Yahudilik'in bir alt kolu olan Hümanist Musevilik Tanrı'dan çok Yahudi kimliğinin bir parçası olan Yahudi kültürü ve tarihine önem verir. Felsefesi hümanizm ve Seküler hümanizm'den türemiş bu sektin ayin ve törenlerinde Tanrı'ya yakarış yoktur. İnançları özetle şunlardır:
- Yahudi, kendisini Yahudi tarihi, kültürü ve geleceği ile özdeşleştiren kişidir.
- "Yahudilik" Yahudilerin kültürel tarihidir ve din bu kültürün sadece bir parçasıdır.
- İnsanlar, doğaüstü bir güç olmaksızın kendi hayatlarına yön verecek ve hayatlarını şekillendirecek güç ve sorumluluğa sahiptirler.
- Ahlak kuralları insanların ihtiyaçları içindir. Kararlar önceden buyurulmuş kural ve emirler yerine içinde bulunulan duruma göre verilmelidir.
- Yahudi tarihi (aynı diğer ulusların tarihi gibi) sadece insan ve doğa olaylarından ibarettir. Tora ve diğer dini metinler insan aktivitelerinin ürünüdür ve bunu en iyi anlamanın yolu arkeoloji ve diğer bilimsel analizlerdir.
Kökenleri
Laiklik Yahudiler arasında 19. yüzyılda Haskala denen "Yahudi Aydınlanması" ile yayıldı. Bu süreçte liderler geleneksel dini uygulamak yerine bilimsel metotlara önem verdiler. Bugünün anlayışıyla Hümanist Yahudilik reformist Yahudiler arasında eğitim görmüş haham Sherwin Wine tarafından 1963 yılında Michigan'da kuruldu. Bu cemaatte Yahudi tarihi, kültürü ve insan ahlakı üzerine odaklanılırken dua ve Tanrı'ya sığınmak konu dışında bırakılmıştır. 1969'da Hümanist cemaatler SHJ (Society for Humanistic Judaism / Hümanist Yahudilik Cemaati) çatısı altında birleşmişlerdir. Uluslararası Seküler Hümanist Yahudiler Federasyonu (International Federation of Secular Humanistic Jews) 1986'da kurulmuş ve 13 ülkede faaliyet göstermektedir; 20.000 üyesi vardır.
İnanç İlkeleri
Birçok yönden Yeniden yapılanmacı Musevilik'e benzeyen ilkeleri Yahudi kimliği ve bilimsel bakış açısına önem verir. Yeniden yapılanmacılığın kurucusu Mordechai Kaplan Tanrısal ve dini terimlere dünyevi anlamlar katıp geleneksel din dilini kullanırken Wine buna karşı çıkar ve insanların istediği terimleri kullanmasını savunur. Wine, felsefi açıdan istikrarlı ve Tanrı'nın adı geçmeyen törenler düzenlemeye gayret etti. Şabat, Roşaşana, Yom Kippur gibi önemli bayramları tekrar yorumlayarak Hümanist Yahudiliğe adapte etti.
Hümanist Yahudilik, dindar olmayan Yahudilerin Yahudi kültürel milliyetçiliği, Yidişizm, Siyonizm gibi değerlerden kopması sorununa çözüm olarak geliştirilmiştir. Wine, böyle bir organizasyonun Teizm'den uzak Yahudilere cazip geleceğini düşünmüştür.
Yahudi kimliği ve karışık evlilikler
Hümanist Yahudilikte Yahudi kimliğinin en önemli noktası (kişinin kendisini ne olarak hissettiğidir). Birçok Yahudi mezhebi asimile olma korkusu nedeniyle karışık evliliğe karşı çıkarken Wine karışık evlilik yapmak isteyen Yahudilere izin verilmezse bu Yahudilerin de kimliklerinden uzaklaşacağını düşünüp karışık evliliğe izin verir. Hümanist Yahudiliğin görüşüne göre Yahudiliğin devamı isteniyorsa karışık evlilik yapmak isteyen Yahudilerin durumu inkâr edilmemelidir.
Eşitlikçilik
Hümanist Yahudilik, cinsiyet, Yahudiliği yaşama tarzı, cinsel yönelim gibi birçok konuda eşitlikçidir. Örneğin sadece erkek bebekleri ön plana çıkaran sünnet olayına karşı çıkıp hem erkek hem kız bebeklere isim koyma töreni düzenlerler. Ayinleri (kendini Yahudi olarak gören ya da görmeyen) veya cinsel yönelimi ne olursa olsun herkese açıktır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yahudilik in bir alt kolu olan Humanist Musevilik Tanri dan cok Yahudi kimliginin bir parcasi olan Yahudi kulturu ve tarihine onem verir Felsefesi humanizm ve Sekuler humanizm den turemis bu sektin ayin ve torenlerinde Tanri ya yakaris yoktur Inanclari ozetle sunlardir Yahudi kendisini Yahudi tarihi kulturu ve gelecegi ile ozdeslestiren kisidir Yahudilik Yahudilerin kulturel tarihidir ve din bu kulturun sadece bir parcasidir Insanlar dogaustu bir guc olmaksizin kendi hayatlarina yon verecek ve hayatlarini sekillendirecek guc ve sorumluluga sahiptirler Ahlak kurallari insanlarin ihtiyaclari icindir Kararlar onceden buyurulmus kural ve emirler yerine icinde bulunulan duruma gore verilmelidir Yahudi tarihi ayni diger uluslarin tarihi gibi sadece insan ve doga olaylarindan ibarettir Tora ve diger dini metinler insan aktivitelerinin urunudur ve bunu en iyi anlamanin yolu arkeoloji ve diger bilimsel analizlerdir KokenleriLaiklik Yahudiler arasinda 19 yuzyilda Haskala denen Yahudi Aydinlanmasi ile yayildi Bu surecte liderler geleneksel dini uygulamak yerine bilimsel metotlara onem verdiler Bugunun anlayisiyla Humanist Yahudilik reformist Yahudiler arasinda egitim gormus haham Sherwin Wine tarafindan 1963 yilinda Michigan da kuruldu Bu cemaatte Yahudi tarihi kulturu ve insan ahlaki uzerine odaklanilirken dua ve Tanri ya siginmak konu disinda birakilmistir 1969 da Humanist cemaatler SHJ Society for Humanistic Judaism Humanist Yahudilik Cemaati catisi altinda birlesmislerdir Uluslararasi Sekuler Humanist Yahudiler Federasyonu International Federation of Secular Humanistic Jews 1986 da kurulmus ve 13 ulkede faaliyet gostermektedir 20 000 uyesi vardir Inanc IlkeleriBircok yonden Yeniden yapilanmaci Musevilik e benzeyen ilkeleri Yahudi kimligi ve bilimsel bakis acisina onem verir Yeniden yapilanmaciligin kurucusu Mordechai Kaplan Tanrisal ve dini terimlere dunyevi anlamlar katip geleneksel din dilini kullanirken Wine buna karsi cikar ve insanlarin istedigi terimleri kullanmasini savunur Wine felsefi acidan istikrarli ve Tanri nin adi gecmeyen torenler duzenlemeye gayret etti Sabat Rosasana Yom Kippur gibi onemli bayramlari tekrar yorumlayarak Humanist Yahudilige adapte etti Humanist Yahudilik dindar olmayan Yahudilerin Yahudi kulturel milliyetciligi Yidisizm Siyonizm gibi degerlerden kopmasi sorununa cozum olarak gelistirilmistir Wine boyle bir organizasyonun Teizm den uzak Yahudilere cazip gelecegini dusunmustur Yahudi kimligi ve karisik evliliklerHumanist Yahudilikte Yahudi kimliginin en onemli noktasi kisinin kendisini ne olarak hissettigidir Bircok Yahudi mezhebi asimile olma korkusu nedeniyle karisik evlilige karsi cikarken Wine karisik evlilik yapmak isteyen Yahudilere izin verilmezse bu Yahudilerin de kimliklerinden uzaklasacagini dusunup karisik evlilige izin verir Humanist Yahudiligin gorusune gore Yahudiligin devami isteniyorsa karisik evlilik yapmak isteyen Yahudilerin durumu inkar edilmemelidir EsitlikcilikHumanist Yahudilik cinsiyet Yahudiligi yasama tarzi cinsel yonelim gibi bircok konuda esitlikcidir Ornegin sadece erkek bebekleri on plana cikaran sunnet olayina karsi cikip hem erkek hem kiz bebeklere isim koyma toreni duzenlerler Ayinleri kendini Yahudi olarak goren ya da gormeyen veya cinsel yonelimi ne olursa olsun herkese aciktir