Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hahuli triptiği (Gürcüce: ხახულის ხატი, khakhulis khati) Orta Çağ Gürcistanında kabartma tekniğiyle üretilmiş ve kısmen korunmuş üç parçalı büyük bir Meryem Ana (Theotokos) ikonasıdır. Sekizinci yüzyıldan on ikinci yüzyıla kadar tarihlenen yüzün üzerinde Gürcü ve Bizans orijinli işlenmiş mine örneği içermektedir. İkona, günümüzde Tiflis'te bulunan Gürcistan Sanat Müzesi'nde sergilenmektedir.
Tarih
Hahuli triptiği adını, ilk muhafaza edildiği yer olan Orta Çağ Gürcü manastırı Hahuli'den alır (manastır günümüzde Türkiye'de, Tortum'un Bağbaşı köyündedir). 12. yüzyılın başlarında, Gürcistan kralı Kurucu Davit, ikonaya birkaç değerli taş bağışlarken, halefi I. Demetre ise mucizevi olarak kabul edilen ikonayı, Gürcistan'ın batısındaki Kutaisi yakınlarındaki Gelati manastırına nakletti. İkona burada daha da yenilendi ve Kraliçe Tamar'ın devrinde yaldızlı gümüş kanatlı altın bir çerçeveye yerleştirildi. Orta Çağ Gürcü kroniklerine göre Tamar, ikonayı özel bir ihtimam göstererek onurlandırdı ve ona (bulunduğu manastıra) 1195'te Şamkor Muharebesi'nde ganimet olarak ele geçirilen bir Halife sancağını bağışladı.
İkona, iddiaya göre Rusya'nın Kutaisi valisi Kont Levaşov'un(ru) teşvikiyle 1859'da Gelati'den çalındı. Altın ve mücevherlerinin çoğu sökülerek Rusya'da satıldı. Daha sonra Levaşov, Moskof bir kuyumcuya eserin metal bir reprodüksiyonunu üretmesi için sipariş verdi; eserin bu kopyası 1865'te Gelati Manastırı'nda sergilendi. Hakiki ikona ve madalyonlarının çoğu, peşi sıra Rus ressam Mikhail Botkin'in özel koleksiyonuna ve ardından Ermitaj Müzesi'ne girdi. İkona, Gürcistan'a ancak 1923'te feci bir şekilde parçalanmış bir halde iade edildi.
Tanım
Hahuli triptiği, 1.47 m boyu ve 2.02 m eni (katlanmamış panellerleri) ile dünyanın en büyük mineli sanat eserlerinden biridir.
Triptiğin merkezinde, büyük bir (116 × 95 cm) Meryem Ana (Theotokos Odigitria) ikonası, asasen değerli metaldendi. Kabartma tekniğiyle yapılmış arka yüzey günümüzde kayıptır ve yalnızca Bakire Meryem'in mine bezenmiş yüzü ile elleri günümüze ulaşmıştır.
Triptik, 8. yüzyıldan 12. yüzyıla kadar Gürcistan ve Konstantinopolis'teki atölyelerden elde edilen 115 mine işlemesiyle süslenmiştir. Bu mineler; yuvarlak madalyonlar, dikdörtgen veya haç levhaları şekillerinde olup ağırlıklı olarak aziz tasvirleri içerir ve bazıları desenlerle bezenmiştir. Röliker kapağı, Çarmıha Gerilme sahnesine sahip 10. yüzyıldan kalma bir mine işi plaket ile süslenmiştir.
Kraliyet çiftinin en üstte bulunan Yunanca yazılı minesi özellikle dikkat çekicidir. Yazı, Bizans imparatoru VII. Mihail Duka ve Gürcü eşi Maria'yı (Gürcistan kralı IV. Bagrat'ının kızı) belirtir; her ikisi de tacidar (taç sahibi; hükümdar) olarak temsil edilmiştir. 1072'de Maria tarafından Gürcistan'a götürüldüğü düşünülen bu madalyon, triptik kapatıldığında görünen tek figürlü görüntüydü.
Kaynakça
- ^ a b c d Speel, Erika (ed., 1998), Dictionary of enamelling, p. 67. Ashgate, ,
- ^ Lordkipanidze, Mariam (1987), Georgia in the XI-XII Centuries 18 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., p. 184. Tbilisi: Ganatleba.
- ^ Eastmond, Antony (2001), Eastern approaches to Byzantium: papers from the Thirty-third Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Warwick, Coventry, March 1999, pp. 216-217. Ashgate/Variorum, ,
Konuyla ilgili yayınlar
- (Gürcüce, Rusça ve İngilizce) Amiranashvili, Sh. (1972), The Khakhuli Triptych. Tbilisi: Khelovneba. Online version 7 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . from the
Dış bağlantılar
- . University of Puget Sound Digital Collections
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hahuli triptigi Gurcuce ხახულის ხატი khakhulis khati Orta Cag Gurcistaninda kabartma teknigiyle uretilmis ve kismen korunmus uc parcali buyuk bir Meryem Ana Theotokos ikonasidir Sekizinci yuzyildan on ikinci yuzyila kadar tarihlenen yuzun uzerinde Gurcu ve Bizans orijinli islenmis mine ornegi icermektedir Ikona gunumuzde Tiflis te bulunan Gurcistan Sanat Muzesi nde sergilenmektedir Hahuli triptigiTarihHahuli triptigi Carmiha Gerilme sahnesi Hahuli triptigi adini ilk muhafaza edildigi yer olan Orta Cag Gurcu manastiri Hahuli den alir manastir gunumuzde Turkiye de Tortum un Bagbasi koyundedir 12 yuzyilin baslarinda Gurcistan krali Kurucu Davit ikonaya birkac degerli tas bagislarken halefi I Demetre ise mucizevi olarak kabul edilen ikonayi Gurcistan in batisindaki Kutaisi yakinlarindaki Gelati manastirina nakletti Ikona burada daha da yenilendi ve Kralice Tamar in devrinde yaldizli gumus kanatli altin bir cerceveye yerlestirildi Orta Cag Gurcu kroniklerine gore Tamar ikonayi ozel bir ihtimam gostererek onurlandirdi ve ona bulundugu manastira 1195 te Samkor Muharebesi nde ganimet olarak ele gecirilen bir Halife sancagini bagisladi Ikona iddiaya gore Rusya nin Kutaisi valisi Kont Levasov un ru tesvikiyle 1859 da Gelati den calindi Altin ve mucevherlerinin cogu sokulerek Rusya da satildi Daha sonra Levasov Moskof bir kuyumcuya eserin metal bir reproduksiyonunu uretmesi icin siparis verdi eserin bu kopyasi 1865 te Gelati Manastiri nda sergilendi Hakiki ikona ve madalyonlarinin cogu pesi sira Rus ressam Mikhail Botkin in ozel koleksiyonuna ve ardindan Ermitaj Muzesi ne girdi Ikona Gurcistan a ancak 1923 te feci bir sekilde parcalanmis bir halde iade edildi Tanim VII Mihail Dukas ve Maria Bagrationi detayi Hahuli triptigi Hahuli triptigi 1 47 m boyu ve 2 02 m eni katlanmamis panellerleri ile dunyanin en buyuk mineli sanat eserlerinden biridir Triptigin merkezinde buyuk bir 116 95 cm Meryem Ana Theotokos Odigitria ikonasi asasen degerli metaldendi Kabartma teknigiyle yapilmis arka yuzey gunumuzde kayiptir ve yalnizca Bakire Meryem in mine bezenmis yuzu ile elleri gunumuze ulasmistir Triptik 8 yuzyildan 12 yuzyila kadar Gurcistan ve Konstantinopolis teki atolyelerden elde edilen 115 mine islemesiyle suslenmistir Bu mineler yuvarlak madalyonlar dikdortgen veya hac levhalari sekillerinde olup agirlikli olarak aziz tasvirleri icerir ve bazilari desenlerle bezenmistir Roliker kapagi Carmiha Gerilme sahnesine sahip 10 yuzyildan kalma bir mine isi plaket ile suslenmistir Kraliyet ciftinin en ustte bulunan Yunanca yazili minesi ozellikle dikkat cekicidir Yazi Bizans imparatoru VII Mihail Duka ve Gurcu esi Maria yi Gurcistan krali IV Bagrat inin kizi belirtir her ikisi de tacidar tac sahibi hukumdar olarak temsil edilmistir 1072 de Maria tarafindan Gurcistan a goturuldugu dusunulen bu madalyon triptik kapatildiginda gorunen tek figurlu goruntuydu Kaynakca a b c d Speel Erika ed 1998 Dictionary of enamelling p 67 Ashgate 1 85928 272 5 978 1 85928 272 4 Lordkipanidze Mariam 1987 Georgia in the XI XII Centuries 18 Kasim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde p 184 Tbilisi Ganatleba Eastmond Antony 2001 Eastern approaches to Byzantium papers from the Thirty third Spring Symposium of Byzantine Studies University of Warwick Coventry March 1999 pp 216 217 Ashgate Variorum 0 7546 0322 9 978 0 7546 0322 1Konuyla ilgili yayinlar Gurcuce Rusca ve Ingilizce Amiranashvili Sh 1972 The Khakhuli Triptych Tbilisi Khelovneba Online version 7 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde from theDis baglantilar University of Puget Sound Digital Collections