Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hakemi Use Tepe, Diyarbakır ili Bismil ilçesi sınırları içinde yer alan bir höyüktür. Aslında biri, günümüzde tarla seviyesine inmiş iki höyükten, kazı yapılan diğeridir. Kazı yapılan höyük, yüzey araştırmaları Orta Çağ seramikleri veren diğer höyük sakinleri tarafından mezarlık olarak kullanılmaktaydı. Höyük, günümüz Suriye sınırında 150 km. içeride, 'nın önemli neolitik yerleşimlerinden biri olan Çayönü'nden kuş uçumu 80 km. doğuda, Ziyaret Tepe Höyüğü'nün 3 km. batısında, Dicle'nin eski yatağının sağ kıyısında yer almaktadır. Tepe, 120 metre çapında ve 4 metre yüksekliğindedir.
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Hakemi Use Tepe |
| il: | Diyarbakır |
| İlçe: | Bismil |
| Köy: | Tepe |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | Tescilli |
| Tescil No ve derece: | 3061 / 1 |
| Tescil tarihi: | 20.12.2002 |
| Araştırma yöntemi | Kazı |
Kazılar
Höyükler ilk olarak başkanlığındaki ekip tarafından saptanmıştır. Düzenli kazılar, 2001 yılında ODTÜ 'ın "Ilısu ve Karkamış Baraj Gölleri Altında Kalacak Arkeolojik Kültür Varlıklarını Kurtarma Projesi" çerçevesinde Hacettepe Üniversitesi'nden Doç. Dr. başkanlığında başlamıştır.
Tabakalanma
Höyükte yapılan kazılarda üç ana dönem saptanmıştır.
- I. Dönem : Dönemi /
- II. Dönem : Geç Tunç Çağı / Dönemi
- III. Dönem : Geç Neolitik Çağ (Hassuna/Samarra Dönemi)
Geç Neolitik Çağ tabakaları dışında düzenli bir mimari yapılanışa ulaşılamamıştır. Üst tabakalardan elde edilen buluntular seramik ve özellikle bu tarz tahribattan kurtulabilen mezarlardır. Zaten Erken Demir Çağı ve Geç Tunç Çağı kültür katmanları, 4 metrelik kültür katmanının 50 cm.lik bölümünü oluşturur, geri kalan 3,5 metrelik katman Geç neolitik yerleşimlere aittir. Esasen uzun yıllar tarım yapılmasıyla höyük oldukça hasar görmüştür.
Buluntular
Geç Neolitik Çağ
Neolitik Çağ'ın iki yapı katında, güneşte fazla kurutulmamış izlenim uyandıran kerpiçler kullanılarak özensizce inşa edilen yapılar bulunmuştur. Birkaç odadan oluşan, kapı geçitleri bulunan, genellikle dörtgen planlı yapılardır. Genellikle evlerin dışında olan ocakların çoğunluğu yuvarlak olup bazıları at nalı biçimindedir. Tabanları, birkaç santimlik yassı dere taşlarıyla döşenmiş, üzerleri sıkıştırılan toprakla örtülmüştür.
Gömütler genellikle hocker tarzında olup, mezarlara bırakılan kaplardan, kaideli olanların sadece kaideleri bırakılmıştır.
Ele geçen seramikler birinci yapı katında çoğunlukla tek renkli ve kaba mallardır. Boyalı kaplar, Kuzey Mezopotamya için iyi bilinen "Samarra Boyalıları" grubu mallardır. İkinci yapı katında ise Hassuna seramiği görülmektedir. Bu yapı katında pişmiş topraktan insan ve hayvan figürleri, kırılıp çöpe atılmış olarak bulunmuştur.
Her iki yapı katında da ele geçen yontma taş aletlerin % 90'ı obsidiyendir.
Bitki kalıntıları üzerinde yapılan analizler sonucu yerleşimin ana geçim tarzının tarım olduğu anlaşılmaktadır.
Geç Asur Dönemi
Geç Asur Dönemi'nde (İmparatorluk Dönemi) bölgedeki Asur politikası, işgal edilen uzak bölgelerin halklarını, farklı bölgelere zorla yerleştirmekten yararlanıyordu. Bu şekilde bölge üzerinde hakimiyet pekiştirilmeye çalışılıyordu. İmparatorluğun kuzey bölgesi olan Yukarı Dicle Vadisi'nde oluşturulan Tuşhan eyaleti de benzer bir iskan politikasına dayanmıştır. Hakemi Use'nin bu eyaletin küçük köylerinden biri olduğu düşünülmektedir. Bölgenin, MÖ 2. binyılın başlarında Asur etkisine girdiği bilinmektedir. Bununla birlikte ele geçen buluntulara göre Haseki Use Asur yerleşiminin MÖ 9. – 7. yüzyıllar arasında olduğu öngörülmektedir.
Bu dönemin tabakalarında bulunan mezarlarda gömütler hocker tarzı yatırılmış, yanlarına pişmiş toprak kaplar bırakılmıştır ve boyunları hizasında taş, kemikten kolyeler bulunmuştur.
Değerlendirme
Yerleşimin, Geç Neolitik sonlarında terk edildiği ve uzun süre iskan görmediği belirtilmektedir. Sürdürülen kazı çalışmalarında bunun nedenine işaret edecek herhangi bir bulguya rastlanılmamıştır. Neolitik yerleşmenin hiçbir yapı katında bir saldırıyı ya da bir yangını belirten buluntu yoktur. Ayrıca Geç Asur Dönemi'nden sonra da iskan edilmediği anlaşılmaktadır. Yerleşim, İmparatorluk'un çöküşü olan MÖ 7. yüzyıl sonlarında terk edilmiştir. Neolitik yerleşimin, uzun mesafelerle kültürel bağları olduğu anlaşılmaktadır. Bu kültürel bağlar, bir yandan Orta Mezopotamya, diğer yandan Suriye ve 'ya uzanmaktadır. Hakemi Use Tepe, Dicle Vadisi'nde ulaşılan ilk ve tek Hassuna / Samarra yerleşimi olup bu kültüre ait seramiklerin yayılma alanının Önasya'daki kuzey sınırını oluşturmaktadır.
Dış bağlantılar
- Yakın plan kroki
Kaynakça
- ^ a b "TAY – Yerleşme Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2012.
- ^ a b c d e f Ilısu Barajı Kurtarma Kazıları, Hakemi Use Kazısı[]
- ^ "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2012.
- ^ 31. Kazı Sonuçları Toplantısı, Cilt 2 (2009) Sh.: 44
- ^ a b c d e f g h i TAÇDAM[]
- ^ Halil Tekin, Hakemi Use 2008 Yılı Kazılarında Keşfedilen Geç Assur Dönemi Mezarları[] Sh.: 193,194 - Edebiyat Fakültesi Dergisi (Hacettepe Üniversitesi), Aralık 2009
- ^ Halil Tekin, Sh.: 202
- ^ Halil Tekin, Sh.: 208
- ^ a b Halil Tekin, Sh.: 194
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hakemi Use Tepe Diyarbakir ili Bismil ilcesi sinirlari icinde yer alan bir hoyuktur Aslinda biri gunumuzde tarla seviyesine inmis iki hoyukten kazi yapilan digeridir Kazi yapilan hoyuk yuzey arastirmalari Orta Cag seramikleri veren diger hoyuk sakinleri tarafindan mezarlik olarak kullanilmaktaydi Hoyuk gunumuz Suriye sinirinda 150 km iceride nin onemli neolitik yerlesimlerinden biri olan Cayonu nden kus ucumu 80 km doguda Ziyaret Tepe Hoyugu nun 3 km batisinda Dicle nin eski yataginin sag kiyisinda yer almaktadir Tepe 120 metre capinda ve 4 metre yuksekligindedir Arkeolojik HoyukAdi Hakemi Use Tepeil DiyarbakirIlce BismilKoy TepeTuru HoyukTahribat Tescil durumu TescilliTescil No ve derece 3061 1Tescil tarihi 20 12 2002Arastirma yontemi KaziKazilarHoyukler ilk olarak baskanligindaki ekip tarafindan saptanmistir Duzenli kazilar 2001 yilinda ODTU in Ilisu ve Karkamis Baraj Golleri Altinda Kalacak Arkeolojik Kultur Varliklarini Kurtarma Projesi cercevesinde Hacettepe Universitesi nden Doc Dr baskanliginda baslamistir TabakalanmaHoyukte yapilan kazilarda uc ana donem saptanmistir I Donem Donemi II Donem Gec Tunc Cagi Donemi III Donem Gec Neolitik Cag Hassuna Samarra Donemi Gec Neolitik Cag tabakalari disinda duzenli bir mimari yapilanisa ulasilamamistir Ust tabakalardan elde edilen buluntular seramik ve ozellikle bu tarz tahribattan kurtulabilen mezarlardir Zaten Erken Demir Cagi ve Gec Tunc Cagi kultur katmanlari 4 metrelik kultur katmaninin 50 cm lik bolumunu olusturur geri kalan 3 5 metrelik katman Gec neolitik yerlesimlere aittir Esasen uzun yillar tarim yapilmasiyla hoyuk oldukca hasar gormustur BuluntularGec Neolitik Cag Neolitik Cag in iki yapi katinda guneste fazla kurutulmamis izlenim uyandiran kerpicler kullanilarak ozensizce insa edilen yapilar bulunmustur Birkac odadan olusan kapi gecitleri bulunan genellikle dortgen planli yapilardir Genellikle evlerin disinda olan ocaklarin cogunlugu yuvarlak olup bazilari at nali bicimindedir Tabanlari birkac santimlik yassi dere taslariyla dosenmis uzerleri sikistirilan toprakla ortulmustur Gomutler genellikle hocker tarzinda olup mezarlara birakilan kaplardan kaideli olanlarin sadece kaideleri birakilmistir Ele gecen seramikler birinci yapi katinda cogunlukla tek renkli ve kaba mallardir Boyali kaplar Kuzey Mezopotamya icin iyi bilinen Samarra Boyalilari grubu mallardir Ikinci yapi katinda ise Hassuna seramigi gorulmektedir Bu yapi katinda pismis topraktan insan ve hayvan figurleri kirilip cope atilmis olarak bulunmustur Her iki yapi katinda da ele gecen yontma tas aletlerin 90 i obsidiyendir Bitki kalintilari uzerinde yapilan analizler sonucu yerlesimin ana gecim tarzinin tarim oldugu anlasilmaktadir Gec Asur Donemi Gec Asur Donemi nde Imparatorluk Donemi bolgedeki Asur politikasi isgal edilen uzak bolgelerin halklarini farkli bolgelere zorla yerlestirmekten yararlaniyordu Bu sekilde bolge uzerinde hakimiyet pekistirilmeye calisiliyordu Imparatorlugun kuzey bolgesi olan Yukari Dicle Vadisi nde olusturulan Tushan eyaleti de benzer bir iskan politikasina dayanmistir Hakemi Use nin bu eyaletin kucuk koylerinden biri oldugu dusunulmektedir Bolgenin MO 2 binyilin baslarinda Asur etkisine girdigi bilinmektedir Bununla birlikte ele gecen buluntulara gore Haseki Use Asur yerlesiminin MO 9 7 yuzyillar arasinda oldugu ongorulmektedir Bu donemin tabakalarinda bulunan mezarlarda gomutler hocker tarzi yatirilmis yanlarina pismis toprak kaplar birakilmistir ve boyunlari hizasinda tas kemikten kolyeler bulunmustur DegerlendirmeYerlesimin Gec Neolitik sonlarinda terk edildigi ve uzun sure iskan gormedigi belirtilmektedir Surdurulen kazi calismalarinda bunun nedenine isaret edecek herhangi bir bulguya rastlanilmamistir Neolitik yerlesmenin hicbir yapi katinda bir saldiriyi ya da bir yangini belirten buluntu yoktur Ayrica Gec Asur Donemi nden sonra da iskan edilmedigi anlasilmaktadir Yerlesim Imparatorluk un cokusu olan MO 7 yuzyil sonlarinda terk edilmistir Neolitik yerlesimin uzun mesafelerle kulturel baglari oldugu anlasilmaktadir Bu kulturel baglar bir yandan Orta Mezopotamya diger yandan Suriye ve ya uzanmaktadir Hakemi Use Tepe Dicle Vadisi nde ulasilan ilk ve tek Hassuna Samarra yerlesimi olup bu kulture ait seramiklerin yayilma alaninin Onasya daki kuzey sinirini olusturmaktadir Dis baglantilarYakin plan krokiKaynakca a b TAY Yerlesme Ayrintilari 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2012 a b c d e f Ilisu Baraji Kurtarma Kazilari Hakemi Use Kazisi olu kirik baglanti TAY Yerlesme Donem Ayrintilari 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2012 31 Kazi Sonuclari Toplantisi Cilt 2 2009 Sh 44 a b c d e f g h i TACDAM olu kirik baglanti Halil Tekin Hakemi Use 2008 Yili Kazilarinda Kesfedilen Gec Assur Donemi Mezarlari olu kirik baglanti Sh 193 194 Edebiyat Fakultesi Dergisi Hacettepe Universitesi Aralik 2009 Halil Tekin Sh 202 Halil Tekin Sh 208 a b Halil Tekin Sh 194