Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Haçkar veya K(h)açkar (Ermenice: Խաչքար, yani "haç-taşı") genellikle Ermenistan'da bulunan, Ermeni kültüründe önemli bir yere sahip işlenmiş anıtsal taşlardır.
Haçkarlarda rastlanan en yaygın özellik, altında gül benzeri bir motif veya güneş diski bulunan, çapraz işarettir ki bazen haç işaretine de rastlanabilir. Eserin geri kalanı genellikle yaprak, üzüm veya soyut düğüm motifleriyle süslenir. Zaman zaman tepe kısmında İncil'den veya Hristiyan Azizlerinden çeşitli karakterler barındıran kornişler de görülebilir.
Haçkarların dikilmesindeki en yaygın sebep adayıştı: yaşayan veya ölmüş bir kişinin ruhunun kurtuluşuna adanmış, atfedilmişlerdir. Bunun dışında farklı sebeplerle dikildikleri de olmuştur; askerî bir zaferin, yeni bir kilisenin inşasının anısına veya doğal felaketlerden korunma adına.
Haçkarlara en çok rastlanılan yerler mezarlıklardır. Bununla birlikte haçkarlar mezar taşı olarak görülmemelidirler; zira Ermeni mezar taşlarının birçok farklı çeşidi, biçimi, tipi olabilir - haçkarlar bu tiplerden sadece birisidir.
Ahlat Selçuklu Mezarlığı olarak bilinen tarihi stellerin Haçkar stel geleneğine benzerlik gösterdiği aşikârdır. Küçük Asya'nın doğusunda kadim çağlardan beri özellikle Ermeni mimarisinde ve Fars mimarisinde bu mimarı kültürün etkileri ekseriyetle görülmektedir. Ermeni mimarisinin en belirgin özelliklerinden birisi olarak görülmesi mümkün olan kırmızı tüf ve bazat taşlarının, bu sit alanındaki eserlerde kullanıldığı görülmektedir. Çeşitli yazarlar ve seyyahlar Haçkar stel geleneğinin Anadolu'nun çeşitli illerinin Arap ve Türk fethinden itibaren Türk-İslam geleneğine nüfus ettiğini vurgulamaktadır. Buna karşın akademisyen , Doğu Anadolu ve Kafkasya Bölgesi Haçkar stellerinin Orta Asya'da Türk boylarının mezar taşı geleneğinden etkilendiğini ifade etmiştir.
Haçkarlara benzer dikilitaş örneklerinin, Ermeni Hristiyan mimarisinden önce de rastlanıdığını çeşitli kaynaklar belirtmiştir. Haçkarların ilk örneği 9. yy. da Garni şehrinde bulunmuştur.
-
-
Khatchkars of Por (Değirmenaltı) -
Kuzey Ermenistan'dan bir haçkar -
Ermeni haçkar -
Ermeni haçkar
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Haçkar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ Gough M. The Origins of Christian Art, London, 1973
- ^ "Baran Zeydanlıoğlu: Ahlat'taki mezarlık /Selçukluların' midir?". Rûpela nû. 10 Nisan 2022. 10 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2024.
- ^ "TÜRK SANATI'NIN ERMENİ SANATI'NA ETKİLERİ". Makale. Yaşar ÇORUHLU. 3 Temmuz 2019. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2019. 33. harf sırasında bulunan
|başlık=parametresi line feed character içeriyor () - ^ "'Selçuklu Mezarlığı'". Serbestiyet. 19 Ağustos 2021. 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hackar veya K h ackar Ermenice Խաչքար yani hac tasi genellikle Ermenistan da bulunan Ermeni kulturunde onemli bir yere sahip islenmis anitsal taslardir 1291 yilinda Hackar sanatcisi Poghos tarafindan Ermenistan da bulunan Gosavank manastirinda yapilmis unlu hackar Hackarlarda rastlanan en yaygin ozellik altinda gul benzeri bir motif veya gunes diski bulunan capraz isarettir ki bazen hac isaretine de rastlanabilir Eserin geri kalani genellikle yaprak uzum veya soyut dugum motifleriyle suslenir Zaman zaman tepe kisminda Incil den veya Hristiyan Azizlerinden cesitli karakterler barindiran kornisler de gorulebilir Hackarlarin dikilmesindeki en yaygin sebep adayisti yasayan veya olmus bir kisinin ruhunun kurtulusuna adanmis atfedilmislerdir Bunun disinda farkli sebeplerle dikildikleri de olmustur askeri bir zaferin yeni bir kilisenin insasinin anisina veya dogal felaketlerden korunma adina Hackarlara en cok rastlanilan yerler mezarliklardir Bununla birlikte hackarlar mezar tasi olarak gorulmemelidirler zira Ermeni mezar taslarinin bircok farkli cesidi bicimi tipi olabilir hackarlar bu tiplerden sadece birisidir Ahlat Selcuklu Mezarligi olarak bilinen tarihi stellerin Hackar stel gelenegine benzerlik gosterdigi asikardir Kucuk Asya nin dogusunda kadim caglardan beri ozellikle Ermeni mimarisinde ve Fars mimarisinde bu mimari kulturun etkileri ekseriyetle gorulmektedir Ermeni mimarisinin en belirgin ozelliklerinden birisi olarak gorulmesi mumkun olan kirmizi tuf ve bazat taslarinin bu sit alanindaki eserlerde kullanildigi gorulmektedir Cesitli yazarlar ve seyyahlar Hackar stel geleneginin Anadolu nun cesitli illerinin Arap ve Turk fethinden itibaren Turk Islam gelenegine nufus ettigini vurgulamaktadir Buna karsin akademisyen Dogu Anadolu ve Kafkasya Bolgesi Hackar stellerinin Orta Asya da Turk boylarinin mezar tasi geleneginden etkilendigini ifade etmistir Hackarlara benzer dikilitas orneklerinin Ermeni Hristiyan mimarisinden once de rastlanidigini cesitli kaynaklar belirtmistir Hackarlarin ilk ornegi 9 yy da Garni sehrinde bulunmustur Degirmenalti Bitlis Hackarlar nda bulunan bir kackar Dilican yakinlari ErmenistanKhatchkars of Por Degirmenalti Khatchkars of Por Degirmenalti Kuzey Ermenistan dan bir hackar Ermeni hackar Ermeni hackarKaynakcaWikimedia Commons ta Hackar ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Bu maddeyi dinle bilgi source source noicon Konusan Vikipedi Bu ses dosyasi 11 04 2010 tarihli surumunden uretilmistir ve bu tarihten sonra madde yapilmis olan eklemeleri kapsamamaktadir Medya yardim Diger konusan maddeler Gough M The Origins of Christian Art London 1973 Baran Zeydanlioglu Ahlat taki mezarlik Selcuklularin midir Rupela nu 10 Nisan 2022 10 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2024 TURK SANATI NIN ERMENI SANATI NA ETKILERI Makale Yasar CORUHLU 3 Temmuz 2019 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2019 33 harf sirasinda bulunan baslik parametresi line feed character iceriyor yardim Selcuklu Mezarligi Serbestiyet 19 Agustos 2021 19 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2024