Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Harika Hanım (Şazi Sirel Lifij; 7 Nisan 1896, Amasya - 1991), Türk ressam.
| Harika Lifij | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 07 Nisan 1896 Amasya, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1991 (94-95 yaşlarında) |
| Evlilik(ler)i | Avni Lifij |
| Yakınları | Nijat Sirel |
| Alanı | Resim |
| Sanat eğitimi | İstanbul Dar-ül Muallimat-ı Aliyye |
Manzara resimleri, otoportre ve mitolojik resimler yapmış; 1916'dan itibaren Türkiye'de dönemin önemli sergilerinde eserleri sergilenmiştir. Heykeltıraş Nijat Sirel’in ablası, ressam Avni Lifij’in eşidir. 1927'den sonra resim yapmayı bırakarak kendisini eşinin adını ve resimlerini yaşatmaya adamış ancak 1957'e kadar etüt türünde resim çalışmalarına devam etmiştir. Elli kadar eseri günümüze ulaşmıştır.
Yaşamı
1896 yılında Amasya'da doğdu. Babası Amasya'ya tayin edilen ilk hükûmet tabibi olan Doktor Seyit Ahmetzade İbrahim Şazi Bey, annesi Melek Yennevveva Hanım'dır. Kardeşlerinden Nijat, Türk heykelciliğinin öncüleri arasında yer alan bir sanatçıdır. Amasya'da gönderilebileceği bir okul olmadığı için öğrenimine bir erkek okulunda başladı. Ailesi, 1905 yılında İstanbul'a taşındıktan sonra, o yıllarda kızların resim eğitimi alabildikleri tek eğitim kurumu olan İstanbul Dar-ül Muallimat-ı Aliyye’de (Kız Öğretmen Okulu)'de öğrenim gördü.
Resim dersini ilk kadın ressamlardan olan Müfide Kadri’den aldı. İnas Sanayi-i Nefise Mektebi’nde konuk öğrenci oldu ve Nazmi Ziya’dan dersler aldı. Türk resminde erken örnekleri 1914 Kuşağı’nda görülen mitolojik, alegorik resimleri genç yaşında yapmaya cesaret eden sanatçı, 1914 yılında 18 yaşındayken Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk deneme okulları olan İstanbul’da Numune Mektebi’ne resim öğretmeni olarak atandı.
Harika Hanım, 1916’dan itibaren dönemin önemli sergilerine Şazi Sirel veya Harika Hanım adıyla katıldı. Katıldığı ilk sergi 1916 Galatasaray Sergisi idi. Ahenktar Sesler adlı resmiyle 1917 Galatasaray sergisine katılan Harika Hanım, Aralık 1917’den Ocak 1918 tarihine kadar açık kalan Savaş Resimleri ve Diğerleri/ Şişli Atölyesi Resim Sergisi için mitolojik konulu resimler yaptı. Ardından Avrupa’da Türk ressamları tarafından açılacak ilk sergi olan Viyana Sergisi'ne katılmak üzere davet edildi. Ülkedeki az sayıda kadın ressamdan birisi olan Harika Hanım, Ruşen Zamir Hanım’la bu sergiye eserleri seçilen iki kadın sanatçıdan biri oldu. Yedi kişilik jüride Ruhi (Arel), Hikmet (Onat), Feyhaman (Duran), İbrahim (Çallı) ve Avni (Lifij) bulunmaktaydı. Avni Lifij ile bu sırada tanıştı. Viyana Sergisi’ne Portre, Dekorasyon Taslağı, İlahlar Nezdinde/İlahlar Eğleniyor, Ahenk/Armoni, San Stefano/Yeşilköy’den Manzara, Taslak, Selvi Ağacı, Sabah isimli çalışmalarla katıldı. Viyana Üniversitesi’nde 1918’de açılan Viyana Sergisi’ne yirmi sanatçı ile birlikte katıldı.
11 Temmuz 1919'da Avni Lifij’le nikâhlandı. O sıralar salgın olan İspanyol gribi nedeniyle 25 Mart 1922 yılında tören yaparak evlendiler. Mezun olduğu İstanbul Dar-ül Muallimat’ında 1920'de resim öğretmenliğine başladı. Muazzez Bey’in özel atölyesine devam eden sanatçı, burada hocalık yapan Nazmi Ziya, Mehmed Ruhi ve Feyhaman Duran’dan da sanat eğitimi alarak kendini geliştirdi. Hocalarının eğilimlerinin empresyonizm etkili olmasından etkilendi. 19 Ekim 1923’te Ankara’da Türk Ocağı binasında açılan ilk resim sergisine de katıldı. Ramazan Gecesi isimli eseri sergi yazısında övülmeye layık yapıtlar arasında gösterildi. 1924'te Ankara'da düzenlenen Ankara Sanayi-i Nefise Meşheri adlı sergiye dört eseri ile katıldı.
Avni Lifij’i 1927 yılında kaybettikten sonra resim çalışmalarını ikinci plana atmış ve kendisini eşinin adını ve resimlerini yaşatmaya adamıştır. Numune okullarında öğretmenliğe devam eden Harika Lifij, 37 yıl öğretmenlik yaptıktan sonra 1951 yılında emekli oldu. O vakte kadar etüt resim çalışmalarına devam etse de 1957 yılından sonra resim yapmayı tamamen bıraktı.
Son yıllarında Sanat Çevresi, Hayat Tarih ve Edebiyat, Ankara Sanat gibi çeşitli sanat dergilerine anılarını yazdı. 1991 yılında ölmüş ve Avni Lifij’in Piyer Loti Kahvesi’nin hemen yanındaki mezarına defnedilmiştir.
Tabloları
- İlahlar Eğleniyor, 1917, Tuval üzerine yağlıboya, 90x147 cm,Nilüfer Sirel koleksiyonu
- Ahenk/Armoni, 1917, Tuval üzerine yağlıboya, 75x55 cm. Banu, Aksoy Tarakçıoğlu koleksiyonu
- Sarı Bina Önündeki Sokak/Selvi Ağacı, 1917, Tuval üzerine yağlıboya, 37x 27,5 cm, Belkıs Aksoy koleksiyonu
- Camili Peyzaj, Tuval üzerine yağlıboya, 27,5x 29,2 cm, Belkıs Aksoy koleksiyonu
- Fatih Camii/Ramazan Gecesi, eski Türkçe imzalı, 1923, Pres tuval üzerine yağlıboya, 45x 55 cm, Alpaslan Aktuğ koleksiyonu
- Ağaçlı Sokak ve Sarı Bina kartona yapıştırılmış tuval üzerine yağlıboya, 15,5x 29 cm, Belkıs-Erdal Aksoy koleksiyonu
Kaynakça
- ^ a b c d e f Okkalı, İlkay Canan. "Harika (Şazi Sirel) Lifij; Sanatçı Kişiliği ve Resimleri Üzerine". Art-Sanat dergisi, sayı 14, Yıl 2020. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2020.
- ^ Pelvanoğlu, Burcu. "Meşrutiyet kuşağının bohem delikanlısı: Avni Lifij". Hürriyet gazetesi, 17 Ekim 2019. 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2020.
- ^ "Eşi:Avni Lifij'in 400 eserini korumak için gençliğimi feda ettim". Milliyet Sanat Dergisi, 8 HAziran 1973.
- ^ Ahmet Kamil Gören, Türk Resim Sanatında Şişli Atölyesi ve Viyana Sergisi, İstanbul, 1997, s.52, 99, 100.
- ^ Ahmet Kamil Gören, Türk Resim Sanatında Şişli Atölyesi ve Viyana Sergisi, İstanbul, 1997, s.54.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Harika Hanim Sazi Sirel Lifij 7 Nisan 1896 Amasya 1991 Turk ressam Harika LifijGenel bilgilerDogum07 Nisan 1896 1896 04 07 Amasya Osmanli ImparatorluguOlum1991 94 95 yaslarinda Evlilik ler iAvni LifijYakinlariNijat SirelAlaniResimSanat egitimiIstanbul Dar ul Muallimat i Aliyye Manzara resimleri otoportre ve mitolojik resimler yapmis 1916 dan itibaren Turkiye de donemin onemli sergilerinde eserleri sergilenmistir Heykeltiras Nijat Sirel in ablasi ressam Avni Lifij in esidir 1927 den sonra resim yapmayi birakarak kendisini esinin adini ve resimlerini yasatmaya adamis ancak 1957 e kadar etut turunde resim calismalarina devam etmistir Elli kadar eseri gunumuze ulasmistir Yasami1896 yilinda Amasya da dogdu Babasi Amasya ya tayin edilen ilk hukumet tabibi olan Doktor Seyit Ahmetzade Ibrahim Sazi Bey annesi Melek Yennevveva Hanim dir Kardeslerinden Nijat Turk heykelciliginin onculeri arasinda yer alan bir sanatcidir Amasya da gonderilebilecegi bir okul olmadigi icin ogrenimine bir erkek okulunda basladi Ailesi 1905 yilinda Istanbul a tasindiktan sonra o yillarda kizlarin resim egitimi alabildikleri tek egitim kurumu olan Istanbul Dar ul Muallimat i Aliyye de Kiz Ogretmen Okulu de ogrenim gordu Resim dersini ilk kadin ressamlardan olan Mufide Kadri den aldi Inas Sanayi i Nefise Mektebi nde konuk ogrenci oldu ve Nazmi Ziya dan dersler aldi Turk resminde erken ornekleri 1914 Kusagi nda gorulen mitolojik alegorik resimleri genc yasinda yapmaya cesaret eden sanatci 1914 yilinda 18 yasindayken Osmanli Imparatorlugu nun ilk deneme okullari olan Istanbul da Numune Mektebi ne resim ogretmeni olarak atandi Harika Hanim 1916 dan itibaren donemin onemli sergilerine Sazi Sirel veya Harika Hanim adiyla katildi Katildigi ilk sergi 1916 Galatasaray Sergisi idi Ahenktar Sesler adli resmiyle 1917 Galatasaray sergisine katilan Harika Hanim Aralik 1917 den Ocak 1918 tarihine kadar acik kalan Savas Resimleri ve Digerleri Sisli Atolyesi Resim Sergisi icin mitolojik konulu resimler yapti Ardindan Avrupa da Turk ressamlari tarafindan acilacak ilk sergi olan Viyana Sergisi ne katilmak uzere davet edildi Ulkedeki az sayida kadin ressamdan birisi olan Harika Hanim Rusen Zamir Hanim la bu sergiye eserleri secilen iki kadin sanatcidan biri oldu Yedi kisilik juride Ruhi Arel Hikmet Onat Feyhaman Duran Ibrahim Calli ve Avni Lifij bulunmaktaydi Avni Lifij ile bu sirada tanisti Viyana Sergisi ne Portre Dekorasyon Taslagi Ilahlar Nezdinde Ilahlar Egleniyor Ahenk Armoni San Stefano Yesilkoy den Manzara Taslak Selvi Agaci Sabah isimli calismalarla katildi Viyana Universitesi nde 1918 de acilan Viyana Sergisi ne yirmi sanatci ile birlikte katildi 11 Temmuz 1919 da Avni Lifij le nikahlandi O siralar salgin olan Ispanyol gribi nedeniyle 25 Mart 1922 yilinda toren yaparak evlendiler Mezun oldugu Istanbul Dar ul Muallimat inda 1920 de resim ogretmenligine basladi Muazzez Bey in ozel atolyesine devam eden sanatci burada hocalik yapan Nazmi Ziya Mehmed Ruhi ve Feyhaman Duran dan da sanat egitimi alarak kendini gelistirdi Hocalarinin egilimlerinin empresyonizm etkili olmasindan etkilendi 19 Ekim 1923 te Ankara da Turk Ocagi binasinda acilan ilk resim sergisine de katildi Ramazan Gecesi isimli eseri sergi yazisinda ovulmeye layik yapitlar arasinda gosterildi 1924 te Ankara da duzenlenen Ankara Sanayi i Nefise Mesheri adli sergiye dort eseri ile katildi Avni Lifij i 1927 yilinda kaybettikten sonra resim calismalarini ikinci plana atmis ve kendisini esinin adini ve resimlerini yasatmaya adamistir Numune okullarinda ogretmenlige devam eden Harika Lifij 37 yil ogretmenlik yaptiktan sonra 1951 yilinda emekli oldu O vakte kadar etut resim calismalarina devam etse de 1957 yilindan sonra resim yapmayi tamamen birakti Son yillarinda Sanat Cevresi Hayat Tarih ve Edebiyat Ankara Sanat gibi cesitli sanat dergilerine anilarini yazdi 1991 yilinda olmus ve Avni Lifij in Piyer Loti Kahvesi nin hemen yanindaki mezarina defnedilmistir TablolariIlahlar Egleniyor 1917 Tuval uzerine yagliboya 90x147 cm Nilufer Sirel koleksiyonu Ahenk Armoni 1917 Tuval uzerine yagliboya 75x55 cm Banu Aksoy Tarakcioglu koleksiyonu Sari Bina Onundeki Sokak Selvi Agaci 1917 Tuval uzerine yagliboya 37x 27 5 cm Belkis Aksoy koleksiyonu Camili Peyzaj Tuval uzerine yagliboya 27 5x 29 2 cm Belkis Aksoy koleksiyonu Fatih Camii Ramazan Gecesi eski Turkce imzali 1923 Pres tuval uzerine yagliboya 45x 55 cm Alpaslan Aktug koleksiyonu Agacli Sokak ve Sari Bina kartona yapistirilmis tuval uzerine yagliboya 15 5x 29 cm Belkis Erdal Aksoy koleksiyonuKaynakca a b c d e f Okkali Ilkay Canan Harika Sazi Sirel Lifij Sanatci Kisiligi ve Resimleri Uzerine Art Sanat dergisi sayi 14 Yil 2020 7 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2020 Pelvanoglu Burcu Mesrutiyet kusaginin bohem delikanlisi Avni Lifij Hurriyet gazetesi 17 Ekim 2019 20 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2020 Esi Avni Lifij in 400 eserini korumak icin gencligimi feda ettim Milliyet Sanat Dergisi 8 HAziran 1973 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Ahmet Kamil Goren Turk Resim Sanatinda Sisli Atolyesi ve Viyana Sergisi Istanbul 1997 s 52 99 100 Ahmet Kamil Goren Turk Resim Sanatinda Sisli Atolyesi ve Viyana Sergisi Istanbul 1997 s 54