Bu madde, uygun değildir.Ocak 2012) ( |
Æthelberht (eski İngilizce: Æðelbrihte) veya Aziz Kral Ethelbert, (d. ? - ö. 20 Mayıs 794, Sutton Walls, Herefordshire) sekizinci yüzyılda yaşamış Doğu Anglia kralı ve Hristiyanlar için bir aziz idi. Bir Anglosakson krallığı olan Doğu Anglia Krallığı, günümüzde İngiltere'nin Norfolk ve Suffolk bölgelerini kapsamaktadır. Æthelberht'in saltanatı hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır, bazı kaynaklara göre hükümdarlığı 779 yılında başladı. Anglo-Sakson Kronolojisi'ne dayanan bilgilere göre 794 yılında Mercialı Offa'nın emri ile öldürüldü.
Æthelberht | |
---|---|
Doğu Anglia Kralı | |
![]() Æthelberht'in Hereford Katedrali'ndeki tasviri | |
Ölüm | 20 Mayıs 794 Sutton Walls, Herefordshire |
Öldürülmesinin ardından aziz ilan edildi ve Doğu Anglia kültünde bir simge haline geldi, aziz kral için türbe yapıldı, bu türbe günümüze ulaşamamıştır. Tarihi kaynaklar yokluğundaki bazı kronoloji belgelerinde Æthelberht'in kral olarak yaşamını sürdürdüğü ve Offa'nın ellerinde öldüğü belirtilmektedir. Yortu günü 20 Mayıs'tır. Norfolk ve Suffolk bölgelerindeki birkaç kilise ona ithafen yapılmıştır.
Hayatı ve hükümdarlığı
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlpTDJKaUwxUm9aVjlyYVc1blpHOXRYMjltWDBWaGMzUmZRVzVuYkdsaFh5VXlPRVZoY214NVgxTmhlRzl1WDNCbGNtbHZaQ1V5T1M1emRtY3ZNakl3Y0hndFZHaGxYMnRwYm1ka2IyMWZiMlpmUldGemRGOUJibWRzYVdGZkpUSTRSV0Z5YkhsZlUyRjRiMjVmY0dWeWFXOWtKVEk1TG5OMlp5NXdibWM9LnBuZw==.png)
Hayatı ve hükümdarlığı hakkında çok az bilgi bulunmaktadır, bu dönemden bilgi veren çok az Doğu Anglia kaynağı bulunmaktadır. Orta Çağ tarihçileri Æthelberht hakkında ancak kesin olmayan bilgiler verebilmektedir. 15. Yüzyıl tarihçilerinden Cirencesterli Richard'a göre Æthelberht'in babası Doğu Anglia kralı I. Æthelred, annesi ise Mercia asıllı Leofrana idi. Richard, Æthelberht'in dindarlığı hakkında detaylı bilgi vermekle beraber, onun oylamayla kral seçildiğini ve becerikli bir yönetici olduğunu belirtmektedir. Evlenilmesi uygun görülmedi, isteği dışında evlenmeye zorlandı, Mercialı Offa'nın kızı ile evlenmesi kararlaştırıldı. ""Depremleri, tutulmaları vb. önceden bilen annesinin kötü kehanetine rağmen Eadburgh'u görmek üzere yola çıktı.""
""Kuvvetli ihtimalle hükümdarlığı 779 senesinde başladı, bu tarih belirsiz bir otoritenin başlangıcını göstermektedir."" ""Doğu Anglia kaynakları dışındaki bazı kaynaklar, Æthelberht'in başka bir güçlü krallığın himayesindeki bir kral olduğunu belirtmektedir."" Kendi adına para basmak istedi fakat Mercialı Offa tarafından engellendi, basılabilen paralardan yalnızca üçü günümüze ulaşmıştır. 793 yılında savunma açığı sebebiyle Lindisfarne'deki bir manastır Vikingler tarafından yağmalandı ve bir yıl sonra da Jarrow Katedrali yağmalandı. Steven Plunkett'e göre bu olaylar, Doğu Anglia Krallığı'nın daha sıkı bir şekilde yönetilmesine sebep oldu. Æthelberht, Wuffingalar'ın hanedanından geldiğini iddia etmeye başladı. (Bastırdığı paralarda Romulus ve Remus'un simgesi olan dişi kurt bulunmaktadır), bu talebinin sebebi Viking saldırılarına karşı koyması için gereken güçlü bir krallık idi.
Ölümü ve aziz ilan edilişi
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlpTDJJNUx5VkRNeVU0Tm5Sb1pXeGlaWEpvZEY5SlNWOXlkVzVwWTE5amIybHVYemgwYUY5alpXNTBkWEo1TG1wd1p5OHlNakJ3ZUMwbFF6TWxPRFowYUdWc1ltVnlhSFJmU1VsZmNuVnVhV05mWTI5cGJsODRkR2hmWTJWdWRIVnllUzVxY0djPS5qcGc=.jpg)
""Æthelberht'in öldürülmesi için Mercialı Offa tarafından para ödülü koyuldu, bunun ardından Æthelberht Sutton Walls bölgesinde öldürüldü.""Anglo-Sakson Kronolojisi'ne göre başı kesildi. Ortaçağ kaynakları, müstakbel eşi ile görüşürken esir alındığını, öldürülmesinin ardından gömüldüğünü belirtmektedir. Cirencesterli Richard'a göre ise Offa'nın eşi kraliçe Cynethryth Æthelberht'in öldürülmesi için kocasına baskı yaptı, fakat bu bilgi kanıtlanmış değildir. Æthelberht bağlandı ve Grimbert tarafından başı kesildi, ardından vücudu bertaraf edildi. Ortaçağ tarihçisi John Brompton'un Chronicon adlı kitabına göre Æthelberht'in kesilen başı bir sepetin içinde hendeğe atıldı ve orada bulundu, "kör adamın gözlerini açtı." Brompton'a göre cinayetin ardından Offa'nın kızı Eadburgh toplumdan uzaklaştı, 'nde keşiş hayatı sürdü. Pişman olan kral Offa, manastırlar kurdu, Katolik Kilisesi'ne toprak verdi ve Roma'ya hacca gitti.
Bir Anglo-Sakson kralının başka bir kral tarafından öldürülüşü oldukça ender rastlanan bir olaydı, gerçi o dönemde halktan kişiler asılıyor veya başı kesilebiliyordu. ""Æthelberht'in cesedi Sutton Hoo bölgesinde bulundu,"" Æthelberht'in Mercialılar tarafından öldürülüşü Anglian halkları arasındaki barış ihtimalini olay öncesine nazaran çok daha düşürdü. Mercialıların Doğu Anglia üzerinde hakimiyet kurmasına yol açıldı, ""Mercia hakimiyeti Æthelberht'in ölümünden sonra onlarca yıldevam etti.""
Mirası
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpRekwxTjBMbDlGZEdobGJHSmxjblJmZEdobFgwdHBibWNsTWtOZmQybDBhRjlEYUhKcGMzUXVjRzVuTHpJeU1IQjRMVk4wTGw5RmRHaGxiR0psY25SZmRHaGxYMHRwYm1jbE1rTmZkMmwwYUY5RGFISnBjM1F1Y0c1bi5wbmc=.png)
Yüceltme
Bu cinayetin ardından Æthelberht, kilise tarafından azizlik mertebesine yükseltildi. Aziz olduktan sonra nasıl aziz olduğunu ve hayatını anlatan yazılara konu oldu, hem Doğu Anglia'da hem de Hereford'da dini anlamda saygı gördü. Suffolk bölgesinde Anglo-Sakson kilisesinin birkaç mülkü Æthelberht'e adandı, bu da Æthelberht'e dair dini bir kültün var olduğuna dair bir kanıt olarak sayılabilir. Cinayetten sonraki dönemde Æthelberht'e ithafen yalnızca üç yer bulunuyordu -, ve - diğer onbiri ise Norfolk ve Suffolk bölgelerinde idi. Lawrence Butler has argued that this unusual pattern may be explained by the existence of a royal cult in East Anglia, which represented a "revival of Christianity after the Danish settlement by commemorating a politically 'safe' and corporeally distant local ruler".
Æthelberht'e adanmış Hristiyan yapıları
""Kutsanmış bakire Meryem ve aziz Æthelberht (Ethelberht) Hereford Katedrali'ne yer aldı, Ethelberht'in dini töreni müziği 13. yüzyıl Hereford dua kitabında korundu.""
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgxTHpWaEwxTjBYMFYwYUdWc1ltVnlkQ1V5UTE5VWFIVnlkRzl1WHkxZloyVnZaM0poY0dndWIzSm5MblZyWHkxZk1UWXdOVE0zTG1wd1p5OHlNakJ3ZUMxVGRGOUZkR2hsYkdKbGNuUWxNa05mVkdoMWNuUnZibDh0WDJkbGIyZHlZWEJvTG05eVp5NTFhMTh0WHpFMk1EVXpOeTVxY0djPS5qcGc=.jpg)
""Doğu Anglia'da, iki ana girişinden biri Aziz Ethelberht adını almıştır."" Ipswich yakınlarındaki Albrightestone şapeli, Aziz Ethelberht'e ithaf edilmiştir, bu şapel bir Anglo-Sakson mezarlığı yakınındadır. Norfolk bölgesinde Alby, Wretham, , Thurton, ve Burnham Sutton köylerindeki dini yapılar da Aziz Ethelberht'e adandı (Burnham Sutton'daki kilise yıkılmıştır ve kalıntıları günümüzde bulunmaktadır).
Kaynakça
- Genel
- Sabine Baring-Gould, The Lives of the Saints (1877). İnternet arşivi: London (John C. Nimmo)
- D. P. Kirby, The Earliest English Kings (2000). London ve New York; .
- S. J. Plunkett, Suffolk in Anglo-Saxon Times (2005). Stroud: Tempus. .
- Peter Warner, The origins of Suffolk (1996). Manchester ve New York: Manchester Üniversitesi Baskı..
- Barbara Yorke, Kings and Kingdoms of Early Anglo-Saxon English (2005). London ve New York; .
- Özel
- ^ a b İnternet Arşivi - Katolik Ansiklopedisi (Ethelberht)
- ^ Kirby, s. 147
- ^ Plunkett, s. 171 - 172
- ^ Yorke, s. 9
- ^ Swanton, s. 55
- ^ . 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2011.
- ^ Plunkett, s. 173
- ^ Kirby, s. 148
- ^ . 23 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2011.
- ^ Warner, s. 123
- ^ Butler, Lawrence (1986). "Church dedications and the cults of Anglo-Saxon saints in England" (PDF). Butler, L. A. S.; Morris, R. K. (Ed.). The Anglo-Saxon Church (PDF) . Londra: Council for British Archaeology Research Report. ss. 44-50. Erişim tarihi: 7 Kasım 2010.
Dış bağlantılar
- Matthew Hall, Æthelberht'in ölümü, Lives of the Queens of England Before the Norman Conquest (1854). (25.12.2011 tarihinde görüntülenmiştir).
- Hereford Web Pages, Doğu Anglia Kralı Ethelberht'in Öldürülüşü 9 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (25.12.2011 tarihinde görüntülenmiştir).
