Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Homo heidelbergensis (Latince: "Heidelberg insanı"), Pleyistosen'de yaşamış, soyu tükenmiş insan (Homo) türü. Kalıntıları ilk kez 1907 yılında Heidelberg yakınlarında bir taş ocağındaki çene kemikleri ile keşfedilmiştir. Bulunan çene, modern insanlar gibi küçük dişli olsa da modern insanın aksine çene kemikleri fazlasıysa geniş ve ağırdır.
| Homo heidelbergensis | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 , Sima de los Huesos, Atapuerca'daki (İspanya) en önemli keşiflerden biridir. Bu kafatasının çene kemiği, bulunmasından birkaç yıl sonra, aynı yere yakın bir yerde, neredeyse bozulmamış olarak ortaya çıktı. | |||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||
| †Homo heidelbergensis (Schoetensack, 1908) | |||||||||||||||||||||||
| Tip örnek | |||||||||||||||||||||||
| Mauer 1 (Schoetensack, 1908) | |||||||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||||||
| † Homo rhodesiensis (Woodward, 1921) | |||||||||||||||||||||||
Homo heidelbergensis türü, 600.000 ile 300.000 yılları arasında yaşamıştır ancak Gran Dolina İspanya'daki 800.000 yıl öncesine ait fosiller Homo heidelbergensis'e ya da farklı bir tür olan Homo antecessor'e ait olabilir.
Bugün Homo heidelbergensis olarak bilinen fosillerin çoğu geçmişte Homo erectus, Homo neandertalensis veya Arkaik sapiens olarak tanımlandı ancak günümüzde bunların Homo heidelbergensis'e ait olduğu biliniyor.
Anatomisi
Orta Pleistosen'de bulunan Heidelbergensis fosillerinin beyin hacmi,ortalama 1.200 cc idi. Ortalama boyları ise yalnızca 3 bölgeden kalan kalıntılara göre tahmin edilebilir: İspanya'da Sima de los Huesos'da bulunan kalıntıların boyları erkeklerde 169,5 cm ve kadınlarda 157,7 cm olarak; Çin, 'dan bir kadının boyu 165 cm olarak; ve Zambiya, Kabwe'den bir örnekde 181,2 cm olarak hesaplammıştır. Neandertaller gibi, geniş göğüsleri vardı ve genel olarak sağlamlardı.
Homo heidelbergensis ve evrim
Homo heidelbergensis ilk olarak Afrika'da evrimleşmiş daha sonra da Avrupa ve Asya'ya kadar yayılmıştır. Homo heidelbergensis'in farklı coğrafi bölgelerde yaşaması en sonunda iki farklı türe evrimleşmesine neden olmuştur. Avrupa'da yaşayanlar Homo neandertalensis'e evrimleşirken Afrika'da yaşayanlar ise Homo Sapiens (modern insan)'e evrimleşmiştir. Afrika'da yaşayan ve sonrasında Homo Sapiens'e evrimleşen Homo heidelbergensislere Homo rhodesiensis de denmiştir. Ancak bu konuyla ilgili farklı bir görüş de mevcuttur. Gran Dolina İspanya'da bulunan fosillere dayanan bu görüşe göre Gran Dolina'daki eski Homo heidelbergensis popülasyonunun farklı bir tür olarak nitelendirilebilecek kadar farklı olduğu düşünülüyor. Bu türe ise Homo antecessor denmiş ve Homo neandertalensis ile Homo Sapiens'in atası olduğu ileri sürülmüştür.
Alet Kullanımı ve Avlanma
Homo heidelbergensis tarafından yapılan aletler çoğunlukla avlanma ve kesmek için kullanılmıştır. Homo heidelbergensis'in kullandığı aletler daha öncesindeki Homo ergaster'in kullandığı aletler ile benzerlik göstermektedir. Grupça ve yetenekli bir şekilde avlanan Homo heidelbergensis'in kullandığı en yaygın alet, taştan yapılmış el baltasıdır. El baltasının yanında ucu, sivri taştan oluşan ahşap mızraklar da kullanmışlardır. Bunların yanında ateşi de kontrol edebiliyorlardı. Hatta ateşi, avlanmak için bile kullanmış oldukları düşünülmektedir. Aynı zamanda hayvan derisinden yapılma kıyafet kullandıklarına dair kesin bir kanıt olmasa da Avrupa'nın soğuk yerlerinde kıyafet kullanmış olabilirler.
Atapuerca ve Homo Heidelbergensis
Atapuerca, Burgos yakınlarında kuzey İspanya'da birçok mağaranın bulunduğu bir bölgedir. İlk kez 1976 yılında keşfedilmiş ve bu bölge sahip olduğu Homo kalıntılarıyla ünlüdür. Bilim insanları burada bulunan fosilleri ilk olarak Homo antecessor olarak adlandırmışlardır ancak daha sonra araştırmaların devamıyla birlikte çoğu bilim insanı fosilleri Homo heidelbergensis olarak sınıflandırmıştır. Atapuerca'da Homo heidelbergensis ile ilgili buluşlar asıl olarak Sima de los Huesos(kemik çukuru) adındaki mağarada gerçekleşmiştir. Bu mağarada neredeyse tam olarak korunmuş kafatasları da dahil 1.600 Homo fosili bulunmuştur. Fosillerin tarihi 600.000 ile 300.000 yılları arasında değişmektedir. Bulunan fosillerin beyin boyutları Homo neandertalensis ve Homo Sapiens ile benzerlik göstermektedir. Aynı zamanda bulunan fosiller çıkık ortayüz, uzun ve dar kasık kemikleri ve ince el parmakları gibi Homo neandertalensis'e ait özellikler de barındırmaktadır. Ancak yine de tam olarak Homo neandertalensis'in karakteristik özellikleriyle uyuşmamaktadır. Sit, aynı zamanda 430.000 yıl öncesine ait darbe almış bir kafatasına da ev sahipliği yapmaktadır. Bu kafatası, Homo cinsi arasındaki tür içi fiziksel şiddetin ilk kanıdıdır. Ek olarak Atapuerca, 2000 yılında Unesco Dünya Kültür Miras Listesi'ne girmiştir.
Schöningen Mızrakları
Schöningen mızrakları, Schöningen Almanya'da bulunan Paleolitik çağa ait 8 adet ahşap mızraklardır. 1994-1998 yılları arasında çıkarılmış ve beraberinde 16.000 adet hayvan kemiği de bulunmuştur. 380.000 ile 400.000 yıl öncesine ait bu aletler, tarih öncesi Avrupa'ya ait en eski avlanma aletleridir. Bu mızraklar ise Homo heidelbergensis tarafından kullanılmıştır.
En Antik Britanyalılar
26 Mayıs 1994'te Nature'da yayımlanan bir makaleye göre Boxgrove'da bir Homo heidelbergensis fosiline ait bir incik kemiği bulundu ve bu kemiğin sahibine kâşif Roger Pedersen'in adıyla Roger dendi. Roger, tarihte bilinen en antik Britanyalıdır. Bundan bir yıl sonra bulunan iki tane diş ile Boxgrove insanlarının Homo heidelbergensis olduğu kanıtlandı. Bu birey ise muhtemelen erkekti ve 40 yaşına kadar yaşamıştı. Bulgular yaklaşık olarak 1.8 metre uzunluğunda ve 90 kilo ağırlığında güçlü bir insan olduğunu gösteriyor. Dişlere gelince kesik izleri çenesini tutmak için kullanan sağ elli bir bireye ait olduğunu da gösteriyor. Ayni zamanda başka bulgular ile birlikte Homo heidelbergensis'in aynı diğer Homo türleri gibi sağ elli olduğunu biliyoruz.
Kaynakça
- ^ . fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021.
- ^ Wagner, G. A.; Krbetschek, M.; Degering, D.; Bahain, J.-J.; Shao, Q.; Falgueres, C.; Voinchet, P.; Dolo, J.-M.; Garcia, T.; Rightmire, G. P. (16 Kasım 2010). "Radiometric dating of the type-site for Homo heidelbergensis at Mauer, Germany". Proceedings of the National Academy of Sciences (İngilizce). 107 (46): 19726-19730. doi:10.1073/pnas.1012722107. ISSN 0027-8424. (PMC) 2993404 $2. (PMID) 21041630.
- ^ a b c d e "Arşivlenmiş kopya". 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019.
- ^ a b c Papagianni Dimitra& Morse Michael,2017,Neandertal,trend yayınevi
- ^ Rozzi Fernando V. Ramirez, José Maria Bermudez de Castro(2004),surprisingly rapid growth in Neanderthals,Nature,428,936-939
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019.
