İperpiron (Yunanca: Grekçe: νόμισμα ὑπέρπυρον) geç Orta Çağ'da Bizans parası, Bizans İmparatorluğu sikkesi olarak solidusun yerini almıştır.
Tarih
Bizans İmparatorluğu'nun geleneksel sikkesi olan solidus'un ya da 'nın yerini almıştır. Yedi yüzyıl boyunca 24 ayar altından yapılan ve değeri yüksek sikkeler 1030lardan 1080lere kadar değeri düşmüştür, son on yılda yaşanan askerî felaketler ve iç savaşlarlarla sikkenin altın içeriği neredeyse sıfıra indi. Sonuçta 1092 yılında İmparator I. Aleksios (r. 1081-1118) Bizans para sisteminde esaslı bir revizyona giderek yeni bir altın sikke hyperpyron'u ("aşırı-rafine") devreye soktu. Bu paranın standardı solidus ile aynı olacak şekilde 4.45 gram ağırlığındaydı fakat dolaşımda olan değeri düşmüş sikkelerin geri dönüşümü nedeniyle altın içeriği (24 ayar yerine 20,5 ayar) daha azdı.
İperpiron, 14 yüzyıl ortalarına kadar, Bizans tarafından basılan altın sikkelerde standart altın sikke olarak kaldı. Fakat nihayetinde kıymeti azaltıldı: İznik İmparatorluğu (1204-1261) yönetimi altında, altın içeriği 18 ayara düşürüldü, VIII. Mihail (r. 1259-1282) yönetimi altında, altın içeriği 15 ayara düşürüldü onun oğlu ve ardılı II. Andronikos (r. 1282-1328) yönetimi altında, altın içeriği 12 ayara düşürüldü. Aynı zamanda sikkelerin kalitesi de düştü.ve 14. yüzyılda ağırlıkları yeknesaklıktan çok uzaktı. Son iperpiron ve bu nedenle Bizans'ın son altın sikkesi İmparator VI. İoannis (r. 1347-1352) tarafından bastırıldı. İsim kullanımda sadece para birimi olarak kullanılmaya devam etti, 24 bölündü.
İsim, Batı Avrupalılar (Latince: perperum, İtalyanca: perpero) ve Balkanların Slav ülkeleri (perper, iperpero, vb.) tarafından çeşitli formlarda para birimi yanında, genellikle gümüş olarak farklı sikkeleri belirtecek şekilde benimsenmiştir. Daha sıklıkla iperpiron, özellikle İtalya tüccarlar arasında olmak üzere Batı'da olarak kullanılmıştır.
Komninos Hanedanı döneminde, iperpiron, üç Elektrum trachea, 48 billon trachea ya da 864 bakır tetartera'ya denkti, trachea'nın değerinin düşmesiyle zamanla 12 electrum trachea ve 288'den 384 billon trachea geldi. 14. yüzyılda iperpiron, 12 yeni gümüş , 96 , 384 bakır trachea ve 768 bakır 'ya denk hale geldi.
Kaynakça
- ^ Grierson 1999, s. 10.
- ^ Grierson 1999, s. 11; ODB, pp. 964.
- ^ Grierson 1999, ss. 11-12.
- ^ Grierson 1999, s. 12; ODB, pp. 964-965.
- ^ ODB, pp. 965.
- ^ Grierson 1999, s. 44.
- ^ Grierson 1999, s. 45.
Kaynakça
- Grierson, Philip (1999). (İngilizce). Washington, DC: Dumbarton Oaks. ISBN . 14 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2016.
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
- Grierson, Philip (1982). Byzantine Coins (İngilizce). Londra: Methuen. ISBN . 22 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2016.
- Hendy, Michael F. (1989). The Economy, Fiscal Administration and Coinage of Byzantium (İngilizce). Londra: Variorum Reprints. ISBN . 18 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2016.
- Hendy, Michael F. (1985). Studies in the Byzantine Monetary Economy c. 300-1450 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2016.
Wikimedia Commons'ta İperpiron ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iperpiron Yunanca Grekce nomisma ὑperpyron gec Orta Cag da Bizans parasi Bizans Imparatorlugu sikkesi olarak solidusun yerini almistir TarihImparator I Manuil in 1143 1180 arasi hukumdar Iperpiron parasi tipik fincan sekilli formu gosterir Bizans Imparatorlugu nun geleneksel sikkesi olan solidus un ya da nin yerini almistir Yedi yuzyil boyunca 24 ayar altindan yapilan ve degeri yuksek sikkeler 1030lardan 1080lere kadar degeri dusmustur son on yilda yasanan askeri felaketler ve ic savaslarlarla sikkenin altin icerigi neredeyse sifira indi Sonucta 1092 yilinda Imparator I Aleksios r 1081 1118 Bizans para sisteminde esasli bir revizyona giderek yeni bir altin sikke hyperpyron u asiri rafine devreye soktu Bu paranin standardi solidus ile ayni olacak sekilde 4 45 gram agirligindaydi fakat dolasimda olan degeri dusmus sikkelerin geri donusumu nedeniyle altin icerigi 24 ayar yerine 20 5 ayar daha azdi Iperpiron 14 yuzyil ortalarina kadar Bizans tarafindan basilan altin sikkelerde standart altin sikke olarak kaldi Fakat nihayetinde kiymeti azaltildi Iznik Imparatorlugu 1204 1261 yonetimi altinda altin icerigi 18 ayara dusuruldu VIII Mihail r 1259 1282 yonetimi altinda altin icerigi 15 ayara dusuruldu onun oglu ve ardili II Andronikos r 1282 1328 yonetimi altinda altin icerigi 12 ayara dusuruldu Ayni zamanda sikkelerin kalitesi de dustu ve 14 yuzyilda agirliklari yeknesakliktan cok uzakti Son iperpiron ve bu nedenle Bizans in son altin sikkesi Imparator VI Ioannis r 1347 1352 tarafindan bastirildi Isim kullanimda sadece para birimi olarak kullanilmaya devam etti 24 bolundu Isim Bati Avrupalilar Latince perperum Italyanca perpero ve Balkanlarin Slav ulkeleri perper iperpero vb tarafindan cesitli formlarda para birimi yaninda genellikle gumus olarak farkli sikkeleri belirtecek sekilde benimsenmistir Daha siklikla iperpiron ozellikle Italya tuccarlar arasinda olmak uzere Bati da olarak kullanilmistir Komninos Hanedani doneminde iperpiron uc Elektrum trachea 48 billon trachea ya da 864 bakir tetartera ya denkti trachea nin degerinin dusmesiyle zamanla 12 electrum trachea ve 288 den 384 billon trachea geldi 14 yuzyilda iperpiron 12 yeni gumus 96 384 bakir trachea ve 768 bakir ya denk hale geldi Kaynakca Grierson 1999 s 10 Grierson 1999 s 11 ODB pp 964 Grierson 1999 ss 11 12 Grierson 1999 s 12 ODB pp 964 965 ODB pp 965 Grierson 1999 s 44 Grierson 1999 s 45 KaynakcaGrierson Philip 1999 Ingilizce Washington DC Dumbarton Oaks ISBN 978 0 88402 274 9 14 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2016 Alexander Kazhdan Ed 1991 The Oxford Dictionary of Byzantium Ingilizce Oxford ve New York Oxford University Press ISBN 0 19 504652 8 Konuyla ilgili yayinlarGrierson Philip 1982 Byzantine Coins Ingilizce Londra Methuen ISBN 978 0 416 71360 2 22 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2016 Hendy Michael F 1989 The Economy Fiscal Administration and Coinage of Byzantium Ingilizce Londra Variorum Reprints ISBN 0 86078 253 0 18 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2016 Hendy Michael F 1985 Studies in the Byzantine Monetary Economy c 300 1450 Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 24715 2 31 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2016 Wikimedia Commons ta Iperpiron ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir