Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ekonometri İki veya daha fazla verinin, birbirleri arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkiden yola çıkarak, matematik, istatistik ve bilgisayar bilimi aracılığıyla ekonomik ilişkilerin ampirik bir biçimde değerlendirilerek, bu veriler arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalıdır. Daha açık olmak gerekirse, "sonucu uygun metodlarla ilişkilendirilmiş, teori ve gözlemin eşzamanlı gelişimi tabanlı mevcut ekonomik olgunun nicel çözümlemesidir." Bir ekonomiye giriş ders kitabı ekonometriyi: "dağlarca verinin arasından basit ilişkileri çıkarmak için titizlikle araştırmak" olarak açıklamıştır. "Ekonometri" terimi ilk olarak Polonyalı ekonomist Pawel Ciompa tarafından 1910 yılında kullanılmıştır. Bugünkü kullanım şekline getiren ise Ragnar Frisch'dir. Günümüzde daha güçlü bilgisayar yazılımların varlığıyla ekonometrik analizlerin gücü artmıştır.
| Ekonomi |
 |
| Genel sınıflandırma |
|---|
| (Teknikler) |
| Dalları ve alt dalları |
| Davranışsal · · |
| · · Ekonomistler |
Etimolojik olarak "ekonomik ölçüm" anlamına gelmektedir. Matematiksel İktisat, İstatistik ve 'nin bir birleşiminden oluşur. Ekonomik teorinin, ampirik analizle sınanmasını mümkün kılar. Örneğin, talep eğrisinin Ekonomi Teorisinin öngördüğü gibi aşağı doğru eğimli (negatif eğimli) olup olmadığı ekonometrik yöntemlerle test edilir. Ekonomi Teorisi eğim katsayısının kesin değeri hakkında bir yorumda bulunmazken, Ekonometri ile eğim katsayısının değeri kestirilmeye çalışılır. Talep eğrisi örneğinde bir malın fiyatında meydana gelen bir birimlik artışın, talep miktarında herhangi bir azalmaya yol açıp açmadığı, azalma oluyorsa belli bir aralıkta yaklaşık olarak ne kadar bir azalmayı beraberinde getirdiği ekonometri ile ölçülür.
Ekonometrinin en çok kullanılan yöntemi Regresyon analizidir.
Ekonometrik çözümlemeler iki ana dalda incelenebilir. Birincisi zaman serisi analizi, bir diğeri ise analizidir. Zaman serisi analizi değişkenlerin bir zaman aralığı üzerindeki değerlerini ve bu değerlerin farklı değişkenler için birbirleriyle karşılaştırılmasına dayanır. Yatay kesit analizi ise tek bir zaman noktasında farklı değişkenlerin incelenmesine dayanır. Örneğin 1990-2000 yılları arasında ekonomik büyüme ve istihdam arasındaki ilişki tek bir ülke için incelendiğinde zaman serisi analizi, 1990 yılı üzerinde farklı ülkelerin istihdam ve ekonomik büyüme rakamları incelendiğinde yatay kesit analizi yapılmış olur.
Zaman serileri ve yatay kesit verileri bir arada kullanıldığında ise panel veri analizi denen yöntem uygulanır. Örneğe göre bu analiz 1990 ile 2000 yılları arasında 20 farklı ülkenin istihdam ve ekonomik büyüme rakamları analiz edildiğinde panel veri teknikleri kullanılır.
Ekonometrik modeller
İki değişkenli tek denklemli doğrusal ekonometrik model
Yt = βo + β1Xt + ut
- Yt: Bağımlı (açıklanan) değişken
- Xt: Bağımsız (açıklayıcı) değişken
Örneğin: Harcamalar ile gelir arasında doğrusal bir bağlantı olduğu kabul edilirse bu bağlantı için anakitle doğrusal model şöyle tanımlanabilir:
Kişisel harcamalar = Sabit (otonom) harcama + Harcama eğilimi X Gelir + Tesadüfi bir hata değişkeni
Y = β0 + β1t + ut
Değişkenler:
- Yt: Kişisel harcamalar
- Xt: Gelir
- ut: Rassal (tesadüfî) bir hata değişkeni
Regresyon katsayıları
- β0: sabit terim katsayı
- β1: eğilim katsayı
Böyle bir modelin regresyon katsayılarının klasik regresyon analizi en küçük kareler yöntemiyle kestirimi yapılabilir yani Y = b0 + b1t Burada
- b0: sabit terim katsayı kestirimi;
- b1: eğilim katsayı kestirimi
olur. Bu katsayı kestirimleri kullanılması ile her bir gelir miktarı için yaklaşık ne kadar harcama yapılacağı hakkında tahminler elde edilebilir.
