Cehennem sözcüğü İbranicedeki "Ge-Hinnom" sözcüğünden gelir. “Ge” sözcüğünün anlamı “Vadi”dir. "Hinnom" sözcüğü ise isimdir. Buna göre Ge-Hinnom sözcüğünün karşılığı, Ge-Ben-Hinnom'un kısaltılmış şeklidir. Hinnom Vadisi'nin bulunduğu yer coğrafi olarak Kudüs'ün güney ve güney batısıdır.
Hinnom Vadisi, eski devirlerde İsrail Krallığı'nda yaşayan insanların çocuklarını Molek adı verilen bir puta kurban olarak sundukları bir yerdi. İsrail Krallığı'nda bazı insanlar kendi çocuklarını canlı olarak bu putun ortasındaki ateşe atıyorlardı. İsrail Krallığı'ndaki bu tür kişiler kendilerine verilen Tanrı'nın emirlerinin aksine davranarak, diğer ulusların yaptıkları bu putperest tapınma biçimini benimseyip uygulamışlardı. 2. Krallar 21: 1-6'da şunlar yazılıdır:
- Manaşşe on iki yaşında kral oldu ve Yeruşalim'de elli beş yıl krallık yaptı. Annesinin adı Hevsivah'tı. RAB'bin İsrail halkının önünden kovmuş olduğu ulusların iğrenç törelerine uyarak RAB'bin gözünde kötü olanı yaptı. Babası Hizkiya'nın yok ettiği puta tapılan yerleri yeniden yaptırdı. İsrail Kralı Ahav gibi, Baal için sunaklar kurdu, Aşera putu yaptı. Gök cisimlerine taparak onlara kulluk etti. RAB'bin, “Yeruşalim'de bulunacağım” dediği RAB'bin Tapınağı'nda sunaklar kurdu. Tapınağın iki avlusunda gök cisimlerine tapmak için sunaklar yaptırdı. Oğlunu ateşte kurban etti; falcılık ve büyücülük yaptı. Medyumlara, ruh çağıranlara danıştı. RAB'bin gözünde çok kötülük yaparak O'nu çok öfkelendirdi. (l)
O devirlerde çocuklarını canlı olarak ateşte kurban etmek sahte tapınmanın diğer uygulamalarının sadece bir kısmıydı. Tanrı'nın gözünde, İsrail Krallığı'nda insanların çocuklarını ateşe atarak Baal ve Molek gibi put tanrılara kurban olarak sunmaları iğrenç bir şeydi. Bu uygulamayı yapan başka bir kral ise Ahaz'dı. 2. Tarihler 28: 2-4'te şunlar yazılıdır:
- İsrail krallarının yollarını izledi; Baallara tapmak için dökme putlar bile yaptırdı. Ben-Hinnom Vadisi'nde buhur yaktı. RAB'in İsrail halkının önünden kovmuş olduğu ulusların iğrenç törelerine uyarak oğullarını ateşte kurban etti. Puta tapılan yerlerde, tepelerde, bol yapraklı her ağacın altında kurban kesip buhur yaktı.” (l)
Yeremya 32: 35'te de şunlar kayıtlıdır:
- Ben-Hinnom Vadisi'nde ilah Molek'e sunu olarak oğullarını, kızlarını ateşte kurban etmek için Baal'ın tapınma yerlerini kurdular. Böyle iğrenç şeyler yaparak Yahuda'yı günaha sürüklemelerini ne buyurdum, ne aklımdan geçirdim. (1)
İsrail Krallığı'ndaki bu insanlar o zamanki ulusların törelerine uyarak, oğullarını ve kızlarını ilah Molek'e kurban olarak olarak sunuyorlardı. Ayetlerin içinde geçen “ulusların iğrenç törelerine uyarak RAB'bin gözünde kötü olanı yaptı”, “RAB'bin gözünde çok kötülük yaparak O'nu çok öfkelendirdi” ve “Böyle iğrenç şeyler yaparak Yahuda'yı günaha sürüklemelerini ne buyurdum, ne aklımdan geçirdim.” ifadeleri Kitabı Mukaddes'in bu konuda ne dediğini göstermektedir.
İsrail krallarından bir başkası olan kral Yoşiya ise diğerlerinin aksine bu uygulamaya bir son verdi. Bunu yaparak başkalarının bu bölgeyi artık sahte tapınma amaçlı olarak kullanarak, çocuklarını kurban olarak sunmalarına engel olmaya çalıştı. 2. Krallar 23: 10'da şu bilgiler veriliyor:
- Yoşiya, kimse oğlunu ya da kızını ilah Molek için ateşte kurban etmesin diye, Ben-Hinnom Vadisi'ndeki Tofet'i kirletti.(1)
Daha sonra bu yer, şehrin çöplüğü olarak kullanılmaya başlandı; ve burası zamanla, ağır suç işlemiş kişilerin cesetlerinin, hayvan ölüsünün ve ayrıca her çeşit çöpün atıldığı bir yer durumuna geldi. Ve insanlar bu çöplerin yığılmasını önlemek için bunları yaktılar ve kükürt atarak ateşin devamını sağladılar. Tıpkı günümüzde de çöplerin yakıldığı gibi. Burası artık insanların canlı olarak putlara kurban olarak yakıldığı bir yer olmaktan çıkıp, sadece bir mezara gömülmeye değer bulunmayan kişilerin cesetlerinin atıldığı bir yer olarak kullanıldı. İsa'nın Ge-Hinnom sözcüğünü kullandığı dönemde de Hinnom Vadisi aynı bu amaçla kullanılan bir yerdi.
Ancak gene de Kutsal Metin'de Hinnom Vadisi ya da orijinal şekliyle Ge-Hinnom bir ceza yeri olarak gösterilmektedir. Öyleyse bu yukarıda sözü edilen bilgilerle ve Tanrı'nın kişiliğiyle ne derecede uyumludur, buna bakmak gerekir. Birisinin ceza olarak Hinnom Vadisi'ne atılacağına ilişkin bazı örneklere bakalım. Bazı ayetler şöyledir. Markos 9: 43-47:
- “Eğer elin seni günaha sokuyorsa, onu kes at; çolak olarak hayata erişmen iki elli olarak Hinnom Vadisine, sönmez ateşe gitmenden iyidir. – Eğer ayağın seni günaha sokuyorsa, onu kes at; topal olarak hayata erişmen iki ayağınla Hinnom Vadisine atılmandan iyidir. – Eğer gözün seni günaha sokuyorsa, onu çıkarıp at; tek gözlü olarak Tanrı'nın krallığına erişmen iki gözünle Hinnom Vadisine atılmandan iyidir. Orada onların kurdu ölmez ve ateşi sönmez.” (2)
İsa burada, Hinnom Vadisi'nin ateşli bir ceza yeri olduğunu söylemektedir. Ayrıca birisinin sürçüp Hinnom Vadisi'ne gitmemek için, elini, ayağını ya da gözünü çıkarmasını öğütlemektedir. Ancak İsa'nın genel olarak sözlerinin önemli bir kısmının mecazi anlamlar içerdiği görülür. İsa'nın bu sözleri de, kişinin eliyle, ayağıyla ya da gözüyle yapabileceği kötü işleri bırakması gerektiğini mecazi bir dille anlatmaktadır.
İsa, kendi yaşadığı dönemdeki din adamları için Hinnom Vadisi'yle ilgili bir yargıyı içeren sözlerinden bazı kısımlar şöyledir: Matta 23: 13-15, 33:
- Vay halinize yazıcılar ve Ferisiler, ikiyüzlüler! Çünkü göklerin krallığının kapısını insanlara kapatıyorsunuz; ne kendiniz içeri giriyorsunuz, ne de girmeye çalışanları bırakıyorsunuz. - Vay halinize yazıcılar ve Ferisiler, ikiyüzlüler! Çünkü siz birine inancınızı benimsetmek için denizler karalar aşarsınız. O kişi sizden biri olduğunda ise onu Hinnom Vadisine atılacak hale getirirsiniz; hem de kendinizden iki kat beter ederek. (2)
- Ey yılanlar, ey engerekler soyu Hinnom Vadisi cezasından nasıl kaçacaksınız? (2)
İsa'nın şu sözleri Hinnom Vadisi'yle ilgili bir anlayış kazanmaya yardım eder. Matta 10: 28:
- Sizi öldürmeye gücü yeten fakat hayattan yoksun bırakmaya gücü olmayanlardan korkmayın, asıl sizi Hinnom Vadisinde tamamen yok edebilecek olandan korkun. (2)
Aynı konuda İsa'nın diğer sözleri şöyledir. Luka 12: 4-5:
- Ayrıca dostlarım, size şunu söyleyeyim, bedeni öldürebilen fakat bundan ötesini yapamayanlardan korkmayın. Kimden korkmanız gerektiğini ben size söyleyeyim: Öldürdükten sonra Hinnom Vadisine atma yetkisi olandan korkun. Evet, size derim ki, O'ndan korkun. (2)
Acaba İsa bütün bu ifadeleriyle Hinnom Vadisi'nden söz ederken, Hinnom Vadisi'ni, kötü insanların ceza olarak ateşte işkence edildiği bir yer olarak mı göstermek istemektedir? Hayır. İsa, “Sizi öldürmeye gücü yeten fakat hayattan yoksun bırakmaya gücü olmayanlardan korkmayın, asıl sizi Hinnom Vadisinde “tamamen yok edebilecek” olandan korkun.” diyerek, Hinnom Vadisi'nin bir daha dirilmenin mümkün olmadığı bir yer olduğunu göstermektedir. Diğer bir deyişle Tanrı bir kişiyi “Hinnom Vadisinde tamamen yok edebilecek”tir. Demek ki, Hinnom Vadisi tamamen yok edilmeyle ilgili olarak kullanılmaktadır. Aksi takdirde Hinnom Vadisi'nde birisi yaşayıp acı çekiyorsa bu onun tamamen yok edilmediği demek olur.
Aşağıdaki ayetler Hinnom Vadisi'ne gidecek şeyleri ve kişileri gösterir. Vahiy bölümünde, soyut kavramlar olan ve bir durumu gösteren ölüm ve ölüler diyarı ile, adı yaşam kitabına yazılmamış somut varlıklar olan insanların aynı yere atılacakları gösteriliyor. Soyut ve somut kavramların buradaki ortak özelliği ikisinin de yok edilecek olmalarıdır. Vahiy 20: 13-15 şunlar yazılıdır:
- Deniz kendisinde bulunan ölüleri geri verdi. Ölüm ve ölüler diyarı da kendilerinde bulunan ölüleri geri verdiler (...). Ölüm ve ölüler diyarı ateş gölüne atıldı. Bu ateş gölü, ikinci ölümdür. Ayrıca, adı hayat kitabında yazılı bulunmayan kim varsa ateş gölüne atıldı. (2)
Ayet, “İşte bu ateş gölü ikinci ölümdür.” diyerek bunu açık bir şekilde göstermektedir. İkinci ölüm varlıktan silinmeyi ifade etmektedir. “İkinci ölüm budur” ifadesi Vahiy 21: 8'de de geçer. Bu hayat kitabına yazılmamış olanlar bir daha dirilmeyecekleri için ikinci ölüme gitmiş olacaklardır. Ayrıca gelecekte cennette ölüm olmayacağı için ölüm de varlıktan silinecektir. Ve gene bir dirilme olacağından ölüler diyarı diye bir yer de kalmayacaktır. Çünkü boşalmış olacaktır. Kutsal Metin ateşi “yiyip bitiren-tüketen” olarak göstererek, bir şeyin yok edilmesinde ateşi simgesel olarak kullanır. Matta 25: 41 ve 46 bunu daha açık bir dille gösterir:
- Siz ey lanetliler, benden uzak durun, İblis ve melekleri için hazırlanmış sonsuz ateşe gidin. (2)
- Bunun üzerine kral onlara şöyle diyecek: (...) Bunlar sonsuz ölüme, fakat doğru kişiler sonsuz yaşama gidecekler. (2)
Kutsal Metin, Hinnom Vadisi'ni ateşli bir işkence yeri olarak göstermemektedir. Tanrı'nın böyle bir şeyi iğrenç bulduğunu alıntılar göstermektedir. Ayrıca Tanrı, böyle bir şeyi yapmayı İsraillilere ne buyurduğunu ne de aklından geçirdiğini söylemektedir. Cehennemin işkence çekilen ateşli bir yer olduğu düşünüldüğünde akla şu gibi sorular gelebilecektir: Tanrı sevgi ve merhamet dolu olduğuna göre, insanlara böyle bir işkenceyi uygun görebilir mi? Örneğin bir babanın oğlu ıslah olmaz derecede kötü ise bu baba çocuğunu sobaya atarak mı cezalandırır? Aslında insanlar hayvanlara bile böyle cezaları uygun görmezler.
Tanrı, önceden hazırlık yaparak, Âdem'le Havva'yı Aden Bahçesi'ne yerleştirdi. Kutsal Metin, Tanrı için şu sözleri söyler: “Böyle iğrenç şeyler yaparak Yahuda'yı günaha sürüklemelerini ne buyurdum, ne aklımdan geçirdim.” Ama aşağıdaki ayetler birilerinin aklından geçtiğini göstermektedir. Mezmurlar 106: 36-39:
- Putlarına taptılar, Bu da onlara tuzak oldu Oğullarını, kızlarını cinlere kurban ettiler Kenan putlarına kurban olsun diye Oğullarının, kızlarının kanını, Suçsuzların kanını döktüler; Ülke onların kanıyla kirlendi. Böylece yaptıklarıyla kirli sayıldılar, Vefasız duruma düştüler töreleriyle. RAB'bin öfkesi parladı halkına karşı, Tiksindi kendi halkından. (1)
Buradaki sözler İsrail Krallığı'ndaki bu insanların putlara taptıklarını ve bunun onlara tuzak olduğunu, sonuçta da çocuklarını cinlere kurban ettiklerini gösterir. Bu insanlar çocuklarını Baal için, Molek için ateşte kurban ettiler, ama aslında onlar çocuklarını cinlere kurban etmişlerdi. Çünkü bu törelerin-öğretilerin sahibi ve bu işkencenin yapılmasından sadistçe zevk duyanlar Kutsal Metin'e göre aslında cinlerdi.
Kutsal Metin'de, Ge-Hinnom sözcüğü gökle veya başka bir yerle ilgili olarak kullanılan bir sözcük olmamıştır; Ge-Hinnom sözcüğü Dünya'daki bir yerin adıdır ve günümüzde artık çöp dökülen bir yer olmaktan da çıkmıştır.
- Not: Eski İsrail Krallığı'nda İsrailliler ve İsrailli olmayan karışık bir halk yaşıyordu. Bunların bir kısmı, İsrailliler Mısır'dan çıktıklarında onlarla birlikte eski Mısır'dan çıkan çok karışık halktı.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cehennem sozcugu Ibranicedeki Ge Hinnom sozcugunden gelir Ge sozcugunun anlami Vadi dir Hinnom sozcugu ise isimdir Buna gore Ge Hinnom sozcugunun karsiligi Ge Ben Hinnom un kisaltilmis seklidir Hinnom Vadisi nin bulundugu yer cografi olarak Kudus un guney ve guney batisidir Gehennem Hinnom Vadisi 2007 Hinnom Vadisi eski devirlerde Israil Kralligi nda yasayan insanlarin cocuklarini Molek adi verilen bir puta kurban olarak sunduklari bir yerdi Israil Kralligi nda bazi insanlar kendi cocuklarini canli olarak bu putun ortasindaki atese atiyorlardi Israil Kralligi ndaki bu tur kisiler kendilerine verilen Tanri nin emirlerinin aksine davranarak diger uluslarin yaptiklari bu putperest tapinma bicimini benimseyip uygulamislardi 2 Krallar 21 1 6 da sunlar yazilidir Manasse on iki yasinda kral oldu ve Yerusalim de elli bes yil krallik yapti Annesinin adi Hevsivah ti RAB bin Israil halkinin onunden kovmus oldugu uluslarin igrenc torelerine uyarak RAB bin gozunde kotu olani yapti Babasi Hizkiya nin yok ettigi puta tapilan yerleri yeniden yaptirdi Israil Krali Ahav gibi Baal icin sunaklar kurdu Asera putu yapti Gok cisimlerine taparak onlara kulluk etti RAB bin Yerusalim de bulunacagim dedigi RAB bin Tapinagi nda sunaklar kurdu Tapinagin iki avlusunda gok cisimlerine tapmak icin sunaklar yaptirdi Oglunu ateste kurban etti falcilik ve buyuculuk yapti Medyumlara ruh cagiranlara danisti RAB bin gozunde cok kotuluk yaparak O nu cok ofkelendirdi l O devirlerde cocuklarini canli olarak ateste kurban etmek sahte tapinmanin diger uygulamalarinin sadece bir kismiydi Tanri nin gozunde Israil Kralligi nda insanlarin cocuklarini atese atarak Baal ve Molek gibi put tanrilara kurban olarak sunmalari igrenc bir seydi Bu uygulamayi yapan baska bir kral ise Ahaz di 2 Tarihler 28 2 4 te sunlar yazilidir Israil krallarinin yollarini izledi Baallara tapmak icin dokme putlar bile yaptirdi Ben Hinnom Vadisi nde buhur yakti RAB in Israil halkinin onunden kovmus oldugu uluslarin igrenc torelerine uyarak ogullarini ateste kurban etti Puta tapilan yerlerde tepelerde bol yaprakli her agacin altinda kurban kesip buhur yakti l Yeremya 32 35 te de sunlar kayitlidir Ben Hinnom Vadisi nde ilah Molek e sunu olarak ogullarini kizlarini ateste kurban etmek icin Baal in tapinma yerlerini kurdular Boyle igrenc seyler yaparak Yahuda yi gunaha suruklemelerini ne buyurdum ne aklimdan gecirdim 1 Israil Kralligi ndaki bu insanlar o zamanki uluslarin torelerine uyarak ogullarini ve kizlarini ilah Molek e kurban olarak olarak sunuyorlardi Ayetlerin icinde gecen uluslarin igrenc torelerine uyarak RAB bin gozunde kotu olani yapti RAB bin gozunde cok kotuluk yaparak O nu cok ofkelendirdi ve Boyle igrenc seyler yaparak Yahuda yi gunaha suruklemelerini ne buyurdum ne aklimdan gecirdim ifadeleri Kitabi Mukaddes in bu konuda ne dedigini gostermektedir Israil krallarindan bir baskasi olan kral Yosiya ise digerlerinin aksine bu uygulamaya bir son verdi Bunu yaparak baskalarinin bu bolgeyi artik sahte tapinma amacli olarak kullanarak cocuklarini kurban olarak sunmalarina engel olmaya calisti 2 Krallar 23 10 da su bilgiler veriliyor Yosiya kimse oglunu ya da kizini ilah Molek icin ateste kurban etmesin diye Ben Hinnom Vadisi ndeki Tofet i kirletti 1 Daha sonra bu yer sehrin coplugu olarak kullanilmaya baslandi ve burasi zamanla agir suc islemis kisilerin cesetlerinin hayvan olusunun ve ayrica her cesit copun atildigi bir yer durumuna geldi Ve insanlar bu coplerin yigilmasini onlemek icin bunlari yaktilar ve kukurt atarak atesin devamini sagladilar Tipki gunumuzde de coplerin yakildigi gibi Burasi artik insanlarin canli olarak putlara kurban olarak yakildigi bir yer olmaktan cikip sadece bir mezara gomulmeye deger bulunmayan kisilerin cesetlerinin atildigi bir yer olarak kullanildi Isa nin Ge Hinnom sozcugunu kullandigi donemde de Hinnom Vadisi ayni bu amacla kullanilan bir yerdi Ancak gene de Kutsal Metin de Hinnom Vadisi ya da orijinal sekliyle Ge Hinnom bir ceza yeri olarak gosterilmektedir Oyleyse bu yukarida sozu edilen bilgilerle ve Tanri nin kisiligiyle ne derecede uyumludur buna bakmak gerekir Birisinin ceza olarak Hinnom Vadisi ne atilacagina iliskin bazi orneklere bakalim Bazi ayetler soyledir Markos 9 43 47 Eger elin seni gunaha sokuyorsa onu kes at colak olarak hayata erismen iki elli olarak Hinnom Vadisine sonmez atese gitmenden iyidir Eger ayagin seni gunaha sokuyorsa onu kes at topal olarak hayata erismen iki ayaginla Hinnom Vadisine atilmandan