Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Draç, Osmanlı donanmasına ait 1907'de hizmete giren bir torpido botudur. Balkan Savaşları ile I. Dünya Savaşı'nda görev yapmıştır.
 İstanbul Boğazı'ndayken Draç (1910) | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 Osmanlı İmparatorluğu | |
| Adı | Draç |
| Adının geldiği yer/kişi | Dıraç |
| Sipariş | 1901 |
| İnşa eden | , . Yarda numarası 138 |
| Kızağa konuluşu | Nisan 1904 |
| Denize indirilişi | 1904 |
| Satın alınışı | 29 Kasım 1906, Cenova ve 6 Ocak 1907, İstanbul |
| Görevlendirme | 8 Ocak 1907 |
| Hizmetten çıkışı | Ekim 1918 |
| Tarihçe | |
 Türkiye | |
| Adı | Draç |
| Hizmet | Nisan 1919-1920, 1924-1924 |
| Hizmet dışı | 1924 |
| Yeniden hizmete girişi | 1926'da teknesi Gölcük'te mavna olarak kullanıldı |
| Akıbet | 1936'da söküldü |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi | |
| Deplasman | 165 t |
| Uzunluk | 51,2 m LoA |
| Genişlik | 5,7 m |
| Su çekimi | 1,4 m |
| İtme gücü | 2 adet 3 silindirli üçlü genleşmeli buhar motoru 2 su borulu Ansaldo kazan 2,700 indike beygir gücü |
| Hız | 26 deniz mili (denemeler) |
| Menzil | 60 ton kömür |
| Kişi kapasitesi | 4 subay, 26 denizci 1915: 39 Türk, 4 Alman |
| Silah donanımı | 1906:
1915:
1919:
|
1901'de sipariş edilen torpido botunun yapımına tarafından Nisan 1904'te Cenova'da başlandı. 1904 yılında denize indirildi ve 1905'te deniz denemeleri yapıldı. 29 Kasım 1906'daki teslimatının ardından 8 Ocak 1907'de Osmanlı donanmasına katıldı. I. Dünya Savaşı esnasında mayın tarama, mayın dökme, devriye gibi çeşitli görevlerde bulundu. 27 Haziran 1915'te Şarköy'de karaya oturdu. Ekim 1918'de hizmetten çıkartıldı. Nisan 1919'da kaçakçılığa karşı bir süreliğine yeniden göreve alındı. 1920'de yeniden hizmetten çıkartıldı. 1924'te bir süreliğine yeniden hizmete alındı. 1926'da teknesi, Gölcük'te bir iş mavnası olarak kullanılmaya başlandı. 1936'da söküldü.
Tasarım
tarafından 'de 138 yarda numarasıyla inşa edilen Draç 51,0 metre tam boyunda, 5,7 metre genişliğinde ve 1,4 metre su çekimindeydi. Gövdesi çelikten yapılmıştı. Geminin deplasmanı 165 tondu. İnşa edildiği haliyle 4 subay ve 26 bahriyeliden oluşan mürettebatı, I. Dünya Savaşı esnasında 1915 itibarıyla 39 Türk ve 4 Almandan oluşuyordu.
Gemi gücünü Ansaldo yapımı iki su borulu kazanın buharla beslediği iki adet 3 silindirli üçlü genleşmeli buhar motorundan alıyordu. Motorlar 2.700 indike beygir gücüne sahipti ve gemiyi deniz denemelerinde saatte 26 deniz mili hıza ulaştırabilmişti. Gemi toplam 60 ton kömür taşıyabiliyordu.
Gemi inşa edildiği haliyle 2 adet 37 mm Hotchkiss seri ateşli top ve 250 mermi, 2 adet 450 mm Schwartzkopf torpido tüpü ve 4 torpido taşıyordu. 1915'te Draç ve Kütahya'ya birer adet 57 mm Krupp seri ateşli top ve 100 mermi eklendi. 1919'da ise Draç'ın diğer silahları söküldü, geriye sadece 37 mm'lik toplar bırakıldı.
Hizmet geçmişi
8 Ocak 1907'de Osmanlı donanmasına katılan Draç, Mayıs 1909'da İstanbul'daki Birleşik Krallık donanma görevinin komutanı Amiral 'ın reform programının bir parçası olan eğitimlerde yer aldı. Bu eğitimde amiral gemisi Mesudiye, Asar-ı Tevfik ve Mecidiye Büyükada ile Maltepe arasında konumlanmış, Peyk-i Şevket, Berk-i Satvet, Samsun ve Yarhisar ise Prens Adaları arasındaki geçişleri korumaktaydı. Draç, Musul, Kütahya, Alpagot, , ve torpido botları Sivriada'dan yola çıkarak filoya katıldı ve daha büyük gemilere karşı torpido saldırısı eğitimi yaptı. Birleşik Krallık temsilcileri, tatbikatı Tirimüjgan'dan gözlemledi. Tatbikat her ne kadar gerçekçi görünmese de Osmanlı donanmasının yirmi yıldan beri yaptığı ilk donanma tatbikatıydı.
Balkan Savaşları'nda Marmara Denizi'nde görev aldı. Savaş sonunda Marmara Denizi'ndeki donanma aktivitesi sadece Draç ve Musul'un Tekirdağ ile Silivri arasında birlikte gerçekleştirdiği devriye görevleriyle sınırlanmıştı ve torpido botları herhangi bir çatışmaya girmedi.
I. Dünya Savaşı
Draç, 28 Temmuz 1914'te Çanakkale Boğazı için verilen kısmi seferberliğin ardından 1. Torpidobot Tümeni'yle birlikte Çanakkale Boğazı'na atandı. Burada Temmuz-Ağustos aylarında Musul, Kütahya ve Akhisar ile zaman zaman İmroz'a dek uzandıkları devriye görevleri yaptı.Musul ve Draç 1 Ağustos sabahı göreve başladı. 3 Ağustos'ta Musul ve Draç ile bunlara katılan Durak Reis gambotu keşif görevinde Yunan Yeoryos Averof kruvazörünü ve Spetsai zırhlısını gözlemledi. 10 Eylül'de keşif uçuşu yapan bir uçak yakıtı bittiği için mecburi iniş yaptı ve mürettebatı Draç tarafından alındı. 19 Eylül'de Draç ve Kütahya torpido botları ile İsa Reis ve Peleng-i Derya gambotları boğazın iki mil açığında, Boğaz boyunca seyrederek tabyalara hedef takip eğitimi yapma fırsatı sağladı.
25 Nisan 1915'te Avustralya bayrağı taşıyan bir AE-2 sınıfı denizaltı Çanakkale Boğazı'ndan içeri girdi ve Aydın Reis'e iki torpido attı. Draç denizaltıyı takip edince denizaltı kaçmaya başladı ve Anadolu Mecidiyesi ile Rumeli tarafında karaya oturup hasar aldı. Daha sonra Sultanhisar tarafından batırıldı. 13 Mayıs 1915'te Birleşik Krallık'ın Morto Koyu'nda demirli olan HMS Goliath zırhlısının batırılması görevinin ilk başta Draç sınıfındaki üç torpido bota verilmesi düşünüldü; ancak üç gemiyle dar alanda operasyon yapmanın zorluğu ve gemilerin birer torpido tüpünün aktif olması sebebiyle bu görev Muâvenet-i Milliye'ye verildi. 27 Mayıs 1915'te, saat 02.00'de Barbaros Hayreddin, Yarhisar ve Draç, Birleşik Krallık denizaltısı HMS E11'in periskopu önünden geçtiler. Ay ışığı ve açık hava sebebiyle denizaltı gemilere saldıramadı.
Temmuz ve Ağustos aylarında Ruslar tarafından İstanbul Boğazı'nın girişine birçok mayın dökülmüştü ve Ağustos sonunda bölgede 1.000'den fazla mayın yer almaktaydı. Rus mayın tarlalarının deniz ticaretini olumsuz etkilemesi üzerine Draç, , Kütahya ve Yunus ile gambot mayın temizleme görevine verildi; ancak bu görevde çok başarılı olamadı. 11 Temmuz 1915'te Rus denizaltısı tarafından dökülen 60 mayın Draç, Yunus ve Kütahya tarafından toplandı, daha sonra Çanakkale Boğazı'na döküldü. Eylül ayında yalnızca birkaç küçük gemi mayın tarlasını geçebildi.Draç, Ekim ayında Marmara'da devriye görevi yaptı.
Haziran 1918'de Draç, Bahriye Nezareti emrine girdi. 14 Temmuz 1918'de Yavuz'un İstinye'de kızağa alınmasının ardından donanma filosu yeniden organize edilirken Draç aktif hizmette kaldı.
Savaş sonrası
1918'in sonunda tüm Osmanlı savaş gemileri silahsızlandırıldı; ancak Draç da dahil olmak üzere torpido botların mayınlar ve torpidolar dışındaki silahları sökülmedi. 26 Şubat 1919'da Birleşik Krallık gücünün komutanı Koramiral Somerset Arthur Gough-Calthorpe Osmanlıların kaçakçılığa karşı devriye çıkartılması önerisini kabul etti. Osmanlılar İzmit'te Hızır Reis, Karadeniz'de Aydın Reis ve , Marmara Denizi'nde ise Draç, Akhisar ve Yunus torpido botlarını devriye görevine aldılar. Marmara Denizi'nde görev yapacak torpido botlar Heybeliada'yı üs almıştı. Kaçakçılığı önlemekle sınırlı olan görevleri Mudanya, Bandırma, Prens Adaları, Gelibolu ve Tekirdağ kıyılarında karakol göreviyle sınırlıydı. Tüm devriye unsurları müttefiklerin teftişi altındaydı. Bu gemilerden Draç, Akhisar ve Yunus; arızaları ve yakıt ihtiyaçları yüzünden 10 Eylül 1920'de görevden çekildi ve Haliç'e alındı.
29 Ekim 1923'te cumhuriyetin ilanının ardından Bahriye Nezareti, elde kalan tüm gemilerin bir listesini çıkartmıştı. Bu listede Draç, tamire uygun olmadığı için hizmet dışı olarak belirtildi. 1926'da geminin teknesi, Gölcük'te iş mavnası olarak kullanılmaya başlandı. 1936'da ise söküldü.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 156.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 14.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 25.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, ss. 29-30.
- ^ Büyüktuğrul 1976, ss. 47-48.
- ^ Büyüktuğrul 1976, s. 48.
- ^ Büyüktuğrul 1976, s. 95.
- ^ Büyüktuğrul 1976, s. 103.
- ^ Büyüktuğrul 1976, s. 104.
- ^ Karadoğan, Umut Cafer (2007). Türk Donanması ve Faaliyetleri (1914-1925) (Yüksek lisans). Gazi Üniversitesi. s. 104, 119.
- ^ Büyüktuğrul 1976, s. 224.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 37.
- ^ Yüksel, s. 235.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 51.
- ^ Büyüktuğrul 1976, s. 287.
- ^ Büyüktuğrul 1976, s. 389-390.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 54.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 57.
- ^ Akbaş, Rahmi (2011). Osmanlı'nın Son Döneminden Cumhuriyet'e Türk Donanması ve Refah Faciası (Yüksek lisans). Dumlupınar Üniversitesi. s. 20.
- ^ Yüksel, s. 250.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 59.
- Genel
- Büyüktuğrul, Afif (1974). Osmanlı Deniz Harp Tarihi (PDF). 4. Genelkurmay Başkanlığı Deniz Kuvvetleri Komutanlığı. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- Langensiepen, Bernd; Güleryüz, Ahmet (1995). The Ottoman Steam Navy 1828–1923 (İngilizce). Londra: Conway Maritime Press. ISBN .
- Yüksel, Mehmet (2015). Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Donanma Politikası (Doktora). İstanbul Üniversitesi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Drac Osmanli donanmasina ait 1907 de hizmete giren bir torpido botudur Balkan Savaslari ile I Dunya Savasi nda gorev yapmistir Istanbul Bogazi ndayken Drac 1910 TarihceOsmanli ImparatorluguAdiDracAdinin geldigi yer kisiDiracSiparis1901Insa edenAnsaldo Armstrong amp Cie Yarda numarasi 138Kizaga konulusuNisan 1904Denize indirilisi1904Satin alinisi29 Kasim 1906 Cenova ve 6 Ocak 1907 IstanbulGorevlendirme8 Ocak 1907Hizmetten cikisiEkim 1918TarihceTurkiyeAdiDracHizmetNisan 1919 1920 1924 1924Hizmet disi1924Yeniden hizmete girisi1926 da teknesi Golcuk te mavna olarak kullanildiAkibet1936 da sokulduGenel karakteristikSinif ve tipiDeplasman165 tUzunluk51 2 m LoAGenislik5 7 mSu cekimi1 4 mItme gucu2 adet 3 silindirli uclu genlesmeli buhar motoru 2 su borulu Ansaldo kazan 2 700 indike beygir gucuHiz26 deniz mili denemeler Menzil60 ton komurKisi kapasitesi4 subay 26 denizci 1915 39 Turk 4 AlmanSilah donanimi1906 2 x 37 mm seri atesli Hotchkiss 250 mermi 2 x 450 mm torpido tupu 4 torpido 1915 1 x 57 mm seri atesli Krupp 100 mermi 2 x 37 mm seri atesli Hotchkiss 250 mermi 2 x 450 mm torpido tupu 4 torpido 1919 2 x 37 mm seri atesli Hotchkiss 250 mermi 1901 de siparis edilen torpido botunun yapimina Ansaldo Armstrong amp Cie tarafindan Nisan 1904 te Cenova da baslandi 1904 yilinda denize indirildi ve 1905 te deniz denemeleri yapildi 29 Kasim 1906 daki teslimatinin ardindan 8 Ocak 1907 de Osmanli donanmasina katildi I Dunya Savasi esnasinda mayin tarama mayin dokme devriye gibi cesitli gorevlerde bulundu 27 Haziran 1915 te Sarkoy de karaya oturdu Ekim 1918 de hizmetten cikartildi Nisan 1919 da kacakciliga karsi bir sureligine yeniden goreve alindi 1920 de yeniden hizmetten cikartildi 1924 te bir sureligine yeniden hizmete alindi 1926 da teknesi Golcuk te bir is mavnasi olarak kullanilmaya baslandi 1936 da sokuldu TasarimAnsaldo Armstrong amp Cie tarafindan de 138 yarda numarasiyla insa edilen Drac 51 0 metre tam boyunda 5 7 metre genisliginde ve 1 4 metre su cekimindeydi Govdesi celikten yapilmisti Geminin deplasmani 165 tondu Insa edildigi haliyle 4 subay ve 26 bahriyeliden olusan murettebati I Dunya Savasi esnasinda 1915 itibariyla 39 Turk ve 4 Almandan olusuyordu Gemi gucunu Ansaldo yapimi iki su borulu kazanin buharla besledigi iki adet 3 silindirli uclu genlesmeli buhar motorundan aliyordu Motorlar 2 700 indike beygir gucune sahipti ve gemiyi deniz denemelerinde saatte 26 deniz mili hiza ulastirabilmisti Gemi toplam 60 ton komur tasiyabiliyordu Gemi insa edildigi haliyle 2 adet 37 mm Hotchkiss seri atesli top ve 250 mermi 2 adet 450 mm Schwartzkopf torpido tupu ve 4 torpido tasiyordu 1915 te Drac ve Kutahya ya birer adet 57 mm Krupp seri atesli top ve 100 mermi eklendi 1919 da ise Drac in diger silahlari sokuldu geriye sadece 37 mm lik toplar birakildi Hizmet gecmisi8 Ocak 1907 de Osmanli donanmasina katilan Drac Mayis 1909 da Istanbul daki Birlesik Krallik donanma gorevinin komutani Amiral in reform programinin bir parcasi olan egitimlerde yer aldi Bu egitimde amiral gemisi Mesudiye Asar i Tevfik ve Mecidiye Buyukada ile Maltepe arasinda konumlanmis Peyk i Sevket Berk i Satvet Samsun ve Yarhisar ise Prens Adalari arasindaki gecisleri korumaktaydi Drac Musul Kutahya Alpagot ve torpido botlari Sivriada dan yola cikarak filoya katildi ve daha buyuk gemilere karsi torpido saldirisi egitimi yapti Birlesik Krallik temsilcileri tatbikati Tirimujgan dan gozlemledi Tatbikat her ne kadar gercekci gorunmese de Osmanli donanmasinin yirmi yildan beri yaptigi ilk donanma tatbikatiydi Balkan Savaslari nda Marmara Denizi nde gorev aldi Savas sonunda Marmara Denizi ndeki donanma aktivitesi sadece Drac ve Musul un Tekirdag ile Silivri arasinda birlikte gerceklestirdigi devriye gorevleriyle sinirlanmisti ve torpido botlari herhangi bir catismaya girmedi I Dunya Savasi Drac 28 Temmuz 1914 te Canakkale Bogazi icin verilen kismi seferberligin ardindan 1 Torpidobot Tumeni yle birlikte Canakkale Bogazi na atandi Burada Temmuz Agustos aylarinda Musul Kutahya ve Akhisar ile zaman zaman Imroz a dek uzandiklari devriye gorevleri yapti Musul ve Drac 1 Agustos sabahi goreve basladi 3 Agustos ta Musul ve Drac ile bunlara katilan Durak Reis gambotu kesif gorevinde Yunan Yeoryos Averof kruvazorunu ve Spetsai zirhlisini gozlemledi 10 Eylul de kesif ucusu yapan bir ucak yakiti bittigi icin mecburi inis yapti ve murettebati Drac tarafindan alindi 19 Eylul de Drac ve Kutahya torpido botlari ile Isa Reis ve Peleng i Derya gambotlari bogazin iki mil aciginda Bogaz boyunca seyrederek tabyalara hedef takip egitimi yapma firsati sagladi 25 Nisan 1915 te Avustralya bayragi tasiyan bir AE 2 sinifi denizalti Canakkale Bogazi ndan iceri girdi ve Aydin Reis e iki torpido atti Drac denizaltiyi takip edince denizalti kacmaya basladi ve Anadolu Mecidiyesi ile Rumeli tarafinda karaya oturup hasar aldi Daha sonra Sultanhisar tarafindan batirildi 13 Mayis 1915 te Birlesik Krallik in Morto Koyu nda demirli olan HMS Goliath zirhlisinin batirilmasi gorevinin ilk basta Drac sinifindaki uc torpido bota verilmesi dusunuldu ancak uc gemiyle dar alanda operasyon yapmanin zorlugu ve gemilerin birer torpido tupunun aktif olmasi sebebiyle bu gorev Muavenet i Milliye ye verildi 27 Mayis 1915 te saat 02 00 de Barbaros Hayreddin Yarhisar ve Drac Birlesik Krallik denizaltisi HMS E11 in periskopu onunden gectiler Ay isigi ve acik hava sebebiyle denizalti gemilere saldiramadi Temmuz ve Agustos aylarinda Ruslar tarafindan Istanbul Bogazi nin girisine bircok mayin dokulmustu ve Agustos sonunda bolgede 1 000 den fazla mayin yer almaktaydi Rus mayin tarlalarinin deniz ticaretini olumsuz etkilemesi uzerine Drac Kutahya ve Yunus ile gambot mayin temizleme gorevine verildi ancak bu gorevde cok basarili olamadi 11 Temmuz 1915 te Rus denizaltisi tarafindan dokulen 60 mayin Drac Yunus ve Kutahya tarafindan toplandi daha sonra Canakkale Bogazi na dokuldu Eylul ayinda yalnizca birkac kucuk gemi mayin tarlasini gecebildi Drac Ekim ayinda Marmara da devriye gorevi yapti Haziran 1918 de Drac Bahriye Nezareti emrine girdi 14 Temmuz 1918 de Yavuz un Istinye de kizaga alinmasinin ardindan donanma filosu yeniden organize edilirken Drac aktif hizmette kaldi Savas sonrasi 1918 in sonunda tum Osmanli savas gemileri silahsizlandirildi ancak Drac da dahil olmak uzere torpido botlarin mayinlar ve torpidolar disindaki silahlari sokulmedi 26 Subat 1919 da Birlesik Krallik gucunun komutani Koramiral Somerset Arthur Gough Calthorpe Osmanlilarin kacakciliga karsi devriye cikartilmasi onerisini kabul etti Osmanlilar Izmit te Hizir Reis Karadeniz de Aydin Reis ve Marmara Denizi nde ise Drac Akhisar ve Yunus torpido botlarini devriye gorevine aldilar Marmara Denizi nde gorev yapacak torpido botlar Heybeliada yi us almisti Kacakciligi onlemekle sinirli olan gorevleri Mudanya Bandirma Prens Adalari Gelibolu ve Tekirdag kiyilarinda karakol goreviyle sinirliydi Tum devriye unsurlari muttefiklerin teftisi altindaydi Bu gemilerden Drac Akhisar ve Yunus arizalari ve yakit ihtiyaclari yuzunden 10 Eylul 1920 de gorevden cekildi ve Halic e alindi 29 Ekim 1923 te cumhuriyetin ilaninin ardindan Bahriye Nezareti elde kalan tum gemilerin bir listesini cikartmisti Bu listede Drac tamire uygun olmadigi icin hizmet disi olarak belirtildi 1926 da geminin teknesi Golcuk te is mavnasi olarak kullanilmaya baslandi 1936 da ise sokuldu KaynakcaOzel a b c d Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 156 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 14 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 25 Langensiepen amp Guleryuz 1995 ss 29 30 Buyuktugrul 1976 ss 47 48 Buyuktugrul 1976 s 48 Buyuktugrul 1976 s 95 Buyuktugrul 1976 s 103 Buyuktugrul 1976 s 104 Karadogan Umut Cafer 2007 Turk Donanmasi ve Faaliyetleri 1914 1925 Yuksek lisans Gazi Universitesi s 104 119 Buyuktugrul 1976 s 224 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 37 Yuksel s 235 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 51 Buyuktugrul 1976 s 287 Buyuktugrul 1976 s 389 390 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 54 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 57 Akbas Rahmi 2011 Osmanli nin Son Doneminden Cumhuriyet e Turk Donanmasi ve Refah Faciasi Yuksek lisans Dumlupinar Universitesi s 20 Yuksel s 250 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 59 GenelBuyuktugrul Afif 1974 Osmanli Deniz Harp Tarihi PDF 4 Genelkurmay Baskanligi Deniz Kuvvetleri Komutanligi 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Ekim 2020 Langensiepen Bernd Guleryuz Ahmet 1995 The Ottoman Steam Navy 1828 1923 Ingilizce Londra Conway Maritime Press ISBN 978 0 85177 610 1 Yuksel Mehmet 2015 Osmanli dan Cumhuriyet e Donanma Politikasi Doktora Istanbul Universitesi