanması
Yazar, sonraki yıllarda eseri oyunlaştırarak zenginleştirdi. Hababam Sınıfı Anadolu’daki çeşitli tiyatro toplulukları tarafından oyun olarak sahnelendi ve Türkiye'de, tiyatronun sevilmesi ve yaygınlaşmasına katkı verdi.
1972'de Hababam Sınıfı'nın devamı niteliğinde üç kitap yayımlandı; ilk defa 1974'te senaryolaştırıldı, ardından kısa zamanda Hababam Sınıfı filmlerinin sayısı beşe çıktı; 1982'de müzikal bir oyun haline getirildi. Ilgaz, Hababam Sınıfı'nın devamı niteliğindeki roman serisinin beşinci ve son kitabını 1985'te yayımladı.
Okuyucu ve seyircilerin ilgisinin sürekli artması sonucunda 2000'lerde yeni bir Hababam Sınıfı filmleri serisi yapılmış; 2006 Kasım ayında Çınar Yayınları tarafından Hababam Sınıfı kitabının ilk basımının 50. yıldönümü için özel baskısı 2000 adet yayımlanmıştır.
Kitap serisi
Rıfat Ilgaz, Hababam Sınıfı romanının gördüğü ilgi üzerine 15 yıl sonra ardı ardına üç kitap yayımlayarak sınıfın maceralarını anlatmaya devam etti. 1972'de yayımlanan üç kitap, Hababam Sınıfı Baskında, Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı, Hababam Sınıfı Uyanıyor adlarını taşır.
Ilgaz, "Stepne" takma adı yerine kendi adını ilk kez, serinin ikinci kitabı olan Hababam Sınıfı Baskında'da kullanmıştır. Ilgaz, 1987 yılında serinin beşinci ve son kitabı olan Hababam Sınıfı İcraatın İçinde'yi yayımlamıştır.
Karakterler
İnek Şaban, Hafize Ana, Tulum Hayri, Kalem Şakir, Refüze Ekrem, Hayta İsmail, Kel Mahmut, Sıfırcı Hamdi, Ali İhsan, Palamut Recep, Domdom Ali, Yıkılmaz Hadi, Düdük İsmet, Erkek Sevim, Sidikli Turan kitaptaki karakterlerdendir.
Şarkısı
Hababam Sınıfı" romanında Hababam Sınıfı'nın 'millî marşı' olduğu belirtilen bir şarkı vardır. Yazarın ağzından ve zaman zaman sınıfın haylaz öğrencileri tarafından hep bir ağızdan söylenen, ayrıca oldukça anlamsız sözleri de olan bu şarkı şöyle başlar ve en az 15 kez arka arkaya tekrarlanır (s. 219):
Entike kuşe rule rule! / Haydi hoppa muşule! / Ave lûpe lûpe / Ave lûpe karo / Haydi Haykanoş / Enti kala Moş.. / Hop...
Şarkı, sinema uyarlamalarında yer almamıştır, bunun yerine filmlerin çevrildikleri yıl popüler olan bazı pop şarkıları filmlerin oyuncuları tarafından seslendirilmişlerdir.[]
Kaynakça
- ^ Neydim, Necdet (24 Ekim 2021). Cumhuriyet Kitap Eki. 23 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
- ^ . Dunyabizim.com/. 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
- ^ a b Kanat, Müzeyyen Baturay. "Biçemin Kılık Değiştirmesine Yolculuk: Hababam Sınıfı'nın Göstergeler arası Yolcuğu" (PDF).[]
- ^ Doğan, Celal Deha (8 Nisan 2017). "Hababam Sınıfı filmlerinde yer alan ölçme ve değerlendirmeye ilişkin alt metinlerin incelenmesi". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 17 (1): 154-167. doi:10.17240/aibuefd.2017.17.28551-304627. ISSN 1303-0493. 3 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
- ^ . odatv. 26 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021.
- ^ a b Kurt, Turan (1 Nisan 2010). . Hürriyet. 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
- ^ . 7/24 Kültür Sanat. 10 Ekim 2019. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
- ^ "Hababam sınıfı'nın bilinmeyen öyküsü..." Haber7. 8 Ağustos 2004. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
- ^ . Medyafaresi.com. 14 Temmuz 2019. 17 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
- ^ a b c . Star. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021.
- ^ Gazetesi, Evrensel. . Evrensel.net. 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021.
- ^ ILGAZ, Afet (11 Temmuz 2012). . Yeni Çağ Gazetesi. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hababam Sinifi Rifat Ilgaz in egitim gordugu Kastamonu Lisesi ndeki anilarindan hareketle yazdigi 1957 yilinda yayimlanan genclik romani Hababam SinifiRifat Ilgaz in Hababam Sinifi roman kapagiYazarRifat IlgazKapak sanatcisiMengu ErtelUlkeTurkiyeTurRomanYayim1957 Hababam Sinifi serisiHababam Sinifi Hababam Sinifi Baskinda Istanbul daki bir lisenin ogrencilerinin kendi aralarinda okul calisanlariyla ve ogretmenleri ile yasadiklarini uzerinden Turkiye deki egitim sistemini mizahi dilde elestiren bir eserdir Yazar eserde su uc konuda egitim sisteminin elestirisini yaptigini ifade etmistir Kopya ezber ve uydurma saygi 1956 yilindan itibaren 78 hafta boyunca Dolmus Dergisi nde kisa hikayeler olarak tefrika edildikten sonra romana muzikale tiyatro oyununa ve filme donusmustur Hababam Sinifi ilk defa 1957 de kitap olarak yayimlandi Yazar bu roman ile Turkiye de genis bir okur kitlesi tarafindan tanindi Roman bir cok defa tiyatro eseri olarak sahneye kondu ve uzun yillar kapali gise oynadi 1975 ve 2006 yillari arasinda 3 farkli yonetmen ile 9 defa filme cekildi Hababam sinifi filmleri televizyonda sik yayinlanan ve yuksek izlenme oranina sahip filmler arasina girdiYazilisi ve yayimlanmasiDolmus dergisinde tefrika edilmesi Ilhan Selcuk ile Turhan Selcuk un yonettigi haftalik Dolmus dergisinde Stepne takma adi ile yazilar yazan Rifat Ilgaz ilk Hababam Sinifi oykusunu 1956 yilinda derginin otuzuncu sayisinda Turhan Selcuk un cizgileriyle yayimladi Ilgaz yazi dizisinde Kastamonu Lisesi ndeki ogrencilik yillarinda yasadigi olaylara yer verdi Guduk Necmi karakteri yazarin bizzat kendisi idi Safranbolulu Okuz Ahmet lakapli arkadasi Inek Saban karakterine donustu Ilgaz in Kastamonu Lisesi nden uc yil okuduktan sonra gectigi Kastamonu Muallim Mektebi ndeki ogretmeni Nihat Dicle romandaki Kel Mahmut karakterine ilham verdi Yazarin roman yazildigi sirada Kabatas Lisesi nde ogrenci olan oglu Aydin Ilgaz Hababam Sinifi ndaki Badi Ekrem Sallabas Kemal gibi diger tiplemeler icin malzeme sagladi Romanda on planda olan karakterler Palamut Recep Domdom Ali ve Tulum Hayri idi Ben yergi yapiyorum komedi bile dusunmuyorum Hababam Sinifi nda uc seyin yergisi yapilmistir Kopyanin ezberin uydurma sayginin Benim mizahim dusundurmeye dayanir Bize yakismayan egitimsel seylerin yergisini yapiyorum Dolmus dergisinde yayimlanan ucuncu oykuden sonra Hababam Sinifi nin cok buyuk ilgi gordugunu soyleyen Ilhan Selcuk Rifat Ilgaz dan diziyi surdurmesini istemistir Ilgaz 78 haftalik tefrikadan sonra saglik sorunlari nedeniyle diziyi yazmayi birakti Dolmus Dergisi nin 1 Temmuz 1957 de yayinlanan 79 sayisinda Hababam Sinifi dizisinin bittigi su sekilde duyuruldu Mekteplerin tatile girmesi munasebetiyle Hababam Sinifi dagilmis bulunuyor Rifat Ilgaz in buyuk alaka goren bu eserin birinci kismi kitap halinde yayinlanmistir Ikinci kitap hazirlanmaktadir Yakinda Dolmus Mizah Yayinlari serisinden nesredilecegini okuyucularimiza mujdeleriz Kitap olarak basilmasi 50 yil ozel baskisi Hababam Sinifi Mayis 1957 de kitap olarak yayimlandi Tefrika edilirken oldugu gibi ilk kez kitap olarak basilirken de Rifat Ilgaz in ismi kullanilmadi Stepne ismi ile basildi Hababam Sinifi oykulerinin bir kismi tarafindan 1959 yilinda Turhan Selcuk un cizimleri ile basildi Rifat Ilgaz artik unu kendini asan kitaba sahip cikabilmek icin adini kullanmaya baslasa da zaman zaman Stepne nin kendisi olduguna inandirmakta zorluk cekti Romani Stepne adli bir Rus yazarin eseri oldugu iddia edildi Diger turlere uyarlanmasi Yazar sonraki yillarda eseri oyunlastirarak zenginlestirdi Hababam Sinifi Anadolu daki cesitli tiyatro topluluklari tarafindan oyun olarak sahnelendi ve Turkiye de tiyatronun sevilmesi ve yayginlasmasina katki verdi 1972 de Hababam Sinifi nin devami niteliginde uc kitap yayimlandi ilk defa 1974 te senaryolastirildi ardindan kisa zamanda Hababam Sinifi filmlerinin sayisi bese cikti 1982 de muzikal bir oyun haline getirildi Ilgaz Hababam Sinifi nin devami niteligindeki roman serisinin besinci ve son kitabini 1985 te yayimladi Okuyucu ve seyircilerin ilgisinin surekli artmasi sonucunda 2000 lerde yeni bir Hababam Sinifi filmleri serisi yapilmis 2006 Kasim ayinda Cinar Yayinlari tarafindan Hababam Sinifi kitabinin ilk basiminin 50 yildonumu icin ozel baskisi 2000 adet yayimlanmistir Kitap serisi Rifat Ilgaz Hababam Sinifi romaninin gordugu ilgi uzerine 15 yil sonra ardi ardina uc kitap yayimlayarak sinifin maceralarini anlatmaya devam etti 1972 de yayimlanan uc kitap Hababam Sinifi Baskinda Hababam Sinifi Sinifta Kaldi Hababam Sinifi Uyaniyor adlarini tasir Ilgaz Stepne takma adi yerine kendi adini ilk kez serinin ikinci kitabi olan Hababam Sinifi Baskinda da kullanmistir Ilgaz 1987 yilinda serinin besinci ve son kitabi olan Hababam Sinifi Icraatin Icinde yi yayimlamistir KarakterlerInek Saban Hafize Ana Tulum Hayri Kalem Sakir Refuze Ekrem Hayta Ismail Kel Mahmut Sifirci Hamdi Ali Ihsan Palamut Recep Domdom Ali Yikilmaz Hadi Duduk Ismet Erkek Sevim Sidikli Turan kitaptaki karakterlerdendir SarkisiHababam Sinifi romaninda Hababam Sinifi nin milli marsi oldugu belirtilen bir sarki vardir Yazarin agzindan ve zaman zaman sinifin haylaz ogrencileri tarafindan hep bir agizdan soylenen ayrica oldukca anlamsiz sozleri de olan bu sarki soyle baslar ve en az 15 kez arka arkaya tekrarlanir s 219 Entike kuse rule rule Haydi hoppa musule Ave lupe lupe Ave lupe karo Haydi Haykanos Enti kala Mos Hop Sarki sinema uyarlamalarinda yer almamistir bunun yerine filmlerin cevrildikleri yil populer olan bazi pop sarkilari filmlerin oyunculari tarafindan seslendirilmislerdir kaynak belirtilmeli Kaynakca Neydim Necdet 24 Ekim 2021 Cumhuriyet Kitap Eki 23 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2022 Dunyabizim com 5 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2022 a b Kanat Muzeyyen Baturay Bicemin Kilik Degistirmesine Yolculuk Hababam Sinifi nin Gostergeler arasi Yolcugu PDF olu kirik baglanti Dogan Celal Deha 8 Nisan 2017 Hababam Sinifi filmlerinde yer alan olcme ve degerlendirmeye iliskin alt metinlerin incelenmesi Abant Izzet Baysal Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi 17 1 154 167 doi 10 17240 aibuefd 2017 17 28551 304627 ISSN 1303 0493 3 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2022 odatv 26 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2021 a b Kurt Turan 1 Nisan 2010 Hurriyet 15 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2022 7 24 Kultur Sanat 10 Ekim 2019 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2022 Hababam sinifi nin bilinmeyen oykusu Haber7 8 Agustos 2004 Erisim tarihi 3 Haziran 2022 Medyafaresi com 14 Temmuz 2019 17 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2022 a b c Star 12 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2021 Gazetesi Evrensel Evrensel net 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2021 ILGAZ Afet 11 Temmuz 2012 Yeni Cag Gazetesi 18 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2021