Ragnar Anton Kittil Frisch, (d. 3 Mart 1895, Oslo, Norveç - ö. 31 Ocak 1973, Oslo), Norveçli iktisatçı.
Ragnar Anton Kittil Frisch | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 3 Mart 1895 Oslo, Norveç |
Ölüm | 31 Ocak 1973 (77 yaşında) Oslo, Norveç |
Milliyet | Norveç |
Ödüller | Nobel Ekonomi Ödülü (1969) |
Kariyeri | |
Dalı | Makroiktisat |
Çalıştığı kurumlar | Oslo Üniversitesi |
1969'da ilk defa verilen Nobel İktisat Ödülü'nü, özellikle ekonometri bilim dalının kurucusu olması nedeniyle kazanmıştır.
Yaşamı
Ragnar Frisch okulu bitirince babasının kuyumculuk firmasında çırak olarak hayata atıldı. Ustalık brövesi alıncaya kadar Oslo Üniversitesi'nde en kısa ve en kolay bir branş olarak gördüğü iktisat bölümüne devam etti. 1919'da üniversite iktisat master diplomasını aldı. Ertesi yıl ustalık unvanı alıp babasının firmasına ortak olarak katıldı. 1920-1923'te Oslo Üniversitesi'nden bulduğu bir bursla iktisat ve matematik mezuniyet üstü çalışmaları için Fransa ve İngiltere'ye gitti. 1923'te ciddi olarak akademik kariyere girdi ve 1925'te Oslo Üniversitesi'nden matematik ve istatistik üzerinde bir doktora kazandı. Akademik kariyerde ilerlerken, 1927'de Birleşik Amerika'ya Rockefeller bursu ile gitti. 1931'de Oslo Üniversitesi'nde profesör oldu. 1932'de aynı üniversitede Rockafeller finansmani ile İktisat Enstitüsü'nü kurdu ve bu kurumun ilk araştırma direktörü olarak tayin edildi. Bu görevlerine emekliliğine kadar devam etti.
Çalışmaları
Frisch, iktisadın bir modern bilim dalı olarak ortaya çıkmasının temelini sağlayanların başında geldiği kuşkusuzca söylenebilir. İktisadın matematiksel ifadesi alanında birkaç gayet çok değerli temel katkıda bulunmuştur ve yeni ekonomik kavramlara şahsen özel isimler vermiştir. 1926'da tüketim teorisini yeni-Walrasiyen matematik baza Frisch koymuştur. 1965'te üretim teorisini formalize etmiştir. 1927'de zaman serileri üzerine, 1934'te doğrusal regresyon üzerine çalışmalar yaparak, 1930'da Econometrics Society (Ekonometri Kurumu)nu Frisch kurmuş ve bu kurumun yayın organı olan Econometrica dergisinin editörlüğünü 20 yıl kendisi yapmıştır. Makro ekonomi teriminin adını 1933'te Frisch vermiştir. 1933'te ekonomik dalgalanmaları darbeyle-yayılması üzerinde yaptığı çalışmalar modern Klasik konjonktür dalgalanması teorisinin temelini sağlamaktadır. Modern devlet sosyal muhasebesi ve iktisat planlaması alanlarında ekonometrik modellemenin başrol oynamasında Frisch'in rolü çok büyüktür. 1993'te Fredrick Waugh ile birlikte tanınmış Frisch-Waugh teoremini ortaya çıkartmıştır.
Önemli yayınları
- 1932: New Methods of Measuring Marginal Utility
- 1951: Mixed Linear and Quadratic Programing by the Multiplex Method
- 1956: Macroeconomics and Linear Programing
- 1970: Econometrics in the World of Today
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Nobel e-müzesinde otobiyografisi5 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Nobel Ödülü töreninde Ragnar Frisch takdimi - Nobel-winners.com websitesinde 27 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ragnar Anton Kittil Frisch d 3 Mart 1895 Oslo Norvec o 31 Ocak 1973 Oslo Norvecli iktisatci Ragnar Anton Kittil FrischDogum3 Mart 1895 1895 03 03 Oslo NorvecOlum31 Ocak 1973 77 yasinda Oslo NorvecMilliyetNorvecOdullerNobel Ekonomi Odulu 1969 KariyeriDaliMakroiktisatCalistigi kurumlarOslo Universitesi 1969 da ilk defa verilen Nobel Iktisat Odulu nu ozellikle ekonometri bilim dalinin kurucusu olmasi nedeniyle kazanmistir YasamiRagnar Frisch okulu bitirince babasinin kuyumculuk firmasinda cirak olarak hayata atildi Ustalik brovesi alincaya kadar Oslo Universitesi nde en kisa ve en kolay bir brans olarak gordugu iktisat bolumune devam etti 1919 da universite iktisat master diplomasini aldi Ertesi yil ustalik unvani alip babasinin firmasina ortak olarak katildi 1920 1923 te Oslo Universitesi nden buldugu bir bursla iktisat ve matematik mezuniyet ustu calismalari icin Fransa ve Ingiltere ye gitti 1923 te ciddi olarak akademik kariyere girdi ve 1925 te Oslo Universitesi nden matematik ve istatistik uzerinde bir doktora kazandi Akademik kariyerde ilerlerken 1927 de Birlesik Amerika ya Rockefeller bursu ile gitti 1931 de Oslo Universitesi nde profesor oldu 1932 de ayni universitede Rockafeller finansmani ile Iktisat Enstitusu nu kurdu ve bu kurumun ilk arastirma direktoru olarak tayin edildi Bu gorevlerine emekliligine kadar devam etti CalismalariFrisch iktisadin bir modern bilim dali olarak ortaya cikmasinin temelini saglayanlarin basinda geldigi kuskusuzca soylenebilir Iktisadin matematiksel ifadesi alaninda birkac gayet cok degerli temel katkida bulunmustur ve yeni ekonomik kavramlara sahsen ozel isimler vermistir 1926 da tuketim teorisini yeni Walrasiyen matematik baza Frisch koymustur 1965 te uretim teorisini formalize etmistir 1927 de zaman serileri uzerine 1934 te dogrusal regresyon uzerine calismalar yaparak 1930 da Econometrics Society Ekonometri Kurumu nu Frisch kurmus ve bu kurumun yayin organi olan Econometrica dergisinin editorlugunu 20 yil kendisi yapmistir Makro ekonomi teriminin adini 1933 te Frisch vermistir 1933 te ekonomik dalgalanmalari darbeyle yayilmasi uzerinde yaptigi calismalar modern Klasik konjonktur dalgalanmasi teorisinin temelini saglamaktadir Modern devlet sosyal muhasebesi ve iktisat planlamasi alanlarinda ekonometrik modellemenin basrol oynamasinda Frisch in rolu cok buyuktur 1993 te Fredrick Waugh ile birlikte taninmis Frisch Waugh teoremini ortaya cikartmistir Onemli yayinlari1932 New Methods of Measuring Marginal Utility 1951 Mixed Linear and Quadratic Programing by the Multiplex Method 1956 Macroeconomics and Linear Programing 1970 Econometrics in the World of TodayAyrica bakinizNobel Ekonomi Odulu sahipleri listesiDis baglantilarNobel e muzesinde otobiyografisi5 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Nobel Odulu toreninde Ragnar Frisch takdimi Nobel winners com websitesinde 27 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce