Hewraman (Kürtçe: Hewraman, ههورامان veya Oraman (Farsça: اورامان / Ōrāmān), İran'ın Irak sınırında yer alan dağlık bölge.
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
Konum | İran |
(Kriter) | Kültürel: ii, v |
Referans | 1647 |
Tescil | 2021 (44. oturum) |
Bölge | Asya-Pasifik |
Hewraman bölgesi merkez Kürdistan'da dağlık bir bölgedir. Bölgeye 19. yüzyılda batılı seyahlar "Kartallar Yuvası" demişlerdir. Hawraman'daki en yüksek Tepe 3500 metreyi geçen Şaho dağıdır. Halk dilinde bu bölge Irak'ta (Halepçe ve çevresi) "Hewramanî Text" ve İran (Merivan'ın güneyinde kalan Paveh'e kadar uzanan dağlık bölge) sınırları içinde kalan "Hewramanî Lûhonî" diye iki birime ayrılır. Irak'taki ilçesi bölgenin tarihi Merkezî olmakla beraber, günümüzde yörenin en önemli Merkezî nüfusü 100.000 geçen Paveh kentidir.
Yöre'de Goranicenin yanı sıra Soranî-Kürtçesi konuşulur.
Burası aynı zamanda eskiden Zerdüştlerin sığındığı kendilerini güvende hissettikleri bir yerdi. Goranicede Hewraman ‘bulutlu-yağmurlu-bereketli’ yer anlamına gelir. Aslında halk ağzında Huraman diye anılır. Zerdüştilikte ise ‘Hur’ ateş, ‘Aman’ da yükselmek, kalkmak anlamındadır. Bölgeye ‘Ateşin Yükseldiği Yer’ anlamı atfedilmiştir. Ateşin Zerdüştlük için kutsal olduğu bilinir. Bu bölge de Zerdüştlük açısından bu anlamda önemli bir yerdi. Yine Hewreman Kürtçede hewr/ewr den türeyen bir kelime. Yani bulutlu anlamına gelir.Goranice anlamı benzerdir.
27 Temmuz 2021'de ile birlikte Havraman bölgesinin bir kısmı UNESCO tarafından "Hewraman/Uramanat Kültürel Peyzajı" adı altında bir Dünya Mirası olarak listelendi.
Kaynakça
- ^ Çem, Munzur (2009). Dêrsim merkezli Kürt aleviliği: Etnisite, dini inanç, kültür ve direniş. Vate Yayınevi. s. 560. ISBN .
- ^ . Kürdistan Eyaleti İletişim ve Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü". 28 Eylül 2020. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ "Hewrawan". 25 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023.
- ^ . 27 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Hewraman". 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ . 1 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Mehr News Agency (İngilizce). 27 Temmuz 2021. 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.
- ^ UNESCO (27 Temmuz 2021). . UNESCO (İngilizce). 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hewraman Kurtce Hewraman هه ورامان veya Oraman Farsca اورامان Ōraman Iran in Irak sinirinda yer alan daglik bolge Hewraman Uramanat Kulturel PeyzajlariUNESCO Dunya MirasiKonum IranKriterKulturel ii vReferans1647Tescil2021 44 oturum BolgeAsya Pasifik Hewraman bolgesi merkez Kurdistan da daglik bir bolgedir Bolgeye 19 yuzyilda batili seyahlar Kartallar Yuvasi demislerdir Hawraman daki en yuksek Tepe 3500 metreyi gecen Saho dagidir Halk dilinde bu bolge Irak ta Halepce ve cevresi Hewramani Text ve Iran Merivan in guneyinde kalan Paveh e kadar uzanan daglik bolge sinirlari icinde kalan Hewramani Luhoni diye iki birime ayrilir Irak taki ilcesi bolgenin tarihi Merkezi olmakla beraber gunumuzde yorenin en onemli Merkezi nufusu 100 000 gecen Paveh kentidir Yore de Goranicenin yani sira Sorani Kurtcesi konusulur Burasi ayni zamanda eskiden Zerdustlerin sigindigi kendilerini guvende hissettikleri bir yerdi Goranicede Hewraman bulutlu yagmurlu bereketli yer anlamina gelir Aslinda halk agzinda Huraman diye anilir Zerdustilikte ise Hur ates Aman da yukselmek kalkmak anlamindadir Bolgeye Atesin Yukseldigi Yer anlami atfedilmistir Atesin Zerdustluk icin kutsal oldugu bilinir Bu bolge de Zerdustluk acisindan bu anlamda onemli bir yerdi Yine Hewreman Kurtcede hewr ewr den tureyen bir kelime Yani bulutlu anlamina gelir Goranice anlami benzerdir 27 Temmuz 2021 de ile birlikte Havraman bolgesinin bir kismi UNESCO tarafindan Hewraman Uramanat Kulturel Peyzaji adi altinda bir Dunya Mirasi olarak listelendi Kaynakca Cem Munzur 2009 Dersim merkezli Kurt aleviligi Etnisite dini inanc kultur ve direnis Vate Yayinevi s 560 ISBN 975627834X Kurdistan Eyaleti Iletisim ve Bilgi Teknolojileri Genel Mudurlugu 28 Eylul 2020 28 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2020 Hewrawan 25 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2023 27 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Hewraman 26 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2023 1 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Mehr News Agency Ingilizce 27 Temmuz 2021 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2021 UNESCO 27 Temmuz 2021 UNESCO Ingilizce 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2021