Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hué, Vietnam'ın Thừa Thiên Huế ilinin merkezi olan şehirdir. Şehir, ülkenin orta kesiminde Kuzey Merkez Sahili'nde Parfüm Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 72 km² olan şehrin nüfusu 2018 yılı itibarı ile 455.230'dur.
| Hué | |
|---|---|
Hué şehri | |
 Şehir görünümü | |
  Hué Hué'nın Vietnam'daki konumu | |
| Ülke |  Vietnam |
| Kuzey Merkez Sahili | |
| İl | Thừa Thiên Huế |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 72 km² |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 455,230 |
| • Yoğunluk | 6325/km² |
| Zaman dilimi | () |
Resmî site www.huecity.gov.vn | |
Hué, idari olarak 27 semte ayrılmaktadır. Hué, 1802 ve 1945 yılları arasında Nguyen Hanedanı yönetiminde bulunan Vietnam'a başkentlik yapmıştır. Eski bir yerleşim yeri olan Hué, anıtlarıyla ve mimarisiyle tanınmaktadır. , 1993 yılında UNESCO'nun Dünya Mirasları Listesi'ne girmiştir.
Tarihçe
Huế, 17. ve 19. yüzyıllar arasına, Güney Vietnam'da hüküm süren feodal bir hanedan olan Nguyen Hanedanı'nın başkenti olarak öne yükseldi. 1775 yılında zaptedilince olarak tanındı. 1802 yılında Gia Long'un sonraki imparatoru Nguyễn Phúc Ánh, Vietnamın tamamında etkinlik kurmayı başardı. Böylece Hué ulusal başkent oldu.
Huế, İmparator Bảo Đại'nin çekilip komünist hükûmetin kuzeydeki Hà Nội (Hanoi)'de kurulduğu 1945 yılına dek başkent olarak kaldı.Bảo Đại, 1949 yılında Fransız kolonicilerin yardımıyla, komünistler tarafından rasmi olarak tanınmamasına ve Vietnamlıların tamamının kabulünü almamasına rağmen devlet başkanlığını ilan ederken güneyde bulunan Sài Gòn (Saigon)'u kendisine başkent olarak seçti.
Vietnam Savaşı sırasında, Güney Vietnam'ı, Kuzey Vietnam'dan ayıran sınır Hue'ye çok yakın olacak şekilde çizilmişti. Böylece savaş yıllarında Hué, Güney Vietnam'da kalmış oluyordu.
'nda, 1968 yılındaki 'nda Hue şehri büyük ve önemli yaralar aldı. Tarihe geçecek olan 'ndan sonra keşfedilen düzinelerce toplu mezarda, yaklaşık 6000 sivilin ve savaş esirinin gömülü olduğu belirlendi. Mezarların incelenmesiyle birlikte, kurbanların; bağlı, işkence görmüş ve kimi zaman canlı canlı gömüldüğü ortaya çıktı. Hue; sadece demografik ve psikolojik olarak değil, aynı zamanda yapısal olarak da zarar gördü. Şehirdeki tarihî değeri çok yüksek olan binalar Amerikan bombaları altında kaldı.
Savaşın sonuçlanmasıyla birlikte, Hue'nin pek çok tarihî yapısı ihmal edilmişti. Çünkü bu yapılar yıkılan feodal rejimin, yani Nguyễn Hanedanı yönetiminin kalıntıları gibi görülüyordu. Bu yapıların yıkılması ise yeni rejimin zaferi gibi kabul edilmişti. Nitekim Vietnam Komünist Partisi doktrini Nguyễn Hanedanı'nı feodal ve gerici ilan ediyordu. Politik düzenin değişmesinden sonra, günümüze kadar ancak bazı tarihî alanlar ve tarihî yapılar restore edilebilmiştir.
Coğrafya ve iklim
| : Huế | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| O | Ş | M | N | M | H | T | A | E | E | K | A |
181 24 21 | 91 25 21 | 68 27 23 | 62 31 26 | 93 33 28 | 97 34 29 | 53 34 29 | 148 34 28 | 469 31 26 | 706 29 25 | 655 26 23 | 391 23 21 |
| sıcaklık (°C) • yağış (mm) | |||||||||||
Hue şehri Parfüm Nehrinin kıyısında, Biển Đông'un birkaç mil içerisinde konumlanmıştır. Hue, başkent Hanoi'nin yaklaşık 700 km güneyinde ve ülkenin en büyük şehri olan ve eskiden Saigon olarak bilinen Hồ Chí Minh City' nin yaklaşık 1100 km kuzeyinde bulunmaktadır.
Vietnamın sahil merkezli konumu sebebiyle Hue şehri Muson rüzgarlarına maruz kalır. Hue, yağışlarının çoğunu Ekim ve Aralık ayları arasında kuzeydoğu'dan esen muson rüzgarlarından alır. Şehrin en kuru dönemi mart ve nisan aylarıdır; ama yağmur bu aylarda da düşebilir.Hue'ye düşen ortalama yıllık yağış miktarı 3000 mm'dir ve bu miktar Hue'yi Asya'nın en nemli şehirlerinden biri yapar.
Tarihî anıtlar
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 | |
| Konum |  Vietnam |
| (Kriter) | Kültürel: iv |
| Referans | 678 |
| Tescil | 1993 (17. oturum) |
| Bölge | Asya-Pasifik |
Hue, UNESCO'nun Dünya Mirasları Listesinde yer kazanmış tarihi anıtlarıyla ünlüdür. Nguyễn İmparatorluğunun tahtı, Parfüm Nehrinin kıyısında duvarlarla çevrili geniş bir alan kaplayan Hue Kalesi'ydi. Kalenin içerisi yalnızca imparatora ve onun cariyelerine açık olan bir yasak şehirdi. Yasağı çiğnemenin cezası ise ölümdü. Günümüzde yasak şehrin kalıntıları yeniden yapılanma çalışmalarının ilerlemesine rağmen tarihî cazibesini korumaktadır.
Parfüm Nehri kıyılarında sayısız anıt, birkaç imparator mezarı ve Minh Mạng Anıtı, Khải Định Kulesi1, Tự Đức Anıtı gibi tarihî yapılar bulunmaktadır. Ayrıca şehrin resmî sembolü olan Thien Mu Pagoda2, Hue'deki en büyük pagodadır.
Parfüm Nehri'nin güney kıyılarında bir dizi Fransız tarzı bina bulunur. Bunlar arasında Vietnam'ın en eski lisesi olan Quoc Hoc Lisesi ve Hai Ba Trung Lisesi de bulunmaktadır. Hue Kraliyet Güzel Sanatlar Müzesi sanatsal ve kültürel yönden Hue için değerli olan pek çok koleksiyonu sergilemektedir.
-
![image]()
Hue Kalesi ve bayrak direği -
![image]()
Thien Mu Pagoda'sı2 -
![image]()
Tu Hieu Pagoda'sı
Hue Mutfağı
Hue mutfağı Vietnam mutfağı ile paraleldir fakat iki mutfak kültürü arasındaki en büyük fark Hue'deki vejetaryen beslenme oranıdır. Hue şehrinin pek çok köşesine vejetaryen lokantalar açılmıştır. Hue halkının vejetaryen beslenme geleneği ve Budist inançları doğrultusunda yılın iki ayı vejetaryen beslenmeleri, vejetaryen lokantaların yayılımını hızlandırmıştır.
Hue yemeklerinin bir diğer özelliği ise, Vietnam'ın diğer bölgelerine göre daha küçük miktarlarda servis edilmesidir. Ayrıca diğer şehirlerden farklı olarak Hue yemekleri çok baharatlı olur.
Kardeş şehirler
Kaynakça
- ^ Woodside, Alexander (1988). Vietnam and the Chinese model: a comparative study of Vietnamese and Chinese government in the first half of the nineteenth century. Harvard Univ Asia Center. p. 127. .
- ^ Boobbyer, Claire; Spooner, Andrew; O'Tailan, Jock (2008). Vietnam, Cambodia & Laos. Footprint Travel Guides. p. 122. .
- ^ Stearns, Peter N.; Langer, William Leonard (2001). The Encyclopedia of world history: ancient, medieval, and modern, chronologically arranged. Houghton Mifflin Harcourt. p. 1036.
- ^ Anderson, David L. The Columbia Guide to the Vietnam War. 2004, page 98-9
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2010.
- ^ İngilizce vikipedi Huế maddesi
- ^ Ishizawa, Yoshiaki; Kōno, Yasushi; Rojpojchanarat, Vira; Daigaku, Jōchi; Kenkyūjo, Ajia Bunka (1988). Study on Sukhothai: research report. Institute of Asian Cultures, Sophia University. p. 68.
- ^ Along the world heritage path: Hue. . December 12, 2005.
- ^ Pham, Sherrise; Emmons, Ron; Eveland, Jennifer; Lin-Liu, Jen (2009). Frommer's Southeast Asia. Frommer's. p. 318. .
- ^ Ngoc, Huu; Borton, Lady (2006). Am Thuc Xu Hue: Hue Cuisine. Vietnam.
- ^ . www.aftabir.com (Farsça). aftabir. 19 Temmuz 2004. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ "Jumelages et coopérations" (Fransızca). 1 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ a b . . 23 March 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 October 2020.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Huế ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî site
Vikigezgin'de :en:Hue ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hue Vietnam in Thừa Thien Huế ilinin merkezi olan sehirdir Sehir ulkenin orta kesiminde Kuzey Merkez Sahili nde Parfum Nehri nin kiyisinda yer almaktadir Yuzolcumu 72 km olan sehrin nufusu 2018 yili itibari ile 455 230 dur HueSehirHue sehriSehir gorunumuHueHue nin Vietnam daki konumuUlke VietnamKuzey Merkez SahiliIlThừa Thien HuếYuzolcumu Toplam72 km Nufus 2018 Toplam455 230 Yogunluk6325 km Zaman dilimiUTC 07 00 ICT Resmi site www huecity gov vn Hue idari olarak 27 semte ayrilmaktadir Hue 1802 ve 1945 yillari arasinda Nguyen Hanedani yonetiminde bulunan Vietnam a baskentlik yapmistir Eski bir yerlesim yeri olan Hue anitlariyla ve mimarisiyle taninmaktadir 1993 yilinda UNESCO nun Dunya Miraslari Listesi ne girmistir TarihceHuế 17 ve 19 yuzyillar arasina Guney Vietnam da hukum suren feodal bir hanedan olan Nguyen Hanedani nin baskenti olarak one yukseldi 1775 yilinda zaptedilince olarak tanindi 1802 yilinda Gia Long un sonraki imparatoru Nguyễn Phuc Anh Vietnamin tamaminda etkinlik kurmayi basardi Boylece Hue ulusal baskent oldu Huế Imparator Bảo Đại nin cekilip komunist hukumetin kuzeydeki Ha Nội Hanoi de kuruldugu 1945 yilina dek baskent olarak kaldi Bảo Đại 1949 yilinda Fransiz kolonicilerin yardimiyla komunistler tarafindan rasmi olarak taninmamasina ve Vietnamlilarin tamaminin kabulunu almamasina ragmen devlet baskanligini ilan ederken guneyde bulunan Sai Gon Saigon u kendisine baskent olarak secti Vietnam Savasi sirasinda Guney Vietnam i Kuzey Vietnam dan ayiran sinir Hue ye cok yakin olacak sekilde cizilmisti Boylece savas yillarinda Hue Guney Vietnam da kalmis oluyordu nda 1968 yilindaki nda Hue sehri buyuk ve onemli yaralar aldi Tarihe gececek olan ndan sonra kesfedilen duzinelerce toplu mezarda yaklasik 6000 sivilin ve savas esirinin gomulu oldugu belirlendi Mezarlarin incelenmesiyle birlikte kurbanlarin bagli iskence gormus ve kimi zaman canli canli gomuldugu ortaya cikti Hue sadece demografik ve psikolojik olarak degil ayni zamanda yapisal olarak da zarar gordu Sehirdeki tarihi degeri cok yuksek olan binalar Amerikan bombalari altinda kaldi Savasin sonuclanmasiyla birlikte Hue nin pek cok tarihi yapisi ihmal edilmisti Cunku bu yapilar yikilan feodal rejimin yani Nguyễn Hanedani yonetiminin kalintilari gibi goruluyordu Bu yapilarin yikilmasi ise yeni rejimin zaferi gibi kabul edilmisti Nitekim Vietnam Komunist Partisi doktrini Nguyễn Hanedani ni feodal ve gerici ilan ediyordu Politik duzenin degismesinden sonra gunumuze kadar ancak bazi tarihi alanlar ve tarihi yapilar restore edilebilmistir Cografya ve iklimIklim diyagrami HuếOSMNMHTAEEKA 181 24 21 91 25 21 68 27 23 62 31 26 93 33 28 97 34 29 53 34 29 148 34 28 469 31 26 706 29 25 655 26 23 391 23 21sicaklik C yagis mm Hue sehri Parfum Nehrinin kiyisinda Biển Đong un birkac mil icerisinde konumlanmistir Hue baskent Hanoi nin yaklasik 700 km guneyinde ve ulkenin en buyuk sehri olan ve eskiden Saigon olarak bilinen Hồ Chi Minh City nin yaklasik 1100 km kuzeyinde bulunmaktadir Vietnamin sahil merkezli konumu sebebiyle Hue sehri Muson ruzgarlarina maruz kalir Hue yagislarinin cogunu Ekim ve Aralik aylari arasinda kuzeydogu dan esen muson ruzgarlarindan alir Sehrin en kuru donemi mart ve nisan aylaridir ama yagmur bu aylarda da dusebilir Hue ye dusen ortalama yillik yagis miktari 3000 mm dir ve bu miktar Hue yi Asya nin en nemli sehirlerinden biri yapar Tarihi anitlarHue Anit KompleksiUNESCO Dunya MirasiKonum VietnamKriterKulturel ivReferans678Tescil1993 17 oturum BolgeAsya Pasifik Hue UNESCO nun Dunya Miraslari Listesinde yer kazanmis tarihi anitlariyla unludur Nguyễn Imparatorlugunun tahti Parfum Nehrinin kiyisinda duvarlarla cevrili genis bir alan kaplayan Hue Kalesi ydi Kalenin icerisi yalnizca imparatora ve onun cariyelerine acik olan bir yasak sehirdi Yasagi cignemenin cezasi ise olumdu Gunumuzde yasak sehrin kalintilari yeniden yapilanma calismalarinin ilerlemesine ragmen tarihi cazibesini korumaktadir Parfum Nehri kiyilarinda sayisiz anit birkac imparator mezari ve Minh Mạng Aniti Khải Định Kulesi1 Tự Đức Aniti gibi tarihi yapilar bulunmaktadir Ayrica sehrin resmi sembolu olan Thien Mu Pagoda2 Hue deki en buyuk pagodadir Parfum Nehri nin guney kiyilarinda bir dizi Fransiz tarzi bina bulunur Bunlar arasinda Vietnam in en eski lisesi olan Quoc Hoc Lisesi ve Hai Ba Trung Lisesi de bulunmaktadir Hue Kraliyet Guzel Sanatlar Muzesi sanatsal ve kulturel yonden Hue icin degerli olan pek cok koleksiyonu sergilemektedir Hue Kalesi ve bayrak diregi Thien Mu Pagoda si2 Tu Hieu Pagoda siHue MutfagiHue mutfagi Vietnam mutfagi ile paraleldir fakat iki mutfak kulturu arasindaki en buyuk fark Hue deki vejetaryen beslenme oranidir Hue sehrinin pek cok kosesine vejetaryen lokantalar acilmistir Hue halkinin vejetaryen beslenme gelenegi ve Budist inanclari dogrultusunda yilin iki ayi vejetaryen beslenmeleri vejetaryen lokantalarin yayilimini hizlandirmistir Hue yemeklerinin bir diger ozelligi ise Vietnam in diger bolgelerine gore daha kucuk miktarlarda servis edilmesidir Ayrica diger sehirlerden farkli olarak Hue yemekleri cok baharatli olur Kardes sehirlerBender Enzeli Iran Blois Fransa Honolulu ABD New Haven ABDKaynakca Woodside Alexander 1988 Vietnam and the Chinese model a comparative study of Vietnamese and Chinese government in the first half of the nineteenth century Harvard Univ Asia Center p 127 ISBN 978 0 674 93721 5 Boobbyer Claire Spooner Andrew O Tailan Jock 2008 Vietnam Cambodia amp Laos Footprint Travel Guides p 122 ISBN 978 1 906098 09 4 Stearns Peter N Langer William Leonard 2001 The Encyclopedia of world history ancient medieval and modern chronologically arranged Houghton Mifflin Harcourt p 1036 Anderson David L The Columbia Guide to the Vietnam War 2004 page 98 9 Arsivlenmis kopya 15 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Eylul 2010 Ingilizce vikipedi Huế maddesi Ishizawa Yoshiaki Kōno Yasushi Rojpojchanarat Vira Daigaku Jōchi Kenkyujo Ajia Bunka 1988 Study on Sukhothai research report Institute of Asian Cultures Sophia University p 68 Along the world heritage path Hue December 12 2005 Pham Sherrise Emmons Ron Eveland Jennifer Lin Liu Jen 2009 Frommer s Southeast Asia Frommer s p 318 ISBN 978 0 470 44721 5 Ngoc Huu Borton Lady 2006 Am Thuc Xu Hue Hue Cuisine Vietnam www aftabir com Farsca aftabir 19 Temmuz 2004 19 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2020 Jumelages et cooperations Fransizca 1 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2020 a b 23 March 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 October 2020 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Huế ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site Vikigezgin de en Hue ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadir