Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I. Yezdicerd, I. Yezdigird ya da I. Yezdicürd (Orta Farsça'da: 𐭩𐭦𐭣𐭪𐭥𐭲𐭩 <yzdkrt|> Yazdekert, "Tañrı tarafından yaratılan", Modern Farsça'da: یزدگرد), Sâsânî İmparatorluğu'nun 12. şâhıdır. III. Şapûr'un (383-388) oğludur ve kardeşi IV. Behrâm'ın suikastının ardından Sâsânî tahtına çıkmıştır. 399 - 420 yılları arasında, ülkeyi 21 sene idâre etmiştir.
| I. Yezdicerd 𐭩𐭦𐭣𐭪𐭥𐭲𐭩 | |
|---|---|
| "İran ve Aniran Şahinşâhı" | |
 5. yüzyılda yapılmış, Yezdicerd'i geyik öldürürken gösteren bir tabak. | |
| Sasani şehinşahı | |
| Hüküm süresi | 399 - 21 Ocak 420 |
| Önce gelen | IV. Behrâm |
| Sonra gelen | |
| Ölüm | Cürcan, Sasani İmparatorluğu |
| Defin | 21 Ocak 420 |
| Eş(ler)i | |
| Çocuk(lar)ı | V. Behrâm Narseh |
| Hanedan | Sasani Hanedanı |
| Babası | |
| Dini | Zerdüştlük |
Yezdicerd'in saltanatı genellikle olsaysız geçti. Şâhı, barışçıl yapısıyla ifâde ederler. Hem Batı, hem de Doğu Roma İmparatorluğu ile samîmî ilişkiler içerisindeydi.
Yezdicerd, hükümdarlığının ilk yıllarında Hristiyanlığı hoşgörüyle karşıladı fakat ilerleyen yıllarda karşı çıktı. Sâsânî kaynaklarında (ayrıca Sâsânî kaynaklarını ana kaynak kullanan İslâmi Fars kaynaklarında da) günahkâr anlamına gelen "bezehger" lâkabıyla tanınır. Ancak bu, Yezdicerd'in azınlık dinlere karşı hoşgörülü tutumu ve özellikle Hristiyanlara karşı takınmış olduğu yumuşak tavır yüzünden, Zerdüşt din adamlarının bir iftirasıdır. Yezdicerd ayrıca, Romalılarla olan barışı koruduğu ve ona tâbi' olanlara karşı hoşgörülü oluşundan dolayı "ramşahr" ("hakimiyetinde barışı koruyan") unvanını da kullanmıştır. "Ramşahr" unvanı, efsânevi Keyânî kralları tarafından da kullanılmıştır ve böylece "" sloganı yerine "Kay" unvanını kullanmaya başlayarak Sâsânî'lerin Keyânî tarihine olan ilgisini başlatacaktır. Ancak, Hristiyanların Yezdicerd'in toleransından istifade ederek Zerdüştlere saldırması sebebiyle, hoşgörüsüz vezir 'in atanması, Hristiyanlara karşı zulme neden oldu.
Sâsânîli büyük Şâh II. Şapûr'un ölümünden bu yana (309-379) aristokratlar ve rahipler, kendi etki ve yetkilerini arttırmak amacıyla Sâsânî hükûmetine karşı, şâhları tahttan indirmeleri veya öldürmelerinden müteakiben, Yezdicerd 21 Ocak 420'de öldürüldü. Daha sonra aristokratlar ve rahipler, Yezdicerd'in oğullarının tahta çıkmasını engellemeye çalıştılar. Yezdicerd'in en büyük oğlu ve vâlîsi olan , hızla Sâsânî Devletinin başkenti olan Tizpon'a gitti ve tahta çıktı.
Lâkin, kısa bir süre sonra aristokratlar ve rahipler tarafından öldürüldü ve yerine, birlikte seçtikleri, IV. Behrâm'ın oğlu olan şâh olarak tahta çıktı. Yezdicerd'in bir başka oğlu olan V. Behrâm, Lahmî ordusuyla Tizpon'a gitti ve popüler bir efsaneye göre, iki arslanla dövüşmesine rağmen kazanarak, aristokratların ve rahiplerin beğenisini ve desteğini kazandı.
Etimoloji
Yezdicerd isminin Eski İran yazata- "ilâhi varlık" ve -karta "yapılmış/yaratılmış" sözcüklerinin birleşimidir ve bu nedenle İranlı Bagkart ve Yunan Theokistos tarafından "Tañrı tarafından yaratılan" anlamına geldiği düşünülmüştür. Yezdicerd ismi, Orta Farsçada Yazdekert; Süryanice'de Yazdegerd, Izdegerd ve Yazdeger; Talmudca Izdeger ve Azger; Arapça'da Yazdeijerd; Yunanca'da Isdigerdes olarak geçer.
Saltanatı
Yezdicerd, III. Şapûr'un (383-388) oğludur ve üç oğlu vardır: IV. Şapûr, Narseh ve V. Behrâm. Kardeşi IV. Behrâm 399'da öldürüldüğünde, onun yerine geçti. IV. Behrâmı öldüren Sâsânî askerleri, onun mükemmel karakteri ve iyi yapısı nedeniyle kendisine zarar vermedi. Yönetiminin genel akışı oldukça barışçıl geçti.
Roma ile ilişkileri
386'da Ostrogot istilâsı, 387'de Maximus'un isyânı, 387'de Antakya isyânı, 388'de Gaul'un istilâsı, Selanik'teki katliam ve 393'teki ve Eugenius'un isyanı Roma İmparatorluğunu ciddi bir şekilde zayıflattı. 386 ve 398 yılları arasında Afrika'da bağımsız bir krallık yöneten Fas'lı Gildo ve 395 yılında Got'lar liderleri Alarik altında silahlanmaya başladı. Ancak bütün bunlara rağmen saltanatı boyunca Yezdicerd, ne Doğu Roma İmparatoru Arcadius'a ne de Batı Roma İmparatoru Honorius'a saldırgan bir tavır üstlenmedi. Yezdicerd'in bu aşırı sükûneti ve Roma İmparatorluğu'nu istilâ etmekteki isteksizliği ona "Ramaştras", "en sessiz" veya "en sabit/kararlı" sıfatını kazandırdı.
Theodosius'u Evlâtlık Edinişi
Yezdicerd'in saltanatının 9. yılında, Doğu Roma İmparatoru Arcadius'un vefatından sonra, Bizans Prensi Theodosius'un bakımını üstlendiği düşünülmektedir. Arcadius'un, ne Theodosius'un bakımı için küçük kardeşi Honorius'u ya da seçkin tebealarını seçmemesi ve onun yerine oğlunu Sâsânî hükümdarına emanet etmesi gariptir. Theodosius'un tahta çıkışına kadar, genç prensin malını, gücünü ve yaşamını korumuştur. Hatta bir yazar, Yezdicerd'in bu iyiliğine karşılık Arcadius'un ona bin kilo saf altın hediye ettiğini iddia eder.
Antiochus isimli bir hâremağası, genç imparatorun Konstantinopolis'e olan yolculuğunda ona eşlik etmesi için seçildi. Bu hâremağası, uzun yıllar boyunca prensin samimi arkadaşıydı. Theodosius'un ablası Pulcheria tarafından öldürülmüş ya da krallıktan sürgün edilmesi gerekiyordu. Antiochus'un ölümünden sonra bile Yezdicerd genç hükümdara yardım etmeye devam etti.
Procopius, Yezdicerd tarafından Theodosius'a karşı olan davranışlarına karşılık "erdem gösteren" olarak övülmüştür.
Ancak, bu anlatılar Arcadius'un ölümünden bir buçuk yüzyıl sonra yazılmıştır ve modern yazarlar tarafından tarafından reddedilmiştir[]
Dinî Politikası
Wein'e göre, Yezdicerd bilge, yardımsever ve zeki bir liderdi. Hem Hristiyanlara, hem de Yahudilere olan hoşgörüsüyle tanınırdı. Hatta, Nasturi Hristiyanlarına olan bu hoşgörülü tutumu yüzünden, Zerdüşt din adamları tarafından kafir lakabı takılmıştı. Ancak, Tizpon'un Hristiyan piskoposu Abdaas'ın haddinden fazla tutumlarıyla, Tizpon'daki Ateşgede Tapınağı'nı yakmaya çalışması, Yezdicerd'i Hristiyanlara karşı tutum takınmasına sebep olmuştur (aşağıya bakınız).
Hristiyanlığa Karşı İlgisi
Saltanatının ilk yıllarında Yezdicerd Hristiyanlığa karşı ilgi besledi. , Yezdicerd'in, Hristiyanlığı kabul etmeyi bile düşündüğünü düşünüyor. Antiochus, açıkça Hristiyanların aleyhine yazılar yazmış ve bu da Hristiyanlığı kabulü hızlandırmıştır. Yezdicerd ayrıca, kendi fikirlerine karşı olan bir Zerdüşt yüksek rahibine işkence ettirdiği biliniyor.
Yezdicerd'in ayrıca, en az iki Hristiyan piskoposun müridi olduğu inanılıyor: Mezopotamya Piskoposu Marutha ve Tizpon Piskoposu Abdaas. Özellikle Marutha, şâh üzerinde büyük bir etkiye sahipti ve Marutha'nın ısrarları üzerine Yezdicerd, 410 tarihinde Hristiyanlara ibadet özgürlüğü veren bir bildiri yayınladı. Bu bildiri zaman zaman "Asur Kilisesi için Milan Fermânı" olarak da anılır. Üstelik, Roma Kilisesi ile Pers Kilisesi arasında dini tampon oluşturmak için, Yezdicerd Hristiyanlığı aktif olarak destekledi.
Bizanslı tarihçi Procopius'a göre, "Yezdicerd'e, karakterinin asaleti ona en büyük şöhreti kazandırmıştı. Hristiyan tebaelerine özgürlük verdi, hatta "şâhın muzâfferiyatı ve güvenliği için" her gün dua etmelerine izin bile verdi.". Bir Hristiyan anlatımı, "İyi ve cömert Şâh Yezdicerd'in fakirlere ve sefillere yardımda bulundu." diye anlatır.
Yezdicerd, kendisi ile Pars'ı yöneten kardeşiyle arasını bulması için Selefkiye - Tizpon bölgesi Katolikos'unu (Ermeni ve Nasturi Kilisesi patriği) gönderdi. Bir başka Katolikos da, Yezdicerd'in Theodosius'da elçisiydi.
Abdas ile Anlaşmazlığı
420 tarihinde, Abdas Ahura Mazda'nın piramidi olan bir tapınağı yakmakla suçlandı. Yezdicerd, Piskopos Abdas'ın tapınağı restore ve tamir masraflarını kendisinin ödemesini emretti, lâkin Abdas'ın reddetmesi üzerine şâh, tüm kiliselerin yıkılması emrini verdi ve bu yıkım bu emre kadar devlette hoşgörüye ve imtiyaza sahip olan Hristiyanlara imrenen Zerdüştler tarafından gerçekleştirildi. Sadece Abdas değil, kardeşi, abisi, Rahip İshak ve Efram, öğrencileri Daduk ve Durtan da idam edilmiştir. Kiliselerin yıkılmasına müteakiben, Abdas'ın ilk şehitlerinden biri olduğu zulmün başlangıcı oldu.
Aynı dönemde, Yezdicerd'in wuzurg framadār'ı (veziri veya başbakanı) olarak atandı ve şâhın barışçıl politikasını değiştirmeyi başarıp Hristiyanlara zulm etmeye başladı.
Ermenistan ile İlişkileri
Sâsânî topraklarındaki Hristiyanlara olan zulüm devam ederken, Mihr Narseh Zerdüştlüğü Ermenistan'da da yaymaya çalıştı. Bu şartlar altında, Ermenistan Metropoliti İshak, Tizpon'daki saraya gitti ve IV. Artaxias yerine 21 yıl önce Oblivion Kalesine hapsedilmiş olan IV. Hüsrev'in getirilmesini Yezdicerd'den rica etti. Yezdicerd IV. Hüsrev'i serbest bıraktı ve bu durumu istikrara kavuşturması için onu Ermenistan tahtına geri tayin etti. Ancak, IV. Hüsrev ancak bir yıl hayatta kalabildi ve öldüğünde, taht bir kez daha boş kaldı ve bu durum Ermenistan'ı kaosa sürükledi. Müeakiben Yezdicerd, Ermenistan'daki soyluların isyanına, tahta kendi oğlu IV. Şapûr'u yerleştirerek cevap verdi. IV. Şapûr, soylularla uzlaşma ve dostane ilişkiler kurmak üzerine yoğunlaştı. 4 yıl boyunca Ermenistan'ı yönetti ve 419'da ölüm yatağında olan Yezdicerd'in yanına döndü.
Ölümü
I. Yezdicerd 420 yılında öldü. Ancak, şâhın ölümünün etrafını saran şartlar net değildir. Uzun zamandır mevcut olan popüler bir efsâneye göre, Cürcan'da kaldığı sürede büyülü bir dereden çıkan inanılmaz bir at tarafından öldürülmüştür. Ferdowski'ye göre, bu hadise Tus yakınlarında cereyan etmiştir. Bu efsâne, soyluların cinayetlerini ört pas etmek için kullanmış oldukları uydurulmuş bir hikâye olabilir.
Kaynakça
Bu sayfa, İngilizce Wikipedia'da bulunan "Yazdegerd I" sayfasından çevrilmiştir.
- ^ Nöldeke, 1879, s. 73.
- ^ Altungök, 2014. s. 51.
- ^ a b c Shapur Shahbazi 2003.
- ^ a b Daryaee 2008, s. 21-22.
- ^ Klíma 1999, s. 514-522.
- ^ Shapur Shahbazi, 2005, "Sasanian Dynasty"
- ^ Rawlinson, 1882. s. 270.
- ^ a b Rawlinson, 1882. s. 272.
- ^ a b Rawlinson, 1882. s. 273.
- ^ Christopher, Lillington-Martin (6 Temmuz 2017). Procopius of Caesarea: Literary and Historical Interpretations. Taylor & Francis, s. 69. ISO 978-1-317-07549-3.
- ^ Wein
- ^ a b c Rawlinson, 1882. s. 275.
- ^ Asmussen, 1983. s. 940.
- ^ Wigram, s. 89.
- ^ Robert Bruce Mullin. A Short World History of Christianity. Westminster John Knox Yayınları, s. 82-85. ISO 978-0-664-23664-9.
- ^ Procopius(1.2, 8)
- ^ Nöldeke, 1879. s. 75.
- ^ Greatrex-Lieu, s. 32.
- ^ Stokes, G.T., "Isdigerdes (I)", A dictionary of Christian biography, literature, sects and doctrine, (William Smith & , editörler.); Londra, John Murray, 1882. s 303.
- ^ Theodoret, b. 39.
- ^ Oussani, Gabriel. "Persia" The Catholic Encyclopedia 29 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Wayback Machine ile 2009-10-20 tarihli sayfadan, Vol. 11. New York: Robert Appleton Company, 1911. 17 Temmuz 2016
- ^ a b Daryaee, 2008. s. 24.
- ^ Rawlinson 1882, s. 277.
- ^ a b c Rawlinson, 1882. s. 278.
- ^ Nöldeke, 1879. s. 77-78.
 | İran tarihi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Hükümdar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Yezdicerd I Yezdigird ya da I Yezdicurd Orta Farsca da 𐭩𐭦𐭣𐭪𐭥𐭲𐭩 lt yzdkrt gt Yazdekert Tanri tarafindan yaratilan Modern Farsca da یزدگرد Sasani Imparatorlugu nun 12 sahidir III Sapur un 383 388 ogludur ve kardesi IV Behram in suikastinin ardindan Sasani tahtina cikmistir 399 420 yillari arasinda ulkeyi 21 sene idare etmistir I Yezdicerd 𐭩𐭦𐭣𐭪𐭥𐭲𐭩 Iran ve Aniran Sahinsahi 5 yuzyilda yapilmis Yezdicerd i geyik oldururken gosteren bir tabak Sasani sehinsahiHukum suresi399 21 Ocak 420Once gelenIV BehramSonra gelenOlumCurcan Sasani ImparatorluguDefin21 Ocak 420Es ler iCocuk lar iV Behram NarsehHanedanSasani HanedaniBabasiDiniZerdustluk Yezdicerd in saltanati genellikle olsaysiz gecti Sahi bariscil yapisiyla ifade ederler Hem Bati hem de Dogu Roma Imparatorlugu ile samimi iliskiler icerisindeydi Yezdicerd hukumdarliginin ilk yillarinda Hristiyanligi hosgoruyle karsiladi fakat ilerleyen yillarda karsi cikti Sasani kaynaklarinda ayrica Sasani kaynaklarini ana kaynak kullanan Islami Fars kaynaklarinda da gunahkar anlamina gelen bezehger lakabiyla taninir Ancak bu Yezdicerd in azinlik dinlere karsi hosgorulu tutumu ve ozellikle Hristiyanlara karsi takinmis oldugu yumusak tavir yuzunden Zerdust din adamlarinin bir iftirasidir Yezdicerd ayrica Romalilarla olan barisi korudugu ve ona tabi olanlara karsi hosgorulu olusundan dolayi ramsahr hakimiyetinde barisi koruyan unvanini da kullanmistir Ramsahr unvani efsanevi Keyani krallari tarafindan da kullanilmistir ve boylece slogani yerine Kay unvanini kullanmaya baslayarak Sasani lerin Keyani tarihine olan ilgisini baslatacaktir Ancak Hristiyanlarin Yezdicerd in toleransindan istifade ederek Zerdustlere saldirmasi sebebiyle hosgorusuz vezir in atanmasi Hristiyanlara karsi zulme neden oldu Sasanili buyuk Sah II Sapur un olumunden bu yana 309 379 aristokratlar ve rahipler kendi etki ve yetkilerini arttirmak amaciyla Sasani hukumetine karsi sahlari tahttan indirmeleri veya oldurmelerinden muteakiben Yezdicerd 21 Ocak 420 de olduruldu Daha sonra aristokratlar ve rahipler Yezdicerd in ogullarinin tahta cikmasini engellemeye calistilar Yezdicerd in en buyuk oglu ve valisi olan hizla Sasani Devletinin baskenti olan Tizpon a gitti ve tahta cikti Lakin kisa bir sure sonra aristokratlar ve rahipler tarafindan olduruldu ve yerine birlikte sectikleri IV Behram in oglu olan sah olarak tahta cikti Yezdicerd in bir baska oglu olan V Behram Lahmi ordusuyla Tizpon a gitti ve populer bir efsaneye gore iki arslanla dovusmesine ragmen kazanarak aristokratlarin ve rahiplerin begenisini ve destegini kazandi EtimolojiYezdicerd isminin Eski Iran yazata ilahi varlik ve karta yapilmis yaratilmis sozcuklerinin birlesimidir ve bu nedenle Iranli Bagkart ve Yunan Theokistos tarafindan Tanri tarafindan yaratilan anlamina geldigi dusunulmustur Yezdicerd ismi Orta Farscada Yazdekert Suryanice de Yazdegerd Izdegerd ve Yazdeger Talmudca Izdeger ve Azger Arapca da Yazdeijerd Yunanca da Isdigerdes olarak gecer SaltanatiYezdicerd III Sapur un 383 388 ogludur ve uc oglu vardir IV Sapur Narseh ve V Behram Kardesi IV Behram 399 da olduruldugunde onun yerine gecti IV Behrami olduren Sasani askerleri onun mukemmel karakteri ve iyi yapisi nedeniyle kendisine zarar vermedi Yonetiminin genel akisi oldukca bariscil gecti Roma ile iliskileri 386 da Ostrogot istilasi 387 de Maximus un isyani 387 de Antakya isyani 388 de Gaul un istilasi Selanik teki katliam ve 393 teki ve Eugenius un isyani Roma Imparatorlugunu ciddi bir sekilde zayiflatti 386 ve 398 yillari arasinda Afrika da bagimsiz bir krallik yoneten Fas li Gildo ve 395 yilinda Got lar liderleri Alarik altinda silahlanmaya basladi Ancak butun bunlara ragmen saltanati boyunca Yezdicerd ne Dogu Roma Imparatoru Arcadius a ne de Bati Roma Imparatoru Honorius a saldirgan bir tavir ustlenmedi Yezdicerd in bu asiri sukuneti ve Roma Imparatorlugu nu istila etmekteki isteksizligi ona Ramastras en sessiz veya en sabit kararli sifatini kazandirdi Theodosius u Evlatlik Edinisi Arcadius un solid i Yezdicerd in saltanatinin 9 yilinda Dogu Roma Imparatoru Arcadius un vefatindan sonra Bizans Prensi Theodosius un bakimini ustlendigi dusunulmektedir Arcadius un ne Theodosius un bakimi icin kucuk kardesi Honorius u ya da seckin tebealarini secmemesi ve onun yerine oglunu Sasani hukumdarina emanet etmesi gariptir Theodosius un tahta cikisina kadar genc prensin malini gucunu ve yasamini korumustur Hatta bir yazar Yezdicerd in bu iyiligine karsilik Arcadius un ona bin kilo saf altin hediye ettigini iddia eder Antiochus isimli bir haremagasi genc imparatorun Konstantinopolis e olan yolculugunda ona eslik etmesi icin secildi Bu haremagasi uzun yillar boyunca prensin samimi arkadasiydi Theodosius un ablasi Pulcheria tarafindan oldurulmus ya da kralliktan surgun edilmesi gerekiyordu Antiochus un olumunden sonra bile Yezdicerd genc hukumdara yardim etmeye devam etti Procopius Yezdicerd tarafindan Theodosius a karsi olan davranislarina karsilik erdem gosteren olarak ovulmustur Ancak bu anlatilar Arcadius un olumunden bir bucuk yuzyil sonra yazilmistir ve modern yazarlar tarafindan tarafindan reddedilmistir kaynak belirtilmeli Dini Politikasi Wein e gore Yezdicerd bilge yardimsever ve zeki bir liderdi Hem Hristiyanlara hem de Yahudilere olan hosgorusuyle taninirdi Hatta Nasturi Hristiyanlarina olan bu hosgorulu tutumu yuzunden Zerdust din adamlari tarafindan kafir lakabi takilmisti Ancak Tizpon un Hristiyan piskoposu Abdaas in haddinden fazla tutumlariyla Tizpon daki Atesgede Tapinagi ni yakmaya calismasi Yezdicerd i Hristiyanlara karsi tutum takinmasina sebep olmustur asagiya bakiniz Hristiyanliga Karsi Ilgisi Saltanatinin ilk yillarinda Yezdicerd Hristiyanliga karsi ilgi besledi Yezdicerd in Hristiyanligi kabul etmeyi bile dusundugunu dusunuyor Antiochus acikca Hristiyanlarin aleyhine yazilar yazmis ve bu da Hristiyanligi kabulu hizlandirmistir Yezdicerd ayrica kendi fikirlerine karsi olan bir Zerdust yuksek rahibine iskence ettirdigi biliniyor Yezdicerd in ayrica en az iki Hristiyan piskoposun muridi oldugu inaniliyor Mezopotamya Piskoposu Marutha ve Tizpon Piskoposu Abdaas Ozellikle Marutha sah uzerinde buyuk bir etkiye sahipti ve Marutha nin israrlari uzerine Yezdicerd 410 tarihinde Hristiyanlara ibadet ozgurlugu veren bir bildiri yayinladi Bu bildiri zaman zaman Asur Kilisesi icin Milan Fermani olarak da anilir Ustelik Roma Kilisesi ile Pers Kilisesi arasinda dini tampon olusturmak icin Yezdicerd Hristiyanligi aktif olarak destekledi Bizansli tarihci Procopius a gore Yezdicerd e karakterinin asaleti ona en buyuk sohreti kazandirmisti Hristiyan tebaelerine ozgurluk verdi hatta sahin muzafferiyati ve guvenligi icin her gun dua etmelerine izin bile verdi Bir Hristiyan anlatimi Iyi ve comert Sah Yezdicerd in fakirlere ve sefillere yardimda bulundu diye anlatir Yezdicerd kendisi ile Pars i yoneten kardesiyle arasini bulmasi icin Selefkiye Tizpon bolgesi Katolikos unu Ermeni ve Nasturi Kilisesi patrigi gonderdi Bir baska Katolikos da Yezdicerd in Theodosius da elcisiydi Abdas ile Anlasmazligi 420 tarihinde Abdas Ahura Mazda nin piramidi olan bir tapinagi yakmakla suclandi Yezdicerd Piskopos Abdas in tapinagi restore ve tamir masraflarini kendisinin odemesini emretti lakin Abdas in reddetmesi uzerine sah tum kiliselerin yikilmasi emrini verdi ve bu yikim bu emre kadar devlette hosgoruye ve imtiyaza sahip olan Hristiyanlara imrenen Zerdustler tarafindan gerceklestirildi Sadece Abdas degil kardesi abisi Rahip Ishak ve Efram ogrencileri Daduk ve Durtan da idam edilmistir Kiliselerin yikilmasina muteakiben Abdas in ilk sehitlerinden biri oldugu zulmun baslangici oldu Ayni donemde Yezdicerd in wuzurg framadar i veziri veya basbakani olarak atandi ve sahin bariscil politikasini degistirmeyi basarip Hristiyanlara zulm etmeye basladi Ermenistan ile Iliskileri nin haritasi Sasani topraklarindaki Hristiyanlara olan zulum devam ederken Mihr Narseh Zerdustlugu Ermenistan da da yaymaya calisti Bu sartlar altinda Ermenistan Metropoliti Ishak Tizpon daki saraya gitti ve IV Artaxias yerine 21 yil once Oblivion Kalesine hapsedilmis olan IV Husrev in getirilmesini Yezdicerd den rica etti Yezdicerd IV Husrev i serbest birakti ve bu durumu istikrara kavusturmasi icin onu Ermenistan tahtina geri tayin etti Ancak IV Husrev ancak bir yil hayatta kalabildi ve oldugunde taht bir kez daha bos kaldi ve bu durum Ermenistan i kaosa surukledi Mueakiben Yezdicerd Ermenistan daki soylularin isyanina tahta kendi oglu IV Sapur u yerlestirerek cevap verdi IV Sapur soylularla uzlasma ve dostane iliskiler kurmak uzerine yogunlasti 4 yil boyunca Ermenistan i yonetti ve 419 da olum yataginda olan Yezdicerd in yanina dondu OlumuI Yezdicerd 420 yilinda oldu Ancak sahin olumunun etrafini saran sartlar net degildir Uzun zamandir mevcut olan populer bir efsaneye gore Curcan da kaldigi surede buyulu bir dereden cikan inanilmaz bir at tarafindan oldurulmustur Ferdowski ye gore bu hadise Tus yakinlarinda cereyan etmistir Bu efsane soylularin cinayetlerini ort pas etmek icin kullanmis olduklari uydurulmus bir hikaye olabilir KaynakcaBu sayfa Ingilizce Wikipedia da bulunan Yazdegerd I sayfasindan cevrilmistir Noldeke 1879 s 73 Altungok 2014 s 51 a b c Shapur Shahbazi 2003 a b Daryaee 2008 s 21 22 Klima 1999 s 514 522 Shapur Shahbazi 2005 Sasanian Dynasty Rawlinson 1882 s 270 a b Rawlinson 1882 s 272 a b Rawlinson 1882 s 273 Christopher Lillington Martin 6 Temmuz 2017 Procopius of Caesarea Literary and Historical Interpretations Taylor amp Francis s 69 ISO 978 1 317 07549 3 Wein a b c Rawlinson 1882 s 275 Asmussen 1983 s 940 Wigram s 89 Robert Bruce Mullin A Short World History of Christianity Westminster John Knox Yayinlari s 82 85 ISO 978 0 664 23664 9 Procopius 1 2 8 Noldeke 1879 s 75 Greatrex Lieu s 32 Stokes G T Isdigerdes I A dictionary of Christian biography literature sects and doctrine William Smith amp editorler Londra John Murray 1882 s 303 Theodoret b 39 Oussani Gabriel Persia The Catholic Encyclopedia 29 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wayback Machine ile 2009 10 20 tarihli sayfadan Vol 11 New York Robert Appleton Company 1911 17 Temmuz 2016 a b Daryaee 2008 s 24 Rawlinson 1882 s 277 a b c Rawlinson 1882 s 278 Noldeke 1879 s 77 78 Iran tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Hukumdar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz