Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hacı Beşir Ağa (ö. 3 Haziran 1746, İstanbul), Osmanlı haremi kızlar ağası.
| Hacı Beşir Ağa | |
|---|---|
| Kızlar ağası | |
| Görev süresi 1717 - 3 Haziran 1746 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | 3 Haziran 1746 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Dini | İslam |
Hayatı
Küçük yaşta Afrika'dan köle olarak İstanbul'a getirtilmiş ve Kızlar ağası Yapraksız Ali Ağa'nın yanına verilmiştir. Burada çeşitli görevlerde kaldıktan sonra padişah musahibi olmuştur. Ardından 1705'te saray hazinedarı oldu. 1713 yılında önce Kıbrıs'a, sonra da Mısır'a sürgün edildi. Mısır'dan Hicaz'a gönderilerek şeyhülharemlik görevi verildi. 1717 yılında İstanbul'a getirtilerek kızlar ağası yapıldı. 13 yıl III. Ahmed, 16 yıl da I. Mahmud devirlerinde kızlar ağası olarak görev yapmıştır. Bu görevde iken 90'lı yaşlarda 3 Haziran 1746'da ölmüştür. Kabri Eyüpsultan'dadır.
Padişahlar üzerinde etkili olan Beşir Ağa, devlet yönetiminde etkili olmuş; yüksek düzey görevlilerin atanmasında etkisini göstermiştir. Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın sadrazamlık görevine getirilmesindeki etkisiyle bu yönünü kanıtlanmıştır.Kabakulak İbrahim Paşa'nın kendisini azlettireceğini duyması üzerine Valide Sultan Saliha Sultan'ı padişaha aracı kılarak azledilmekten kurtulup İbrahim Paşa'nın azledilmesini sağladı. Bu olaydan sonra aleyhinde söz söylemeye kimse cesaret edemedi.
Hayır eserleri
Uzun yıllar görev yapan Beşir Ağa, biriktirdiği büyük servetle Osmanlı'nın çeşitli yerlerinde cami, çeşme, kütüphane, mektep, darülhadis, medrese, tekke ve sebiller yaptırtmıştır. Kahire'de sebil ve mektep, Eyüpsultan'da darülhadis, kütüphane ve çeşme, Cağaloğlu'nda mektep, cemi, kütüphane, tekke Medine ve Ziştovi'de birer medrese ve kütüphane, Topkapı Sarayı'nda mescit ve İstanbul'un çeşitli semtlerinde çeşmeler yaptırtmıştır.
Kitaplara meraklı olan Beşir Ağa, Topkapı Sarayı yakınındaki külliyesinin kütüphanesinde 1007 cilt kitap bulunması ve Eyüp'teki Darülhadis'i dini eserler kütüphanesi işlevinde olması bu özelliğinin somut delilidir. Kızlarağası Hanı, Beşir Ağa Külliyesi, ve yaptırdığı eserler arasındadır.
Yaptırdığı çeşmeler
İstanbul'da 16 çeşme yaptırmıştır. Bunlardan 9 tanesi günümüze ulaşmıştır.
- Kapalıçarşı Hacı Beşir Ağa Çeşmesi
- Eyüp Hacı Beşir Ağa Külliyesi Çeşmesi
- Fatih Hacı Beşir Ağa Çeşmesi
- Eminönü Hacı Beşir Ağa Külliyesi'nde sebilin yanındaki çeşme
- Eminönü Hacı Beşir Ağa Külliyesi'nde avlu kapısının yanındaki çeşme
- Fındıklı Hacı Beşir Ağa Çeşmesi
- Hacı Beşir Ağa Sütun Çeşmesi
- Eyüp Hacı Beşir Ağa Çeşmesi
- Divanyolu Hacı Beşir Ağa Çeşmesi
Bibliyografya
- Jane Hathaway, Osmanlı Sarayının En Ünlü Haremağası Hacı Beşir Ağa, Kitap Yayınevi
Dış bağlantılar
- , AKDENİZ SANAT DERGİSİ, 2015, Cilt 8, Sayı 16
Kaynakça
- ^ . dunyabizim.com. 28 Eylül 2016. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2018.
- ^ Erhan Afyoncu, Sorularla Osmanlı İmparatorluğu, Yeditepe Yayınevi, Şubat 2011, s. 768
- ^ Abdülkadir Özcan, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 5, sayfa: 555
- ^ Tay, Lokman (30 Kasım 2015). "Hacı Beşir Ağa'nın İnşa Ettirdiği Çeşmeler". Akdeniz Sanat. 8 (16). s. 1. ISSN 1307-9700. 2 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haci Besir Aga o 3 Haziran 1746 Istanbul Osmanli haremi kizlar agasi Haci Besir AgaKizlar agasiGorev suresi 1717 3 Haziran 1746Kisisel bilgilerOlum 3 Haziran 1746 Istanbul Osmanli ImparatorluguDini IslamBesir Aga nin Istanbul Eyupsultan da bulunan turbesiHayatiKucuk yasta Afrika dan kole olarak Istanbul a getirtilmis ve Kizlar agasi Yapraksiz Ali Aga nin yanina verilmistir Burada cesitli gorevlerde kaldiktan sonra padisah musahibi olmustur Ardindan 1705 te saray hazinedari oldu 1713 yilinda once Kibris a sonra da Misir a surgun edildi Misir dan Hicaz a gonderilerek seyhulharemlik gorevi verildi 1717 yilinda Istanbul a getirtilerek kizlar agasi yapildi 13 yil III Ahmed 16 yil da I Mahmud devirlerinde kizlar agasi olarak gorev yapmistir Bu gorevde iken 90 li yaslarda 3 Haziran 1746 da olmustur Kabri Eyupsultan dadir Padisahlar uzerinde etkili olan Besir Aga devlet yonetiminde etkili olmus yuksek duzey gorevlilerin atanmasinda etkisini gostermistir Nevsehirli Damat Ibrahim Pasa nin sadrazamlik gorevine getirilmesindeki etkisiyle bu yonunu kanitlanmistir Kabakulak Ibrahim Pasa nin kendisini azlettirecegini duymasi uzerine Valide Sultan Saliha Sultan i padisaha araci kilarak azledilmekten kurtulup Ibrahim Pasa nin azledilmesini sagladi Bu olaydan sonra aleyhinde soz soylemeye kimse cesaret edemedi Hayir eserleriUzun yillar gorev yapan Besir Aga biriktirdigi buyuk servetle Osmanli nin cesitli yerlerinde cami cesme kutuphane mektep darulhadis medrese tekke ve sebiller yaptirtmistir Kahire de sebil ve mektep Eyupsultan da darulhadis kutuphane ve cesme Cagaloglu nda mektep cemi kutuphane tekke Medine ve Zistovi de birer medrese ve kutuphane Topkapi Sarayi nda mescit ve Istanbul un cesitli semtlerinde cesmeler yaptirtmistir Kitaplara merakli olan Besir Aga Topkapi Sarayi yakinindaki kulliyesinin kutuphanesinde 1007 cilt kitap bulunmasi ve Eyup teki Darulhadis i dini eserler kutuphanesi islevinde olmasi bu ozelliginin somut delilidir Kizlaragasi Hani Besir Aga Kulliyesi ve yaptirdigi eserler arasindadir Yaptirdigi cesmeler Divanyolu Haci Besir Aga Cesmesi Istanbul da 16 cesme yaptirmistir Bunlardan 9 tanesi gunumuze ulasmistir Kapalicarsi Haci Besir Aga Cesmesi Eyup Haci Besir Aga Kulliyesi Cesmesi Fatih Haci Besir Aga Cesmesi Eminonu Haci Besir Aga Kulliyesi nde sebilin yanindaki cesme Eminonu Haci Besir Aga Kulliyesi nde avlu kapisinin yanindaki cesme Findikli Haci Besir Aga Cesmesi Haci Besir Aga Sutun Cesmesi Eyup Haci Besir Aga Cesmesi Divanyolu Haci Besir Aga CesmesiBibliyografyaJane Hathaway Osmanli Sarayinin En Unlu Haremagasi Haci Besir Aga Kitap YayineviDis baglantilar AKDENIZ SANAT DERGISI 2015 Cilt 8 Sayi 16Kaynakca dunyabizim com 28 Eylul 2016 26 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2018 Erhan Afyoncu Sorularla Osmanli Imparatorlugu Yeditepe Yayinevi Subat 2011 s 768 Abdulkadir Ozcan TDV Islam Ansiklopedisi cilt 5 sayfa 555 Tay Lokman 30 Kasim 2015 Haci Besir Aga nin Insa Ettirdigi Cesmeler Akdeniz Sanat 8 16 s 1 ISSN 1307 9700 2 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2023