Ipomoea alba, Arjantin'den kuzey Meksika'ya, Florida'ya ve Porto Riko'ya kadar olan, Amerika'nın tropikal ve subtropikal bölgelerinde görülen, gece çiçek açan, Kahkahaçiçeğigiller familyasından bir bitki türüdür. Önceden Calonyction cinsi, aculeatum türü olarak sınıflandırılmış olsa da, artık uygun şekilde Ipomoea cinsi, Quamoclit alt cinsi, Calonyction bölümüne atanmıştır .
Ipomoea alba | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Ipomoea alba L., Sp. Pl.: 161 (1753). |
Açıklama
Kıvrık gövdeli, 5–30 m boyunda büyüyen çok yıllık, otsu bir lianadır . Yapraklar 5–15 cm uzunluğunda, sapı 5–20 cm uzunluğunda, bütün veya üç lobludur. Çiçekler kokulu, beyaz veya pembe ve büyük, 8–14 cm çapındadır. Çiçekler akşamları hızla açılır ve gece boyunca devam eder, sabah güneşi ile temas edene kadar açık kalır. Bulutlu günlerde çiçekler daha uzun süre açık kalabilir. Çiçekler ayrıca soğuk havalarda daha uzun süre açık kalma eğilimindedir - bu da bölümlerin açıldıkça takılmasına veya yırtılmasına neden olabilir.
Tarihsel kullanım
Mezoamerikan uygarlıkları, Ipomoea alba türünü, sıçrayan kauçuk toplar üretmek için Castilla elastica ağacından lateksi dönüştürmek için kullandılar. Bu bitkideki kükürt, Charles Goodyear'ın vulkanizasyon keşfinden en az 3000 yıl önceye kadar olan bir süreçte kauçuğu çapraz bağlamaya hizmet etti.
Yetiştirme
Tür, çiçekleri için süs bitkisi olarak yaygın bir şekilde yetiştirilmektedir. Kışın yaşayamayacak kadar soğuk olduğu bölgelerde yıllık bitki olarak yetiştirilebilir. Tropikal kökenli olduğu için en iyi yaz kısa gün foto periyodu altında çiçek açar. Kuzeyde başarılı bir şekilde çiçeklenebilmesine rağmen, çiçeklenmesi aşırı uzun yaz günleri nedeniyle bozulur. Bu nedenle, gün ışığı uzunluğunun bir kez daha 12 saate yaklaştığı sonbaharın başlarına kadar genellikle tomurcuk oluşturmaz ve çiçek açmaz. Yayılma genellikle tohumla yapılır. Tohum küçük, kahverengimsi bir ceviz gibidir ve bir törpü ile çentiklenmeli ve ekimden önce gece boyunca ıslatılmalıdır. Bazı bölgelerde, tarımsal ortamlarda sorunlara neden olabilen istilacı bir türdür .
Kaynakça
- ^ Flora of Puerto Rico and Adjacent Islands: A Systematic Synopsis. Ed. de la Universidad. 2000. s. 163. ISBN . 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2020.
- ^ "Rubber processed in ancient Mesoamerica, MIT researchers find". MIT News. 25 Nisan 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Aralık 2017.
Dış bağlantılar
- Vikitür'de Ipomoea alba ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
- Wikimedia Commons'ta Ipomoea alba ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ipomoea alba Arjantin den kuzey Meksika ya Florida ya ve Porto Riko ya kadar olan Amerika nin tropikal ve subtropikal bolgelerinde gorulen gece cicek acan Kahkahacicegigiller familyasindan bir bitki turudur Onceden Calonyction cinsi aculeatum turu olarak siniflandirilmis olsa da artik uygun sekilde Ipomoea cinsi Quamoclit alt cinsi Calonyction bolumune atanmistir Ipomoea albaBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim SolanalesFamilya ConvolvulaceaeCins IpomoeaTur I albaIkili adlandirmaIpomoea albaL Sp Pl 161 1753 AciklamaKivrik govdeli 5 30 m boyunda buyuyen cok yillik otsu bir lianadir Yapraklar 5 15 cm uzunlugunda sapi 5 20 cm uzunlugunda butun veya uc lobludur Cicekler kokulu beyaz veya pembe ve buyuk 8 14 cm capindadir Cicekler aksamlari hizla acilir ve gece boyunca devam eder sabah gunesi ile temas edene kadar acik kalir Bulutlu gunlerde cicekler daha uzun sure acik kalabilir Cicekler ayrica soguk havalarda daha uzun sure acik kalma egilimindedir bu da bolumlerin acildikca takilmasina veya yirtilmasina neden olabilir Tarihsel kullanimYeni cicek acan bir cift ay cicegiIpomoea alba MHNT Mezoamerikan uygarliklari Ipomoea alba turunu sicrayan kaucuk toplar uretmek icin Castilla elastica agacindan lateksi donusturmek icin kullandilar Bu bitkideki kukurt Charles Goodyear in vulkanizasyon kesfinden en az 3000 yil onceye kadar olan bir surecte kaucugu capraz baglamaya hizmet etti YetistirmeTur cicekleri icin sus bitkisi olarak yaygin bir sekilde yetistirilmektedir Kisin yasayamayacak kadar soguk oldugu bolgelerde yillik bitki olarak yetistirilebilir Tropikal kokenli oldugu icin en iyi yaz kisa gun foto periyodu altinda cicek acar Kuzeyde basarili bir sekilde ciceklenebilmesine ragmen ciceklenmesi asiri uzun yaz gunleri nedeniyle bozulur Bu nedenle gun isigi uzunlugunun bir kez daha 12 saate yaklastigi sonbaharin baslarina kadar genellikle tomurcuk olusturmaz ve cicek acmaz Yayilma genellikle tohumla yapilir Tohum kucuk kahverengimsi bir ceviz gibidir ve bir torpu ile centiklenmeli ve ekimden once gece boyunca islatilmalidir Bazi bolgelerde tarimsal ortamlarda sorunlara neden olabilen istilaci bir turdur Kaynakca Flora of Puerto Rico and Adjacent Islands A Systematic Synopsis Ed de la Universidad 2000 s 163 ISBN 978 0 8477 0369 2 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2020 Rubber processed in ancient Mesoamerica MIT researchers find MIT News 25 Nisan 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Aralik 2017 Dis baglantilarVikitur de Ipomoea alba ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Ipomoea alba ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur