I. Wenceslaus (Çekçe: Václav I) (yaklaşık 1205 - 23 Eylül 1253), 1230 - 1253 yılları arasında hüküm sürmüş Bohemya kralıdır.
I. Wenceslaus | |||||
---|---|---|---|---|---|
I. Wenclaus'un arması | |||||
Bohemya kralı | |||||
Hüküm süresi | 1230-1253 | ||||
Taç giymesi | 1228 Prag | ||||
Önce gelen | I. Ottokar | ||||
Sonra gelen | II. Ottokar | ||||
Doğum | yaklaşık 1205 Bohemya | ||||
Ölüm | 23 Eylül 1253 Králův Dvůr | ||||
Defin | Agnes Manastırı | ||||
Eş(ler)i | Kunhuta Švábská | ||||
| |||||
Hanedan | |||||
Babası | I. Ottokar | ||||
Annesi | Konstans |
Ailesi
Wenceslaus Bohemya kralı I. Ottokar'ın ikinci eşi Macar Konstans'tan olan oğludur. Kızkardeşi Judith, Dükü Bernhard von Spanheim ile evlenmiştir. Diğer kız kardeşi Anna ise Wrocław Dükü II. Henry ile evlenmiştir. Agne isimli kız kardeşi Fransisken rahibesi olmuştur.
Eşi ve çocukları
1224 yılında Wenceslaus, Hohenstaufen Hanedanı'ndan Kunigunde ile evlenir. Eşi Alman kralı 'ın ikinci kızıdır. Bilinen beş çocuğu vardır:
- Vladislaus, Moravya Uçbeyi (yaklaşık 1228 – 3 Ocak 1247)
- II. Ottokar, Bohemya kralı (yaklaşık 1230 – 26 Ağustos 1278)
- Beatrice (yaklaşık 1231 – 27 Mayıs 1290)
- Agnes (ölümü 10 Ağustos 1268)
- İsimsiz bir kız, çok genç yaşta ölmüştür
Hükümdarlığının ilk yılları
6 Şubat 1228 tarihinde Wenslaus babasıyla birlikte Bohemya Krallığı'nın ortak hükümdarı ilan edilir. 15 Aralık 1230 günü babası I. Ottokar hayatını kaybedince Wenceslaus kral olarak tahta çıkar. Hükümdarlığının ilk yılları Avusturya Arşidükü 'in yayılmacı politikalarına karşı verilen mücadelelerle geçer. 1236 yılında Kutsal Roma Cermen İmparatoru II. Friedrich Lombard Birliği'ne karşı düzenlediği sefere destek vermesi için Wenceslaus'dan birlik talep eder. Avusturya tehlikesini aktaran prensler Wenceslaus ile birlikte sefere katılıp imparatora rahatsızlıklarını bildirirler. 1236 yılında imparator çağrılara kulak vererek Avusturya Arşidükünün üzerine yürür ve Viyana'dan kaçmasına yol açar. İmparator Avusturya ve Styria üzerinde doğrudan hakimiyetini ilan eder. Wenceslaus kendi topraklarının doğrudan imparatorun tayin ettiği vali tarafından yönetilmesinden memnun değildir. Wenceslaus imparatora karşı bu kez kaçak durumdaki Dük Frederik ile ittifak kurar. İmparator doğrudan bir karşı karşıya gelmeyi tercih etmeyerek 1237 yılında doğrudan imparatorluk idaresinden geri adım atar. Bohemya toprakları Tuna kuzeyine doğru genişler. Wenceslaus ve Frederik Bavyera Dükü ile müttefik olurlar. Aforoz edilen II. Frederik'e karşı bir kral seçmeye çalışsalar da başarılı olamazlar. 1246 yılında kral seçilir.
Moğol istilaları
1241 yılında Wenceslaus Avrupa’nın Moğollar tarafından istilası kapsamında Bohemya topraklarını işgal eden Batu Han ve Sübedey komutasındaki Moğol öncü birliklerini püskürtür. Moğollar Polonya, Bohemya ve Silezya bölgelerine öncü birlik göndermiş, esas ordu Moravya bölgesinde kaldığı için burası en büyük zarara uğramıştır.
9 Nisan 1241 tarihindeki Legnica muharebesi'ndeki yenilgisinin ardından geri çekilen Wenceslaus Türingiya ve Saksonya bölgesine giderek destek bulmaya çalışır. Bu bölgedeki Moğol komutanlar Baydar ve Kadan aldıkları emir gereğince Mohi Muharebesi'nde Macarları yenen ordunun ana gövdesiyle birleşmek için geriye döner. 1242 yılında Sübedey birliklerinde üç prens bulunduğu için Ögeday Han'ın öldüğünü öğrenince aldığı talimat gereğince yeni kağanın seçilmesi için başkent Karakurum'a doğru geri çekilirler.
Düklüğü
15 Hazira 1246 tarihindeki Leitha Muharebesi'nde Avusturya Arşidükü II. Frederik Macar kralı IV. Béla'ya yenilir ve savaş meydanında ölür. Arşidükün oğlu olmadığı için hakimiyetindeki topraklarda yıllarca sürecek olan hak iddiaları başlayacaktır. Avusturya'yı doğrudan imparatorluğa bağlama çabaları ayaklanmayla karşılaşır. ölen Arşidükün yeğeni Düşes Gertrude hak iddiasında bulununca I. Wenceslaus Gertrude'yi en büyük oğlu Vladislaus ile evlendirir. Vladislaus jure uxoris Avusturya Arşidükü ilan edilse de kısmî olarak kabul görür. Vladislaus 3 Ocak 1247 tarihinde beklemedik şekilde ölünce Gertrude Baden Uçbeyi VI. Herman ile evlenince I. Wenceslaus'un Avusturya bölgelerini hakimiyeti altına alma planları suya düşer.
Ayaklanma
1248 yılında Wenceslaus Bohemyalı asillerin başlattığı ve oğlu II. Ottokar önderliğindeki ayaklanmayla uğraşmak durumunda kalır. Ayaklanmanın başladığı 31 Temmuz 1248 ve bastırıldığı 1249 yılı Kasım ayı arasında II. Ottokar Bohemya Kralı olarak anılır. Başarısız ayaklanmanın ardından II. Ottokar babası tarafından hapse atılır.
1250 yılının sonlarına doğru hem imparator hem de Baden Uçbeyi VI. Herman ölür. Avusturya topraklarında hak iddia eden Wenceslaus durumu fırsat bilerek işgal girişimde bulunur. 1251 yılına gelindiğinde Avusturya topraklarını ele geçirmiş olan Wenceslaus oğlu II. Ottokar'ı affederek onu Avusturya Arşidükü ve Moravya Uçbeyi ilan eder. Hak iddiasını güçlendirmek için Avusturya Düşesi Margaret ile oğlunu 11 Şubat 1252 tarihinde evlendirir.
Ölümü
Kazandığı zaferin sonuçlarını yaşayamadan hayatını kaybeder. 23 Eylül 1253 günü hayatını kaybeden Wenceslaus'un ardından tahta II. Ottokar çıkar.
Geleneği
I. Wenceslaus idaresinde Bohemya topraklarında dönemsel Batı Avrupa kültürü yerleşmiştir. Sarayda turnuvalar düzenlenmiş, şair ve besteciler desteklenmiştir. Çek devlet geleneğinin artmasıyla Çek asilzadeleri güçlenmiş ve etkileri artmaya başlamıştır. Wenceslaus döneminde şehir hayatı, ticaret ve imalat gelişmiştir. Hükümdarlığı sırasında etnik Almanların ve Yahudilerin topraklarına gelmesine izin vermiştir. Yahudiler çok yüksek bedeller ödemek zorunda kalsalar da görece sorunsuz bir şekilde toplumsal hayata kabul edilmişlerdir.
Kurduğu şehirler
Kaynakça
- ^ 1989 yılında azize ilan edilmiştir İlgili haber 26 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 5 Kasım 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ İlgili Vatikan beyannamesi 3 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) 5 Kasım 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Konudan habersiz Polonyalılar ise Moğolların bu hızda geri çekilmesini anlamlandıramamıştır
- ^ Eş durumundan, bakınız (Latince deyişler listesi (F-O)#J)
- ^ Bakınız Prag'daki Yahudilerin tarihi
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- I. Wenceslaus'un hayatı14 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 3 Kasım 2012 tarihinde erişilmiştir
Önce gelen: I. Ottokar | Bohemya kralı 1230–1253 | Sonra gelen: II. Ottokar |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Wenceslaus Cekce Vaclav I yaklasik 1205 23 Eylul 1253 1230 1253 yillari arasinda hukum surmus Bohemya kralidir I WenceslausI Wenclaus un armasiBohemya kraliHukum suresi1230 1253Tac giymesi1228 PragOnce gelenI OttokarSonra gelenII OttokarDogumyaklasik 1205 BohemyaOlum23 Eylul 1253 Kraluv DvurDefinAgnes ManastiriEs ler iKunhuta SvabskaTam adiVaclav I JednookyHanedanBabasiI OttokarAnnesiKonstansAilesiWenceslaus Bohemya krali I Ottokar in ikinci esi Macar Konstans tan olan ogludur Kizkardesi Judith Duku Bernhard von Spanheim ile evlenmistir Diger kiz kardesi Anna ise Wroclaw Duku II Henry ile evlenmistir Agne isimli kiz kardesi Fransisken rahibesi olmustur Esi ve cocuklari1224 yilinda Wenceslaus Hohenstaufen Hanedani ndan Kunigunde ile evlenir Esi Alman krali in ikinci kizidir Bilinen bes cocugu vardir Vladislaus Moravya Ucbeyi yaklasik 1228 3 Ocak 1247 II Ottokar Bohemya krali yaklasik 1230 26 Agustos 1278 Beatrice yaklasik 1231 27 Mayis 1290 Agnes olumu 10 Agustos 1268 Isimsiz bir kiz cok genc yasta olmusturHukumdarliginin ilk yillari6 Subat 1228 tarihinde Wenslaus babasiyla birlikte Bohemya Kralligi nin ortak hukumdari ilan edilir 15 Aralik 1230 gunu babasi I Ottokar hayatini kaybedince Wenceslaus kral olarak tahta cikar Hukumdarliginin ilk yillari Avusturya Arsiduku in yayilmaci politikalarina karsi verilen mucadelelerle gecer 1236 yilinda Kutsal Roma Cermen Imparatoru II Friedrich Lombard Birligi ne karsi duzenledigi sefere destek vermesi icin Wenceslaus dan birlik talep eder Avusturya tehlikesini aktaran prensler Wenceslaus ile birlikte sefere katilip imparatora rahatsizliklarini bildirirler 1236 yilinda imparator cagrilara kulak vererek Avusturya Arsidukunun uzerine yurur ve Viyana dan kacmasina yol acar Imparator Avusturya ve Styria uzerinde dogrudan hakimiyetini ilan eder Wenceslaus kendi topraklarinin dogrudan imparatorun tayin ettigi vali tarafindan yonetilmesinden memnun degildir Wenceslaus imparatora karsi bu kez kacak durumdaki Duk Frederik ile ittifak kurar Imparator dogrudan bir karsi karsiya gelmeyi tercih etmeyerek 1237 yilinda dogrudan imparatorluk idaresinden geri adim atar Bohemya topraklari Tuna kuzeyine dogru genisler Wenceslaus ve Frederik Bavyera Duku ile muttefik olurlar Aforoz edilen II Frederik e karsi bir kral secmeye calissalar da basarili olamazlar 1246 yilinda kral secilir Mogol istilalari1241 yilinda Wenceslaus Avrupa nin Mogollar tarafindan istilasi kapsaminda Bohemya topraklarini isgal eden Batu Han ve Subedey komutasindaki Mogol oncu birliklerini puskurtur Mogollar Polonya Bohemya ve Silezya bolgelerine oncu birlik gondermis esas ordu Moravya bolgesinde kaldigi icin burasi en buyuk zarara ugramistir 9 Nisan 1241 tarihindeki Legnica muharebesi ndeki yenilgisinin ardindan geri cekilen Wenceslaus Turingiya ve Saksonya bolgesine giderek destek bulmaya calisir Bu bolgedeki Mogol komutanlar Baydar ve Kadan aldiklari emir geregince Mohi Muharebesi nde Macarlari yenen ordunun ana govdesiyle birlesmek icin geriye doner 1242 yilinda Subedey birliklerinde uc prens bulundugu icin Ogeday Han in oldugunu ogrenince aldigi talimat geregince yeni kaganin secilmesi icin baskent Karakurum a dogru geri cekilirler Duklugu15 Hazira 1246 tarihindeki Leitha Muharebesi nde Avusturya Arsiduku II Frederik Macar krali IV Bela ya yenilir ve savas meydaninda olur Arsidukun oglu olmadigi icin hakimiyetindeki topraklarda yillarca surecek olan hak iddialari baslayacaktir Avusturya yi dogrudan imparatorluga baglama cabalari ayaklanmayla karsilasir olen Arsidukun yegeni Duses Gertrude hak iddiasinda bulununca I Wenceslaus Gertrude yi en buyuk oglu Vladislaus ile evlendirir Vladislaus jure uxoris Avusturya Arsiduku ilan edilse de kismi olarak kabul gorur Vladislaus 3 Ocak 1247 tarihinde beklemedik sekilde olunce Gertrude Baden Ucbeyi VI Herman ile evlenince I Wenceslaus un Avusturya bolgelerini hakimiyeti altina alma planlari suya duser Ayaklanma1248 yilinda Wenceslaus Bohemyali asillerin baslattigi ve oglu II Ottokar onderligindeki ayaklanmayla ugrasmak durumunda kalir Ayaklanmanin basladigi 31 Temmuz 1248 ve bastirildigi 1249 yili Kasim ayi arasinda II Ottokar Bohemya Krali olarak anilir Basarisiz ayaklanmanin ardindan II Ottokar babasi tarafindan hapse atilir 1250 yilinin sonlarina dogru hem imparator hem de Baden Ucbeyi VI Herman olur Avusturya topraklarinda hak iddia eden Wenceslaus durumu firsat bilerek isgal girisimde bulunur 1251 yilina gelindiginde Avusturya topraklarini ele gecirmis olan Wenceslaus oglu II Ottokar i affederek onu Avusturya Arsiduku ve Moravya Ucbeyi ilan eder Hak iddiasini guclendirmek icin Avusturya Dusesi Margaret ile oglunu 11 Subat 1252 tarihinde evlendirir OlumuKazandigi zaferin sonuclarini yasayamadan hayatini kaybeder 23 Eylul 1253 gunu hayatini kaybeden Wenceslaus un ardindan tahta II Ottokar cikar GelenegiI Wenceslaus idaresinde Bohemya topraklarinda donemsel Bati Avrupa kulturu yerlesmistir Sarayda turnuvalar duzenlenmis sair ve besteciler desteklenmistir Cek devlet geleneginin artmasiyla Cek asilzadeleri guclenmis ve etkileri artmaya baslamistir Wenceslaus doneminde sehir hayati ticaret ve imalat gelismistir Hukumdarligi sirasinda etnik Almanlarin ve Yahudilerin topraklarina gelmesine izin vermistir Yahudiler cok yuksek bedeller odemek zorunda kalsalar da gorece sorunsuz bir sekilde toplumsal hayata kabul edilmislerdir Kurdugu sehirlerJihlava 1233 Brno 1238 Olomouc yaklasik 1240 Prag eski sehir yaklasik 1240 Stribro yaklasik 1240 yaklasik 1250 Zatec yaklasik 1250 Cheb yaklasik 1250 Prerov 1252Kaynakca 1989 yilinda azize ilan edilmistir Ilgili haber 26 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce 5 Kasim 2012 tarihinde erisilmistir Ilgili Vatikan beyannamesi 3 Mayis 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Italyanca 5 Kasim 2012 tarihinde erisilmistir Konudan habersiz Polonyalilar ise Mogollarin bu hizda geri cekilmesini anlamlandiramamistir Es durumundan bakiniz Latince deyisler listesi F O J Bakiniz Prag daki Yahudilerin tarihiAyrica bakinizLegnica MuharebesiDis baglantilarWikimedia Commons ta I Vaclav ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir I Wenceslaus un hayati14 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce 3 Kasim 2012 tarihinde erisilmistirOnce gelen I Ottokar Bohemya krali 1230 1253 Sonra gelen II Ottokar