Harutyun Kalentz doğum adıyla Harutyun Harmandayan (Ermenice: Հարություն Կալենց, 27 Mart 1910, Sivas - 7 Mart 1967, Erivan) Sivas doğumlu Ermeni-Sovyet ressam.
Harutyun Kalentz | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum adı | Harutyun Harmandayan |
Doğum | 27 Mart 1910 Gürün, Sivas Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 7 Mart 1967 (56 yaşında) Erivan, Ermenistan SSC, Sovyetler Birliği |
Uyruk | Ermeni |
Evlilik(ler)i | |
Çocukları | Armen ve Saro |
Alanı | Resim • Çizim |
Etkin yıllar | 1927-1967 |
Sanat eğitimi | Beyrut Güzel Sanatlar Akademisi |
İlk yılları ve ailesi
Harutyun Harmandayan, 27 Mart 1910 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nun Sivas Vilayeti'ne bağlı Gürün kasabasında, Tiratur ve Alamst Harmandayan çiftinin dört erkek çocuğunun üçüncüsü olarak doğdu. Harmandayan ailesi halı ve şal dokumacılığıyla uğraştığı için müreffeh bir yaşam sürdü. Babası Tiratur, parlak renkli fıçılarıyla genç Harutyun üzerinde derin bir etki bırakan yün boyama fabrikasına sahipti. 1915'te Kalentz'in babası Ermeni Soykırımı sırasında Osmanlı askerleri tarafından bir daha görülmemek üzere götürüldü. Kalentz, üç erkek kardeşi ve annesiyle birlikte Suriye'nin Halep kentine kaçtı. Halep'e yaptıkları zorlu yolculuktan birkaç gün sonra Kalentz'in annesi açlık ve yorgunluktan öldü. Kalentz ve üç erkek kardeşi, çocukluklarını ve gençliklerini Halep'teki bir Amerikan yetimhanesinde geçirdi. Yetimhanedeki hayatının tüm zorluklarına rağmen, Kalentz arkadaşlarından birinin teşvikiyle sanat tutkusunu geliştirmeye başladı. Halep pazarlarında dolaşmak ve resim yapmak için sık sık yetimhaneden kaçtı. Fransız sanat tarihçileri Kalentz'i "çocukluğu olmayan adam" olarak adlandırdı.
Kariyeri
Kalentz 1922'de 12 yaşındayken bir taş baskı ustasının yanında çırak olmak için yetimhaneden ayrıldı ve daha sonra ilk sanat eğitimini Onik Avetisyan'dan aldı. Harutyun önce Halep'e yerleşti, ardından 1927'de Lübnan'ın Trablusşam kentine iki erkek kardeşinin yanına taşındı ve orada “Harmand” fotoğraf stüdyosunu açtılar. Kalentz, fotoğraf stüdyosundaki çekimlerde kullanılmak üzere arka fon resimleri yaptı. 1929-1933 yılları arasında Fransız ressam Claude Michulet gözetiminde Beyrut Güzel Sanatlar Akademisi'nde ders aldı ve 1939 yılına kadar resim derslerine devam etti. Kalents kısa süre sonra kendi stüdyosunu kurdu ve birkaç yıl sonra müstakbel eşi ressam ile tanıştı. Evliliklerinden iki yıl sonra, Mayıs 1945'te eşi ve oğluyla birlikte Sovyetler Birliği'ne döndü ve bundan sonraki yaşamını ve faaliyetlerini burada sürdürdü. Kalentz ve ailesi Haziran 1946'da Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin başkenti Erivan'a göç etti ve aynı yıl ikinci oğulları Saro dünyaya geldi. Ertesi yıl, yeni gurbetçi ressamların eserlerini sergilemek için düzenlenen bir karma sergiye katıldı. 1947'den beri üyesi olduğu SSCB Sanatçılar Birliği'nin düzenlediği karma sergilere iştirak etti. Hem Erivan'da hem de Moskova'da birçok kişisel sergi açtı ve ölümünden sonra 1967'de Ermenistan SSC Devlet Ödülü'ne layık görüldü.
Çalışmaları
1915, Kalentz'i sadece öksüz ve evsiz bırakmakla kalmadı, aynı zamanda gelecekteki yaşamı ve yaratıcı etkinliği üzerinde de derin bir iz bıraktı. Tüm acılarını ve hatıralarını sanatına yansıttı ve hemen hemen tüm eserlerinde soykırım hatıralarını doğrudan veya dolaylı olarak ele aldı. Kalents; kaybını, acısını, yolunu ve kaderini sunan kendi hayat hikâyesiyle bazı eserlerinde 1915 ve sonrasında yaşadığı acıları bazen açıkça bazen de dolaylı olarak yansıtmayı tercih etti. Bunun en iyi örnekleri arasında: Yetim (1960), Annesini öldürdüler (1960) ve Aile (1960) adlı tuvalleri sıralanabilir. Portre resimlerin hakim olduğu Kalents'in eserlerinde hüzünlü gözlü insanlar önemli yer tutmaktadır ve Kalentz bunu şu şekilde açıklamaktadır: "Burada, yabancı ülkede Ermeni yüzleri vatanın bir parçası gibi görünüyor...Portre aynı zamanda benim için bir manzara ve çok daha fazlası. Portre benim vatanım". Manzara ve natürmortlarında ışığı iyi kullanan Kalentz için Henrik Igityan, "Kalentz'in parlak ve neşeli resimlerine bakan, onun nazik gözlerini hatırlar. Bu sessiz, üzgün adamın o parlak şiirsel masalların yazarı olduğunu bir kişinin farkına varmaması imkansızdır" ifadesini kullandı.
Resimleri Ermenistan Ulusal Galerisi (Erivan), , Ermenistan Kültür Bakanlığı koleksiyonlarında ve ayrıca Moskova, Saint Petersburg, Tiflis, New York, Viyana, Beyrut, Halep, Cambridge, San Francisco, Los Angeles ve Paris'teki bazı özel koleksiyonlarda sergilendi.
Ölümü ve hatırası
Harutyun Kalentz 7 Mart 1967 tarihinde Ermenistan SSC'nin başkenti Erivan'da 56 yaşında öldü. 27 Nisan 2010'da Erivan'da iki katlı Harutyun ve Armine Galentz Müzesi açıldı. Müzede arşiv malzemeleri de dahil olmak üzere 200 tuval ve 200'den fazla grafik eser bulunmaktadır.
Başlıca geçici sergiler
- Haroutiun Galentz: Color as Form (2013), , Erivan
- Vier Lebenswege. Zwei Künstlerpaare in der armenischen Tradition, Mariam Aslamazyan, Nikolai Nikogosyan, Harutyun Kalentz und Armine Kalentz (2016), Galerie des Kulturhauses Karlshorst, Berlin
Kaynakça
- ^ a b c Inessa Stepanyan. "HARUTYUN KALENTS: SURVIVING A GENOCIDE". www.genocide-museum.am. Tsitsernakaberd. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
- ^ a b c Juliet Arushanyan (10 Nisan 2016). . Eritasard.am. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
- ^ a b Dzarugyan, Antranik (30 Mart 2020). Çocukluğu Olmayan Adamlar (İngilizce). Aras Yayıncılık. ISBN . 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
- ^ "- Հարություն Կալենց". avproduction.am (Ermenice). 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
- ^ LLC, Helix Consulting (3 Ağustos 2010). "Harutyun Kalents 100: Exhibition in National Gallery". www.panorama.am (İngilizce). 2 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Harutyun Kalentz dogum adiyla Harutyun Harmandayan Ermenice Հարություն Կալենց 27 Mart 1910 Sivas 7 Mart 1967 Erivan Sivas dogumlu Ermeni Sovyet ressam Harutyun KalentzGenel bilgilerDogum adiHarutyun HarmandayanDogum27 Mart 1910 1910 03 27 Gurun Sivas Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum7 Mart 1967 56 yasinda Erivan Ermenistan SSC Sovyetler BirligiUyrukErmeniEvlilik ler iCocuklariArmen ve SaroAlaniResim CizimEtkin yillar1927 1967Sanat egitimiBeyrut Guzel Sanatlar AkademisiIlk yillari ve ailesiHarutyun Harmandayan 27 Mart 1910 tarihinde Osmanli Imparatorlugu nun Sivas Vilayeti ne bagli Gurun kasabasinda Tiratur ve Alamst Harmandayan ciftinin dort erkek cocugunun ucuncusu olarak dogdu Harmandayan ailesi hali ve sal dokumaciligiyla ugrastigi icin mureffeh bir yasam surdu Babasi Tiratur parlak renkli ficilariyla genc Harutyun uzerinde derin bir etki birakan yun boyama fabrikasina sahipti 1915 te Kalentz in babasi Ermeni Soykirimi sirasinda Osmanli askerleri tarafindan bir daha gorulmemek uzere goturuldu Kalentz uc erkek kardesi ve annesiyle birlikte Suriye nin Halep kentine kacti Halep e yaptiklari zorlu yolculuktan birkac gun sonra Kalentz in annesi aclik ve yorgunluktan oldu Kalentz ve uc erkek kardesi cocukluklarini ve gencliklerini Halep teki bir Amerikan yetimhanesinde gecirdi Yetimhanedeki hayatinin tum zorluklarina ragmen Kalentz arkadaslarindan birinin tesvikiyle sanat tutkusunu gelistirmeye basladi Halep pazarlarinda dolasmak ve resim yapmak icin sik sik yetimhaneden kacti Fransiz sanat tarihcileri Kalentz i cocuklugu olmayan adam olarak adlandirdi KariyeriKalentz 1922 de 12 yasindayken bir tas baski ustasinin yaninda cirak olmak icin yetimhaneden ayrildi ve daha sonra ilk sanat egitimini Onik Avetisyan dan aldi Harutyun once Halep e yerlesti ardindan 1927 de Lubnan in Trablussam kentine iki erkek kardesinin yanina tasindi ve orada Harmand fotograf studyosunu actilar Kalentz fotograf studyosundaki cekimlerde kullanilmak uzere arka fon resimleri yapti 1929 1933 yillari arasinda Fransiz ressam Claude Michulet gozetiminde Beyrut Guzel Sanatlar Akademisi nde ders aldi ve 1939 yilina kadar resim derslerine devam etti Kalents kisa sure sonra kendi studyosunu kurdu ve birkac yil sonra mustakbel esi ressam ile tanisti Evliliklerinden iki yil sonra Mayis 1945 te esi ve ogluyla birlikte Sovyetler Birligi ne dondu ve bundan sonraki yasamini ve faaliyetlerini burada surdurdu Kalentz ve ailesi Haziran 1946 da Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin baskenti Erivan a goc etti ve ayni yil ikinci ogullari Saro dunyaya geldi Ertesi yil yeni gurbetci ressamlarin eserlerini sergilemek icin duzenlenen bir karma sergiye katildi 1947 den beri uyesi oldugu SSCB Sanatcilar Birligi nin duzenledigi karma sergilere istirak etti Hem Erivan da hem de Moskova da bircok kisisel sergi acti ve olumunden sonra 1967 de Ermenistan SSC Devlet Odulu ne layik goruldu CalismalariHarutyun Kalentz in dogumunun 100 yildonumune ithafen basilan Aktris Khmara nin Portresi adli posta pulu Ermenistan Milli Galerisi 1915 Kalentz i sadece oksuz ve evsiz birakmakla kalmadi ayni zamanda gelecekteki yasami ve yaratici etkinligi uzerinde de derin bir iz birakti Tum acilarini ve hatiralarini sanatina yansitti ve hemen hemen tum eserlerinde soykirim hatiralarini dogrudan veya dolayli olarak ele aldi Kalents kaybini acisini yolunu ve kaderini sunan kendi hayat hikayesiyle bazi eserlerinde 1915 ve sonrasinda yasadigi acilari bazen acikca bazen de dolayli olarak yansitmayi tercih etti Bunun en iyi ornekleri arasinda Yetim 1960 Annesini oldurduler 1960 ve Aile 1960 adli tuvalleri siralanabilir Portre resimlerin hakim oldugu Kalents in eserlerinde huzunlu gozlu insanlar onemli yer tutmaktadir ve Kalentz bunu su sekilde aciklamaktadir Burada yabanci ulkede Ermeni yuzleri vatanin bir parcasi gibi gorunuyor Portre ayni zamanda benim icin bir manzara ve cok daha fazlasi Portre benim vatanim Manzara ve naturmortlarinda isigi iyi kullanan Kalentz icin Henrik Igityan Kalentz in parlak ve neseli resimlerine bakan onun nazik gozlerini hatirlar Bu sessiz uzgun adamin o parlak siirsel masallarin yazari oldugunu bir kisinin farkina varmamasi imkansizdir ifadesini kullandi Resimleri Ermenistan Ulusal Galerisi Erivan Ermenistan Kultur Bakanligi koleksiyonlarinda ve ayrica Moskova Saint Petersburg Tiflis New York Viyana Beyrut Halep Cambridge San Francisco Los Angeles ve Paris teki bazi ozel koleksiyonlarda sergilendi Olumu ve hatirasiHarutyun Kalentz 7 Mart 1967 tarihinde Ermenistan SSC nin baskenti Erivan da 56 yasinda oldu 27 Nisan 2010 da Erivan da iki katli Harutyun ve Armine Galentz Muzesi acildi Muzede arsiv malzemeleri de dahil olmak uzere 200 tuval ve 200 den fazla grafik eser bulunmaktadir Baslica gecici sergilerHaroutiun Galentz Color as Form 2013 Erivan Vier Lebenswege Zwei Kunstlerpaare in der armenischen Tradition Mariam Aslamazyan Nikolai Nikogosyan Harutyun Kalentz und Armine Kalentz 2016 Galerie des Kulturhauses Karlshorst BerlinKaynakca a b c Inessa Stepanyan HARUTYUN KALENTS SURVIVING A GENOCIDE www genocide museum am Tsitsernakaberd 25 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2022 a b c Juliet Arushanyan 10 Nisan 2016 Eritasard am 10 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Temmuz 2022 a b Dzarugyan Antranik 30 Mart 2020 Cocuklugu Olmayan Adamlar Ingilizce Aras Yayincilik ISBN 978 605 2100 61 5 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2022 Հարություն Կալենց avproduction am Ermenice 13 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2022 LLC Helix Consulting 3 Agustos 2010 Harutyun Kalents 100 Exhibition in National Gallery www panorama am Ingilizce 2 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2022