Haleakala Dağı; (İngilizce: Mount Haleakala veya East Maui Volcano; Hawaii dili:Mauna Haleakalā1) ABD'de Büyük Okyanus içindeki adalardan oluşan Hawaii eyaletindeki Maui Adası'nda bulunan ve bu adanın arazisinin %75'ini kapsayan, uyuyan eski masif "kalkan (shield) tipinde" bir volkan dağı.
Haleakala Dağı Mount Haleakala | |
---|---|
Haleakala Dağı zirvesindeki Haleakala krateri.jpg | |
En yüksek noktası | |
Yükseklik | 3,055 m |
Çıkıntı | 3,055 m |
123 kilometre (76 mi) | |
Koordinatlar | 20°42'29" K 156°15'00" B |
Coğrafya | |
Konum | Hawaii, Amerika Birleşik Devletleri |
Jeoloji | |
Kayaç yaşı | 1 milyon yıl |
Tırmanma | |
En kolay rota | Motorlu vasıta yolu |
Maui adasının batı kısmı Batı Maoui Dağlar ile kaplıdır. Haleakala Dağı'nın en yüksek zirvesi "Puʻu ʻUlaʻula (Kırmızı Tepe)" olup bunun rakımı 3.055 m olmaktadır. Bu zirveden, 11,25 km uzunlukta, 3,2 km genişlikte ve yaklaşık 800 m derinlikte olan bir çöküntü, Haleakala volkan krateri, görülmaktedir. Bu krater içinde (büyük kül konileri gibi) volkanik özellikler haricinde hemen hemen hiçbir bitki örtüsü bulunmamaktadır ve krateri çevreleyen kenarlar çok diktir.
Efsane ve etimoloji
Haleakala Hawai dilinde "güneşin evi" anlamına gelmektedir. İlk Hawaiililer Haleakala ismini tüm dağ masifine vermişlerdir. Daha sonra bu isim krater ve etrafındaki duvar tepeleri zirve ve doruklarının ismi olarak kabul edilmiştir. Günümüzde krater duvarındaki Kaupa Açıklığı'nın güney-batı kenarında bulunan bir zirveye de Hakeakala adı verilmektedir.
Hawai folkloruna göre Haleakala krateri yarı-tanrı olan Maui'nin anne-annasının evidir. Yarı tanrı Maui günün daha uzun olmasını istemekteydi. Bunun için güneşi eline geçirdi. Anneannesinin evi olan Haleakakl kraterinde onu tutukladı. Böylece onun gökyüzünde yol almasını geciktirdi.
Astrofizik araştırmalar
Haleakal Dağı'nın zirvesinde havanın gayet açık, kuru ve hareketsiz olması; rakımın yüksek olması ve büyük şehir gece ışıklarından gayet uzak olması dolayısıyla yeryüzü teleskopları için araştırma yapmak için bu dağın zirvesi gayet elverişli bir mevkii olduğu kabul edilmiş ve bu dağın üzerinde gayet önemli astronomik ve astrofiziksele gözlem yapmak için bir "bilim şehri" geliştirilmiştir. Bu "bilimsel şehir" gözlemsel mevkindeki bilimsel araştırma için binaları ve gözlem evleri bulunan kurumlar arasında , Hawaii Üniversitesi, , ABD , ve diğer kurumlar bulunmaktadır.
Resimler
- Haleakala krateri
- Haleakala Dağı zirvesinde güneş doğumu
- Havadan Haleakala Krateri
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Haleakala Dağı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "Ulusal Park Hizmeti" resmi websitesi Haleakala Ulusal Parkı10 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Haleakalā krateri Webcami6 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Haleakalā Krateri Webcami animasyon5 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Haleakalā jeolojisi15 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haleakala Dagi Ingilizce Mount Haleakala veya East Maui Volcano Hawaii dili Mauna Haleakala1 ABD de Buyuk Okyanus icindeki adalardan olusan Hawaii eyaletindeki Maui Adasi nda bulunan ve bu adanin arazisinin 75 ini kapsayan uyuyan eski masif kalkan shield tipinde bir volkan dagi Haleakala Dagi Mount HaleakalaHaleakala Dagi zirvesindeki Haleakala krateri jpgEn yuksek noktasiYukseklik3 055 mCikinti3 055 m123 kilometre 76 mi Koordinatlar20 42 29 K 156 15 00 B CografyaKonumHawaii Amerika Birlesik DevletleriJeolojiKayac yasi1 milyon yilTirmanmaEn kolay rotaMotorlu vasita yoluHaleakala Dagi Haleakala Ulusal Parki ve diger doga koruma alanalari haritasi Maui adasinin bati kismi Bati Maoui Daglar ile kaplidir Haleakala Dagi nin en yuksek zirvesi Puʻu ʻUlaʻula Kirmizi Tepe olup bunun rakimi 3 055 m olmaktadir Bu zirveden 11 25 km uzunlukta 3 2 km genislikte ve yaklasik 800 m derinlikte olan bir cokuntu Haleakala volkan krateri gorulmaktedir Bu krater icinde buyuk kul konileri gibi volkanik ozellikler haricinde hemen hemen hicbir bitki ortusu bulunmamaktadir ve krateri cevreleyen kenarlar cok diktir Efsane ve etimolojiHaleakala Hawai dilinde gunesin evi anlamina gelmektedir Ilk Hawaiililer Haleakala ismini tum dag masifine vermislerdir Daha sonra bu isim krater ve etrafindaki duvar tepeleri zirve ve doruklarinin ismi olarak kabul edilmistir Gunumuzde krater duvarindaki Kaupa Acikligi nin guney bati kenarinda bulunan bir zirveye de Hakeakala adi verilmektedir Hawai folkloruna gore Haleakala krateri yari tanri olan Maui nin anne annasinin evidir Yari tanri Maui gunun daha uzun olmasini istemekteydi Bunun icin gunesi eline gecirdi Anneannesinin evi olan Haleakakl kraterinde onu tutukladi Boylece onun gokyuzunde yol almasini geciktirdi Astrofizik arastirmalarHaleakal Dagi nin zirvesinde havanin gayet acik kuru ve hareketsiz olmasi rakimin yuksek olmasi ve buyuk sehir gece isiklarindan gayet uzak olmasi dolayisiyla yeryuzu teleskoplari icin arastirma yapmak icin bu dagin zirvesi gayet elverisli bir mevkii oldugu kabul edilmis ve bu dagin uzerinde gayet onemli astronomik ve astrofiziksele gozlem yapmak icin bir bilim sehri gelistirilmistir Bu bilimsel sehir gozlemsel mevkindeki bilimsel arastirma icin binalari ve gozlem evleri bulunan kurumlar arasinda Hawaii Universitesi ABD ve diger kurumlar bulunmaktadir ResimlerHaleakala krateri Haleakala Dagi zirvesinde gunes dogumu Havadan Haleakala KrateriAyrica bakinizHaleakala Ulusal ParkiKaynakcaDis baglantilarWikimedia Commons ta Haleakala Dagi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ulusal Park Hizmeti resmi websitesi Haleakala Ulusal Parki10 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Haleakala krateri Webcami6 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Haleakala Krateri Webcami animasyon5 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Haleakala jeolojisi15 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce