Hanya Kuşatması, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
Hanya Kuşatması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||||
Hanya Kuşatması (1645) | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Venedik Cumhuriyeti Malta Şövalyeleri Papalık Toskana Büyük Dükalığı Napoli Krallığı | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Silahdar Yusuf Paşa Mehmed Paşa Koca Musa Paşa | Morosini Capello Villaroel Almonte Verrazano | ||||||||
Güçler | |||||||||
20.25.000 asker 102 gemi | 5-10.000 asker 92 gemi | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
4.000 ölü ve yaralı | Ağır 12 kadırga 395 top |
23 Haziran 1645'te Girit'e çıkarma yapan Osmanlı ordusu 27 Haziran-22 Ağustos 1645 tarihlerinde kuşattığı Venedik'e ait Hanya kalesini fethetti.
Kuşatma öncesi
Osmanlı İmparatorluğu 1645 yılında 1669'a kadar sürecek savaşı başlattıklarında Venedik Cumhuriyeti'ni hazırlıksız yakaladılar. Venedikliler, Osmanlı Donanması'nın Malta'ya yöneleceğini beklerken, 30 Nisan 1645'te Çanakkale'den çıkan donanma 21 Haziran 1645'te Navarin'e ulaştı ve 23 Haziran 1645'te Girit'e çıkarma yaptı. Başkomutan 'nun gayretlerine rağmen, Venedik kaleleri yeterince tahkim edilememiş, 1644'te Venedik'ten 2.500 asker takviyesi yapılmıştı.
Kuşatma
Osmanlılar Hanya'nın 25 km batısına çıkarma yaptılar ve St. Todero adasındaki kaleyi kolaylıkla ele geçirdikten sonra Hanya kalesi üzerine yürüdüler. Tunus ve Trablusgarp askerleri de Osmanlı ordusuna katıldı.
27 Haziran'da Osmanlı ordusu Venediklilerce tahliye edilmiş yukarı kaleyi ele geçirdi ve kuşatma başladı. Kostantin Tepesi’ne metris kuruldu ve Rumeli Beylerbeyi Hasan Paşa ile Alacahisar, Avlonya ve İlbasan sancakbeyleri yedi balyemez top bataryası ve Yeniçeri Kethüdâsı Murad Ağa yeniçerilerle metrise girdiler. 5 Temmuz ve 17 Temmuz günleri en şiddetli çarpışmalar yaşandı. 9 Temmuz'da Osmanlılar mevzilerini kaleye daha da yaklaştırdılar ve bombardımanın şiddetini artırdılar. 6 Ağustos'ta ise patlatılan lağımlar sayesinde kalenin surları ve ana burcu büyük hasar gördü.
Kuşatma 56 gün sürdü ve ağır kayıplara uğrayan Venedik garnizonu 22 Ağustos'ta kaleyi vire ile teslim etti. Osmanlılar, kale muhafızlarının Suda'ya çekilmelerine müsaade ederken, (Kâtip Çelebi'ye göre) 395 topu ele geçirdiler ve 11'i tersanede olmak üzere 12 Venedik kadırgasına da el koyarak donanmalarına kattılar.
Kuşatma sonrası
Osmanlılar Hanya'yı ele geçirdiğinde, Venedik'in müttefiklerinden istediği yardımlar da Girit'e ulaşmaya başladı. Piombino Prensi (Papa'nın yeğeni) komutasındaki 5 kadırgalık Papalık, Verrazano komutasındaki 5 kadırgalık Toskana, Almonte komutasındaki 5 kadırgalık Napoli ve Villaroel komutasındaki 6 Malta filoları 21 Ağustos'ta Messina'da buluştu ve 29 Ağustos'ta 25 gemilik Venedik Donanmasıyla Zante'ye, 4 Eylül'de ise Hanya açıklarına ulaştı. Ancak, Osmanlı donanmasının Hanya limanında demirli bölümüne (kalan kısmı Ege'ye ve Çanakkale'ye çekilmişti) saldırmaktan çekinerek Suda'ya demirledi. İlave Venedik gemileriyle 92 parçaya ulaşan müttefik donanma 15-16 Eylül ve 28-29 Eylül geceleri Hanya önlerine geldiyse de yine çatışmadan kaçındı. 1 Ekim'deki üçüncü yanaşmada ise angajman sağlandıysa da Hanya kalesindeki Türk toplarının menziline girmek istemeyen müttefik donanma hiçbir sonuç alamadı ve önce Suda'ya, ardından ise 3 Ekim'de Girit sularından ayrılarak Çuha-Zante-Korfu üzerinden 23 Ekim'de Messina'ya döndü ve kışlamak üzere limanalrına dağıldı.
Kasım ayında ise Girit Serdarı Silahdar Yusuf Paşa Hanya'da kuvvetli bir garnizon bırakarak İstanbul'a döndü, ancak bu hareketinden dolayı Padişah İbrahim tarafından idam ettirildi (22 Ocak 1646).
Venedik Senatosu ise 80 yaşındaki Doçe 'yu Başamiral olarak atadıysa da, adıgeçenin 1646 başında ölmesi üzerine bu defa 73 yaşındaki 'yu bu göreve getirdi.
Kaynakça
- ^ "Venice, Austria and the Turks in the 17th Century", Kenneth Setton, American Philosophical Society (1991), , s.126
- ^ "Tevârîh-i Cezîre-i Girid", Petersburg nüshası, vr. 23a-49a
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.123
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.122-124
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hanya Kusatmasi 1645 1669 Osmanli Venedik Savasi nda evre Hanya Kusatmasi1645 1669 Osmanli Venedik SavasiHanya Kusatmasi 1645 Tarih27 Haziran 22 Agustos 1645BolgeHanya Girit YunanistanSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerOsmanlilar Hanya yi fethettiTaraflarOsmanli ImparatorluguVenedik Cumhuriyeti Malta Sovalyeleri Papalik Toskana Buyuk Dukaligi Napoli KralligiKomutanlar ve liderlerSilahdar Yusuf Pasa Mehmed Pasa Koca Musa PasaMorosini Capello Villaroel Almonte VerrazanoGucler20 25 000 asker 102 gemi5 10 000 asker 92 gemiKayiplar4 000 olu ve yaraliAgir 12 kadirga 395 top 23 Haziran 1645 te Girit e cikarma yapan Osmanli ordusu 27 Haziran 22 Agustos 1645 tarihlerinde kusattigi Venedik e ait Hanya kalesini fethetti Kusatma oncesiSan Todori adasi Osmanli Imparatorlugu 1645 yilinda 1669 a kadar surecek savasi baslattiklarinda Venedik Cumhuriyeti ni hazirliksiz yakaladilar Venedikliler Osmanli Donanmasi nin Malta ya yonelecegini beklerken 30 Nisan 1645 te Canakkale den cikan donanma 21 Haziran 1645 te Navarin e ulasti ve 23 Haziran 1645 te Girit e cikarma yapti Baskomutan nun gayretlerine ragmen Venedik kaleleri yeterince tahkim edilememis 1644 te Venedik ten 2 500 asker takviyesi yapilmisti Kusatma1651 yilinda Hanya kalesi ve limaninin krokisi Osmanlilar Hanya nin 25 km batisina cikarma yaptilar ve St Todero adasindaki kaleyi kolaylikla ele gecirdikten sonra Hanya kalesi uzerine yuruduler Tunus ve Trablusgarp askerleri de Osmanli ordusuna katildi 27 Haziran da Osmanli ordusu Venediklilerce tahliye edilmis yukari kaleyi ele gecirdi ve kusatma basladi Kostantin Tepesi ne metris kuruldu ve Rumeli Beylerbeyi Hasan Pasa ile Alacahisar Avlonya ve Ilbasan sancakbeyleri yedi balyemez top bataryasi ve Yeniceri Kethudasi Murad Aga yenicerilerle metrise girdiler 5 Temmuz ve 17 Temmuz gunleri en siddetli carpismalar yasandi 9 Temmuz da Osmanlilar mevzilerini kaleye daha da yaklastirdilar ve bombardimanin siddetini artirdilar 6 Agustos ta ise patlatilan lagimlar sayesinde kalenin surlari ve ana burcu buyuk hasar gordu Kusatma 56 gun surdu ve agir kayiplara ugrayan Venedik garnizonu 22 Agustos ta kaleyi vire ile teslim etti Osmanlilar kale muhafizlarinin Suda ya cekilmelerine musaade ederken Katip Celebi ye gore 395 topu ele gecirdiler ve 11 i tersanede olmak uzere 12 Venedik kadirgasina da el koyarak donanmalarina kattilar Kusatma sonrasiOsmanlilar Hanya yi ele gecirdiginde Venedik in muttefiklerinden istedigi yardimlar da Girit e ulasmaya basladi Piombino Prensi Papa nin yegeni komutasindaki 5 kadirgalik Papalik Verrazano komutasindaki 5 kadirgalik Toskana Almonte komutasindaki 5 kadirgalik Napoli ve Villaroel komutasindaki 6 Malta filolari 21 Agustos ta Messina da bulustu ve 29 Agustos ta 25 gemilik Venedik Donanmasiyla Zante ye 4 Eylul de ise Hanya aciklarina ulasti Ancak Osmanli donanmasinin Hanya limaninda demirli bolumune kalan kismi Ege ye ve Canakkale ye cekilmisti saldirmaktan cekinerek Suda ya demirledi Ilave Venedik gemileriyle 92 parcaya ulasan muttefik donanma 15 16 Eylul ve 28 29 Eylul geceleri Hanya onlerine geldiyse de yine catismadan kacindi 1 Ekim deki ucuncu yanasmada ise angajman saglandiysa da Hanya kalesindeki Turk toplarinin menziline girmek istemeyen muttefik donanma hicbir sonuc alamadi ve once Suda ya ardindan ise 3 Ekim de Girit sularindan ayrilarak Cuha Zante Korfu uzerinden 23 Ekim de Messina ya dondu ve kislamak uzere limanalrina dagildi Kasim ayinda ise Girit Serdari Silahdar Yusuf Pasa Hanya da kuvvetli bir garnizon birakarak Istanbul a dondu ancak bu hareketinden dolayi Padisah Ibrahim tarafindan idam ettirildi 22 Ocak 1646 Venedik Senatosu ise 80 yasindaki Doce yu Basamiral olarak atadiysa da adigecenin 1646 basinda olmesi uzerine bu defa 73 yasindaki yu bu goreve getirdi Kaynakca Venice Austria and the Turks in the 17th Century Kenneth Setton American Philosophical Society 1991 ISBN 978 0 87169 192 7 s 126 Tevarih i Cezire i Girid Petersburg nushasi vr 23a 49a Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 123 Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 122 124