II. Süleyman Şah ya da Rükneddin Süleyman Şah (Eski Anadolu Türkçesi: ركن الدٖين سليمان شاه (Rukn ed-Din Süleyman Şah)) (ö. 1204) Türkiye Selçuklu Sultanı'dır (1196-1204).
Rükneddin Süleyman Şah ركن الدٖين سليمان شاه | |||||
---|---|---|---|---|---|
Türkiye Selçuklu Sultanı | |||||
Hüküm süresi | 1196-1204 | ||||
Önce gelen | I. Gıyaseddin Keyhüsrev | ||||
Sonra gelen | III. Kılıç Arslan | ||||
Ölüm | 1204 | ||||
| |||||
Hanedan | Selçuklu Hanedanı | ||||
Babası | II. Kılıç Arslan | ||||
Dini | Sünni İslam |
Babası II. Kılıçarslan’ın ölümünden sonra parçalanan Anadolu Selçuklu Türk birliğini yeniden kurmuş, ülkede istikrarı sağlamıştır.
Yaşamı
Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan'ın büyük oğludur.
II. Kılıç Arslan 1186'da ülkesini 11 oğlu arasında paylaştırdığında Süleyman Şah, Tokat meliki olarak tayin edildi. Kardeşler arasında veliahtlık mücadelesi henüz Kılıçarslan hayattayken başladı. Saltanatın kendisine ait olduğunu savunan Kutbeddin Melikşah, etrafına topladığı Türkmenler ile kardeşler içindeki en güçlü orduya sahipti ancak vezirler ve devlet erkanı Melikşah’ı sultanlık için uygun görmüyorlardı. Melikşah Konya’ya saldırıp kendini zorla sultan ilan ettirdiyse de II. Kılıçarslan onun yanından kurtulup önce Kayseri’deki Sultan Şah’ın, sonra diğer oğullarının yanına gitmiş ve sonunda en küçük oğlu Keyhüsrev’i veliaht ilan etmiştir.
1192'de II. Kılıç Arslan'ın ölümünden sonra I. Gıyaseddin Keyhüsrev Türkiye Selçuklu Sultanı oldu; ancak melik kardeşler kendi hakimiyet alanlarında tam bağımsız olarak hareket edip sikke kestirmekteydiler. Büyük kardeş Melikşah bir hile ile kardeşi Kayseri meliki Nureddin Sultanşah’ı öldürterek Kayseri’ye hakim olduysa da ertesi sene Melikşah’ın hastalanarak ölünce Süleyman Şah bu bölgeleri hakimiyet alanına katıp güçlendi. Ardından diğer melik kardeşleri Nasıreddin, Berkyarukşah, Nizameddin ve Argunşah’ın üzerine gitti. Önce Berkyarukşah’ın elinden Niksar’ıi sonra’da Argunşah’ın elinden Amasya’yı aldı. Ankara meliki Muhiyüddin Mesud başta olmak üzere diğer kardeşlerine metbuluğunu kabul ettirdi.
I. Keyhüsrev’e muhalif olan diğer kardeşleri, kuvvetleri ile etrafında toplandılar. Meydana gelen büyük ordu Aksaray’dan Konya üzerine yürüyerek şehri kuşattılar. Kuşatmanın uzaması üzerine Keyhüsrev’e bağlı beyler, kuşatmayı kaldırırsa sefer masraflarını karşılamayı taahhüt ettilerse de Süleyman Şah kabul etmedi. Şehri terk ederse Keyhusrev’e, çocuklarına, hazinesine ve maiyetine zarar verilmeyeceğine, Konya’dan istedikleri yere gitmelerine müsaade edileceğine dair bir ahitname verme teklifini ise kabul etti. Süleyman Şah’ın yolladığı ahidnâme kendisine gösterilince saltanatı bırakmayı kabul eden Keyhüsrev’in isteği üzerine daha kesin ifadelerle anlaşma yazılıp imzalandı ve anlaşmanın yapıldığı günün gecesi Keyhüsrev şehri terk etti.Halife Nâsır-Lidînillâh saltanat menşuru, çetr ve sancak göndererek Süleyman Şah’ın hâkimiyetini tasdik etti.
Keyhüsrev, Bizans sarayına sığınmaya karar vermişti. Süleyman Şah, yeğenleri İzzeddin Keykavus ile Alâeddin Keykubad’ı yanına getirtip onları Konya’da kalmaları veya babalarının yanına gitmeleri için serbest bıraktı. Babalarının yanına gitmeyi tercih edince onları da İstanbul’a gönderdi.
Anadolu’da Selçuklu Türk birliğini yeniden kurmak üzere kardeşlerinin idaresinde bulunan toprakları elde etmeye girişti. Melik Berkyaruk’un elinden Niksar’ı, Melik Arslanşah’ın elinden Amasya’yı aldı. Bu arada Elbistan Meliki Tuğrul Şah ona tâbi olduğunu bildirdi.
Selçuklularının iç meseleleri ile uğraşmasını fırsat bilerek Kayseri üzerine akınlar yapan Ermeni kralı II. Levon’un üzerine 1199’da sefere çıktı. Bu sefer sonunda Ermenilerin işgal ettiği bölgeler kurtarıldı ve Ermenilerce Selçuklu Sultanı Süleyman Şah metbu tanındı.
Daha sonra Anadolu’da Türk birliğini kurmaya girişen Süleyman Şah, kendisine tabi olmamakta direnen kardeşi Malatya meliki Kayser Şah üzerine yürüdü; Haziran 1200 tarihinde Malatya’yı idaresi altına aldı. Süleyman Şah ayrıca Harput’ta hüküm süren Artuklu koluna hâkimiyetini kabul ettirdi.
Süleyman Şah iç sorunlarla meşgulken Bizans imparatoru Samsun’a gelen ticari gemilere baskın yaptırarak birçok ticaret malını yağmalatmıştı. Elçi gönderip anlaşma teklif etti. İmzalanan barış anlaşması ile iki devlet arasında siyasi ilişkiler yeniden başladı.
II. Süleyman Şah'ın en büyük başarısı Erzurum'u alarak Saltukluların varlığına son vermek oldu. Asıl hedefi Gürcistan idi. Kars’ı ele geçiren ve Erzurum’a kadar akınlar yapan Gürcüler üzerine çıktığı seferde kardeşleri ve tabi hükümdarlardan askeri yardım istemişti. Erzurum’a vardığında huzuruna çıkmakta geç kalan Saltuklu Beyi Melikşah’ı hapsetti ve böylece Saltuklu hanedanının hakimiyeti sona erdi.
Gürcistan Kraliçesi Tamara’nın gönderdiği ordu Erzurum’un doğusunda Micingerd Kalesi civarında istirahat halindeki Selçuklu ordusunu pusuya düşürdü. Sultan’ın çetrdârının atının tökezlemesi ve çetrin yere düşmesi büyük bir paniğe ve Selçuklu ordusunun ağır mağlûbiyetine sebep oldu. Erzincan Mengücüklü Hükümdarı Behrâmşâh esir düştü; daha sonra fidyesi ödenerek esaretten kurtarılabildi. Süleyman Şah ise Erzurum’a çekildi, ardından Konya’ya döndü.
Gürcüler’e karşı yeni bir sefere çıkmadan önce kardeşi Mesud’un elinden Ankara’yı almak isteyen Süleyman Şah’ın üç yıl kadar şehri kuşattığı rivayet edilir. Nihayet Mes’ûd Ankara’yı bırakarak uç bölgelerindeki bir kaleye git meye razı oldu. Ankara’dan ayrıldığı sırada onu öldürten Süleyman Şah bu olaydan sonra çok yaşamadı; yeni bir Gürcistan seferine giderken yolda hastalanarak öldü (1204).
Mezarı, Konya'daki Alâeddin Camii'ndedir. Süleyman Şah'ın ölümünden sonra henüz ergenlik çağına erişmemiş olan oğlu İzzeddin Kılıç Arslan tahta geçirilmiştir.
Kaynakça
- ^ Charles Cawley (Temmuz 2006). "West Asia & North Africa, Chapter 2. Asia Minor. Seljukid Sultans of Rum". Foundation for Medieval Genealogy. 18 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2015.
- ^ a b c "Kamil Eron, Sikkeler Işığında II. Süleymanah'ın Gerçek Tahta Çıkış Tarihi, 19.06.2009, İzmir Numizmatik Derneği web sitesi" (PDF). 23 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Temmuz 2015.
- ^ a b c "Ali Sevim, Süleyman Şah, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 38, Yıl 2010" (PDF). 23 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Temmuz 2015.
- ^ "Muharrem Kesik, Türkiye Selçukluları ve Anadolu Beylikleri Tarihi, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Tarih Lisans Programı ders kitabı". 28 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Temmuz 2015.
II. Süleyman Şah Alt kolu Türkiye Ölümü: 1204 | ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: I. Gıyaseddin Keyhüsrev | Türkiye Selçuklu Sultanı 1196 – 1204 | Sonra gelen: III. Kılıç Arslan |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Suleyman Sah ya da Rukneddin Suleyman Sah Eski Anadolu Turkcesi ركن الد ين سليمان شاه Rukn ed Din Suleyman Sah o 1204 Turkiye Selcuklu Sultani dir 1196 1204 Rukneddin Suleyman Sah ركن الد ين سليمان شاهTurkiye Selcuklu SultaniHukum suresi1196 1204Once gelenI Giyaseddin KeyhusrevSonra gelenIII Kilic ArslanOlum1204Tam adiRukneddin Suleyman Sah bin Kilic ArslanHanedanSelcuklu HanedaniBabasiII Kilic ArslanDiniSunni IslamMezari Konya daki Alaeddin Camii indedir Rukneddin Suleyman Sah in bastirdigi para Rize Muzesi Babasi II Kilicarslan in olumunden sonra parcalanan Anadolu Selcuklu Turk birligini yeniden kurmus ulkede istikrari saglamistir YasamiAnadolu Selcuklu Sultani II Kilic Arslan in buyuk ogludur II Kilic Arslan 1186 da ulkesini 11 oglu arasinda paylastirdiginda Suleyman Sah Tokat meliki olarak tayin edildi Kardesler arasinda veliahtlik mucadelesi henuz Kilicarslan hayattayken basladi Saltanatin kendisine ait oldugunu savunan Kutbeddin Meliksah etrafina topladigi Turkmenler ile kardesler icindeki en guclu orduya sahipti ancak vezirler ve devlet erkani Meliksah i sultanlik icin uygun gormuyorlardi Meliksah Konya ya saldirip kendini zorla sultan ilan ettirdiyse de II Kilicarslan onun yanindan kurtulup once Kayseri deki Sultan Sah in sonra diger ogullarinin yanina gitmis ve sonunda en kucuk oglu Keyhusrev i veliaht ilan etmistir 1192 de II Kilic Arslan in olumunden sonra I Giyaseddin Keyhusrev Turkiye Selcuklu Sultani oldu ancak melik kardesler kendi hakimiyet alanlarinda tam bagimsiz olarak hareket edip sikke kestirmekteydiler Buyuk kardes Meliksah bir hile ile kardesi Kayseri meliki Nureddin Sultansah i oldurterek Kayseri ye hakim olduysa da ertesi sene Meliksah in hastalanarak olunce Suleyman Sah bu bolgeleri hakimiyet alanina katip guclendi Ardindan diger melik kardesleri Nasireddin Berkyaruksah Nizameddin ve Argunsah in uzerine gitti Once Berkyaruksah in elinden Niksar ii sonra da Argunsah in elinden Amasya yi aldi Ankara meliki Muhiyuddin Mesud basta olmak uzere diger kardeslerine metbulugunu kabul ettirdi I Keyhusrev e muhalif olan diger kardesleri kuvvetleri ile etrafinda toplandilar Meydana gelen buyuk ordu Aksaray dan Konya uzerine yuruyerek sehri kusattilar Kusatmanin uzamasi uzerine Keyhusrev e bagli beyler kusatmayi kaldirirsa sefer masraflarini karsilamayi taahhut ettilerse de Suleyman Sah kabul etmedi Sehri terk ederse Keyhusrev e cocuklarina hazinesine ve maiyetine zarar verilmeyecegine Konya dan istedikleri yere gitmelerine musaade edilecegine dair bir ahitname verme teklifini ise kabul etti Suleyman Sah in yolladigi ahidname kendisine gosterilince saltanati birakmayi kabul eden Keyhusrev in istegi uzerine daha kesin ifadelerle anlasma yazilip imzalandi ve anlasmanin yapildigi gunun gecesi Keyhusrev sehri terk etti Halife Nasir Lidinillah saltanat mensuru cetr ve sancak gondererek Suleyman Sah in hakimiyetini tasdik etti Keyhusrev Bizans sarayina siginmaya karar vermisti Suleyman Sah yegenleri Izzeddin Keykavus ile Alaeddin Keykubad i yanina getirtip onlari Konya da kalmalari veya babalarinin yanina gitmeleri icin serbest birakti Babalarinin yanina gitmeyi tercih edince onlari da Istanbul a gonderdi Anadolu da Selcuklu Turk birligini yeniden kurmak uzere kardeslerinin idaresinde bulunan topraklari elde etmeye giristi Melik Berkyaruk un elinden Niksar i Melik Arslansah in elinden Amasya yi aldi Bu arada Elbistan Meliki Tugrul Sah ona tabi oldugunu bildirdi Selcuklularinin ic meseleleri ile ugrasmasini firsat bilerek Kayseri uzerine akinlar yapan Ermeni krali II Levon un uzerine 1199 da sefere cikti Bu sefer sonunda Ermenilerin isgal ettigi bolgeler kurtarildi ve Ermenilerce Selcuklu Sultani Suleyman Sah metbu tanindi Daha sonra Anadolu da Turk birligini kurmaya girisen Suleyman Sah kendisine tabi olmamakta direnen kardesi Malatya meliki Kayser Sah uzerine yurudu Haziran 1200 tarihinde Malatya yi idaresi altina aldi Suleyman Sah ayrica Harput ta hukum suren Artuklu koluna hakimiyetini kabul ettirdi Suleyman Sah ic sorunlarla mesgulken Bizans imparatoru Samsun a gelen ticari gemilere baskin yaptirarak bircok ticaret malini yagmalatmisti Elci gonderip anlasma teklif etti Imzalanan baris anlasmasi ile iki devlet arasinda siyasi iliskiler yeniden basladi II Suleyman Sah in en buyuk basarisi Erzurum u alarak Saltuklularin varligina son vermek oldu Asil hedefi Gurcistan idi Kars i ele geciren ve Erzurum a kadar akinlar yapan Gurculer uzerine ciktigi seferde kardesleri ve tabi hukumdarlardan askeri yardim istemisti Erzurum a vardiginda huzuruna cikmakta gec kalan Saltuklu Beyi Meliksah i hapsetti ve boylece Saltuklu hanedaninin hakimiyeti sona erdi Gurcistan Kralicesi Tamara nin gonderdigi ordu Erzurum un dogusunda Micingerd Kalesi civarinda istirahat halindeki Selcuklu ordusunu pusuya dusurdu Sultan in cetrdarinin atinin tokezlemesi ve cetrin yere dusmesi buyuk bir panige ve Selcuklu ordusunun agir maglubiyetine sebep oldu Erzincan Mengucuklu Hukumdari Behramsah esir dustu daha sonra fidyesi odenerek esaretten kurtarilabildi Suleyman Sah ise Erzurum a cekildi ardindan Konya ya dondu Gurculer e karsi yeni bir sefere cikmadan once kardesi Mesud un elinden Ankara yi almak isteyen Suleyman Sah in uc yil kadar sehri kusattigi rivayet edilir Nihayet Mes ud Ankara yi birakarak uc bolgelerindeki bir kaleye git meye razi oldu Ankara dan ayrildigi sirada onu oldurten Suleyman Sah bu olaydan sonra cok yasamadi yeni bir Gurcistan seferine giderken yolda hastalanarak oldu 1204 Mezari Konya daki Alaeddin Camii ndedir Suleyman Sah in olumunden sonra henuz ergenlik cagina erismemis olan oglu Izzeddin Kilic Arslan tahta gecirilmistir Kaynakca Charles Cawley Temmuz 2006 West Asia amp North Africa Chapter 2 Asia Minor Seljukid Sultans of Rum Foundation for Medieval Genealogy 18 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2015 a b c Kamil Eron Sikkeler Isiginda II Suleymanah in Gercek Tahta Cikis Tarihi 19 06 2009 Izmir Numizmatik Dernegi web sitesi PDF 23 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Temmuz 2015 a b c Ali Sevim Suleyman Sah Turk Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt 38 Yil 2010 PDF 23 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Temmuz 2015 Muharrem Kesik Turkiye Selcuklulari ve Anadolu Beylikleri Tarihi Istanbul Universitesi Acik ve Uzaktan Egitim Fakultesi Tarih Lisans Programi ders kitabi 28 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Temmuz 2015 II Suleyman SahSelcuklu HanedaniAlt kolu TurkiyeOlumu 1204Resmi unvanlarOnce gelen I Giyaseddin Keyhusrev Turkiye Selcuklu Sultani 1196 1204 Sonra gelen III Kilic Arslan