Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Helen yayı ya da Girit yayı, Afrika levhası'nın Ege denizi altına daldığı alanda oluşan aktif deprem ve volkan üreten bir tektonik alandır. Yunanistan'ın güneybatısındaki İyon Denizi'nden başlar, Girit'in ve Rodos'un güneyinden geçer, Fethiye Körfezine doğru uzanır. Alan, Kuzey Anadolu Fayı, Ölüdeniz Fayı, Yunan kesme zonu ve Batı Anadolu'nun GB yönlü açılma hareketinin etkisindedir.
Helen yayı alanında dalan Afrika Levhasının çekme gücü, yay ardı gerilmenin oluşturduğu güç ve Anadolu Levhasının batıya hareketi birbiriyle ilişkilidir. Bu alanda Üst Miyosen'den itibaren aktif tektonizma etkili olmuştur. Tektonik hareketlerle oluşan deformasyon neticesinde yerkabuğu incelmiş ve çökmüş, bu alana Akdeniz'in suları dolarak Ege Denizi'ni oluşturmuştur. Kıbrıs ve Helen dalma-batma zonu arasında ve Ege'nin güneyinde Tortoniyen devrinde başlayan vokanizma ve yükselme sonunda yanal yayılmalar gelişmiştir. Anadolu levhası yılda 23 mm hızla batıya hareket etmektedir. Ege bloğu da Helen yayı boyunca yılda 35 mm hızla Afrika levhasının üzerine binmektedir. Helen yayı depreşim dalgası (Tsunami) oluşturabilecek bir sistemdir. Bu yay üzerindeki gerilmeler Batı Anadolu'yu aktif deprem alanı yapmaktadır.
Afrika levhasının kuzeye hareketi ile Akdeniz tabanı sıkıştırılmaktadır. Akdeniz tabanı Helen Yayı boyunca kuzeydeki Avrasya tabanı altına dalıp, yok olmaktadır. Bu Litosfer parçası magmaya karışıp erimekte ve yüzeye volkanizma olarak geri dönmektedir. Bu hareket alanda 12 volkanik ada oluşturmuştur.
Helen Yayı Girit'in güneyinden KD yönünde, Rodos'un güneyinden, Fethiye Körfezi'ne doğru uzanır. Bu yay Fethiye Körfezi ve Girit arasında Strabo ve Plini çukurları kenarında ters fay bileşenli, sol yönlü doğrultu atımlı fay karakterindedir. Bu yayın devamı Kıbrıs kuzeyi ve İskenderun Körfezine kadar uzanır. Bu alanda Afrika Levhası KKD yönünde Anadolu Levhasının altına dalmaktadır.
Helen yayını oluşturan fay hatları Isparta Gölcük Gölü'ne kadar ulaşmaktadır. Oluşan gerginliğin bu gölde volkanik aktiviteye neden olmasından korkulmaktadır
Büyük Depremler
365 Girit depremi
21 Temmuz 365 sabahı gün doğumu sırasında Girit Adasının yakınlarında meydana geldi. Depremin Mw 8.5 veya üzeri olduğu tahmin edilmektedir. Depremin ardından bir tsunami meydana geldi ve Akdeniz, özellikle Libya, güney ve doğu kıyılarını harap etti. İskenderiye ve Nil Deltasında binlerce ölüme yol açtı ve gemileri kıyıdan 3 kilometre kadar içeri sürüklemiştir.
1303 Girit depremi
1303 Girit depremi 8 Ağustos'ta şafak vakti meydana geldi. Mercalli yoğunluk ölçeğine göre tahmini büyüklüğü yaklaşık 8 ve şiddeti 9'du.Girit ve İskenderiye'de ciddi hasara ve can kaybına neden olan büyük bir tsunamiyi tetikledi.
'1481 Rodos Depremi
1481 Rodos depremi, 3 Mayıs sabah saat 03.00'te meydana gelmiştir. Yerel sellere neden olan küçük bir tsunamiyi tetikledi. Yaklaşık 30.000 can kaybı oldu. Deprem Antalya'da da can ve mal kaybına neden olmuştur.
1856 Girit depremi
12 Ekim 1856 yılında, gece 02.38 veya 02.45 saatlerinde meydana gelmiştir. Depremin büyüklüğü takribi 7,7 Mw ile 8,3 Mw büyüklüğündeydi. Deprem başta Girit olmak üzere Yunanistan, Malta Adası, Osmanlı İmparatorluğu, Mısır, Libya ve Adriyatik'e kıyısı olan ülkelerde hissedildi. 600'den fazla insan hayatını kaybederken 12.000'e yakın yapı zarar gördü.
1999 Atina depremi
7 Eylül 1999 yılında merkez üssü Atina'nın 17 km kuzey batısında meydana geldi. Depremin büyüklüğü 6.0 Ml olarak ölçüldü. Depremde 143 ölü, 1600 yaralı, 53000+ hasarlı bina kaydedildi.
Kaynakça
- ^ GÖNENÇ, Tolga ve diğ. "GİRİT BÖLGESİNİN İZAFİ KABUK KALINLIĞI DEĞİŞİMİNİN MANYETİK VE SERBEST HAVA GRAVİTE ANOMALİLERİ İLE İRDELENMESİ" (PDF). deu.edu.tr. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ AYDINOĞLU, İrfan (2 Ocak 2014). "Helen Yayı depremleri başımıza dert açabilir". bandirmamanset.com. 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ ALPAR, Bedri; KURAN, Uğur; YALÇINER, Ahmet C.; ALTINOK, Yıldız. "TÜRKİYE ÇEVRESİ DENİZLERDE DEPREŞİM DALGASI OLUŞMA OLASILIĞI BULUNAN BAZI BÖLGELER" (PDF). imo.org.tr. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ "Ege'deki volkan uyanabilir!". milliyet.com.tr. 17 Ocak 2013. 15 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ DEMİRTAŞ, Dr. Ramazan. "HELENİK-KIBRIS YAY SİSTEMİ DİRİ FAYLARI, PALEOSİSMOLOJİK ÇALIŞMALAR VE GELECEK DEPREM POTANSİYELLERİ". academia.edu. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ ELİTOK, Ömer; GÖRMÜŞ, Muhittin. . ISPARTA VE JEOLOJİ Isparta ve Jeoloji; Gölcük Volkanizması (Isparta) ve Çevresel Sorunlar. 15 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.
- ^ Stiros 2001
- ^ Ammianus Marcellinus, "Res Gestae" 17 Mart 2008[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 26.10.15–19
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Helen yayi ya da Girit yayi Afrika levhasi nin Ege denizi altina daldigi alanda olusan aktif deprem ve volkan ureten bir tektonik alandir Yunanistan in guneybatisindaki Iyon Denizi nden baslar Girit in ve Rodos un guneyinden gecer Fethiye Korfezine dogru uzanir Alan Kuzey Anadolu Fayi Oludeniz Fayi Yunan kesme zonu ve Bati Anadolu nun GB yonlu acilma hareketinin etkisindedir Helen yayi Helen yayi alaninda dalan Afrika Levhasinin cekme gucu yay ardi gerilmenin olusturdugu guc ve Anadolu Levhasinin batiya hareketi birbiriyle iliskilidir Bu alanda Ust Miyosen den itibaren aktif tektonizma etkili olmustur Tektonik hareketlerle olusan deformasyon neticesinde yerkabugu incelmis ve cokmus bu alana Akdeniz in sulari dolarak Ege Denizi ni olusturmustur Kibris ve Helen dalma batma zonu arasinda ve Ege nin guneyinde Tortoniyen devrinde baslayan vokanizma ve yukselme sonunda yanal yayilmalar gelismistir Anadolu levhasi yilda 23 mm hizla batiya hareket etmektedir Ege blogu da Helen yayi boyunca yilda 35 mm hizla Afrika levhasinin uzerine binmektedir Helen yayi depresim dalgasi Tsunami olusturabilecek bir sistemdir Bu yay uzerindeki gerilmeler Bati Anadolu yu aktif deprem alani yapmaktadir Afrika levhasinin kuzeye hareketi ile Akdeniz tabani sikistirilmaktadir Akdeniz tabani Helen Yayi boyunca kuzeydeki Avrasya tabani altina dalip yok olmaktadir Bu Litosfer parcasi magmaya karisip erimekte ve yuzeye volkanizma olarak geri donmektedir Bu hareket alanda 12 volkanik ada olusturmustur Helen Yayi Girit in guneyinden KD yonunde Rodos un guneyinden Fethiye Korfezi ne dogru uzanir Bu yay Fethiye Korfezi ve Girit arasinda Strabo ve Plini cukurlari kenarinda ters fay bilesenli sol yonlu dogrultu atimli fay karakterindedir Bu yayin devami Kibris kuzeyi ve Iskenderun Korfezine kadar uzanir Bu alanda Afrika Levhasi KKD yonunde Anadolu Levhasinin altina dalmaktadir Helen yayini olusturan fay hatlari Isparta Golcuk Golu ne kadar ulasmaktadir Olusan gerginligin bu golde volkanik aktiviteye neden olmasindan korkulmaktadirBuyuk Depremler365 Girit depremi 21 Temmuz 365 sabahi gun dogumu sirasinda Girit Adasinin yakinlarinda meydana geldi Depremin Mw 8 5 veya uzeri oldugu tahmin edilmektedir Depremin ardindan bir tsunami meydana geldi ve Akdeniz ozellikle Libya guney ve dogu kiyilarini harap etti Iskenderiye ve Nil Deltasinda binlerce olume yol acti ve gemileri kiyidan 3 kilometre kadar iceri suruklemistir 1303 Girit depremi 1303 Girit depremi 8 Agustos ta safak vakti meydana geldi Mercalli yogunluk olcegine gore tahmini buyuklugu yaklasik 8 ve siddeti 9 du Girit ve Iskenderiye de ciddi hasara ve can kaybina neden olan buyuk bir tsunamiyi tetikledi 1481 Rodos Depremi 1481 Rodos depremi 3 Mayis sabah saat 03 00 te meydana gelmistir Yerel sellere neden olan kucuk bir tsunamiyi tetikledi Yaklasik 30 000 can kaybi oldu Deprem Antalya da da can ve mal kaybina neden olmustur 1856 Girit depremi 12 Ekim 1856 yilinda gece 02 38 veya 02 45 saatlerinde meydana gelmistir Depremin buyuklugu takribi 7 7 Mw ile 8 3 Mw buyuklugundeydi Deprem basta Girit olmak uzere Yunanistan Malta Adasi Osmanli Imparatorlugu Misir Libya ve Adriyatik e kiyisi olan ulkelerde hissedildi 600 den fazla insan hayatini kaybederken 12 000 e yakin yapi zarar gordu 1999 Atina depremi 7 Eylul 1999 yilinda merkez ussu Atina nin 17 km kuzey batisinda meydana geldi Depremin buyuklugu 6 0 Ml olarak olculdu Depremde 143 olu 1600 yarali 53000 hasarli bina kaydedildi Kaynakca GONENC Tolga ve dig GIRIT BOLGESININ IZAFI KABUK KALINLIGI DEGISIMININ MANYETIK VE SERBEST HAVA GRAVITE ANOMALILERI ILE IRDELENMESI PDF deu edu tr 3 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Kasim 2018 AYDINOGLU Irfan 2 Ocak 2014 Helen Yayi depremleri basimiza dert acabilir bandirmamanset com 17 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2018 ALPAR Bedri KURAN Ugur YALCINER Ahmet C ALTINOK Yildiz TURKIYE CEVRESI DENIZLERDE DEPRESIM DALGASI OLUSMA OLASILIGI BULUNAN BAZI BOLGELER PDF imo org tr 3 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Kasim 2018 Ege deki volkan uyanabilir milliyet com tr 17 Ocak 2013 15 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2018 DEMIRTAS Dr Ramazan HELENIK KIBRIS YAY SISTEMI DIRI FAYLARI PALEOSISMOLOJIK CALISMALAR VE GELECEK DEPREM POTANSIYELLERI academia edu 3 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2018 ELITOK Omer GORMUS Muhittin ISPARTA VE JEOLOJI Isparta ve Jeoloji Golcuk Volkanizmasi Isparta ve Cevresel Sorunlar 15 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2018 Stiros 2001 Ammianus Marcellinus Res Gestae 17 Mart 2008 Tarih uyusmuyor tarihinde Wayback Machine sitesinde 26 10 15 19