I. Hişâm (Arapça: هشام بن عبد الرحمن, Hişâm b. Abdirrahmân) Endülüs Emevî Devleti'nin ikinci emiridir. 6 Ekim 788 - 16 Nisan 796 tarihleri arasında hüküm sürmüştür.
I. Hişâm | |||||
---|---|---|---|---|---|
I.Hişâm adına basılmış dirhem | |||||
2. Kurtuba Emîri | |||||
Hüküm süresi | 6 Ekim 788 – 16 Nisan 796 | ||||
Önce gelen | I. Abdurrahman | ||||
Sonra gelen | I. Hakem | ||||
Doğum | 26 Nisan 757 Kurtuba | ||||
Ölüm | 16 Nisan 796 (38 yaşında) Kurtuba | ||||
| |||||
Hanedan | Emevi Hanedanı | ||||
Babası | I. Abdurrahman | ||||
Dini | İslam |
Hişâm, 26 Nisan 757'de Kurtuba'da doğdu. Endülüs Emevi Devleti'nin kurucusu olan babası I. Abdurrahman'ın ilk oğludur.
Emirliği
Tahta çıkışı ve isyanlar
Babasının ölüm haberini alınca valilik yaptığı Mâride'den Kurtuba'ya ulaştı. 7 Ekim 788'de devlet adamlarının ve halkın biatını aldı ve tahta geçti. Fakat ağabeyi Tuleytula valisi Süleyman, yaşının büyüklüğü nedeniyle tahtta hak iddia ederek Hişâm'ın emirliğini kabul etmedi. Kısa süre sonra küçük kardeşi Abdullah da Süleyman'a katıldı. Hişâm önce sorunu barışla halletmeye çalışsa da başarılı olamadı. Kuvvet kullanarak ikisinin de isyanını bastırdı ve bir miktar parayla onları Endülüs’ten uzaklaşmaya ikna etti. İç çekişmeleri fırsat bilen Sarakusta’da Matrûh b. Süleyman ve Turtûşe’de Saîd b. Hüseyin adlı Arap liderleri, birkaç yıl sonra da Runde’de Berberiler isyan başlattı. Hişâm, babası I. Abdurrahman dönemine göre önemsiz olan bu isyanlar zorlanılmadan bastırdı ve bunlar dışında önemli bir iç sorunla karşılaşmadı. Bunda, bir taraftan adaletli yönetiminin ve idarecilerini sürekli müfettişlerle kontrol ettirmesinin yanı sıra hastaları ziyaret etmek, cenaze törenlerine katılmak gibi davranışlarıyla halka yaklaşmasının büyük payı vardır.
Fetihler
Hişâm, ülkede düzeni sağladıktan sonra her yıl kuzeydeki hristiyan krallıklar üzerine başarılı seferler yaptı. 791 yılında gönderdiği bir ordu Ebro vadisinde ilerleyerek kuzeyde Castilla Vieja’ya ulaştı. 794 yılında başka bir ordu Asturias Krallığı’nın yeni merkezi Oviedo’ya vardı ve büyük ganimetler ele geçirildi. Sonraki yıl Hişâm’ın gönderdiği son ordu, Asturias Kralı II. Afonso ve müttefikleriyle yaptığı bazı çarpışmalarda yenildiyse de sonunda onları ağır bir bozguna uğratmayı başardı.
Fetihten çok Endülüs Emevî Devleti’nin gücünü göstermek için Pireneler aşılarak Güney Fransa'daki Septimania bölgesine seferler düzenlendi. Emevi orduları bu seferlerden çok miktarda ganimet elde etti.
Ölümü
I. Hişâm 8 yıllık emirliğinin sonunda henüz 38 yaşındayken 16 Nisan 796'da öldü.
Kişiliği
Dindar, güzel ahlâklı, mütevazı, cömert, erdemli, hadis ve Kur’an ilimlerini bilen bir hükümdardı. İdaresi altındaki halkın kendisinden hoşnut olmasından dolayı Rızâ (Radî) lakabını aldı. Çocukluğundan beri İslam'a uygun bir hayat süren Hişâm, Ömer bin Abdülazîz’i örnek alarak valilerini sürekli kontrol ettirir ve halkın hoşnut olmadığı idarecileri değiştirirdi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Hisam Arapca هشام بن عبد الرحمن Hisam b Abdirrahman Endulus Emevi Devleti nin ikinci emiridir 6 Ekim 788 16 Nisan 796 tarihleri arasinda hukum surmustur I HisamI Hisam adina basilmis dirhem2 Kurtuba EmiriHukum suresi6 Ekim 788 16 Nisan 796Once gelenI AbdurrahmanSonra gelenI HakemDogum26 Nisan 757 KurtubaOlum16 Nisan 796 38 yasinda KurtubaTam adiEbu l Velid er Riza er Radi Hisam b Abdirrahman b Muaviye el UmeviHanedanEmevi HanedaniBabasiI AbdurrahmanDiniIslam Hisam 26 Nisan 757 de Kurtuba da dogdu Endulus Emevi Devleti nin kurucusu olan babasi I Abdurrahman in ilk ogludur EmirligiTahta cikisi ve isyanlar Babasinin olum haberini alinca valilik yaptigi Maride den Kurtuba ya ulasti 7 Ekim 788 de devlet adamlarinin ve halkin biatini aldi ve tahta gecti Fakat agabeyi Tuleytula valisi Suleyman yasinin buyuklugu nedeniyle tahtta hak iddia ederek Hisam in emirligini kabul etmedi Kisa sure sonra kucuk kardesi Abdullah da Suleyman a katildi Hisam once sorunu barisla halletmeye calissa da basarili olamadi Kuvvet kullanarak ikisinin de isyanini bastirdi ve bir miktar parayla onlari Endulus ten uzaklasmaya ikna etti Ic cekismeleri firsat bilen Sarakusta da Matruh b Suleyman ve Turtuse de Said b Huseyin adli Arap liderleri birkac yil sonra da Runde de Berberiler isyan baslatti Hisam babasi I Abdurrahman donemine gore onemsiz olan bu isyanlar zorlanilmadan bastirdi ve bunlar disinda onemli bir ic sorunla karsilasmadi Bunda bir taraftan adaletli yonetiminin ve idarecilerini surekli mufettislerle kontrol ettirmesinin yani sira hastalari ziyaret etmek cenaze torenlerine katilmak gibi davranislariyla halka yaklasmasinin buyuk payi vardir Fetihler Hisam ulkede duzeni sagladiktan sonra her yil kuzeydeki hristiyan kralliklar uzerine basarili seferler yapti 791 yilinda gonderdigi bir ordu Ebro vadisinde ilerleyerek kuzeyde Castilla Vieja ya ulasti 794 yilinda baska bir ordu Asturias Kralligi nin yeni merkezi Oviedo ya vardi ve buyuk ganimetler ele gecirildi Sonraki yil Hisam in gonderdigi son ordu Asturias Krali II Afonso ve muttefikleriyle yaptigi bazi carpismalarda yenildiyse de sonunda onlari agir bir bozguna ugratmayi basardi Fetihten cok Endulus Emevi Devleti nin gucunu gostermek icin Pireneler asilarak Guney Fransa daki Septimania bolgesine seferler duzenlendi Emevi ordulari bu seferlerden cok miktarda ganimet elde etti OlumuI Hisam 8 yillik emirliginin sonunda henuz 38 yasindayken 16 Nisan 796 da oldu KisiligiDindar guzel ahlakli mutevazi comert erdemli hadis ve Kur an ilimlerini bilen bir hukumdardi Idaresi altindaki halkin kendisinden hosnut olmasindan dolayi Riza Radi lakabini aldi Cocuklugundan beri Islam a uygun bir hayat suren Hisam Omer bin Abdulaziz i ornek alarak valilerini surekli kontrol ettirir ve halkin hosnut olmadigi idarecileri degistirirdi Ayrica bakinizEmeviler Emevi halifeler listesiKaynakca Roger Collins Caliphs and Kings Spain 796 1031 Blackwell Publishing 2012 23 a b c d TDV Islam Ansiklopedisi 18 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Temmuz 2021