iyidir Eger gozun seni gunaha sokuyorsa onu cikarip at tek gozlu olarak Tanri nin kralligina erismen iki gozunle Hinnom Vadisine atilmandan iyidir Orada onlarin kurdu olmez ve atesi sonmez 2 Isa burada Hinnom Vadisi nin atesli bir ceza yeri oldugunu soylemektedir Ayrica birisinin surcup Hinnom Vadisi ne gitmemek icin elini ayagini ya da gozunu cikarmasini ogutlemektedir Ancak Isa nin genel olarak sozlerinin onemli bir kisminin mecazi anlamlar icerdigi gorulur Isa nin bu sozleri de kisinin eliyle ayagiyla ya da gozuyle yapabilecegi kotu isleri birakmasi gerektigini mecazi bir dille anlatmaktadir Isa kendi yasadigi donemdeki din adamlari icin Hinnom Vadisi yle ilgili bir yargiyi iceren sozlerinden bazi kisimlar soyledir Matta 23 13 15 33 Vay halinize yazicilar ve Ferisiler ikiyuzluler Cunku goklerin kralliginin kapisini insanlara kapatiyorsunuz ne kendiniz iceri giriyorsunuz ne de girmeye calisanlari birakiyorsunuz Vay halinize yazicilar ve Ferisiler ikiyuzluler Cunku siz birine inancinizi benimsetmek icin denizler karalar asarsiniz O kisi sizden biri oldugunda ise onu Hinnom Vadisine atilacak hale getirirsiniz hem de kendinizden iki kat beter ederek 2 Ey yilanlar ey engerekler soyu Hinnom Vadisi cezasindan nasil kacacaksiniz 2 Isa nin su sozleri Hinnom Vadisi yle ilgili bir anlayis kazanmaya yardim eder Matta 10 28 Sizi oldurmeye gucu yeten fakat hayattan yoksun birakmaya gucu olmayanlardan korkmayin asil sizi Hinnom Vadisinde tamamen yok edebilecek olandan korkun 2 Ayni konuda Isa nin diger sozleri soyledir Luka 12 4 5 Ayrica dostlarim size sunu soyleyeyim bedeni oldurebilen fakat bundan otesini yapamayanlardan korkmayin Kimden korkmaniz gerektigini ben size soyleyeyim Oldurdukten sonra Hinnom Vadisine atma yetkisi olandan korkun Evet size derim ki O ndan korkun 2 Acaba Isa butun bu ifadeleriyle Hinnom Vadisi nden soz ederken Hinnom Vadisi ni kotu insanlarin ceza olarak ateste iskence edildigi bir yer olarak mi gostermek istemektedir Hayir Isa Sizi oldurmeye gucu yeten fakat hayattan yoksun birakmaya gucu olmayanlardan korkmayin asil sizi Hinnom Vadisinde tamamen yok edebilecek olandan korkun diyerek Hinnom Vadisi nin bir daha dirilmenin mumkun olmadigi bir yer oldugunu gostermektedir Diger bir deyisle Tanri bir kisiyi Hinnom Vadisinde tamamen yok edebilecek tir Demek ki Hinnom Vadisi tamamen yok edilmeyle ilgili olarak kullanilmaktadir Aksi takdirde Hinnom Vadisi nde birisi yasayip aci cekiyorsa bu onun tamamen yok edilmedigi demek olur Asagidaki ayetler Hinnom Vadisi ne gidecek seyleri ve kisileri gosterir Vahiy bolumunde soyut kavramlar olan ve bir durumu gosteren olum ve oluler diyari ile adi yasam kitabina yazilmamis somut varliklar olan insanlarin ayni yere atilacaklari gosteriliyor Soyut ve somut kavramlarin buradaki ortak ozelligi ikisinin de yok edilecek olmalaridir Vahiy 20 13 15 sunlar yazilidir Deniz kendisinde bulunan oluleri geri verdi Olum ve oluler diyari da kendilerinde bulunan oluleri geri verdiler Olum ve oluler diyari ates golune atildi Bu ates golu ikinci olumdur Ayrica adi hayat kitabinda yazili bulunmayan kim varsa ates golune atildi 2 Ayet Iste bu ates golu ikinci olumdur diyerek bunu acik bir sekilde gostermektedir Ikinci olum varliktan silinmeyi ifade etmektedir Ikinci olum budur ifadesi Vahiy 21 8 de de gecer Bu hayat kitabina yazilmamis olanlar bir daha dirilmeyecekleri icin ikinci olume gitmis olacaklardir Ayrica gelecekte cennette olum olmayacagi icin olum de varliktan silinecektir Ve gene bir dirilme olacagindan oluler diyari diye bir yer de kalmayacaktir Cunku bosalmis olacaktir Kutsal Metin atesi yiyip bitiren tuketen olarak gostererek bir seyin yok edilmesinde atesi simgesel olarak kullanir Matta 25 41 ve 46 bunu daha acik bir dille gosterir Siz ey lanetliler benden uzak durun Iblis ve melekleri icin hazirlanmis sonsuz atese gidin 2 Bunun uzerine kral onlara soyle diyecek Bunlar sonsuz olume fakat dogru kisiler sonsuz yasama gidecekler 2 Kutsal Metin Hinnom Vadisi ni atesli bir iskence yeri olarak gostermemektedir Tanri nin boyle bir seyi igrenc buldugunu alintilar gostermektedir Ayrica Tanri boyle bir seyi yapmayi Israillilere ne buyurdugunu ne de aklindan gecirdigini soylemektedir Cehennemin iskence cekilen atesli bir yer oldugu dusunuldugunde akla su gibi sorular gelebilecektir Tanri sevgi ve merhamet dolu olduguna gore insanlara boyle bir iskenceyi uygun gorebilir mi Ornegin bir babanin oglu islah olmaz derecede kotu ise bu baba cocugunu sobaya atarak mi cezalandirir Aslinda insanlar hayvanlara bile boyle cezalari uygun gormezler Tanri onceden hazirlik yaparak Adem le Havva yi Aden Bahcesi ne yerlestirdi Kutsal Metin Tanri icin su sozleri soyler Boyle igrenc seyler yaparak Yahuda yi gunaha suruklemelerini ne buyurdum ne aklimdan gecirdim Ama asagidaki ayetler birilerinin aklindan gectigini gostermektedir Mezmurlar 106 36 39 Putlarina taptilar Bu da onlara tuzak oldu Ogullarini kizlarini cinlere kurban ettiler Kenan putlarina kurban olsun diye Ogullarinin kizlarinin kanini Sucsuzlarin kanini doktuler Ulke onlarin kaniyla kirlendi Boylece yaptiklariyla kirli sayildilar Vefasiz duruma dustuler toreleriyle RAB bin ofkesi parladi halkina karsi Tiksindi kendi halkindan 1 Buradaki sozler Israil Kralligi ndaki bu insanlarin putlara taptiklarini ve bunun onlara tuzak oldugunu sonucta da cocuklarini cinlere kurban ettiklerini gosterir Bu insanlar cocuklarini Baal icin Molek icin ateste kurban ettiler ama aslinda onlar cocuklarini cinlere kurban etmislerdi Cunku bu torelerin ogretilerin sahibi ve bu iskencenin yapilmasindan sadistce zevk duyanlar Kutsal Metin e gore aslinda cinlerdi Kutsal Metin de Ge Hinnom sozcugu gokle veya baska bir yerle ilgili olarak kullanilan bir sozcuk olmamistir Ge Hinnom sozcugu Dunya daki bir yerin adidir ve gunumuzde artik cop dokulen bir yer olmaktan da cikmistir Not Eski Israil Kralligi nda Israilliler ve Israilli olmayan karisik bir halk yasiyordu Bunlarin bir kismi Israilliler Misir dan ciktiklarinda onlarla birlikte eski Misir dan cikan cok karisik halkti Ayrica bakinizCehennem