Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
II. Muaviye (Arapça: أبو ليلى معاوية بن يزيد; Ebu Laylâ Muâviye bin Yezîd, d. 661 - ö. 684), Emeviler'in üçüncü halifesi. Halifeliğe babası I. Yezid'in ölümünden sonra geçmiştir.
| II. Muaviye | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Arapça Hüsn-ü Hatt ile "Muâviye" yazısı | |||||
| Emevî Halifesi | |||||
| Hüküm süresi | 683 – 684 | ||||
| Önce gelen | I. Yezid | ||||
| Sonra gelen | I. Mervan | ||||
| Doğum | 661 | ||||
| Ölüm | 684 | ||||
| |||||
| Hanedan | Emevî Hanedanı | ||||
| Babası | I. Yezid | ||||
| Dini | İslam | ||||
Hükümdarlığa geçeciği sırada Emevi Devleti büyük bir siyasi kriz içindeydi. Abdullah bin Zübeyr Hicaz'da kendini halife ilan etmişti ve Emevi devletinin birçok diğer bölgeleri de bu isyana katılma taraflısıydı. Babasının Hicaz'a gönderdiği Suriyeli ordu Medine'yi talan etmiş, Mekke'ye ve Kabe'ye büyük zarar vermiş olarak geri dönmüştü. II. Muaviye savaş ve Hicaz'a hücum taraflısı değildi ve sadece 40 gün halifelik yaptıktan sonra tahtından ve halifelikten feragat etti, Bundan iki hafta sonra da öldü. Kisa bir müddet halifelik yaptığı için ve bu dönemde önemli bir icraatının olmaması nedeni ile "Ebu Leyla" künyesi ile tanınmaktadır.
Doğumu ve halifelikten önceki yaşamı
II. Muaviye, 28 Mart 661'de doğmuş olup babası Emevi hanedanından Yezid idi ve annesi Hicazdaki Kureyş kabilesi soyundan idi. Annesinin babası Ebu Haşim bin Utbe bin Rabia Basra Valisi idi ve annesi Yezid ile 660'ta evlenmişti. II. Muaviye Yezid'in 6 oğlu ve sayısı bilinmeyen kızlarından en büyüğü idi. Bir kaynağa göre dedesi I. Muaviye 661'de kendini halife ilan ettiği aynı gün oğlu olan Yezid'in bir oğlu olmasının haberini almıştı, ama diğer kaynaklar bunun sonradan Emeviler hanedan sona ermekte iken ortaya atılan bir uydurma olduğunu iddia ederler.Taberî, I. Muaviye öldüğünde torunu olan II. Muaviye'nin 13 yaşında olduğunu bildirir.
II. Muaviye çocukluğu ve gençliğinde babası Yezid oğlunun Hüseyin bin Ali ve Abdullah bin Zübeyr taraflısı birinin suikastine maruz kalacağından korktuğu için Halifelik sarayından ayrılmamasına karar vermiş ve II. Muaviye de orada özel hocalardan özel dersler alarak eğitim görmüştü.
II. Muaviye'nin evlilikleri de problemli idi. Dedesi I. Muaviye onun diğer bir önemli Arap kabilesinden eş bulmasını, böylece Emevi hanedanını güçlendirmesini istedi. Ama II. Muaviye'nin evlendiği birinci karısı 677'de öldü. 678'de ve 680'de iki kadınla daha evlendi ama bunlardan da çocuğu olmayınca ikisini de boşadı. 683'te babası Yezid diplomatik nedenlerle onu bir yabancı prensesle dördüncü defa olarak evlendirdi; ama II. Muaviye bu karısında o kadar nefret etmiştir ki babası ölünce ondan hemen boşanmıştır.
Kısa halifeliği ve tahttan feragâti
II. Muaviye siyasetle pek az ilgilenmekte idi. Halifeliğin babadan oğula irsi olarak geçmesinin doğru olmadığını ve halifenin şura ile seçilmesinin daha doğru olduğunu düşündüğü bildirilir. Babası Yezid öldüğünde halife olmak istemediği halde devlet idarecileri ve saray mensuplarının halife olmanın doğru olduğunu ve erdemli hüküm sürmenin mümkün olduğunu ona inandırdıktan sonra halifeliğe geçtiği bildirilir.
Halifeliğe geçtikten sonra günlük devlet idaresini büyük dayısı olan bin Bahdal'a bıraktı.
Halife olunca verdiği ilk siyasi kararı Hicaz'da isyan etmiş olan Abdullah bin Zübeyr ile çatışmaların kesilip bir mütareke uygulaması idi. II. Muaviye açık olarak babasının son aylarında Medine ve Mekke'ye gönderdiği ordunun ve bu ordunun Medine'yi talan etmesinin ve Mekke'yi kuşatıp; Kâbe'de büyük zararlar doğurmasının aptalca alınan bir karar ve saygısızlık, hatta kutsal şeylere küfür olacağını açıkça ilan etmiştir.
Abdullah bin Zübeyr o zaman Mekke ve Medine'de halife olarak kabul edilmişti. Hemen birkaç ay sonra Mısır ve Suriye'nin bir parçası olan Filistin'de halife olarak kabul edildi. Basra'da Irak valisi olan Ubeydullah bin Ziyad kaçmak zorunda kaldı ve Kufe tamamıyla Abdullah bin Zübeyr'i tutmaktaydı. İran ise Haricilerin elindeydi. II. Muaviye'nin elinde sadece Suriye ve Şam kalmıştı.
683'te mütareke ilan edildikten sonra Muaviye iç işleri ile uğraşmaya başladı ve önemli bulduğu üç konuda yasalar çıkardı. Bu konular: Kadınların haklarının korunması, hiç kimsenin bir suçtan idama mahkûm edilmemesi ve zekatın herkese zorunlu olup uygulanmasının devlet eliyle kontrol edilmesi idi. Her üç yasa da ölümünden sonra hemen yürürlükten kaldırılmıştır.
Diğer taraftan Abdullah bin Zübeyr'le yapılan ateşkesin uygulanmadığı ve iki taraf arasında devamlı çatışmalar olduğu açıkça görülmekte idi. 684'te II. Muaviye bu gittikçe kritik hale gelen çatışmalara bir çare bulmak gerektiğini anladı. Hicaz'a ve Mekke ve Medine'ye yeni bir ordu gönderip isyanı bastırmayı katiyetle reddetti. Hicaz'daki Abdullah bin Zübeyr'e bir elçi göndererek eğer barış ilan edilirse kendi çocuğu olmadığı için Abdullah bin Zübeyr'i manevi evlat edinerek tahtına varis yapabileceğini bildirdi. Fakat bin Zübeyr'in danışmanları II. Muaviye'nin daha sakalı çıkmamış bir genç olduğunu, savaşmaktan korktuğunu ve savaşta hemen yenilebilineceğini söyleyip bunu reddetmesini tavsiye ettiler. Abdullah bin Zübeyr'de onlara katılarak Muaviye'nin bu teklifini kabul etmedi ve onun gönderdiği elçiyi de hapise attırdı. Çarpışmalar devam etti ve daha ciddileşti.
Muaviye, bin Zübeyr'e diğer bir elçi göndererek, eğer hayatına zarar verilmeyeceği andı içilirse Abdullah bin Zübeyr lehine halifelikten feragât edeceğini bildirdi. Bu elçilik de Abdullah bin Zübeyr tarafından kabul edilmedi.
II. Muaviye birçok kişinin bir iç savaşta hayatını kaybedeceğine kendinin tek kişi olarak hayatını kaybetmesinin daha uygun olduğunu bildirerek halifelikten feragât ettiği bilinmektedir. Bundan iki hafta sonra da ölmüştür. Birçok tarihçi ve yorumcu II. Muaviye'nin bu kararını harpçi olmayan uysal tabiatına atıf etmişlerdir. Şii taraftarları yazarlar ise II. Muaviye'nin tahtından ehl-i beytin kanının kokusunu duyduğunu, bunun için önce Şii olup ondan sonra tahttan feragât ettiğini yazarlar. Bazı yazarlarsa Şam'daki devlet idarecilerinin II. Muaviye'ye feragât etmemesi için yalvardıklarını; onun bunları kabul etmediğini; onun yerine Halife olarak geçmeyi kabul eden kuzeni Mervan'la görüştüklerini ve bundan sonra II. Muaviye'nin tahttan ayrılma şöleninde zehirlenerek öldürüldüğünü yazarlar. Diğer yazarlar ise Mervan'ın halifelik tahtını eline geçirmek için I. Yezid'in küçük oğlu olan Halid'i kendine varis yapma için söz verdiğini bildirirler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Modern İngiliz tarihçisi "Lewis Joseph" bu art düşünceli uydurmanın El Neseb (890-949) adlı Arap tarihçinin Harpler Tarihi'nde belirtildiğini açıklar.
- Fransızca Wikipedia Muawiya II maddesi 13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca) (Erişim tarihi: 30.8.2009)
- İngilizce Wikipedia Muawiya II maddesi 5 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim tarihi: 30.8.2009)
Dış kaynaklar
- Hitti, Philip H. (çev. Salih Tuğ), (1968) Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi (IV Cilt), İstanbul:Boğaziçi Yayınları.
- Çağatay, Neşet (1993),Başlangıcından Abbasilere Kadar (Dinî-İçtimaî-İktisadî-Siyasî Açıdan) İslam Tarihi: , Ankara:Türk Tarih Kurumu
- Powers, Stephan, (Ed.) (1989). The History of al-Ṭabarī, Volume 24: The Empire in Transition: The Caliphates of Sulaymān, ʿUmar, and Yazīd, A.D. 715–724/A.H. 96–105. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
Dış bağlantılar
- Üçok, Bahriye (1979 1.Bas.:1968) İslam Tarihi Emeviler- Abbasiler, Devlet Kitaplari, Ankara: Milli Eğitim Basımevi [1]23 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Muir, William (1924), The Caliphate; Its Rise, Decline and Fall, Edinburgh, Bölüm 49. [2]13 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişim tarihi: 30.8.2009)
- Kapar, Mehmet Ali, (2005), "Muaviye b. Yezid", TDV İslam Ansiklopedisi Cilt 30, Türkiye Diyanet Vakfı say.335-336 [3] 7 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
II. Muâviye | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen I. Yezid | Emevî Halifesi 683 - 684 | Sonra gelen I. Mervan |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Muaviye Arapca أبو ليلى معاوية بن يزيد Ebu Layla Muaviye bin Yezid d 661 o 684 Emeviler in ucuncu halifesi Halifelige babasi I Yezid in olumunden sonra gecmistir II MuaviyeArapca Husn u Hatt ile Muaviye yazisiEmevi HalifesiHukum suresi683 684Once gelenI YezidSonra gelenI MervanDogum661Olum684Tam adiEbu Layla Muaviye bin YezidHanedanEmevi HanedaniBabasiI YezidDiniIslam Hukumdarliga gececigi sirada Emevi Devleti buyuk bir siyasi kriz icindeydi Abdullah bin Zubeyr Hicaz da kendini halife ilan etmisti ve Emevi devletinin bircok diger bolgeleri de bu isyana katilma taraflisiydi Babasinin Hicaz a gonderdigi Suriyeli ordu Medine yi talan etmis Mekke ye ve Kabe ye buyuk zarar vermis olarak geri donmustu II Muaviye savas ve Hicaz a hucum taraflisi degildi ve sadece 40 gun halifelik yaptiktan sonra tahtindan ve halifelikten feragat etti Bundan iki hafta sonra da oldu Kisa bir muddet halifelik yaptigi icin ve bu donemde onemli bir icraatinin olmamasi nedeni ile Ebu Leyla kunyesi ile taninmaktadir Dogumu ve halifelikten onceki yasamiII Muaviye 28 Mart 661 de dogmus olup babasi Emevi hanedanindan Yezid idi ve annesi Hicazdaki Kureys kabilesi soyundan idi Annesinin babasi Ebu Hasim bin Utbe bin Rabia Basra Valisi idi ve annesi Yezid ile 660 ta evlenmisti II Muaviye Yezid in 6 oglu ve sayisi bilinmeyen kizlarindan en buyugu idi Bir kaynaga gore dedesi I Muaviye 661 de kendini halife ilan ettigi ayni gun oglu olan Yezid in bir oglu olmasinin haberini almisti ama diger kaynaklar bunun sonradan Emeviler hanedan sona ermekte iken ortaya atilan bir uydurma oldugunu iddia ederler Taberi I Muaviye oldugunde torunu olan II Muaviye nin 13 yasinda oldugunu bildirir II Muaviye cocuklugu ve gencliginde babasi Yezid oglunun Huseyin bin Ali ve Abdullah bin Zubeyr taraflisi birinin suikastine maruz kalacagindan korktugu icin Halifelik sarayindan ayrilmamasina karar vermis ve II Muaviye de orada ozel hocalardan ozel dersler alarak egitim gormustu II Muaviye nin evlilikleri de problemli idi Dedesi I Muaviye onun diger bir onemli Arap kabilesinden es bulmasini boylece Emevi hanedanini guclendirmesini istedi Ama II Muaviye nin evlendigi birinci karisi 677 de oldu 678 de ve 680 de iki kadinla daha evlendi ama bunlardan da cocugu olmayinca ikisini de bosadi 683 te babasi Yezid diplomatik nedenlerle onu bir yabanci prensesle dorduncu defa olarak evlendirdi ama II Muaviye bu karisinda o kadar nefret etmistir ki babasi olunce ondan hemen bosanmistir Kisa halifeligi ve tahttan feragatiII Muaviye siyasetle pek az ilgilenmekte idi Halifeligin babadan ogula irsi olarak gecmesinin dogru olmadigini ve halifenin sura ile secilmesinin daha dogru oldugunu dusundugu bildirilir Babasi Yezid oldugunde halife olmak istemedigi halde devlet idarecileri ve saray mensuplarinin halife olmanin dogru oldugunu ve erdemli hukum surmenin mumkun oldugunu ona inandirdiktan sonra halifelige gectigi bildirilir Halifelige gectikten sonra gunluk devlet idaresini buyuk dayisi olan bin Bahdal a birakti Halife olunca verdigi ilk siyasi karari Hicaz da isyan etmis olan Abdullah bin Zubeyr ile catismalarin kesilip bir mutareke uygulamasi idi II Muaviye acik olarak babasinin son aylarinda Medine ve Mekke ye gonderdigi ordunun ve bu ordunun Medine yi talan etmesinin ve Mekke yi kusatip Kabe de buyuk zararlar dogurmasinin aptalca alinan bir karar ve saygisizlik hatta kutsal seylere kufur olacagini acikca ilan etmistir Abdullah bin Zubeyr o zaman Mekke ve Medine de halife olarak kabul edilmisti Hemen birkac ay sonra Misir ve Suriye nin bir parcasi olan Filistin de halife olarak kabul edildi Basra da Irak valisi olan Ubeydullah bin Ziyad kacmak zorunda kaldi ve Kufe tamamiyla Abdullah bin Zubeyr i tutmaktaydi Iran ise Haricilerin elindeydi II Muaviye nin elinde sadece Suriye ve Sam kalmisti 683 te mutareke ilan edildikten sonra Muaviye ic isleri ile ugrasmaya basladi ve onemli buldugu uc konuda yasalar cikardi Bu konular Kadinlarin haklarinin korunmasi hic kimsenin bir suctan idama mahkum edilmemesi ve zekatin herkese zorunlu olup uygulanmasinin devlet eliyle kontrol edilmesi idi Her uc yasa da olumunden sonra hemen yururlukten kaldirilmistir Diger taraftan Abdullah bin Zubeyr le yapilan ateskesin uygulanmadigi ve iki taraf arasinda devamli catismalar oldugu acikca gorulmekte idi 684 te II Muaviye bu gittikce kritik hale gelen catismalara bir care bulmak gerektigini anladi Hicaz a ve Mekke ve Medine ye yeni bir ordu gonderip isyani bastirmayi katiyetle reddetti Hicaz daki Abdullah bin Zubeyr e bir elci gondererek eger baris ilan edilirse kendi cocugu olmadigi icin Abdullah bin Zubeyr i manevi evlat edinerek tahtina varis yapabilecegini bildirdi Fakat bin Zubeyr in danismanlari II Muaviye nin daha sakali cikmamis bir genc oldugunu savasmaktan korktugunu ve savasta hemen yenilebilinecegini soyleyip bunu reddetmesini tavsiye ettiler Abdullah bin Zubeyr de onlara katilarak Muaviye nin bu teklifini kabul etmedi ve onun gonderdigi elciyi de hapise attirdi Carpismalar devam etti ve daha ciddilesti Muaviye bin Zubeyr e diger bir elci gondererek eger hayatina zarar verilmeyecegi andi icilirse Abdullah bin Zubeyr lehine halifelikten feragat edecegini bildirdi Bu elcilik de Abdullah bin Zubeyr tarafindan kabul edilmedi II Muaviye bircok kisinin bir ic savasta hayatini kaybedecegine kendinin tek kisi olarak hayatini kaybetmesinin daha uygun oldugunu bildirerek halifelikten feragat ettigi bilinmektedir Bundan iki hafta sonra da olmustur Bircok tarihci ve yorumcu II Muaviye nin bu kararini harpci olmayan uysal tabiatina atif etmislerdir Sii taraftarlari yazarlar ise II Muaviye nin tahtindan ehl i beytin kaninin kokusunu duydugunu bunun icin once Sii olup ondan sonra tahttan feragat ettigini yazarlar Bazi yazarlarsa Sam daki devlet idarecilerinin II Muaviye ye feragat etmemesi icin yalvardiklarini onun bunlari kabul etmedigini onun yerine Halife olarak gecmeyi kabul eden kuzeni Mervan la gorustuklerini ve bundan sonra II Muaviye nin tahttan ayrilma soleninde zehirlenerek olduruldugunu yazarlar Diger yazarlar ise Mervan in halifelik tahtini eline gecirmek icin I Yezid in kucuk oglu olan Halid i kendine varis yapma icin soz verdigini bildirirler Ayrica bakinizEmeviler Emevi Halifeler listesiKaynakca Modern Ingiliz tarihcisi Lewis Joseph bu art dusunceli uydurmanin El Neseb 890 949 adli Arap tarihcinin Harpler Tarihi nde belirtildigini aciklar Fransizca Wikipedia Muawiya II maddesi 13 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Fransizca Erisim tarihi 30 8 2009 Ingilizce Wikipedia Muawiya II maddesi 5 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Erisim tarihi 30 8 2009 Dis kaynaklarHitti Philip H cev Salih Tug 1968 Siyasi ve Kulturel Islam Tarihi IV Cilt Istanbul Bogazici Yayinlari Cagatay Neset 1993 Baslangicindan Abbasilere Kadar Dini Ictimai Iktisadi Siyasi Acidan Islam Tarihi Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 9751605342 Powers Stephan Ed 1989 The History of al Ṭabari Volume 24 The Empire in Transition The Caliphates of Sulayman ʿUmar and Yazid A D 715 724 A H 96 105 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 7914 0072 2 Dis baglantilarUcok Bahriye 1979 1 Bas 1968 Islam Tarihi Emeviler Abbasiler Devlet Kitaplari Ankara Milli Egitim Basimevi 1 23 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Muir William 1924 The Caliphate Its Rise Decline and Fall Edinburgh Bolum 49 2 13 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisim tarihi 30 8 2009 Kapar Mehmet Ali 2005 Muaviye b Yezid TDV Islam Ansiklopedisi Cilt 30 Turkiye Diyanet Vakfi ISBN 975 95480 0 3 say 335 336 3 7 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde II MuaviyeEmevilerResmi unvanlarOnce gelen I Yezid Emevi Halifesi 683 684 Sonra gelen I Mervan