Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Jan Tinbergen (d. 12 Nisan 1903, Lahey – ö. 9 Haziran 1994, Lahey), Hollandalı iktisatçı.
Jan Tinbergen | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Nisan 1903 Lahey, Hollanda |
| Ölüm | 9 Haziran 1994 (91 yaşında) Lahey, Hollanda |
| Milliyet | Hollanda |
| Mezun olduğu okul(lar) | Leiden Üniversitesi |
| Ödüller | Nobel Ekonomi Ödülü (1969) |
| Kariyeri | |
| Dalı | İktisat |
| Çalıştığı kurumlar | |
| Doktora danışmanı | Paul Ehrenfest |
| Doktora öğrencileri | Tjalling Koopmans |
Ragnar Frisch ile birlikte ekonometrinin kurucularından olan ve az gelişmiş ülkelerde ekonomik planlama konusunda yaptığı çalışmalarla tanınmış bir iktisatçıdır.
İktisat teorisini matematik ve istatistik ile ilk buluşturan iktisatçıdır.[]
Yaşamı
Beş çocuklu bir ailenin ilk çocuğuydu. Hemen tüm aile üyeleri, bilim alanında yetkin kişilerdi. Babası bir ortaokulda dilbilim hocasıydı. Tinbergen’in bilimsel eserlerinde basit bir dil kullanmasında babasının önemli bir etkisi vardır. Ailede politik ilgi de oldukça gelişmişti. Jan Tinbergen bu ilgiden etkilenerek önce Sosyalist Gençlik Örgütü’ne, sonra da Sosyal Demokrat Parti’ye girdi. Siyasi fikirleri dolayısıyla askerlik yapmayı reddetti ve bunun yerine hükûmet emrinde mecburi hizmete girdi. Mecburi hizmetinin bir bölümünü Merkezi İstatistik Bürosu’nda yaptı.
Bir dönem üniversitede asistanlık yaptıktan sonra, bu büroya yeniden döndü. Üniversitede fizik okumuştu. Ancak doktora tezi, “Fizik ve Ekonomide Minimum Problemler” adını taşıyordu. Bu tezden sonra ilgisi giderek ekonomi alanına kaydı. Ancak gerek üniversite eğitiminin getirdiği matematik bilgisi, gerek istatistik bürosundaki çalışmalarıyla edindiği istatistik tecrübesi ekonomi alanında bu iki bilim dalını uygulamayı denemesine neden oldu. Tinbergen bu çalışma tarzını konjonktür dalgalanmaları konusuna uygulamayı denedi. Gerek bu dalgalanmaları açıklayan, gerekse konjonktür teorilerini amprik olarak test etmeyi amaçlayan ekonometrik modeller kurdu. Bu çalışmalarda Keynes düşüncesinin öğeleri bulunmasına karşın, Keynes’ten hayli eleştiri aldı. 1960’lara kadar da gereken ilgiyi görmedi.
Tinbergen daha sonraları refah ekonomisi ve kalkınma planlaması alanında çalıştı. Özellikle bu dalda birçok uluslararası kuruluş adına görev yaptı. Çeşitli planlama teknikleri geliştirdi. Gelir dağılımı konusunda çalıştı.
Türkiye'de Devlet Planlama Teşkilatının kuruluşunda aktif görev aldı. İlk planların input-output analizlerine dayalı olarak yapılmasında öncü rol oynadı.
Gelir dağılımının adilleştirilmesi yönünde tavır aldı. Ancak analizlerinde gelirin adilleştirilmesinden ziyade refahın adilleştirilmesini işliyordu. 1969 yılında Ragner Frisch’le birlikte “dinamik modelleri geliştirerek ekonomik analizlere uygulayan” çalışmalarıyla Nobel Ekonomi Ödülü’nü aldı.
Önemli eserleri
- Business Cycles in the United States, 1919–1932 (1939)
- Statistical Testing of Business-Cycle Theories (1939)
- International Economic Cooperation (1946)
- On the Theory of Economic Policy (1952)
- Economic Policy: Principles and Design (1956)
- Mathematical Models of Economic Growth (1962)
- The dynamics of business cycles: a study in economic fluctuations (1974)
- Income Distribution. Analysis and Policies (1975)
- Der Dialog Nord-Süd: Informationen zur Entwicklungspolitik (1977)
- Economic policy : principles and design (1978)
- Centralization and decentralization in economic policy (1981)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Jan Tinbergen ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Nobel e-müzesinde otobiyografisi 30 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Nobel Ödülü töreninde Jan Tinbergen takdimi - Nobel-winners.com websitesinde 27 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jan Tinbergen d 12 Nisan 1903 Lahey o 9 Haziran 1994 Lahey Hollandali iktisatci Jan TinbergenDogum12 Nisan 1903 1903 04 12 Lahey HollandaOlum9 Haziran 1994 91 yasinda Lahey HollandaMilliyetHollandaMezun oldugu okul lar Leiden UniversitesiOdullerNobel Ekonomi Odulu 1969 KariyeriDaliIktisatCalistigi kurumlarDoktora danismaniPaul EhrenfestDoktora ogrencileriTjalling Koopmans Ragnar Frisch ile birlikte ekonometrinin kurucularindan olan ve az gelismis ulkelerde ekonomik planlama konusunda yaptigi calismalarla taninmis bir iktisatcidir Iktisat teorisini matematik ve istatistik ile ilk bulusturan iktisatcidir kaynak belirtilmeli YasamiBes cocuklu bir ailenin ilk cocuguydu Hemen tum aile uyeleri bilim alaninda yetkin kisilerdi Babasi bir ortaokulda dilbilim hocasiydi Tinbergen in bilimsel eserlerinde basit bir dil kullanmasinda babasinin onemli bir etkisi vardir Ailede politik ilgi de oldukca gelismisti Jan Tinbergen bu ilgiden etkilenerek once Sosyalist Genclik Orgutu ne sonra da Sosyal Demokrat Parti ye girdi Siyasi fikirleri dolayisiyla askerlik yapmayi reddetti ve bunun yerine hukumet emrinde mecburi hizmete girdi Mecburi hizmetinin bir bolumunu Merkezi Istatistik Burosu nda yapti Bir donem universitede asistanlik yaptiktan sonra bu buroya yeniden dondu Universitede fizik okumustu Ancak doktora tezi Fizik ve Ekonomide Minimum Problemler adini tasiyordu Bu tezden sonra ilgisi giderek ekonomi alanina kaydi Ancak gerek universite egitiminin getirdigi matematik bilgisi gerek istatistik burosundaki calismalariyla edindigi istatistik tecrubesi ekonomi alaninda bu iki bilim dalini uygulamayi denemesine neden oldu Tinbergen bu calisma tarzini konjonktur dalgalanmalari konusuna uygulamayi denedi Gerek bu dalgalanmalari aciklayan gerekse konjonktur teorilerini amprik olarak test etmeyi amaclayan ekonometrik modeller kurdu Bu calismalarda Keynes dusuncesinin ogeleri bulunmasina karsin Keynes ten hayli elestiri aldi 1960 lara kadar da gereken ilgiyi gormedi Tinbergen daha sonralari refah ekonomisi ve kalkinma planlamasi alaninda calisti Ozellikle bu dalda bircok uluslararasi kurulus adina gorev yapti Cesitli planlama teknikleri gelistirdi Gelir dagilimi konusunda calisti Turkiye de Devlet Planlama Teskilatinin kurulusunda aktif gorev aldi Ilk planlarin input output analizlerine dayali olarak yapilmasinda oncu rol oynadi Gelir dagiliminin adillestirilmesi yonunde tavir aldi Ancak analizlerinde gelirin adillestirilmesinden ziyade refahin adillestirilmesini isliyordu 1969 yilinda Ragner Frisch le birlikte dinamik modelleri gelistirerek ekonomik analizlere uygulayan calismalariyla Nobel Ekonomi Odulu nu aldi Onemli eserleriBusiness Cycles in the United States 1919 1932 1939 Statistical Testing of Business Cycle Theories 1939 International Economic Cooperation 1946 On the Theory of Economic Policy 1952 Economic Policy Principles and Design 1956 Mathematical Models of Economic Growth 1962 The dynamics of business cycles a study in economic fluctuations 1974 ISBN 0 226 80418 6 Income Distribution Analysis and Policies 1975 Der Dialog Nord Sud Informationen zur Entwicklungspolitik 1977 Economic policy principles and design 1978 Centralization and decentralization in economic policy 1981 ISBN 0 313 23077 3Ayrica bakinizNobel Ekonomi Odulu sahipleri listesiDis baglantilarWikimedia Commons ta Jan Tinbergen ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Nobel e muzesinde otobiyografisi 30 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Nobel Odulu toreninde Jan Tinbergen takdimi Nobel winners com websitesinde 27 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce