Iridium iletişim uyduları, uydu telefonlarının ve çağrı cihazlarının birbirleriyle olan bilgi ve ses akışını sağlamak için Dünya'nın yörüngesine oturtulmuş uydulardır. İlk planlanan sayıları 77 olduğu için uydulara o atom numaralı element olan İridyum adı verilmiştir. Her bir uydu numaralarla adlandırılır.
Yörüngedeki Durumları
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlpTDJJMEwwTnZiWEJoY21semIyNWZjMkYwWld4c2FYUmxYMjVoZG1sbllYUnBiMjVmYjNKaWFYUnpMbk4yWnk4eU5UQndlQzFEYjIxd1lYSnBjMjl1WDNOaGRHVnNiR2wwWlY5dVlYWnBaMkYwYVc5dVgyOXlZbWwwY3k1emRtY3VjRzVuLnBuZw==.png)
Yörüngeleri ekvatora 86.4o eğiktir. Birbirlerinden bağımsız 6 hareketli yörünge düzlemi vardır. Yörünge düzlemlerine 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 adı verilmiştir. Her bir yörünge düzlemi, yanındaki yörünge düzleminden 31.6° eğiktir. (Ama 1. ve 6. yörünge düzlemleri arasında 22° fark vardır.) Planlanan sayı 77 olmasına rağmen toplam sayılarının 72 olmasına karar verilmiştir. (Aslında 66 tanesi yeterlidir. Geri kalan 6 tanesi yedek uydulardır. Her bir yedek uydu bir yörünge düzleminde bulunur.) Alçak yörünge uyduları olup deniz seviyelerinden yükseklikleri 780 km kadardır. Yörüngedeki hızları 27000 km/s kadar çıkabilir. Haberleşme akışını sağlamak için uydular öndeki, arkadaki ve yanındaki uydularla sürekli irtibat halindedir. Dünya çevresindeki tam bir turu yaklaşık 100 dakikada atarlar.
Tarihçe
İlk 5 iridyum uydusu 14 Mayıs 1997'de Kaliforniya'da bulunan Vanderberg Hava Üssü'nden uzaya fırlatılmıştır. 1999 yılının haziran ayına kadar Dünya'nın çeşitli yerlerinden iridyum uyduları fırlatılmıştır. Şubat 2002'de ise yörüngeye 5 yedek uydu daha yerleştirildi.
10 Şubat 2009, Salı günü İridyum 33 uydusu ile Kosmos 2251 uydusu Sibirya'nın yaklaşık 800 km üstünde çarpılmıştır ve 2 uydu da kullanılamayacak hale gelmiştir.
Iridyum NEXT Uyduları
Iridium'un "Iridium NEXT" adı verilen yeni jenerasyon uyduları 2017 yılında fırlatmaya başladı. İlk 10 uydu, 14 Ocak 2017'de California'da bulunan Vandenberg Hava Üssünden fırlatıldı. Yüksek data kapasitesi sunacak olan bu yeni uydu kümesinin fırlatımlarının 2018 yılında tamamlanması planlanıyor. https://www.iridium.com/network/iridiumnext 9 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
İridyum Parlamaları
Yörüngeleri hareketli olduğu için uydular sürekli yer değiştirir. Antenlerin yüksek yansıtıcı özelliklerinden dolayı anten belli bir açıya geldiğinde Güneş'ten aldığı ışığı yansıtır.
Notlar
- ^ Yörünge süreleri ve hızları; 4π²R³ = T²GM ve V²R = GM, burada R = yörünge yarıçapı metre olarak, T = saniyede yörünge dönemi, V = yörünge hızı m/s olarak, G = yerçekimi sabiti ≈ 6.673×10−11 Nm²/kg², M = Yeryüzü kütlesi ≈ 5.98×1024 kg. verileri kullanılarak hesaplanmıştır.
- ^ Yaklaşık olarak yörünge; Ay Dünya'ya en yakın konumda iken (363.104 km ÷ 42.164 km) 8.6 kez, en uzak (405.696 km ÷ 42.164 km) konumda iken 9.6 kez.
Kaynakça
- ^ . ODTÜ AAT, gökyüzü.org. 15 Haziran 2009. 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Iridium.com. 9 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2009.
- ^ . rod.sladen.org.uk. 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2009.
- ^ "First Iridium Satellites are launched". flightglobal.com.
- ^ . mobilkom.com.tr. 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2009.
- ^ . ODTÜ AAT, gökyüzü.org. 12 Şubat 2009. 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iridium iletisim uydulari uydu telefonlarinin ve cagri cihazlarinin birbirleriyle olan bilgi ve ses akisini saglamak icin Dunya nin yorungesine oturtulmus uydulardir Ilk planlanan sayilari 77 oldugu icin uydulara o atom numarali element olan Iridyum adi verilmistir Her bir uydu numaralarla adlandirilir Yorungedeki DurumlariDunya nin uzerinde Jeostatik yer yorungesi GPS GLONASS Galileo ve Compass sistemleri Uluslararasi Uzay Istasyonu Hubble Uzay Teleskobu ve Iridium uydu iletisim sistemi yorungelerinin karsilastirmasi SVG dosyasi icin tiklayin Fareyle bir yorungeyi veya etiketini vurgulamak icin uzerinde gezinerek yazisini belirginlestirebilirsiniz Yorungeleri ekvatora 86 4o egiktir Birbirlerinden bagimsiz 6 hareketli yorunge duzlemi vardir Yorunge duzlemlerine 1 2 3 4 5 ve 6 adi verilmistir Her bir yorunge duzlemi yanindaki yorunge duzleminden 31 6 egiktir Ama 1 ve 6 yorunge duzlemleri arasinda 22 fark vardir Planlanan sayi 77 olmasina ragmen toplam sayilarinin 72 olmasina karar verilmistir Aslinda 66 tanesi yeterlidir Geri kalan 6 tanesi yedek uydulardir Her bir yedek uydu bir yorunge duzleminde bulunur Alcak yorunge uydulari olup deniz seviyelerinden yukseklikleri 780 km kadardir Yorungedeki hizlari 27000 km s kadar cikabilir Haberlesme akisini saglamak icin uydular ondeki arkadaki ve yanindaki uydularla surekli irtibat halindedir Dunya cevresindeki tam bir turu yaklasik 100 dakikada atarlar TarihceIlk 5 iridyum uydusu 14 Mayis 1997 de Kaliforniya da bulunan Vanderberg Hava Ussu nden uzaya firlatilmistir 1999 yilinin haziran ayina kadar Dunya nin cesitli yerlerinden iridyum uydulari firlatilmistir Subat 2002 de ise yorungeye 5 yedek uydu daha yerlestirildi 10 Subat 2009 Sali gunu Iridyum 33 uydusu ile Kosmos 2251 uydusu Sibirya nin yaklasik 800 km ustunde carpilmistir ve 2 uydu da kullanilamayacak hale gelmistir Iridyum NEXT UydulariIridium un Iridium NEXT adi verilen yeni jenerasyon uydulari 2017 yilinda firlatmaya basladi Ilk 10 uydu 14 Ocak 2017 de California da bulunan Vandenberg Hava Ussunden firlatildi Yuksek data kapasitesi sunacak olan bu yeni uydu kumesinin firlatimlarinin 2018 yilinda tamamlanmasi planlaniyor https www iridium com network iridiumnext 9 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Iridyum ParlamalariYorungeleri hareketli oldugu icin uydular surekli yer degistirir Antenlerin yuksek yansitici ozelliklerinden dolayi anten belli bir aciya geldiginde Gunes ten aldigi isigi yansitir Notlar Yorunge sureleri ve hizlari 4p R T GM ve V R GM burada R yorunge yaricapi metre olarak T saniyede yorunge donemi V yorunge hizi m s olarak G yercekimi sabiti 6 673 10 11 Nm kg M Yeryuzu kutlesi 5 98 1024 kg verileri kullanilarak hesaplanmistir Yaklasik olarak yorunge Ay Dunya ya en yakin konumda iken 363 104 km 42 164 km 8 6 kez en uzak 405 696 km 42 164 km konumda iken 9 6 kez Kaynakca ODTU AAT gokyuzu org 15 Haziran 2009 25 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Iridium com 9 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2009 rod sladen org uk 15 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2009 First Iridium Satellites are launched flightglobal com mobilkom com tr 25 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2009 ODTU AAT gokyuzu org 12 Subat 2009 25 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi