Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Heosmani Kilisesi (Gürcüce: ხეოსმანის ეკლესია), tarihsel Samtshe bölgesinin Türkiye tarafında, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı Yurtbekler köyünün sınırları içinde eski bir Gürcü kilisesidir. Ortadan kalkmış olan Heosmani köyünün kilisesi olduğu için bu adla anılmaktadır.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Yurtbekler, Posof |
| Koordinatlar | 41°30′23″K 42°48′14″D / 41.50639°K 42.80389°D |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkılmış |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Taş, dolgu duvar |
Tarihçe
Heosmani Kilisesi’nin bulunduğu Samtshe, tarihsel Gürcistan’ı oluşturan bölgelerden biridir. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 1578 yılında Gürcülerden ele geçirmiştir. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Heosmani, Poshov livasının Kuzay nahiyesinin köylerinden biriydi. Bir Gürcü köyü olan Herosmani’nin nüfus 15 Hristiyan haneden oluşuyordu. Bu köyün kilisesi olan Heosmani Kilisesi, köy halkının Müslüman olmasıyla işlevini yitirmiş ve harabeye dönmüştür. Çıldır Eyaleti cebe defterinde 1706/1707 tarihinde aynı idari konuma sahip olan köy, Rus arkeolog Praskovya Uvarova’nın 1891 yılında verdiği bilgiye göre tamamen ortadan kalkmıştı. Gürcü tarihçi Aleksabdre Proneli ise, 1914 yılında kilisenin yıkık halde olduğunu, etrafını saran çalılardan dolayı binaya erişmenin mümkün olmadığını yazmıştır.
Gürcü Türkolog Sergi Cikia, Cakisman gibi yer adlarındaki “man” kelimesinin Gürcüce “ubani” (უბანი) kelimesinden geldiğini belirtir. Buna istinaden Heosmani adının Gürcüce Hevisubani’den (ხევისუბანი) değişime uğradığı anlaşılmaktadır. Hevisubani ise “dere köy” anlamına gelir.
Mimari
Heosmani Kilisesi, Caki Kalesi’nin 1 kilometre uzağında, Gürcistan sınırında, bugün Caksu denilen Cakistzakli adlı derenin sağ kıyısında inşa edilmiş, tek nefli ve dikdörtgen (11,5×7,5 m) planlı bir yapıdır. Gürcü tarihçi Aleksandre Proneli’nin 1914 yılında yazdığı gibi, kilisenin etrafı günümüzde de çalılar arasında bulunmaktadır. Günümüze ulaşan duvarların yüksekliği 5 metreyi bulur. Dolgu duvar tekniğinde inşa edilmiş olan kilisenin duvarlarının iç ve dış yüzey taşları günümüze ulaşmıştır. Kilisenin iç mekanının ortasında, kuzey tarafta olduğu gibi güney tarafta da iki sıra halinde pilasterlerin kalıntıları tespit edilmiştir. Yöre halkı bu kiliseyi “Cak Suyu Kilisesi” olarak adlandırmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b 2012-2013 Yılları Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2012-2013 წლების საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2019, s. 35. 17 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 460". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2024.
- ^ "Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (ჩილდირის ეიალეთის ჯაბა დავთარი), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 305". 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2024.
- ^ "Praskovya Uvarova, Кавказъ. Абхазія, Аджарія, Шавшетія, Посховскій участок (Kafkasya: Abhazya, Acara, Şavşeti, Potshovi Kazası, Moskova, 1891, s. 270" (PDF). 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Şubat 2024.
- ^ "Aleksandre Proneli, Görkemli Mesheti (დიდებული მესხეთი), Gori, 1914, s. 183". 29 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2024.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 455". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Heosmani Kilisesi Gurcuce ხეოსმანის ეკლესია tarihsel Samtshe bolgesinin Turkiye tarafinda gunumuzde Ardahan ilinin Posof ilcesine bagli Yurtbekler koyunun sinirlari icinde eski bir Gurcu kilisesidir Ortadan kalkmis olan Heosmani koyunun kilisesi oldugu icin bu adla anilmaktadir Heosmani KilisesiTemel bilgilerKonumYurtbekler PosofKoordinatlar41 30 23 K 42 48 14 D 41 50639 K 42 80389 D 41 50639 42 80389MezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumYikilmisMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanmaOrta CagOzelliklerMalzemelerTas dolgu duvarTarihceHeosmani Kilisesi nin bulundugu Samtshe tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biridir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi 1578 yilinda Gurculerden ele gecirmistir 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine gore Heosmani Poshov livasinin Kuzay nahiyesinin koylerinden biriydi Bir Gurcu koyu olan Herosmani nin nufus 15 Hristiyan haneden olusuyordu Bu koyun kilisesi olan Heosmani Kilisesi koy halkinin Musluman olmasiyla islevini yitirmis ve harabeye donmustur Cildir Eyaleti cebe defterinde 1706 1707 tarihinde ayni idari konuma sahip olan koy Rus arkeolog Praskovya Uvarova nin 1891 yilinda verdigi bilgiye gore tamamen ortadan kalkmisti Gurcu tarihci Aleksabdre Proneli ise 1914 yilinda kilisenin yikik halde oldugunu etrafini saran calilardan dolayi binaya erismenin mumkun olmadigini yazmistir Gurcu Turkolog Sergi Cikia Cakisman gibi yer adlarindaki man kelimesinin Gurcuce ubani უბანი kelimesinden geldigini belirtir Buna istinaden Heosmani adinin Gurcuce Hevisubani den ხევისუბანი degisime ugradigi anlasilmaktadir Hevisubani ise dere koy anlamina gelir MimariHeosmani Kilisesi Caki Kalesi nin 1 kilometre uzaginda Gurcistan sinirinda bugun Caksu denilen Cakistzakli adli derenin sag kiyisinda insa edilmis tek nefli ve dikdortgen 11 5 7 5 m planli bir yapidir Gurcu tarihci Aleksandre Proneli nin 1914 yilinda yazdigi gibi kilisenin etrafi gunumuzde de calilar arasinda bulunmaktadir Gunumuze ulasan duvarlarin yuksekligi 5 metreyi bulur Dolgu duvar tekniginde insa edilmis olan kilisenin duvarlarinin ic ve dis yuzey taslari gunumuze ulasmistir Kilisenin ic mekaninin ortasinda kuzey tarafta oldugu gibi guney tarafta da iki sira halinde pilasterlerin kalintilari tespit edilmistir Yore halki bu kiliseyi Cak Suyu Kilisesi olarak adlandirmaktadir Kaynakca a b 2012 2013 Yillari Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2012 2013 წლების საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2019 s 35 17 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9639 0 2 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 460 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2024 Defter i Caba i Eyalet i Cildir 1694 1732 ჩილდირის ეიალეთის ჯაბა დავთარი Yayima hazirlayan Tsisana Abuladze Tiflis 1979 s 305 30 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2024 Praskovya Uvarova Kavkaz Abhaziya Adzhariya Shavshetiya Poshovskij uchastok Kafkasya Abhazya Acara Savseti Potshovi Kazasi Moskova 1891 s 270 PDF 31 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Subat 2024 Aleksandre Proneli Gorkemli Mesheti დიდებული მესხეთი Gori 1914 s 183 29 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2024 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 455 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2024