Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
IV. Şâpûr (Orta Farsça: 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩 Šāhpuhr), 415-420 yılları arasında Sasani Ermenistanı'nın kralıydı ve 420 yılında kısa bir süre Sasani İmparatorluğu'nu yönetti. Bu kısa saltanatın tek tanıkları, 5. yüzyıl Ermeni tarihçileri Gazar Parpetsi ve Horenli Musa ile onun "Yazdiger oğlu Kral Şabur" olarak göründüğü Mandaean Krallar Kitabı'dır.
| IV. Şâpûr Orta Farsça: 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩 | |
|---|---|
| İran ve İran olmayanların Krallarının Kralı | |
 Babası I. Yezdicerd döneminde basılmış IV. Şâpûr'un antik drahmisi | |
| Ermenistan Kralı | |
| Hüküm süresi | 415-420 |
| Önce gelen | |
| Sonra gelen | |
| Sasani İmparatorluğu Şehinşahı | |
| Hüküm süresi | 420 |
| Önce gelen | I. Yezdicerd |
| Sonra gelen | |
| Doğum | Persia |
| Ölüm | 420 Tizpon |
| Hanedan | Sasani Hanedanı |
| Babası | I. Yezdicerd |
| Annesi | |
| Dini | Zerdüştçülük |
Hayatı
IV. Şâpûr, I. Yezdicerd ve Şuşandukht'un oğluydu; V. Behrâm ve Narse adında iki erkek kardeşi vardı. Arşaklı Ermeni Kralı IV. Hüsrev'in ölümü üzerine, I. Yezdicerd, Ermenistan kraliyet tacını yeğeni IV. Artaksias'a vermek yerine en büyük oğlu IV. Şâpûr'a vermeyi tercih etti. Şâpûr'un Ermenistan'daki saltanatı sırasında uzlaşmaya ağırlık vermiş ve ileri gelenlerle dostane ilişkiler kurmuştur. Hıristiyan Ermenileri Zerdüştlüğe döndürmek için her türlü çabayı gösterdi, ancak büyük ölçüde başarısız oldu.
420 yılında I. Yezdicerd, Hyrkania'da Sasani soyluları tarafından öldürüldü, bu da Şâpûr'un hızla Ermenistan'ı terk etmesine ve Sasani tahtını ele geçirmek için Tizpon'a gelmesine neden oldu. Ancak, I. Yezdicerd'in tüm oğullarını kovmaya çalışan soylular ve din adamları tarafından öldürülene kadar kısa bir süre hüküm sürmeyi başardı. Şâpûr'un öldürülmesinden sonra soylular, IV. Behrâm'ın oğlu olan bir diğer Sasani prensi Hüsrev'i Sasani İmparatorluğu'nun kralı olarak seçtiler.
Sikke
IV. Şâpûr'un bastırdığı sikke, bilinen Sasani sikkelerinden farklıdır. Sasani imparatorunun resmi genellikle sikkenin ön yüzünde yer alır, ancak sikkenin arka yüzünde ateş sunağı ve iki hizmetçisi yerine, iki koç boynuzuyla süslü sıra dışı bir şapka takan IV. Şâpûr'un resmi yer alır. Madeni paranın kenarında, Şâpûr'un resminin yanında, Pehlevi yazısıyla şu şekilde tercüme edilen yazılar vardır: "šhpwhry zy lba 'lmn'n mlk", Ermenilerin büyük kralı Şâpûr olarak tercüme edilebilir.
Sikkenin basım tarihi de bilinmemekle birlikte, eldeki delillerden MS 414-420 yılları arasında basıldığı anlaşılmaktadır. Bu sikkede Zerdüşt ritüel unsurlarına (ateş ve ateşin hizmetkarları) dair hiçbir işaret yoktur.
Notlar
- ^ Ayrıca "İranlı ve İranlı olmayanların Krallarının Kralı" olarak da kullanılır.
Kaynakça
- Özel
- ^ Häberl, Charles (2022). The Book of Kings and the Explanations of This World. Liverpool: Liverpool. s. 72. ISBN . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ Rawlinson 1882, p.278.
- ^ Nöldeke, p. 77 and 78
- ^ Bahrām V Gōr, O. Klíma, Encyclopaedia Iranica
- ^ "CoinArchives.com Lot Viewer". www.coinarchives.com. Erişim tarihi: 2023-08-21.
- Genel
- Häberl, Charles (2022). The Book of Kings and the Explanations of This World. Liverpool: Liverpool. ISBN . Erişim tarihi: 19 July 2024.
- Pourshariati, Parvaneh (2008). Decline and Fall of the Sasanian Empire: The Sasanian-Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran. London and New York: I.B. Tauris. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
IV Sapur Orta Farsca 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩 Sahpuhr 415 420 yillari arasinda Sasani Ermenistani nin kraliydi ve 420 yilinda kisa bir sure Sasani Imparatorlugu nu yonetti Bu kisa saltanatin tek taniklari 5 yuzyil Ermeni tarihcileri Gazar Parpetsi ve Horenli Musa ile onun Yazdiger oglu Kral Sabur olarak gorundugu Mandaean Krallar Kitabi dir IV Sapur Orta Farsca 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩Iran ve Iran olmayanlarin Krallarinin KraliBabasi I Yezdicerd doneminde basilmis IV Sapur un antik drahmisiErmenistan KraliHukum suresi415 420Once gelenSonra gelenSasani Imparatorlugu SehinsahiHukum suresi420Once gelenI YezdicerdSonra gelenDogumPersiaOlum420 TizponHanedanSasani HanedaniBabasiI YezdicerdAnnesiDiniZerdustculukHayatiIV Sapur I Yezdicerd ve Susandukht un ogluydu V Behram ve Narse adinda iki erkek kardesi vardi Arsakli Ermeni Krali IV Husrev in olumu uzerine I Yezdicerd Ermenistan kraliyet tacini yegeni IV Artaksias a vermek yerine en buyuk oglu IV Sapur a vermeyi tercih etti Sapur un Ermenistan daki saltanati sirasinda uzlasmaya agirlik vermis ve ileri gelenlerle dostane iliskiler kurmustur Hiristiyan Ermenileri Zerdustluge dondurmek icin her turlu cabayi gosterdi ancak buyuk olcude basarisiz oldu 420 yilinda I Yezdicerd Hyrkania da Sasani soylulari tarafindan olduruldu bu da Sapur un hizla Ermenistan i terk etmesine ve Sasani tahtini ele gecirmek icin Tizpon a gelmesine neden oldu Ancak I Yezdicerd in tum ogullarini kovmaya calisan soylular ve din adamlari tarafindan oldurulene kadar kisa bir sure hukum surmeyi basardi Sapur un oldurulmesinden sonra soylular IV Behram in oglu olan bir diger Sasani prensi Husrev i Sasani Imparatorlugu nun krali olarak sectiler SikkeIV Sapur un bastirdigi sikke bilinen Sasani sikkelerinden farklidir Sasani imparatorunun resmi genellikle sikkenin on yuzunde yer alir ancak sikkenin arka yuzunde ates sunagi ve iki hizmetcisi yerine iki koc boynuzuyla suslu sira disi bir sapka takan IV Sapur un resmi yer alir Madeni paranin kenarinda Sapur un resminin yaninda Pehlevi yazisiyla su sekilde tercume edilen yazilar vardir shpwhry zy lba lmn n mlk Ermenilerin buyuk krali Sapur olarak tercume edilebilir Sikkenin basim tarihi de bilinmemekle birlikte eldeki delillerden MS 414 420 yillari arasinda basildigi anlasilmaktadir Bu sikkede Zerdust rituel unsurlarina ates ve atesin hizmetkarlari dair hicbir isaret yoktur Notlar Ayrica Iranli ve Iranli olmayanlarin Krallarinin Krali olarak da kullanilir KaynakcaOzel Haberl Charles 2022 The Book of Kings and the Explanations of This World Liverpool Liverpool s 72 ISBN 9781837642595 Erisim tarihi 19 Temmuz 2024 Rawlinson 1882 p 278 Noldeke p 77 and 78 Bahram V Gōr O Klima Encyclopaedia Iranica CoinArchives com Lot Viewer www coinarchives com Erisim tarihi 2023 08 21 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link GenelHaberl Charles 2022 The Book of Kings and the Explanations of This World Liverpool Liverpool ISBN 9781837642595 Erisim tarihi 19 July 2024 Pourshariati Parvaneh 2008 Decline and Fall of the Sasanian Empire The Sasanian Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran London and New York I B Tauris ISBN 978 1 84511 645 3