Hak Dini Kur'an Dili, Muhammed Hamdi Yazır tarafından yazılmış Kur'an tefsiri kitabı.
Yazar | Muhammed Hamdi Yazır |
---|---|
Dil | Türkçe |
Sayfa | 5500 |
Tarihçe
Cumhuriyet’in kurulmasıyla birlikte, muasırlaşmanın bir gereği olarak medreseler kapatılmış, yeni eğitim sisteminde din ve Arapça eğitimine son verilmişti. Fakat İslâm kültürünün asırlar önce yerleştiği Türkiye'de dinî ihtiyaçları karşılayacak okulların ortadan kaldırılması, ülkede dinî boşluk meydana getirmişti. Öyle ki, bu boşlukta dinî konularda ehliyetsiz kişilerce ticarî amaçlarla Kur’an tercümeleri hazırlandı. Bunlar arasında Yüce Beyan’ın aslından ziyade Batı dillerindeki tercümeleri esas alınan, tahriflerle dolu çalışmalar da bulunuyordu.[]
Konu TBMM’ye taşındı. En azından Kur’an merkezli temel İslamî kültürün millete kendi diliyle öğretilmesine karar verildi. Böylelikle Kur’an ve temel hadis kitaplarının Türkçeye çevrilmesi için Diyanet İşleri Riyâseti görevlendirildi. Dönemin Diyanet İşleri Reisi Rifat Börekçi ve yardımcısı Ahmet Hamdi Akseki’nin ısrarları ile meâl görevi Mehmed Akif Ersoy’a, tefsir görevi de Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır’a verildi.
Bir süre sonra Mısır’a giden Mehmet Akif meâl çalışmasına orada devam etti. Hatta yazdığı meâlleri Elmalılı’ya gönderiyor, o da tefsirine bu meâlleri ekliyordu. Fakat bir süre sonra Mehmet Akif, yazdığı Kur'ân'ın meâlinin ileride Türkçe ibâdet maksadıyla kullanılabileceği endişesi ile geri adım attı ve tamamladığı meâli TBMM’ye vermedi. Bu nedenle meâl yazma işi de Elmalılı Hamdi’ye verildi. Kur'ân'ın tefsiriyle birlikte meâlini de yazan Elmalılı, 1926’da başladığı görevi 1938’de tamamladı.
İslâm âlimleri tarafından en güvenilir Türkçe tefsir olarak kabul edilmektedir.[]
Kâzım Karabekir'in belirttiğine göre, Atatürk ona din ile ilgili olarak, dini olanların (bir dine mensup olanların) kazanamayacağını ve fakir kalmaya mahkûm olduklarını söyleyip netice olarak önce din anlayışını kaldırmak gerektiğini söylemiş ve bu sebeple Kur'an'ın anlaşılarak okunmasına önem verip Türkçeye çevrilmesini emretmiştir.
Diyanet'le Muhammed Hamdi Yazır arasında imzalanan tefsir protokolü
- Ayetler arasında münasebetler gösterilecek.
- Ayetlerin nüzül (iniş) sebepleri kaydedilecek.
- Kıraat-ı Aşere'yi (10 okuma tarzını) geçmemek üzere kıraatler hakkında bilgi verilecek.
- Gerektiği yerlerde kelime ve terkiplerin dil izâhı yapılacak.
- İ'tikat'ta Ehl-i Sünnet ve amelde Hanefî mezhebine bağlı kalınmak üzere ayetlerin ihtivâ ettiği dini, şer'i, hukûkî, içtimaî ve ahlâkî hükümler açıklanacak.
- Ayetlerin imâ ve işarette bulunduğu ilmî ve felsefî konularla ilgili bilgiler verilecek. Özellikle tevhid konusunu ihtivâ eden ibret ve öğüt mahiyeti taşıyan ayetler genişçe izâh edilecek.
- Konuyla doğrudan ya da dolaylı ilgisi bulunan İslâm Tarihi olayları anlatılacak.
- Batılı müelliflerin yanlış yaptıkları noktalarda okuyucunun dikkatini çeken noktalar konularak gerekli açıklamalar yapılacak.
Tefsiri üzerine değerlendirmeler
Üzerinde değişiklik yönlerinin işlendiği altı yüksek lisans, bir doktora tezi yapılmıştır. Hakkında pek çok sempozyumlarda bildiriler sunulan yapılmıştır.
Ünlü tefsir alimi Hasan Basri Çantay'a göre;
Erkan-ı Harbiye Haritası'nı andıran bir şaheser
Doç. Dr. Abdulvahap Öztürk'e göre;
Elmalı tefsiri ve meali Türkiye için sahasında baş yapıt olduğunda şüphe yoktur. Okuyucularımızın da bunu bildikleri için Elmalı'yı tercih ettiklerini gayet iyi anlıyoruz. Bunda da haklılar. Elmalı, benzetmede hata olmasın, Osmanlı dönemi içindeki benzer eserler arasında diğerlerinki ile Fuzuli'nin eseri gibidir.
İşte bu niteliğinden dolayıdır ki bizim gördüğümüz kadarı ile şu özellikleri taşımaktadır:
- Lafızdan çok manaya önem verilmiştir.
- Şiirsel bir dille yazılmıştır. Şurası bir gerçektir ki Kur’an-ı Kerim şiir değildir. Ancak kendine has fasıla denen ve düz yazıdaki secileri karşılayan tarafı gayet açıktır. İşte Elmalı Merhum bu ahengi vermek istemiştir. Bunu kitabın her tarafında görmek mümkün olduğu gibi daha çok kısa surelerde açıkça görmekteyiz.
- Bir önceki maddedeki şiirselliği korumak için konuşur gibi devrik cümle kullanıyor. Yine bu özelliği kaçırmamak için şiirselliği temin eden kelimeyi kullanıyor, bir kapalılık kalırsa parantez içinde açıklıyor.
- Elmalı daha çok Türkçe deyimle karşılık veriyor.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2020.
- ^ Kâzım Karabekir Anlatıyor, Uğur Mumcu, Tekin Yayınevi, 5. Basım, s.40, 1993
- ^ "Atatürk'ün Fikir ve Düşünceleri". T.C. Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı. 27 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2014.
- ^ (PDF). Osman Zümrüt. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. 22 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2014.
Dış bağlantılar
- Hak Dini Kur'an Dili tefsirin girişi duası TRT 1'den 12 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yeni Bahar Dergisi - Hak Dini Kuran Dili[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hak Dini Kur an Dili Muhammed Hamdi Yazir tarafindan yazilmis Kur an tefsiri kitabi Hak Dini Kur an DiliYazarMuhammed Hamdi YazirDilTurkceSayfa5500TarihceCumhuriyet in kurulmasiyla birlikte muasirlasmanin bir geregi olarak medreseler kapatilmis yeni egitim sisteminde din ve Arapca egitimine son verilmisti Fakat Islam kulturunun asirlar once yerlestigi Turkiye de dini ihtiyaclari karsilayacak okullarin ortadan kaldirilmasi ulkede dini bosluk meydana getirmisti Oyle ki bu boslukta dini konularda ehliyetsiz kisilerce ticari amaclarla Kur an tercumeleri hazirlandi Bunlar arasinda Yuce Beyan in aslindan ziyade Bati dillerindeki tercumeleri esas alinan tahriflerle dolu calismalar da bulunuyordu kaynak belirtilmeli Konu TBMM ye tasindi En azindan Kur an merkezli temel Islami kulturun millete kendi diliyle ogretilmesine karar verildi Boylelikle Kur an ve temel hadis kitaplarinin Turkceye cevrilmesi icin Diyanet Isleri Riyaseti gorevlendirildi Donemin Diyanet Isleri Reisi Rifat Borekci ve yardimcisi Ahmet Hamdi Akseki nin israrlari ile meal gorevi Mehmed Akif Ersoy a tefsir gorevi de Elmalili Muhammed Hamdi Yazir a verildi Bir sure sonra Misir a giden Mehmet Akif meal calismasina orada devam etti Hatta yazdigi mealleri Elmalili ya gonderiyor o da tefsirine bu mealleri ekliyordu Fakat bir sure sonra Mehmet Akif yazdigi Kur an in mealinin ileride Turkce ibadet maksadiyla kullanilabilecegi endisesi ile geri adim atti ve tamamladigi meali TBMM ye vermedi Bu nedenle meal yazma isi de Elmalili Hamdi ye verildi Kur an in tefsiriyle birlikte mealini de yazan Elmalili 1926 da basladigi gorevi 1938 de tamamladi Islam alimleri tarafindan en guvenilir Turkce tefsir olarak kabul edilmektedir kaynak belirtilmeli Kazim Karabekir in belirttigine gore Ataturk ona din ile ilgili olarak dini olanlarin bir dine mensup olanlarin kazanamayacagini ve fakir kalmaya mahkum olduklarini soyleyip netice olarak once din anlayisini kaldirmak gerektigini soylemis ve bu sebeple Kur an in anlasilarak okunmasina onem verip Turkceye cevrilmesini emretmistir Diyanet le Muhammed Hamdi Yazir arasinda imzalanan tefsir protokoluAyetler arasinda munasebetler gosterilecek Ayetlerin nuzul inis sebepleri kaydedilecek Kiraat i Asere yi 10 okuma tarzini gecmemek uzere kiraatler hakkinda bilgi verilecek Gerektigi yerlerde kelime ve terkiplerin dil izahi yapilacak I tikat ta Ehl i Sunnet ve amelde Hanefi mezhebine bagli kalinmak uzere ayetlerin ihtiva ettigi dini ser i hukuki ictimai ve ahlaki hukumler aciklanacak Ayetlerin ima ve isarette bulundugu ilmi ve felsefi konularla ilgili bilgiler verilecek Ozellikle tevhid konusunu ihtiva eden ibret ve ogut mahiyeti tasiyan ayetler genisce izah edilecek Konuyla dogrudan ya da dolayli ilgisi bulunan Islam Tarihi olaylari anlatilacak Batili muelliflerin yanlis yaptiklari noktalarda okuyucunun dikkatini ceken noktalar konularak gerekli aciklamalar yapilacak Tefsiri uzerine degerlendirmelerUzerinde degisiklik yonlerinin islendigi alti yuksek lisans bir doktora tezi yapilmistir Hakkinda pek cok sempozyumlarda bildiriler sunulan yapilmistir Unlu tefsir alimi Hasan Basri Cantay a gore Erkan i Harbiye Haritasi ni andiran bir saheser Doc Dr Abdulvahap Ozturk e gore Elmali tefsiri ve meali Turkiye icin sahasinda bas yapit oldugunda suphe yoktur Okuyucularimizin da bunu bildikleri icin Elmali yi tercih ettiklerini gayet iyi anliyoruz Bunda da haklilar Elmali benzetmede hata olmasin Osmanli donemi icindeki benzer eserler arasinda digerlerinki ile Fuzuli nin eseri gibidir Iste bu niteliginden dolayidir ki bizim gordugumuz kadari ile su ozellikleri tasimaktadir Lafizdan cok manaya onem verilmistir Siirsel bir dille yazilmistir Surasi bir gercektir ki Kur an i Kerim siir degildir Ancak kendine has fasila denen ve duz yazidaki secileri karsilayan tarafi gayet aciktir Iste Elmali Merhum bu ahengi vermek istemistir Bunu kitabin her tarafinda gormek mumkun oldugu gibi daha cok kisa surelerde acikca gormekteyiz Bir onceki maddedeki siirselligi korumak icin konusur gibi devrik cumle kullaniyor Yine bu ozelligi kacirmamak icin siirselligi temin eden kelimeyi kullaniyor bir kapalilik kalirsa parantez icinde acikliyor Elmali daha cok Turkce deyimle karsilik veriyor Kaynakca Arsivlenmis kopya 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2020 Kazim Karabekir Anlatiyor Ugur Mumcu Tekin Yayinevi 5 Basim s 40 1993 Ataturk un Fikir ve Dusunceleri T C Basbakanlik Ataturk Kultur Dil ve Tarih Yuksek Kurumu Ataturk Arastirma Merkezi Baskanligi 27 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2014 PDF Osman Zumrut Ondokuz Mayis Universitesi 22 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2014 Dis baglantilarHak Dini Kur an Dili tefsirin girisi duasi TRT 1 den 12 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yeni Bahar Dergisi Hak Dini Kuran Dili olu kirik baglanti