- Mysterious Britain and Ireland,
Önce gelen: I. Æthelred | Doğu Anglia Kralı ? - 794 | Sonra gelen: Mercialı Offa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ocak 2012 AEthelberht eski Ingilizce AEdelbrihte veya Aziz Kral Ethelbert d o 20 Mayis 794 Sutton Walls Herefordshire sekizinci yuzyilda yasamis Dogu Anglia krali ve Hristiyanlar icin bir aziz idi Bir Anglosakson kralligi olan Dogu Anglia Kralligi gunumuzde Ingiltere nin Norfolk ve Suffolk bolgelerini kapsamaktadir AEthelberht in saltanati hakkinda fazla bilgi bulunmamaktadir bazi kaynaklara gore hukumdarligi 779 yilinda basladi Anglo Sakson Kronolojisi ne dayanan bilgilere gore 794 yilinda Merciali Offa nin emri ile olduruldu AEthelberhtDogu Anglia KraliAEthelberht in Hereford Katedrali ndeki tasviriOlum20 Mayis 794 Sutton Walls Herefordshire Oldurulmesinin ardindan aziz ilan edildi ve Dogu Anglia kultunde bir simge haline geldi aziz kral icin turbe yapildi bu turbe gunumuze ulasamamistir Tarihi kaynaklar yoklugundaki bazi kronoloji belgelerinde AEthelberht in kral olarak yasamini surdurdugu ve Offa nin ellerinde oldugu belirtilmektedir Yortu gunu 20 Mayis tir Norfolk ve Suffolk bolgelerindeki birkac kilise ona ithafen yapilmistir Hayati ve hukumdarligiErken Sakson doneminde Dogu Anglia Kralligi Hayati ve hukumdarligi hakkinda cok az bilgi bulunmaktadir bu donemden bilgi veren cok az Dogu Anglia kaynagi bulunmaktadir Orta Cag tarihcileri AEthelberht hakkinda ancak kesin olmayan bilgiler verebilmektedir 15 Yuzyil tarihcilerinden Cirencesterli Richard a gore AEthelberht in babasi Dogu Anglia krali I AEthelred annesi ise Mercia asilli Leofrana idi Richard AEthelberht in dindarligi hakkinda detayli bilgi vermekle beraber onun oylamayla kral secildigini ve becerikli bir yonetici oldugunu belirtmektedir Evlenilmesi uygun gorulmedi istegi disinda evlenmeye zorlandi Merciali Offa nin kizi ile evlenmesi kararlastirildi Depremleri tutulmalari vb onceden bilen annesinin kotu kehanetine ragmen Eadburgh u gormek uzere yola cikti Kuvvetli ihtimalle hukumdarligi 779 senesinde basladi bu tarih belirsiz bir otoritenin baslangicini gostermektedir Dogu Anglia kaynaklari disindaki bazi kaynaklar AEthelberht in baska bir guclu kralligin himayesindeki bir kral oldugunu belirtmektedir Kendi adina para basmak istedi fakat Merciali Offa tarafindan engellendi basilabilen paralardan yalnizca ucu gunumuze ulasmistir 793 yilinda savunma acigi sebebiyle Lindisfarne deki bir manastir Vikingler tarafindan yagmalandi ve bir yil sonra da Jarrow Katedrali yagmalandi Steven Plunkett e gore bu olaylar Dogu Anglia Kralligi nin daha siki bir sekilde yonetilmesine sebep oldu AEthelberht Wuffingalar in hanedanindan geldigini iddia etmeye basladi Bastirdigi paralarda Romulus ve Remus un simgesi olan disi kurt bulunmaktadir bu talebinin sebebi Viking saldirilarina karsi koymasi icin gereken guclu bir krallik idi Olumu ve aziz ilan edilisiDogu Anglia krali II AEthelberht in bastirdigi ve gunumuzde yalnizca ucu bulunan paralardan biri AEthelberht in oldurulmesi icin Merciali Offa tarafindan para odulu koyuldu bunun ardindan AEthelberht Sutton Walls bolgesinde olduruldu Anglo Sakson Kronolojisi ne gore basi kesildi Ortacag kaynaklari mustakbel esi ile gorusurken esir alindigini oldurulmesinin ardindan gomuldugunu belirtmektedir Cirencesterli Richard a gore ise Offa nin esi kralice Cynethryth AEthelberht in oldurulmesi icin kocasina baski yapti fakat bu bilgi kanitlanmis degildir AEthelberht baglandi ve Grimbert tarafindan basi kesildi ardindan vucudu bertaraf edildi Ortacag tarihcisi John Brompton un Chronicon adli kitabina gore AEthelberht in kesilen basi bir sepetin icinde hendege atildi ve orada bulundu kor adamin gozlerini acti Brompton a gore cinayetin ardindan Offa nin kizi Eadburgh toplumdan uzaklasti nde kesis hayati surdu Pisman olan kral Offa manastirlar kurdu Katolik Kilisesi ne toprak verdi ve Roma ya hacca gitti Bir Anglo Sakson kralinin baska bir kral tarafindan oldurulusu oldukca ender rastlanan bir olaydi gerci o donemde halktan kisiler asiliyor veya basi kesilebiliyordu AEthelberht in cesedi Sutton Hoo bolgesinde bulundu AEthelberht in Mercialilar tarafindan oldurulusu Anglian halklari arasindaki baris ihtimalini olay oncesine nazaran cok daha dusurdu Mercialilarin Dogu Anglia uzerinde hakimiyet kurmasina yol acildi Mercia hakimiyeti AEthelberht in olumunden sonra onlarca yildevam etti MirasiAziz Ethelberht ve Isa Aziz Ethelberht Kilisesi nden Alby Norfolk Yuceltme Bu cinayetin ardindan AEthelberht kilise tarafindan azizlik mertebesine yukseltildi Aziz olduktan sonra nasil aziz oldugunu ve hayatini anlatan yazilara konu oldu hem Dogu Anglia da hem de Hereford da dini anlamda saygi gordu Suffolk bolgesinde Anglo Sakson kilisesinin birkac mulku AEthelberht e adandi bu da AEthelberht e dair dini bir kultun var olduguna dair bir kanit olarak sayilabilir Cinayetten sonraki donemde AEthelberht e ithafen yalnizca uc yer bulunuyordu ve diger onbiri ise Norfolk ve Suffolk bolgelerinde idi Lawrence Butler has argued that this unusual pattern may be explained by the existence of a royal cult in East Anglia which represented a revival of Christianity after the Danish settlement by commemorating a politically safe and corporeally distant local ruler AEthelberht e adanmis Hristiyan yapilari Kutsanmis bakire Meryem ve aziz AEthelberht Ethelberht Hereford Katedrali ne yer aldi Ethelberht in dini toreni muzigi 13 yuzyil Hereford dua kitabinda korundu Aziz Ethelberht Kilisesi Thurton Norfolk Dogu Anglia da iki ana girisinden biri Aziz Ethelberht adini almistir Ipswich yakinlarindaki Albrightestone sapeli Aziz Ethelberht e ithaf edilmistir bu sapel bir Anglo Sakson mezarligi yakinindadir Norfolk bolgesinde Alby Wretham Thurton ve Burnham Sutton koylerindeki dini yapilar da Aziz Ethelberht e adandi Burnham Sutton daki kilise yikilmistir ve kalintilari gunumuzde bulunmaktadir KaynakcaGenelSabine Baring Gould The Lives of the Saints 1877 Internet arsivi London John C Nimmo D P Kirby The Earliest English Kings 2000 London ve New York ISBN 1 415 24211 8 S J Plunkett Suffolk in Anglo Saxon Times 2005 Stroud Tempus ISBN 0 7524 3139 0 Peter Warner The origins of Suffolk 1996 Manchester ve New York Manchester Universitesi Baski ISBN 0 7190 3817 0 Barbara Yorke Kings and Kingdoms of Early Anglo Saxon English 2005 London ve New York ISBN 0 415 16639 X Ozel a b Internet Arsivi Katolik Ansiklopedisi Ethelberht Kirby s 147 Plunkett s 171 172 Yorke s 9 Swanton s 55 12 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2011 Plunkett s 173 Kirby s 148 23 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2011 Warner s 123 Butler Lawrence 1986 Church dedications and the cults of Anglo Saxon saints in England PDF Butler L A S Morris R K Ed The Anglo Saxon Church PDF bicim kullanmak icin url gerekiyor yardim Londra Council for British Archaeology Research Report ss 44 50 Erisim tarihi 7 Kasim 2010 Dis baglantilarMatthew Hall AEthelberht in olumu Lives of the Queens of England Before the Norman Conquest 1854 25 12 2011 tarihinde goruntulenmistir Hereford Web Pages Dogu Anglia Krali Ethelberht in Oldurulusu 9 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 25 12 2011 tarihinde goruntulenmistir Mysterious Britain and Ireland Once gelen I AEthelred Dogu Anglia Krali 794 Sonra gelen Merciali Offa