Bu iki değişkenli doğrusal modelin sağlıklı tahmin vermesi için bu doğrusal modelin özellikle hata teriminin istenen temel varsayımlara sahip olması gerekir. Aksi takdirde yanıltıcı sonuçlar elde edilebilir.
Çok değişkenli tek denklemli doğrusal ekonometrik model
Yt = βo + β1X1,t + β2X2,t + ... + βkXk,t + ut
Simgelerin anlamı
- Yt: Bağımlı (açıklanan) değişken
- Xi,t: Bağımsız (açıklayıcı) değişken(ler), i = 1 ... n
- βk: Parametre(ler), k = 0 ... n
- ut: Hata terimi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Kasım 2014.
- ^ P. A. Samuelson, T. C. Koopmans, and J. R. N. Stone (1954).
- ^ Paul A. Samuelson and William D. Nordhaus, 2004.
- ^ . 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2016.
- ^ • H. P. Pesaran (1990), "Econometrics," Econometrics: The New Palgrave, p. 2 6 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., citing Ragnar Frisch (1936), "A Note on the Term 'Econometrics'," Econometrica, 4(1), p. 95.
- Temurlenk, Sinan (2010) EKONOMETRİ 1-2 (3.Baskı) Erzurum Atatürk Ü. İİBF
- Kılıçbay, Ahmet (1965), Ekonometri, (Birinci baskı),İstanbul: İ.Ü. İktisat Fakültesi yayını No: 160.
- Kılıçbay, Ahmet (1975), Ekonometrik Metotlar ve Araştırma,,İstanbul: İ.Ü. İşletme Fakültesi yayını No: 52.
- Kılıçbay, Ahmet (1980), Ekonometrinin Temelleri,,,İstanbul: İ.Ü. İktisat Fakültesi yayını No: 454.
- Gujarati, Damodar (çev. Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen) (2008) Temel Ekonometri, Literatür Yayınları .
- Güriş, Selahattin ve Ebru Çağlayan (2005), Ekonometri Temel Kavramları,,İstanbul: Der yayınları, Yayın No:282 .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ekonometri Iki veya daha fazla verinin birbirleri arasindaki iliskiyi ve bu iliskiden yola cikarak matematik istatistik ve bilgisayar bilimi araciligiyla ekonomik iliskilerin ampirik bir bicimde degerlendirilerek bu veriler arasindaki iliskiyi inceleyen bilim dalidir Daha acik olmak gerekirse sonucu uygun metodlarla iliskilendirilmis teori ve gozlemin eszamanli gelisimi tabanli mevcut ekonomik olgunun nicel cozumlemesidir Bir ekonomiye giris ders kitabi ekonometriyi daglarca verinin arasindan basit iliskileri cikarmak icin titizlikle arastirmak olarak aciklamistir Ekonometri terimi ilk olarak Polonyali ekonomist Pawel Ciompa tarafindan 1910 yilinda kullanilmistir Bugunku kullanim sekline getiren ise Ragnar Frisch dir Gunumuzde daha guclu bilgisayar yazilimlarin varligiyla ekonometrik analizlerin gucu artmistir Ekonomi Asya Avrupa OkyanusyaGenel siniflandirmaMikroekonomi Makroekonomi Ekonomik dusunce tarihi Metodoloji HeterodoksTekniklerMatematiksel Ekonometri Milli muhasebeDallari ve alt dallariDavranissal Buyume Gelisme Tarih Uluslararasi Ekonomiler Monetarizm ve Finansal ekonomi Kamu ve Refah ekonomisi Calisma Isletme Bilgi Egitim Oyun kurami Hukuk Tarim Yesil Ekonomik cografyaListelerKategoriler Ekonomistler Anarsizm Kapitalizm Liberalizm Komunizm Korporatizm Fasizm Piyasa sosyalizmi Devletcilik Merkantilizm Sosyalizm Sendika Ucuncu gorusEkonomi Kavram ve TarihiBu kutu goruntuletartisdegistir Etimolojik olarak ekonomik olcum anlamina gelmektedir Matematiksel Iktisat Istatistik ve nin bir birlesiminden olusur Ekonomik teorinin ampirik analizle sinanmasini mumkun kilar Ornegin talep egrisinin Ekonomi Teorisinin ongordugu gibi asagi dogru egimli negatif egimli olup olmadigi ekonometrik yontemlerle test edilir Ekonomi Teorisi egim katsayisinin kesin degeri hakkinda bir yorumda bulunmazken Ekonometri ile egim katsayisinin degeri kestirilmeye calisilir Talep egrisi orneginde bir malin fiyatinda meydana gelen bir birimlik artisin talep miktarinda herhangi bir azalmaya yol acip acmadigi azalma oluyorsa belli bir aralikta yaklasik olarak ne kadar bir azalmayi beraberinde getirdigi ekonometri ile olculur Ekonometrinin en cok kullanilan yontemi Regresyon analizidir Ekonometrik cozumlemeler iki ana dalda incelenebilir Birincisi zaman serisi analizi bir digeri ise analizidir Zaman serisi analizi degiskenlerin bir zaman araligi uzerindeki degerlerini ve bu degerlerin farkli degiskenler icin birbirleriyle karsilastirilmasina dayanir Yatay kesit analizi ise tek bir zaman noktasinda farkli degiskenlerin incelenmesine dayanir Ornegin 1990 2000 yillari arasinda ekonomik buyume ve istihdam arasindaki iliski tek bir ulke icin incelendiginde zaman serisi analizi 1990 yili uzerinde farkli ulkelerin istihdam ve ekonomik buyume rakamlari incelendiginde yatay kesit analizi yapilmis olur Zaman serileri ve yatay kesit verileri bir arada kullanildiginda ise panel veri analizi denen yontem uygulanir Ornege gore bu analiz 1990 ile 2000 yillari arasinda 20 farkli ulkenin istihdam ve ekonomik buyume rakamlari analiz edildiginde panel veri teknikleri kullanilir Ekonometrik modellerIki degiskenli tek denklemli dogrusal ekonometrik model Yt bo b1Xt ut Yt Bagimli aciklanan degisken Xt Bagimsiz aciklayici degisken Ornegin Harcamalar ile gelir arasinda dogrusal bir baglanti oldugu kabul edilirse bu baglanti icin anakitle dogrusal model soyle tanimlanabilir Kisisel harcamalar Sabit otonom harcama Harcama egilimi X Gelir Tesadufi bir hata degiskeni Y b0 b1t ut Degiskenler Yt Kisisel harcamalar Xt Gelir ut Rassal tesadufi bir hata degiskeni Regresyon katsayilari b0 sabit terim katsayi b1 egilim katsayi Boyle bir modelin regresyon katsayilarinin klasik regresyon analizi en kucuk kareler yontemiyle kestirimi yapilabilir yani Y b0 b1t Burada b0 sabit terim katsayi kestirimi b1 egilim katsayi kestirimi olur Bu katsayi kestirimleri kullanilmasi ile her bir gelir miktari icin yaklasik ne kadar harcama yapilacagi hakkinda tahminler elde edilebilir Bu iki degiskenli dogrusal modelin saglikli tahmin vermesi icin bu dogrusal modelin ozellikle hata teriminin istenen temel varsayimlara sahip olmasi gerekir Aksi takdirde yaniltici sonuclar elde edilebilir Cok degiskenli tek denklemli dogrusal ekonometrik model Yt bo b1X1 t b2X2 t bkXk t ut Simgelerin anlami Yt Bagimli aciklanan degisken Xi t Bagimsiz aciklayici degisken ler i 1 n bk Parametre ler k 0 n ut Hata terimiAyrica bakinizGranger Nedenselligi Birim kokKaynakca Arsivlenmis kopya 18 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Kasim 2014 P A Samuelson T C Koopmans and J R N Stone 1954 Paul A Samuelson and William D Nordhaus 2004 2 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2016 H P Pesaran 1990 Econometrics Econometrics The New Palgrave p 2 6 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde citing Ragnar Frisch 1936 A Note on the Term Econometrics Econometrica 4 1 p 95 Temurlenk Sinan 2010 EKONOMETRI 1 2 3 Baski Erzurum Ataturk U IIBF Kilicbay Ahmet 1965 Ekonometri Birinci baski Istanbul I U Iktisat Fakultesi yayini No 160 Kilicbay Ahmet 1975 Ekonometrik Metotlar ve Arastirma Istanbul I U Isletme Fakultesi yayini No 52 Kilicbay Ahmet 1980 Ekonometrinin Temelleri Istanbul I U Iktisat Fakultesi yayini No 454 Gujarati Damodar cev Umit Senesen Gulay Gunluk Senesen 2008 Temel Ekonometri Literatur Yayinlari ISBN 975 7860 99 9 Guris Selahattin ve Ebru Caglayan 2005 Ekonometri Temel Kavramlari Istanbul Der yayinlari Yayin No 282 ISBN 975 353 210 5