- ^ Harmut Thieme, Reinhard Maier(hrsg):Archäologische Ausgrabungen im Braunkohlentagebau Schöningen. Landkreis Helmstedt,Hannover,1995
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Homo heidelbergensis Latince Heidelberg insani Pleyistosen de yasamis soyu tukenmis insan Homo turu Kalintilari ilk kez 1907 yilinda Heidelberg yakinlarinda bir tas ocagindaki cene kemikleri ile kesfedilmistir Bulunan cene modern insanlar gibi kucuk disli olsa da modern insanin aksine cene kemikleri fazlasiysa genis ve agirdir Homo heidelbergensis Yasadigi donem araligi 0 6 0 2 myo Cibanyen Ust pleyistosen PreYeYeOSDCPTJKPgN Sima de los Huesos Atapuerca daki Ispanya en onemli kesiflerden biridir Bu kafatasinin cene kemigi bulunmasindan birkac yil sonra ayni yere yakin bir yerde neredeyse bozulmamis olarak ortaya cikti Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesFamilya HominidaeAlt familya HomininaeOymak HomininiCins HomoTur H heidelbergensisIkili adlandirma Homo heidelbergensis Schoetensack 1908 Tip ornekMauer 1 Schoetensack 1908 Sinonimler Homo rhodesiensis Woodward 1921 Homo heidelbergensis turu 600 000 ile 300 000 yillari arasinda yasamistir ancak Gran Dolina Ispanya daki 800 000 yil oncesine ait fosiller Homo heidelbergensis e ya da farkli bir tur olan Homo antecessor e ait olabilir Bugun Homo heidelbergensis olarak bilinen fosillerin cogu gecmiste Homo erectus Homo neandertalensis veya Arkaik sapiens olarak tanimlandi ancak gunumuzde bunlarin Homo heidelbergensis e ait oldugu biliniyor AnatomisiHeidelbergensis in kafatasi ornegi Londra Doga Tarihi Muzesi Orta Pleistosen de bulunan Heidelbergensis fosillerinin beyin hacmi ortalama 1 200 cc idi Ortalama boylari ise yalnizca 3 bolgeden kalan kalintilara gore tahmin edilebilir Ispanya da Sima de los Huesos da bulunan kalintilarin boylari erkeklerde 169 5 cm ve kadinlarda 157 7 cm olarak Cin dan bir kadinin boyu 165 cm olarak ve Zambiya Kabwe den bir ornekde 181 2 cm olarak hesaplammistir Neandertaller gibi genis gogusleri vardi ve genel olarak saglamlardi Homo heidelbergensis ve evrimHomo heidelbergensis ilk olarak Afrika da evrimlesmis daha sonra da Avrupa ve Asya ya kadar yayilmistir Homo heidelbergensis in farkli cografi bolgelerde yasamasi en sonunda iki farkli ture evrimlesmesine neden olmustur Avrupa da yasayanlar Homo neandertalensis e evrimlesirken Afrika da yasayanlar ise Homo Sapiens modern insan e evrimlesmistir Afrika da yasayan ve sonrasinda Homo Sapiens e evrimlesen Homo heidelbergensislere Homo rhodesiensis de denmistir Ancak bu konuyla ilgili farkli bir gorus de mevcuttur Gran Dolina Ispanya da bulunan fosillere dayanan bu goruse gore Gran Dolina daki eski Homo heidelbergensis populasyonunun farkli bir tur olarak nitelendirilebilecek kadar farkli oldugu dusunuluyor Bu ture ise Homo antecessor denmis ve Homo neandertalensis ile Homo Sapiens in atasi oldugu ileri surulmustur Alet Kullanimi ve AvlanmaHomo heidelbergensis tarafindan yapilan aletler cogunlukla avlanma ve kesmek icin kullanilmistir Homo heidelbergensis in kullandigi aletler daha oncesindeki Homo ergaster in kullandigi aletler ile benzerlik gostermektedir Grupca ve yetenekli bir sekilde avlanan Homo heidelbergensis in kullandigi en yaygin alet tastan yapilmis el baltasidir El baltasinin yaninda ucu sivri tastan olusan ahsap mizraklar da kullanmislardir Bunlarin yaninda atesi de kontrol edebiliyorlardi Hatta atesi avlanmak icin bile kullanmis olduklari dusunulmektedir Ayni zamanda hayvan derisinden yapilma kiyafet kullandiklarina dair kesin bir kanit olmasa da Avrupa nin soguk yerlerinde kiyafet kullanmis olabilirler Atapuerca ve Homo HeidelbergensisAtapuerca Burgos yakinlarinda kuzey Ispanya da bircok magaranin bulundugu bir bolgedir Ilk kez 1976 yilinda kesfedilmis ve bu bolge sahip oldugu Homo kalintilariyla unludur Bilim insanlari burada bulunan fosilleri ilk olarak Homo antecessor olarak adlandirmislardir ancak daha sonra arastirmalarin devamiyla birlikte cogu bilim insani fosilleri Homo heidelbergensis olarak siniflandirmistir Atapuerca da Homo heidelbergensis ile ilgili buluslar asil olarak Sima de los Huesos kemik cukuru adindaki magarada gerceklesmistir Bu magarada neredeyse tam olarak korunmus kafataslari da dahil 1 600 Homo fosili bulunmustur Fosillerin tarihi 600 000 ile 300 000 yillari arasinda degismektedir Bulunan fosillerin beyin boyutlari Homo neandertalensis ve Homo Sapiens ile benzerlik gostermektedir Ayni zamanda bulunan fosiller cikik ortayuz uzun ve dar kasik kemikleri ve ince el parmaklari gibi Homo neandertalensis e ait ozellikler de barindirmaktadir Ancak yine de tam olarak Homo neandertalensis in karakteristik ozellikleriyle uyusmamaktadir Sit ayni zamanda 430 000 yil oncesine ait darbe almis bir kafatasina da ev sahipligi yapmaktadir Bu kafatasi Homo cinsi arasindaki tur ici fiziksel siddetin ilk kanididir Ek olarak Atapuerca 2000 yilinda Unesco Dunya Kultur Miras Listesi ne girmistir Schoningen MizraklariSchoningen mizraklari Schoningen Almanya da bulunan Paleolitik caga ait 8 adet ahsap mizraklardir 1994 1998 yillari arasinda cikarilmis ve beraberinde 16 000 adet hayvan kemigi de bulunmustur 380 000 ile 400 000 yil oncesine ait bu aletler tarih oncesi Avrupa ya ait en eski avlanma aletleridir Bu mizraklar ise Homo heidelbergensis tarafindan kullanilmistir En Antik Britanyalilar26 Mayis 1994 te Nature da yayimlanan bir makaleye gore Boxgrove da bir Homo heidelbergensis fosiline ait bir incik kemigi bulundu ve bu kemigin sahibine kasif Roger Pedersen in adiyla Roger dendi Roger tarihte bilinen en antik Britanyalidir Bundan bir yil sonra bulunan iki tane dis ile Boxgrove insanlarinin Homo heidelbergensis oldugu kanitlandi Bu birey ise muhtemelen erkekti ve 40 yasina kadar yasamisti Bulgular yaklasik olarak 1 8 metre uzunlugunda ve 90 kilo agirliginda guclu bir insan oldugunu gosteriyor Dislere gelince kesik izleri cenesini tutmak icin kullanan sag elli bir bireye ait oldugunu da gosteriyor Ayni zamanda baska bulgular ile birlikte Homo heidelbergensis in ayni diger Homo turleri gibi sag elli oldugunu biliyoruz Homo heidelbergensis in dis gorunumu Kaynakca fossilworks org 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2021 Wagner G A Krbetschek M Degering D Bahain J J Shao Q Falgueres C Voinchet P Dolo J M Garcia T Rightmire G P 16 Kasim 2010 Radiometric dating of the type site for Homo heidelbergensis at Mauer Germany Proceedings of the National Academy of Sciences Ingilizce 107 46 19726 19730 doi 10 1073 pnas 1012722107 ISSN 0027 8424 PMC 2993404 2 PMID 21041630 KB1 bakim PMC bicimi link a b c d e Arsivlenmis kopya 16 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2019 a b c Papagianni Dimitra amp Morse Michael 2017 Neandertal trend yayinevi Rozzi Fernando V Ramirez Jose Maria Bermudez de Castro 2004 surprisingly rapid growth in Neanderthals Nature 428 936 939 Arsivlenmis kopya 20 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2019 Harmut Thieme Reinhard Maier hrsg Archaologische Ausgrabungen im Braunkohlentagebau Schoningen Landkreis Helmstedt Hannover 1995