Hızır Reis, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1911 yılında Fransa'dan sipariş edilen ve 1914'te hizmete giren gambot.
Hızır Reis'in kardeş gemisi İsa Reis gambotu Temmuz 1914'te Southampton'da demirliyken | |
Tarihçe | |
---|---|
Osmanlı İmparatorluğu | |
Adı | Hızır Reis |
Adının geldiği yer/kişi | Hızır Reis |
Sipariş | Nisan 1911 |
İnşa eden | SA Des Forges & Chantiers de la Mediterranée, Granville |
Kızağa konuluşu | 1911 |
Denize indirilişi | 10 Nisan 1912 |
Satın alınışı | 13 Haziran 1914, İstanbul |
Görevlendirme | Haziran 1914 |
Akıbet | 14 Mayıs 1919'da Yunanlar tarafından İzmir'de ele geçirildi |
Tarihçe | |
Türkiye | |
Adı | Hızır Reis |
Görevlendirme | 1922'de Yunanlardan geri alındı |
Hizmet dışı | 1952 |
Akıbet | 1958'de satıldı ve sivil kargo gemisine dönüştürüldü |
Genel karakteristik | |
Sınıf ve tipi | |
Deplasman | 413 t |
Uzunluk | 47,0 m LoA |
Genişlik | 7,9 m |
Su çekimi | 1,3 m |
İtme gücü | 2 adet dikey üçlü genleşmeli buhar motoru 3 Scotch SAFC Granville kazan 850 indike beygir gücü |
Hız | 14 deniz mili (denemeler), 11 deniz mili (1915), 12 deniz mili (1932) |
Kişi kapasitesi | 12 subay, 48 denizci |
Silah donanımı | 1914:
1926:
1946:
|
10 Ocak 1915'te Rumeli Kavağı yakınında bir Türk mayınına çarparak hasar gördü. 1916'da hizmete döndü. 14 Mayıs 1919'da İzmir'in İşgali sırasında Yunanlar tarafından ele geçirildi. 1922'de Türkiye'ye geri verildi. 1932'de mayın tarayıcı, 1948'de İzmir'de sabit kılavuz gemi yapıldı. 1952'de hizmet dışı bırakıldı. 1958'de satıldı ve sivil kargo gemisine dönüştürüldü. 1959'da Turgut Reis, 1960'ta Emin, 1983'te Murat Ayanoğlu ve ardından Kaptan Cavit, Ekim 1995'te ise Miktat Kalkavan adını aldı. 2018'de halen nakliye gemisi olarak kullanılmaktaydı.
Tasarım
SA Des Forges & Chantiers de la Mediterranée tarafından Granville'de inşa edilen Hızır Reis 47,0 metre boyunda, 7,9 metre genişliğinde ve 1,3 metre su çekimindeydi. Gövdesi çelikten yapılmıştı. Geminin deplasmanı 413 tondu. Mürettebatı 12 subay ve 48 bahriyeliden oluşuyordu.
Gemi gücünü üç Scotch SAFC Granville kazanın beslediği iki adet dikey üçlü genleşmeli buhar motorundan alıyordu. Motorlar 850 indike beygir gücüne sahipti ve gemiyi deniz denemelerinde saatte 14 deniz mili, 1915'te 11 deniz mili, 1932'de ise 12 deniz mili hıza ulaştırabiliyordu.
Gemi inşa edildiği haliyle 3 adet 76 mm Cruesot seri ateşli top ve 100 mermi, 2 adet 47 mm Cruesot seri ateşli top ve 1.200 mermi, 2 adet 7,6 mm Hotchkiss makineli tüfek ve 31.700 mermi taşıyordu. 76 mm'lik topların ikisi öndeki sponsonlarda, biri ise kıçta monteliydi. 1926'daki modernizasyonu sonrasında silahlar iki adet 76 mm Cruesot seri ateşli top ve iki adet 47 mm Cruesot seri ateşli top olarak değiştirildi. 1946'da silahları söküldü.
Hizmet geçmişi
Nisan 1911'de Fransız SA Des Forges & Chantiers de la Mediterranée firmasından sipariş edilen Hızır Reis aynı yıl kızağa konuldu. 10 Nisan 1912'de denize indirilen gemi, donatımının tamamlanması ve deniz denemelerinin ardından 13 Nisan 1914'te İstanbul'a gelerek gambot göreviyle Osmanlı donanmasında hizmete girdi.
10 Ocak 1915'te gemi, bir devriye görevinden dönerken İstanbul Boğazı'nı koruyan üçüncü mayın hattı yakınlarında bir mayına çarptı. Baş kısmında ciddi hasar alan gemi İstinye'ye çekilerek kızağa alındı. Tamiratında zorluklarla karşılaşılan gemi, yılın ortalarına dek onarımda kaldı. Bu olayın ardından filo komutanlığı mayınların yeniden dökülmesi ve geçiş kanallarının temizlenmesi emrini verdi.
Mondros Mütarekesi'nin ardından tüm Osmanlı filosu İtilaf Devletleri kontrolünde enterne edildi. 26 Şubat 1919'da Osmanlı makamlarının isteği ve Birleşik Krallık komutanı Somerset Arthur Gough-Calthorpe'un onayıyla bazı Osmanlı gemileri, Anadolu'ya silah kaçırılmasını önlemek için devriye görevlerine atandı. Bu amaçla Hızır Reis İzmir'de, Aydın Reis ve Karadeniz'de, Akhisar ve Draç Marmara Denizi'nde devriye yapmak üzere görevlendirildi.
14 Mayıs 1919'da Yunan kuvvetleri İzmir'i işgal ettiklerinde Hızır Reis, Nusret, motor gambot No 14 ve nakliye gemisi Tirimüjgan İzmir limanındaydı. Nusret ve Tirimüjgan birkaç hafta sonra serbest bırakılırken, Hızır Reis ve No 14'e 6 Temmuz'da Yunanlar tarafından el konuldu.
Türk Kurtuluş Savaşı'nda Ankara hükûmetinin zaferinin ardından gemi 1922'de Türkiye'ye geri döndü. 1923'te modernize edildi, bir süre topçu eğitim gemisi olarak kullanıldı.Gökçeada ve Bozcaada'ya giden jandarma birliklerine destek görevi yapan Hızır Reis ve İsa Reis gambotları, Türkiye Cumhuriyeti donanmasının Marmara Denizi dışına çıkan ilk gemileri oldular. Daha sonra İsa Reis ve Kemal Reis gambotları beraber kıyı karakol ve kontrol hizmeti yapmak üzere Seyr-i Sefain İdaresi'ne devredildi, daha sonra geri alınarak 1932'de mayın taratıcı yapıldı; yapılan mayın arama–tarama tadilatı ile 30 Eylül 1935'te Mayın Arama–Tarama Filotillası Komodorluğu'na verildi. 1948'de İzmir'de sabit kılavuz gemisi yapıldı. 1952'de donanma hizmetinden çıkartıldı. 1958'de satıldı ve sivil kargo gemisine dönüştürüldü. 1959'da Turgut Reis, 1960'ta Emin, 1983'te Murat Ayanoğlu ve ardından Kaptan Cavit, Ekim 1995'te ise Miktat Kalkavan adını aldı. 2018'de halen nakliye gemisi olarak kullanılmaktaydı.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 166.
- ^ a b Gardiner, s. 393.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 28.
- ^ a b Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 57.
- ^ Dodson, Aidan; Cant, Serena (2020). Spoils of War: The Fate of Enemy Fleets after the Two World Wars. Barnsley: Seaforth Publishing. s. 151. ISBN .
- ^ Tunaboylu, İskender (2008). Deniz Kuvvetleri'nde Sistem Değişikliği (Doktora Tezi). İzmir: T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü. s. 13.
- ^ Tunaboylu, İskender (2008). Deniz Kuvvetleri'nde Sistem Değişikliği (Doktora Tezi). İzmir: T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü. s. 17,.
- ^ . Maritime Connector. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2021.
- Genel
Dış bağlantılar
- Maritime Connector'da Miktat Kalkavan 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hizir Reis Osmanli Imparatorlugu tarafindan 1911 yilinda Fransa dan siparis edilen ve 1914 te hizmete giren gambot Hizir Reis in kardes gemisi Isa Reis gambotu Temmuz 1914 te Southampton da demirliykenTarihceOsmanli ImparatorluguAdiHizir ReisAdinin geldigi yer kisiHizir ReisSiparisNisan 1911Insa edenSA Des Forges amp Chantiers de la Mediterranee GranvilleKizaga konulusu1911Denize indirilisi10 Nisan 1912Satin alinisi13 Haziran 1914 IstanbulGorevlendirmeHaziran 1914Akibet14 Mayis 1919 da Yunanlar tarafindan Izmir de ele gecirildiTarihceTurkiyeAdiHizir ReisGorevlendirme1922 de Yunanlardan geri alindiHizmet disi1952Akibet1958 de satildi ve sivil kargo gemisine donusturulduGenel karakteristikSinif ve tipiDeplasman413 tUzunluk47 0 m LoAGenislik7 9 mSu cekimi1 3 mItme gucu2 adet dikey uclu genlesmeli buhar motoru 3 Scotch SAFC Granville kazan 850 indike beygir gucuHiz14 deniz mili denemeler 11 deniz mili 1915 12 deniz mili 1932 Kisi kapasitesi12 subay 48 denizciSilah donanimi1914 3 x 76 mm seri atesli Cruesot top 100 mermi 2 x 47 mm seri atesli Cruesot top 1200 mermi 2 x 7 6 mm Hotchkiss makineli tufek 31 700 mermi 1926 2 x 76 mm seri atesli Cruesot top 2 x 47 mm seri atesli Cruesot top 1946 Silahsizlandirildi 10 Ocak 1915 te Rumeli Kavagi yakininda bir Turk mayinina carparak hasar gordu 1916 da hizmete dondu 14 Mayis 1919 da Izmir in Isgali sirasinda Yunanlar tarafindan ele gecirildi 1922 de Turkiye ye geri verildi 1932 de mayin tarayici 1948 de Izmir de sabit kilavuz gemi yapildi 1952 de hizmet disi birakildi 1958 de satildi ve sivil kargo gemisine donusturuldu 1959 da Turgut Reis 1960 ta Emin 1983 te Murat Ayanoglu ve ardindan Kaptan Cavit Ekim 1995 te ise Miktat Kalkavan adini aldi 2018 de halen nakliye gemisi olarak kullanilmaktaydi TasarimSA Des Forges amp Chantiers de la Mediterranee tarafindan Granville de insa edilen Hizir Reis 47 0 metre boyunda 7 9 metre genisliginde ve 1 3 metre su cekimindeydi Govdesi celikten yapilmisti Geminin deplasmani 413 tondu Murettebati 12 subay ve 48 bahriyeliden olusuyordu Gemi gucunu uc Scotch SAFC Granville kazanin besledigi iki adet dikey uclu genlesmeli buhar motorundan aliyordu Motorlar 850 indike beygir gucune sahipti ve gemiyi deniz denemelerinde saatte 14 deniz mili 1915 te 11 deniz mili 1932 de ise 12 deniz mili hiza ulastirabiliyordu Gemi insa edildigi haliyle 3 adet 76 mm Cruesot seri atesli top ve 100 mermi 2 adet 47 mm Cruesot seri atesli top ve 1 200 mermi 2 adet 7 6 mm Hotchkiss makineli tufek ve 31 700 mermi tasiyordu 76 mm lik toplarin ikisi ondeki sponsonlarda biri ise kicta monteliydi 1926 daki modernizasyonu sonrasinda silahlar iki adet 76 mm Cruesot seri atesli top ve iki adet 47 mm Cruesot seri atesli top olarak degistirildi 1946 da silahlari sokuldu Hizmet gecmisiNisan 1911 de Fransiz SA Des Forges amp Chantiers de la Mediterranee firmasindan siparis edilen Hizir Reis ayni yil kizaga konuldu 10 Nisan 1912 de denize indirilen gemi donatiminin tamamlanmasi ve deniz denemelerinin ardindan 13 Nisan 1914 te Istanbul a gelerek gambot goreviyle Osmanli donanmasinda hizmete girdi 10 Ocak 1915 te gemi bir devriye gorevinden donerken Istanbul Bogazi ni koruyan ucuncu mayin hatti yakinlarinda