Yurtbekler, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.
Yurtbekler | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Yurtbekler Yurtbekler'in Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Posof |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1532 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 143 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75800 |
Tarihçe
Yurtbekler köyünün eski adı Caki’dir. Bu ad Gürcüceden (ჯაყი) Türkçeye Cağ ve Cak şeklinde girmiştir. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Çağ (جاغ) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Cak (جاق) olarak geçer.Samtshe-Saatabago yönetici hanedanı Cakeli hanedanı adını bu köyden alır. Caki adından gelen Cakistzkali (ჯაყისწყალი) ve Cakistsihe (ჯაყისციხე) adları da Türkçede Çaksu ve Cak Kalesi'ne dönüşmüştür.
Caki köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Samtshe bölgesinin Türkiye tarafında kalan bölümünde yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Gürcüce Cakistsihe olarak bilinen Cak Kalesi de bu dönemden kalmıştır.
Caki köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde Poshov livasının Kuzey nahiyesinde yer alıyordu. Bu defterde, Cağisman (جاغسمان), Zeda Cağ (زده جاغ) ve Rabat-i Çağ (رباط جاغ) olmak üzere üç ayrı yerleşim yeri olarak kaydedilmiştir. Gürcüce Cakisubani (ჯაყისუბანი) adının Cağisman, Zeda Caki (ზედა ჯაყი) adının Zeda Cağ ve Cakistsihe (ჯაყისციხე) adının da Rabat-i Cağ şeklinde yazıldığı anlaşılmaktadır. Bu tarihte Cağisman köyünde 21 Hristiyan hane, Zeda Çağ köyünde 13 Hristiyan hane ve Rabat-i Çağ'da 9 Hristiyan hane yaşıyordu. Üç yerleşimin de nüfusu Gürcülerden oluşuyordu. Bu köylerde buğday, arpa, çavdar, darı tarımı ve arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu.
Caki köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Damavlia (Дамавлиа) adıyla tek köy olarak kaydedilmiş olan Caki, Ardahan sancağının Poshov kazasına bağlıydı. 1886 nüfus sayımında boş olan köye Kürt nüfusun yerleştirildiği anlaşılmaktadır. Köyde 1896 yılında 53 kişi, 1906 yılında 48 kişi kaydedilmiştir.
Caki köyü, Birinci Dünya Savaşı sonlarında bölgeden Rusların çekilmesinin ardından 1918-1921 arasında bağımsız olan Gürcistan sınırları içinde kaldı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükûmeti ile Sovyet Rusya arasında 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla köy Türkiye'ye bırakıldı.
Caki köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Caksu (جاقصو) adıyla tek köy olarak kaydedilmiştir. Burada bulunan akarsu ile köyün aynı adla kaydedildiği görülmektedir. Bı sırada Caki köyü Kars vilayetinin Poshof kazasının merkez nahiyesine bağlıydı. Caksu köyü, 1940 genel nüfus sayımında Posof kazasının Cilvana nahiyesine bağlanmıştı ve köyde 112 kişi yaşıyordu. Caki ve Cak Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında Yurtbekler olarak değiştirilmiştir. Yurtbekler köyünde 1965 genel nüfus sayımında 273 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 102 kişi okuma yazma biliyordu.
Eski Caki köyüne ait tarihsel yapılardan biri, Gürcüce Cakistsihe olarak bilinen Caki Kalesi'dir. Ancak bu kale bugün Çambeli köyünün sınırları içinde yer alır. Diğer bir kale Tuya Kalesi ise, Yurtbekler köyünün 1 kilometre güneybatısında, Posof Çayı'nın sol kıyısında bir kayanın üzerinde inşa edilmiştir. Kabaca işlenmiş taşlarla inşa edilmiş olan kale, büyük ölçüde yıkılmıştır. Bir diğer tarihsel yapı ise, Cakismani Kilisesi olarak da bilinen Caki Kilisesi'dir. Gürcü tarihçi Aleksandre Proneli 1914 yılında kilisenin kesme taşlardan inşa edilmiş ve o tarihte çatısının çökmüş olduğunu yazmıştır. Proneli'nin verdiği bilgiye göre kilisede Gürcü alfabesinin Hustusri karakterleriyle Gürcüce yazıt bulunuyordu.
Coğrafya
Yurtbekler köyü, Ardahan il merkezine 97 km, Posof ilçe merkezine 16 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 143 |
2021 | 146 |
2020 | 149 |
2019 | 144 |
2018 | 138 |
2017 | 142 |
2016 | 152 |
2015 | 160 |
2014 | 167 |
2013 | 181 |
2012 | 171 |
2011 | 177 |
2010 | 180 |
2009 | 170 |
2008 | 170 |
2007 | 158 |
2000 | 247 |
1990 | 239 |
1985 | 260 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Yurtbekler Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 455". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2024.
- ^ a b
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 455-456". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2024.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 312-313, 317". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2024.
- ^ "" 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre "Gürcistan Vilayeti"nin etnik haritası". 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 114, .
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 355" (PDF). 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Mart 2024.
- ^
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 362" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Mart 2024.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 74. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Aleksandre Proneli, Görkemli Mesheti (დიდებული მესხეთი), Gori, 1914, s. 183". 29 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2024.
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Yurtbekler, Posof için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yurtbekler Ardahan ilinin Posof ilcesine bagli bir koydur YurtbeklerKoyArdahan in konumuYurtbeklerYurtbekler in Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlcePosofCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim1532 mNufus 2022 Toplam143Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75800TarihceYurtbekler koyunun eski adi Caki dir Bu ad Gurcuceden ჯაყი Turkceye Cag ve Cak seklinde girmistir Nitekim 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde Cag جاغ ve 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Cak جاق olarak gecer Samtshe Saatabago yonetici hanedani Cakeli hanedani adini bu koyden alir Caki adindan gelen Cakistzkali ჯაყისწყალი ve Cakistsihe ჯაყისციხე adlari da Turkcede Caksu ve Cak Kalesi ne donusmustur Caki koyu tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Samtshe bolgesinin Turkiye tarafinda kalan bolumunde yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ikinci yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Gurcuce Cakistsihe olarak bilinen Cak Kalesi de bu donemden kalmistir Caki koyu 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterine gore Gurcistan Vilayeti icinde Poshov livasinin Kuzey nahiyesinde yer aliyordu Bu defterde Cagisman جاغسمان Zeda Cag زده جاغ ve Rabat i Cag رباط جاغ olmak uzere uc ayri yerlesim yeri olarak kaydedilmistir Gurcuce Cakisubani ჯაყისუბანი adinin Cagisman Zeda Caki ზედა ჯაყი adinin Zeda Cag ve Cakistsihe ჯაყისციხე adinin da Rabat i Cag seklinde yazildigi anlasilmaktadir Bu tarihte Cagisman koyunde 21 Hristiyan hane Zeda Cag koyunde 13 Hristiyan hane ve Rabat i Cag da 9 Hristiyan hane yasiyordu Uc yerlesimin de nufusu Gurculerden olusuyordu Bu koylerde bugday arpa cavdar dari tarimi ve aricilik yapiliyor domuz ve koyun besleniyordu Caki koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi in ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinde Damavlia Damavlia adiyla tek koy olarak kaydedilmis olan Caki Ardahan sancaginin Poshov kazasina bagliydi 1886 nufus sayiminda bos olan koye Kurt nufusun yerlestirildigi anlasilmaktadir Koyde 1896 yilinda 53 kisi 1906 yilinda 48 kisi kaydedilmistir Caki koyu Birinci Dunya Savasi sonlarinda bolgeden Ruslarin cekilmesinin ardindan 1918 1921 arasinda bagimsiz olan Gurcistan sinirlari icinde kaldi Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti ile Sovyet Rusya arasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi yla koy Turkiye ye birakildi Caki koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Caksu جاقصو adiyla tek koy olarak kaydedilmistir Burada bulunan akarsu ile koyun ayni adla kaydedildigi gorulmektedir Bi sirada Caki koyu Kars vilayetinin Poshof kazasinin merkez nahiyesine bagliydi Caksu koyu 1940 genel nufus sayiminda Posof kazasinin Cilvana nahiyesine baglanmisti ve koyde 112 kisi yasiyordu Caki ve Cak Turkce olmadigi icin koyun adi 1959 yilinda Yurtbekler olarak degistirilmistir Yurtbekler koyunde 1965 genel nufus sayiminda 273 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 102 kisi okuma yazma biliyordu Eski Caki koyune ait tarihsel yapilardan biri Gurcuce Cakistsihe olarak bilinen Caki Kalesi dir Ancak bu kale bugun Cambeli koyunun sinirlari icinde yer alir Diger bir kale Tuya Kalesi ise Yurtbekler koyunun 1 kilometre guneybatisinda Posof Cayi nin sol kiyisinda bir kayanin uzerinde insa edilmistir Kabaca islenmis taslarla insa edilmis olan kale buyuk olcude yikilmistir Bir diger tarihsel yapi ise Cakismani Kilisesi olarak da bilinen Caki Kilisesi dir Gurcu tarihci Aleksandre Proneli 1914 yilinda kilisenin kesme taslardan insa edilmis ve o tarihte catisinin cokmus oldugunu yazmistir Proneli nin verdigi bilgiye gore kilisede Gurcu alfabesinin Hustusri karakterleriyle Gurcuce yazit bulunuyordu CografyaYurtbekler koyu Ardahan il merkezine 97 km Posof ilce merkezine 16 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 1432021 1462020 1492019 1442018 1382017 1422016 1522015 1602014 1672013 1812012 1712011 1772010 1802009 1702008 1702007 1582000 2471990 2391985 260Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 6 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Posof Yurtbekler Koy Nufusu Nufusune com 17 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Nisan 2020 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 455 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2024 a b Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 455 456 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2024 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt II cilt 1941 s 312 313 317 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2024 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine gore Gurcistan Vilayeti nin etnik haritasi 1 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2023 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 114 ISBN 9786052100271 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 355 PDF 27 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Mart 2024 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 362 PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Mart 2024 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 74 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Aleksandre Proneli Gorkemli Mesheti დიდებული მესხეთი Gori 1914 s 183 29 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2024 a b YerelNet org tr 3 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarYurtbekler Posof icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft