Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kabakulak İbrahim Paşa I. Mahmud saltanatında, 22 Ocak 1731 - 10 Eylül 1731 tarihleri arasında yedi ay on dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı. Kabakulak İbrahim Paşa Patrona Halil ve ekibini tasfiye eden paşa olarak tarihinde yerini almıştır.
| Kabakulak İbrahim Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 22 Ocak 1731 - 10 Eylül 1731 | |
| Hükümdar | I. Mahmud |
| Yerine geldiği | Silahdar Damat Mehmed Paşa |
| Yerine gelen | Topal Osman Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Barla, Isparta |
| Ölüm | 1743 Resmo, Girit |
Hayatı
Aslen Isparta (Hamit kazası) ili Barla nahiyesindendir. İstanbul'a genç yaşında gelmiştir. Bir iki kapı değiştirdikten sonra Köprülü Fazıl Mustafa Paşa yanında enderun çuhadarı olmuştur. Paşanın 19 Ağustos 1691'de Salankamen Muharebesi'nde şehit olması üzerine diğer devlet ricali hizmetinde çalışmıştır. Defterdar Damat Mehmet Paşa'nın ricası ile Sadrâzam Çorlulu Ali Paşa tarafından baş mukataacılık görevine tâyin olunmuştur. Bu paşanın sadaret döneminde ona 1716'da Bosna beylerbeyliği görevi verilmiş ise de ama kendi arzusuyla bu görevden istifa ederek yerine Bosna valisi olan Köprülü Numan Paşa'ya kethüda olmuştur. Onun ölümünden sonra ise 'ya kethüdalık etmiştir. Bundan sonra Mısır valisi yapılan Nişancı Mehmet Paşa'nın ricası üzerine kethüdalıkla onun yanına verilmiştir. Mısır'da isyan edip Mısır valilerini görevden atan kölemen Çerkes Mehmed Bey ile diğer yandaşlarının isyanını bastırmada önemli rol oynamıştır. Nişancı Mehmet Paşa'ya Cidde valiliği verilip onun Mekke'de ölmesinden sonra İbrahim Ağa İstanbul'a dönmüştür.
Patrona Halil İsyanı ile 30 Eylül 1730'da tahta geçirilmiş olan Sultan I. Mahmut, devlet işlerine devamlı olarak müdahale eden Patrona Halil ve ayaklanmacı avanesini ortadan kaldırmak için planlar yapmaktaydı. Mısır'daki ayaklanma bastırma tecrübesinden dolayısıyla bu hareketi de bastırabileceği bazı dostları tarafından Darüssaade ağası Beşir Ağa'ya ve onun vasıtasıyla padişaha arzedildi. Patrona Halil ve ekibini tasfiye etmek üzere İstanbul'da sarayda Kapıcılar Kethüdalığına getirildi. Kaptan-ı Derya tarafından hazırlanan bir planı uygulama görevi Kabakulak İbrahim Ağa'ya verildi. Patrona Halil ve ekibinin 25 Kasım 1730'da bir divan toplantısında katlini sağladı.
Bu başarısından dolayı 22 Ocak 1731'de Sadrazamlık görevine getirildi. Kabakulak İbrahim Paşa sadrazamlığa geçtikten hemen sonra 27 Mart 1731'de yeni bir kapıkulu ayaklanması ortaya çıktı. Etmeydanında cebeciler ve yeniçeriler kazan kaldırdılar ve Ağakapısı'nı basmak suretiyle faaliyete geçtiler. Ama harekete geçemeden yolları kesildi. Daha önceki ayaklanmalarda büyük zararlara uğrayan çarşı esnafı ve halk bu ayaklanmaya karşı olarak ayaklamacıları tepelemek isteyerek saray kapısı önüne yığıldı. Sultan I. Mahmut bunların başlarına geçerek Etmaydanı'na gitmek istemekte idi; ama vezirler onu bundan caydırdılar. Sancağ-ı Şerif açılarak bunun altında başta Sadarazam Kabakulak İbrahim Paşa, Kaptan-ı Derya ve Şeyhülislam olarak büyük halk topluluğu Etmeydanı'na yürüdü. Sokak çarpışmaları olmakla beraber ayaklanmacılar dağılmak zorunda kaldılar. Bu ayaklanmadan sonra şehirde işsiz aylak olarak bulunan yüzlerce Arnavut, Boşnak ve Kürt yakalanıp şehirden sürgüne gönderildi.
Yine onun sadareti sırasında ve evvelki isyandan beş ay sonra Ağustos 1731'de Bayezid Camii taraflarında Lazlarla Arnavutların "Bu gece hurucumuz var!" diyerek karakullukçu, terzi ve debbağ esnafı ve işsizlerin katılımıyla başlatılan ayaklanma girişimini de hemen bastırdı.
İbrahim Paşa, kendilerine gücendiği ve husumet ettiği kişilerdan sadareti sırasında intikam almaya başladı. Örneğin, Defterdar Damat Mehmet Paşa'nın oğlu sıkkıevvel defterdarı İzzet Ali Bey'i azil ve sürgün ettirdi. Ama bu aleyhindekilerin birleşmelerine neden oldu. Darüssaade ağası Beşir Ağa sarayda nüfuz kazanıp Sultan I. Mahmud'u etkisi altına almıştı. Sadrazam onun kendi icraatına karışmasından şikayetçi idi ve onu da uzaklaştırmak istedi. Bunun için pâdişahtan yetki fermanı aldı ve Ağayı sürgüne göndermek için Sarayburnu'nda bir çektiri bile hazırlattı. Sadrazam bunu gizli olarak kayın babası ve kethüdası Mehmet Ağa'ya söyledi. Ama Mehmet Ağa bu mahrem haberi derhal Beşir Ağa'ya ihbar etti. Beşir Ağa Valide Sultan'a yalvararak onun desteğini istedi. Valide Sultan da oğlu I. Mahmud'a rica ederek Beşir Ağa'yı sürgünden kurtarttı. O gün 10 Eylül 1731'de Sultan I. Mahmud Kabakulak İbrahim Paşa'yı sadrazamlıktan azletti.
Kabakulak İbrahim Paşa'nın malları müsadere edildi. Kendisine sürgün olarak Eğriboz muhafızlığı verildi. Hatta Beşir Ağa'yı sürgüne göndermek için hazırlattığı çekdiriye de kendisi bindirilip hemen İstanbul'dan ayrılması sağlandı. Yerine Rumeli Beylerbeyi olan Topal Osman Paşa'ya sadrazamlık görevi verildi. O İstanbul'a yetişinceye kadar da Sadaret Kaymakamı olarak kadar yeniçeri ağası Şahin Mehmet Paşa tâyin edildi.
Kabakulak İbrahim Paşa bir müddet Eğriboz muhafızlığı yaptıktan sonra Nisan 1732'de Bosna valiliği görevi verildi. Ama burada yaptığı icraat hakkında halk şikâyete başladı ve bu şikayet İstanbul'a gönderildi. Bunun üzerine Temmuz 1732'de vezirlik rütbesi geri alınıp Girit'te Resmo kasabasında ikamete sürgüne gönderildi. Kabakulak İbrahim Paşa burada sürgünde 10 yıl kadar kaldı. Fakat günümüzde nedeni bilinmeyen bir bahane ile ve olasılıkla aleyhtarlarının faaliyetleri ile 1743 yılı başlarında idam edildi. Naaşı Resmo'ya gömüldü; başı İstanbul'a gönderilerek Koca Mustafa Paşa mezarlığına defnedildi.
Kaynakça
- ^ Bazı tarihçiler onun Şebinkarahisar'lı olduğunu bildirirler. Örneğin, Özcan, Abdülkadir "İbrahim Paşa (Kabakulak)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.635
- ^ a b c Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul:Oğlak say.332
Dış bağlantılar
- Toklutepe, Şükrü (2008) "Ispartalı sadrazam Kabakülak İbrahim Paşa", Isparta Dergisi, Yıl. 9 Sayı:50 İSVAK Yayınları Nisan 2008 say.20
- Meydan Larousse Cilt 13 No.518, Say.651
- Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul:Oğlak say.331
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5, .
- Danişmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi 6 Cilt, İstanbul:Doğu Kütüphanesi,
- Özcan, Abdülkadir "İbrahim Paşa (Kabakulak)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.635
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.1 s.28 [1]
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Silahdar Damat Mehmed Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 22 Ocak 1731 - 10 Eylül 1731 | Sonra gelen: Topal Osman Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kabakulak Ibrahim Pasa I Mahmud saltanatinda 22 Ocak 1731 10 Eylul 1731 tarihleri arasinda yedi ay on dokuz gun sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adami Kabakulak Ibrahim Pasa Patrona Halil ve ekibini tasfiye eden pasa olarak tarihinde yerini almistir Kabakulak Ibrahim PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 22 Ocak 1731 10 Eylul 1731Hukumdar I MahmudYerine geldigi Silahdar Damat Mehmed PasaYerine gelen Topal Osman PasaKisisel bilgilerDogum Barla IspartaOlum 1743 Resmo GiritHayatiAslen Isparta Hamit kazasi ili Barla nahiyesindendir Istanbul a genc yasinda gelmistir Bir iki kapi degistirdikten sonra Koprulu Fazil Mustafa Pasa yaninda enderun cuhadari olmustur Pasanin 19 Agustos 1691 de Salankamen Muharebesi nde sehit olmasi uzerine diger devlet ricali hizmetinde calismistir Defterdar Damat Mehmet Pasa nin ricasi ile Sadrazam Corlulu Ali Pasa tarafindan bas mukataacilik gorevine tayin olunmustur Bu pasanin sadaret doneminde ona 1716 da Bosna beylerbeyligi gorevi verilmis ise de ama kendi arzusuyla bu gorevden istifa ederek yerine Bosna valisi olan Koprulu Numan Pasa ya kethuda olmustur Onun olumunden sonra ise ya kethudalik etmistir Bundan sonra Misir valisi yapilan Nisanci Mehmet Pasa nin ricasi uzerine kethudalikla onun yanina verilmistir Misir da isyan edip Misir valilerini gorevden atan kolemen Cerkes Mehmed Bey ile diger yandaslarinin isyanini bastirmada onemli rol oynamistir Nisanci Mehmet Pasa ya Cidde valiligi verilip onun Mekke de olmesinden sonra Ibrahim Aga Istanbul a donmustur Patrona Halil Isyani ile 30 Eylul 1730 da tahta gecirilmis olan Sultan I Mahmut devlet islerine devamli olarak mudahale eden Patrona Halil ve ayaklanmaci avanesini ortadan kaldirmak icin planlar yapmaktaydi Misir daki ayaklanma bastirma tecrubesinden dolayisiyla bu hareketi de bastirabilecegi bazi dostlari tarafindan Darussaade agasi Besir Aga ya ve onun vasitasiyla padisaha arzedildi Patrona Halil ve ekibini tasfiye etmek uzere Istanbul da sarayda Kapicilar Kethudaligina getirildi Kaptan i Derya tarafindan hazirlanan bir plani uygulama gorevi Kabakulak Ibrahim Aga ya verildi Patrona Halil ve ekibinin 25 Kasim 1730 da bir divan toplantisinda katlini sagladi Bu basarisindan dolayi 22 Ocak 1731 de Sadrazamlik gorevine getirildi Kabakulak Ibrahim Pasa sadrazamliga gectikten hemen sonra 27 Mart 1731 de yeni bir kapikulu ayaklanmasi ortaya cikti Etmeydaninda cebeciler ve yeniceriler kazan kaldirdilar ve Agakapisi ni basmak suretiyle faaliyete gectiler Ama harekete gecemeden yollari kesildi Daha onceki ayaklanmalarda buyuk zararlara ugrayan carsi esnafi ve halk bu ayaklanmaya karsi olarak ayaklamacilari tepelemek isteyerek saray kapisi onune yigildi Sultan I Mahmut bunlarin baslarina gecerek Etmaydani na gitmek istemekte idi ama vezirler onu bundan caydirdilar Sancag i Serif acilarak bunun altinda basta Sadarazam Kabakulak Ibrahim Pasa Kaptan i Derya ve Seyhulislam olarak buyuk halk toplulugu Etmeydani na yurudu Sokak carpismalari olmakla beraber ayaklanmacilar dagilmak zorunda kaldilar Bu ayaklanmadan sonra sehirde issiz aylak olarak bulunan yuzlerce Arnavut Bosnak ve Kurt yakalanip sehirden surgune gonderildi Yine onun sadareti sirasinda ve evvelki isyandan bes ay sonra Agustos 1731 de Bayezid Camii taraflarinda Lazlarla Arnavutlarin Bu gece hurucumuz var diyerek karakullukcu terzi ve debbag esnafi ve issizlerin katilimiyla baslatilan ayaklanma girisimini de hemen bastirdi Ibrahim Pasa kendilerine gucendigi ve husumet ettigi kisilerdan sadareti sirasinda intikam almaya basladi Ornegin Defterdar Damat Mehmet Pasa nin oglu sikkievvel defterdari Izzet Ali Bey i azil ve surgun ettirdi Ama bu aleyhindekilerin birlesmelerine neden oldu Darussaade agasi Besir Aga sarayda nufuz kazanip Sultan I Mahmud u etkisi altina almisti Sadrazam onun kendi icraatina karismasindan sikayetci idi ve onu da uzaklastirmak istedi Bunun icin padisahtan yetki fermani aldi ve Agayi surgune gondermek icin Sarayburnu nda bir cektiri bile hazirlatti Sadrazam bunu gizli olarak kayin babasi ve kethudasi Mehmet Aga ya soyledi Ama Mehmet Aga bu mahrem haberi derhal Besir Aga ya ihbar etti Besir Aga Valide Sultan a yalvararak onun destegini istedi Valide Sultan da oglu I Mahmud a rica ederek Besir Aga yi surgunden kurtartti O gun 10 Eylul 1731 de Sultan I Mahmud Kabakulak Ibrahim Pasa yi sadrazamliktan azletti Kabakulak Ibrahim Pasa nin mallari musadere edildi Kendisine surgun olarak Egriboz muhafizligi verildi Hatta Besir Aga yi surgune gondermek icin hazirlattigi cekdiriye de kendisi bindirilip hemen Istanbul dan ayrilmasi saglandi Yerine Rumeli Beylerbeyi olan Topal Osman Pasa ya sadrazamlik gorevi verildi O Istanbul a yetisinceye kadar da Sadaret Kaymakami olarak kadar yeniceri agasi Sahin Mehmet Pasa tayin edildi Kabakulak Ibrahim Pasa bir muddet Egriboz muhafizligi yaptiktan sonra Nisan 1732 de Bosna valiligi gorevi verildi Ama burada yaptigi icraat hakkinda halk sikayete basladi ve bu sikayet Istanbul a gonderildi Bunun uzerine Temmuz 1732 de vezirlik rutbesi geri alinip Girit te Resmo kasabasinda ikamete surgune gonderildi Kabakulak Ibrahim Pasa burada surgunde 10 yil kadar kaldi Fakat gunumuzde nedeni bilinmeyen bir bahane ile ve olasilikla aleyhtarlarinin faaliyetleri ile 1743 yili baslarinda idam edildi Naasi Resmo ya gomuldu basi Istanbul a gonderilerek Koca Mustafa Pasa mezarligina defnedildi Kaynakca Bazi tarihciler onun Sebinkarahisar li oldugunu bildirirler Ornegin Ozcan Abdulkadir Ibrahim Pasa Kabakulak 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 1 s 635 ISBN 975 08 0072 9 a b c Sakaoglu Necdet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak ISBN 975 329 2996 say 332Dis baglantilarToklutepe Sukru 2008 Ispartali sadrazam Kabakulak Ibrahim Pasa Isparta Dergisi Yil 9 Sayi 50 ISVAK Yayinlari Nisan 2008 say 20 Meydan Larousse Cilt 13 No 518 Say 651 Sakaoglu Necdet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak ISBN 975 329 2996 say 331 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN978 975 254 278 5 Danismend Ismail Hami 2011 Izahli Osmanli Tarihi Kronolojisi 6 Cilt Istanbul Dogu Kutuphanesi ISBN 9789944397681 Ozcan Abdulkadir Ibrahim Pasa Kabakulak 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 1 s 635 ISBN 975 08 0072 9 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C 1 s 28 1 Siyasi goreviOnce gelen Silahdar Damat Mehmed Pasa Osmanli Sadrazami 22 Ocak 1731 10 Eylul 1731 Sonra gelen Topal Osman Pasa