bir mayina carpti Bas kisminda ciddi hasar alan gemi Istinye ye cekilerek kizaga alindi Tamiratinda zorluklarla karsilasilan gemi yilin ortalarina dek onarimda kaldi Bu olayin ardindan filo komutanligi mayinlarin yeniden dokulmesi ve gecis kanallarinin temizlenmesi emrini verdi Mondros Mutarekesi nin ardindan tum Osmanli filosu Itilaf Devletleri kontrolunde enterne edildi 26 Subat 1919 da Osmanli makamlarinin istegi ve Birlesik Krallik komutani Somerset Arthur Gough Calthorpe un onayiyla bazi Osmanli gemileri Anadolu ya silah kacirilmasini onlemek icin devriye gorevlerine atandi Bu amacla Hizir Reis Izmir de Aydin Reis ve Karadeniz de Akhisar ve Drac Marmara Denizi nde devriye yapmak uzere gorevlendirildi 14 Mayis 1919 da Yunan kuvvetleri Izmir i isgal ettiklerinde Hizir Reis Nusret motor gambot No 14 ve nakliye gemisi Tirimujgan Izmir limanindaydi Nusret ve Tirimujgan birkac hafta sonra serbest birakilirken Hizir Reis ve No 14 e 6 Temmuz da Yunanlar tarafindan el konuldu Turk Kurtulus Savasi nda Ankara hukumetinin zaferinin ardindan gemi 1922 de Turkiye ye geri dondu 1923 te modernize edildi bir sure topcu egitim gemisi olarak kullanildi Gokceada ve Bozcaada ya giden jandarma birliklerine destek gorevi yapan Hizir Reis ve Isa Reis gambotlari Turkiye Cumhuriyeti donanmasinin Marmara Denizi disina cikan ilk gemileri oldular Daha sonra Isa Reis ve Kemal Reis gambotlari beraber kiyi karakol ve kontrol hizmeti yapmak uzere Seyr i Sefain Idaresi ne devredildi daha sonra geri alinarak 1932 de mayin taratici yapildi yapilan mayin arama tarama tadilati ile 30 Eylul 1935 te Mayin Arama Tarama Filotillasi Komodorlugu na verildi 1948 de Izmir de sabit kilavuz gemisi yapildi 1952 de donanma hizmetinden cikartildi 1958 de satildi ve sivil kargo gemisine donusturuldu 1959 da Turgut Reis 1960 ta Emin 1983 te Murat Ayanoglu ve ardindan Kaptan Cavit Ekim 1995 te ise Miktat Kalkavan adini aldi 2018 de halen nakliye gemisi olarak kullanilmaktaydi KaynakcaOzel a b c d e f g Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 166 a b Gardiner s 393 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 28 a b Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 57 Dodson Aidan Cant Serena 2020 Spoils of War The Fate of Enemy Fleets after the Two World Wars Barnsley Seaforth Publishing s 151 ISBN 978 1 5267 4199 8 Tunaboylu Iskender 2008 Deniz Kuvvetleri nde Sistem Degisikligi Doktora Tezi Izmir T C Dokuz Eylul Universitesi Ataturk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitusu s 13 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Tunaboylu Iskender 2008 Deniz Kuvvetleri nde Sistem Degisikligi Doktora Tezi Izmir T C Dokuz Eylul Universitesi Ataturk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitusu s 17 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Maritime Connector 11 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2021 GenelGardiner Robert 1985 Conway s All the World s Fighting Ships 1906 1921 Londra Conway Maritime Press ISBN 978 0 87021 907 8 22 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2021 Langensiepen Bernd Guleryuz Ahmet 1995 The Ottoman Steam Navy 1828 1923 Londra Conway Maritime Press ISBN 0 85177 610 8 Dis baglantilarMaritime Connector da Miktat Kalkavan 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde