Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hasan Hayrullah Efendi (d. 1834, İstanbul - ö. 1898, Taif) Osmanlı Devleti'nde 1874-1877 yılları arasında iki kez şeyhülislamlık yapmıştır. Sultan Abdülaziz'i tahttan indiren hükûmet darbesini yapanların arasında yer almıştır.
Hasan Hayrullah Efendi | |
|---|---|
| Doğum | 1834 İstanbul |
| Ölüm | 1898 Taif |
| Meslek | Müderris, kadı, kazasker, Şeyhülislam |
Hasan Hayrullah Efendi 1834 yılında İstanbul'da doğdu. Hasan Hayrullah Efendi, 1853 yılında Sultan Abdülmecid'in ikinci imamı olarak intisab ettiği Osmanlı sarayında, 1861 yılında Sultan Abdülaziz''in birinci imamı olmuştur.
Sultan Abdülaziz, 1862'de Bursa'ya, 1863'te Mısır'a, 1867'de Avrupa Seyahati'nde padişah imamı olarak Hasan Hayrullah Efendi'yi yanında götürmüştür. Hayrullah Efendi, bu ziyaret kapsamında Paris'te Papa'nın Paris Sefirine makamında ziyarette bulunmuş, böylece tarihte ilk defa Müslüman bir ilim adamı, Hristiyan âleminin temsilcisini makamında ziyaret etmiştir. Sultan Abdülaziz, ilmi olarak yüksek seviyede olmamasına karşın Hayrullah Efendi'yi ilmiyenin en yüksek makamı addedilen Şeyhülislamlık makamına iki kez getirmiştir. İlki 42 gün, ikincisi bir yıl iki ay on dört gün süren Şeyhülislamlık dönemleri olmuştur.
11 Haziran 1874 tarihinde ilk olarak şeyhülislam oldu. Görevde 40 gün kaldı. İkinci defa göreve getirilişi 12 Mayıs 1876 tarihinde oldu. Göreve gelişinden iki hafta sonra 30 Mayıs 1876 tarihinde Abdülaziz'in tahttan indirilişine fetva vererek, Midhat Paşa'nın liderliğini yaptığı 30 Mayıs 1876 Darbesi'nde yer aldı. Bundan 3 ay sonra da 31 Ağustos 1876 tarihinde V. Murat'ın tahttan indirilmesine fetva verdi. II. Abdülhamit döneminde 8 ay daha şeyhülislamlık görevini sürdürdü. Ancak II. Abdülhamit, 2 padişahı tahttan indirmiş bu şeyhülislamı kendisine tehdit olarak gördü ve 26 Temmuz 1877 tarihinde onu Hicaz'ın Taif kentine sürgüne gönderdi.
Hasan Hayrullah Efendi Taif'te sürgündeyken padişah Abdülaziz'i öldürmekle suçlanarak, 27-29 Haziran 1881 tarihleri arasında II. Abdülhamit'in emriyle sarayın bahçesinde kurulan Yıldız mahkemesinde gıyabında yargılandı. Aralarında Midhat Paşa'nın da bulunduğu diğer sanıklarla birlikte idama mahkûm edildi. Cezası diğer sanıklarla birlikte Taif'te sürgüne çevrildi. Böylece Hasan Hayrullah Efendi ömrünün geri kalan kısmını Taif'te geçirdi. 1898 yılında orada öldü.
Kaynakça
- ^ Hasan Hayrullah Efendi[]
| Önce gelen: Turşucuzade Ahmed Muhtar Efendi | Osmanlı Şeyhülislamı 1874 | Sonra gelen: Hasan Fehmi Efendi |
| Önce gelen: Hasan Fehmi Efendi | Osmanlı Şeyhülislamı 1876 - 1877 | Sonra gelen: Kara Halil Efendi |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hasan Hayrullah Efendi d 1834 Istanbul o 1898 Taif Osmanli Devleti nde 1874 1877 yillari arasinda iki kez seyhulislamlik yapmistir Sultan Abdulaziz i tahttan indiren hukumet darbesini yapanlarin arasinda yer almistir Hasan Hayrullah EfendiDogum1834 IstanbulOlum1898 TaifMeslekMuderris kadi kazasker Seyhulislam Hasan Hayrullah Efendi 1834 yilinda Istanbul da dogdu Hasan Hayrullah Efendi 1853 yilinda Sultan Abdulmecid in ikinci imami olarak intisab ettigi Osmanli sarayinda 1861 yilinda Sultan Abdulaziz in birinci imami olmustur Sultan Abdulaziz 1862 de Bursa ya 1863 te Misir a 1867 de Avrupa Seyahati nde padisah imami olarak Hasan Hayrullah Efendi yi yaninda goturmustur Hayrullah Efendi bu ziyaret kapsaminda Paris te Papa nin Paris Sefirine makaminda ziyarette bulunmus boylece tarihte ilk defa Musluman bir ilim adami Hristiyan aleminin temsilcisini makaminda ziyaret etmistir Sultan Abdulaziz ilmi olarak yuksek seviyede olmamasina karsin Hayrullah Efendi yi ilmiyenin en yuksek makami addedilen Seyhulislamlik makamina iki kez getirmistir Ilki 42 gun ikincisi bir yil iki ay on dort gun suren Seyhulislamlik donemleri olmustur 11 Haziran 1874 tarihinde ilk olarak seyhulislam oldu Gorevde 40 gun kaldi Ikinci defa goreve getirilisi 12 Mayis 1876 tarihinde oldu Goreve gelisinden iki hafta sonra 30 Mayis 1876 tarihinde Abdulaziz in tahttan indirilisine fetva vererek Midhat Pasa nin liderligini yaptigi 30 Mayis 1876 Darbesi nde yer aldi Bundan 3 ay sonra da 31 Agustos 1876 tarihinde V Murat in tahttan indirilmesine fetva verdi II Abdulhamit doneminde 8 ay daha seyhulislamlik gorevini surdurdu Ancak II Abdulhamit 2 padisahi tahttan indirmis bu seyhulislami kendisine tehdit olarak gordu ve 26 Temmuz 1877 tarihinde onu Hicaz in Taif kentine surgune gonderdi Hasan Hayrullah Efendi Taif te surgundeyken padisah Abdulaziz i oldurmekle suclanarak 27 29 Haziran 1881 tarihleri arasinda II Abdulhamit in emriyle sarayin bahcesinde kurulan Yildiz mahkemesinde giyabinda yargilandi Aralarinda Midhat Pasa nin da bulundugu diger saniklarla birlikte idama mahkum edildi Cezasi diger saniklarla birlikte Taif te surgune cevrildi Boylece Hasan Hayrullah Efendi omrunun geri kalan kismini Taif te gecirdi 1898 yilinda orada oldu Kaynakca Hasan Hayrullah Efendi olu kirik baglanti Once gelen Tursucuzade Ahmed Muhtar Efendi Osmanli Seyhulislami 1874 Sonra gelen Hasan Fehmi EfendiOnce gelen Hasan Fehmi Efendi Osmanli Seyhulislami 1876 1877 Sonra gelen Kara Halil Efendi