Jasper Tudor, (Kasım 1431 - 21/26 aralık 1495), İngiltere kralı VII Henry’nin amcasıydı. Yeğeninin 1485’de başarılı bir şekilde tahta çıkışın baş mimarıydı. Penmynydd'in asil Tudor ailesindendi.
Jasper Tudor | |
---|---|
Doğum | Kasım 1431 |
Ölüm | 21 Aralık 1495 (64 yaşında) , Gloucestershire |
Eş(ler)i | Catherine Woodville |
Hanedan | Tudor |
Babası | Owen Tudor |
Annesi | Catherine |
Aile ve erken yaşam
Jasper, Sir Owen Tudor'un ve İngiltere Kralı V. Henry'nin dul eşi Valois'li eski kraliçe Catherine’nin ikinci oğluydu. Bu nedenle Henry VI'nın de üvey kardeşiydi. Jasper, babası aracılığıyla Büyük Llywelyn'in ünlü şansölyesi Ednyfed Fychan'ın soyundan geliyordu. Bu bağlantı, Galler'deki statüsüne büyük ölçüde katkıda bulundu. Annesi, Fransa Kralı VI. Charles'ın kızıydı. 1437'de Jasper'ın annesinin ölümünden sonraOwen Tudor tutuklandı ve Newgate hapishanesine yollandı. Jasper, erkek kardeşi Edmund ve muhtemelen bir kız kardeşi, Temmuz 1437'den Mart 1442'ye kadar Essex'teki Barking Abbey'de bir rahibe olan Katherine de Pole'un bakımına verildi. Henry VI'nın büyük bir favorisi olan 1. Suffolk Dükü William de Pole'un kız kardeşiydi ve Jasper ve kardeşlerine yiyecek, giyecek ve kalacak yer sağlayabildi. 1442'de Kral üvey kardeşlerinin yetiştirilmesiyle ilgilenmeye başladı. Mart 1442'den bir süre sonra, Jasper ve erkek kardeşlerinin sarayda yaşamaları için getirildi. Henry, onları entelektüel ve ahlaki açıdan eğitmesi için en iyi rahibi ayarladı. Kardeşler ayrıca askeri eğitim aldı; büyüdüklerinde kendilerine askeri mevkiler verildi. Jasper, 23 Kasım 1452'de Pembroke Kontu olarak atandığında, Henry VI'nın üvey kardeşi olarak tanındı.
Yetişkinlik
Owen Tudor, büyük olasılıkla iki üvey erkek kardeşine bakan üvey oğlu VI. Henry sayesinde hapisten çıktı. Henry’nın üvey kardeşlerinin varlığından haberdar olup olmadığı, annesi Bermondsey Abbey'de ölürken ona söyleyene kadar belli değil. Henry, onun ölümünden sonra onlarla ilgilenmeye başlayacak ve sonunda her iki kardeşe de kontluk vererek onları soyluluğa yükseltecekti. Jasper, 23 Kasım 1452'de Pembroke Kontu oldu ve bunun karşılığında Edmund ve Jasper, Henry'ye sarsılmaz bir sadakat yemini ettiler.
Owen ve Catherine'in evliliği, büyük ölçüde gizliliğin korunması nedeniyle yetkililer tarafından tanınmadı ve bu nedenle Jasper ile iki (veya üç) kardeşinin meşruiyeti sorgulanabilirdi. Ancak Jasper, bir Jartiyer Şövalyesi olarak atanmak da dahil olmak üzere, doğumuna uygun tüm ayrıcalıklardan yararlandı . 1485'ten sonra kendisini "Bedford Dükü ve Pembroke Kontu, Kral’ın kardeşi ve amcası yüce ve kudretli Prens Jasper" olarak tanımlayacaktı. Jasper, mahkemede bulunduğu süre boyunca, iki hanedan arasındaki çekişmeyi durdurmak için sürekli olarak York Dükü ve diğer soylularla birlikte çalıştı. Ağabeyi Edmund'un ölümünden sonra Jasper, Galler'deki Lancastrian bağlarını sürdürme sorumluluğunu üstlendi. Bununla birlikte baldızı ve küçük yeğenini de himayesine aldı.
Yorkist Kral IV. Edward’ın 1461'de katılımı üzerine, Jasper'ın sadık olduğu üvey kardeşi, görevden alınan Kral VI. Henry'yi desteklediği için bir davaya gönderildi . Üvey yeğeni Lancaster Prensi Edward'ı tahta çıkarmaya çalıştı ve kraliyet üvey kardeşine ve üvey kardeşinin karısı Margaret of Anjou'ya mutlak sadakat sağladı. Jasper ayrıca diğer baldızı Leydi Margaret Beaufort'un oğlunun Kral VII.Henry olarak tahtı kazanmasına yardım edecekti.
Güllerin Savaşı
Jasper Tudor, bir kısmı Güller Savaşı'nın ilk aşamalarında kazanılan askeri uzmanlığı ile dikkate değer olan bir maceracıydı. Bununla birlikte, Bosworth Savaşı'ndan önce katıldığı tek büyük savaş, Şubat 1461'de geleceğin kralı İngiltere Kralı IV. Edward'a karşı kaybettiği Cross Savaşı idi . Babası Owen Tudor daha sonra Hereford'da yakalandı ve çarmıha gerildiği yerde başı kesildi. Jasper, 1456'da Carmarthen ve Aberystwyth kalelerini Raglan'lı William Herbert'e kaptırana kadar işgal etti . Daha sonra, üvey kardeşi Henry VI'nın karısı olan Margaret of Anjou ile iletişim halinde kaldı ve 1460'ta Lancaster hanedanı için Denbigh Kalesi'ni elinde tuttu.
Jasper Tudor, babası Edmund Tudor'un doğumundan önce öldüğü yeğeni Henry Tudor'u da büyüttü. 1462'de Fransa Kralı XI. Louis tarafından sıcak bir şekilde karşılandıktan sonra Jasper, 1468'de Kuzey Galler'e dönmeden önce 6 yıl Fransa'da kaldı. Jasper dönüşünde, Kral IV. Edward tarafından Herbert'e Pembroke Kontu unvanı verildiğini, Pembroke Kalesi'ni de William Herbert'e kaptırdığını öğrendi.
Jasper Tudor, Lancastrian davası için destek toplamaya çalıştı. Yeğeni Henry ile Tenby'den kaçarken, İngiliz Kanalı'ndaki fırtınalar onları Bretonya'daki Le Conquet'e inmeye zorladı, burada Bretonya Dükü II. Francis'e sığındılar . Kral IV. Edward ona diplomatik baskı uygulasa da, amca ve yeğen, Nisan 1483'te ölen Yorkist kralın pençelerinden güvende kaldı.
Ekim 1483'te Tudorlar, Bretonya’dan İngiltere'yi işgal etti. Ancak işgal başarısız oldu ve Jasper Tudor ve yeğeni Henry, Bretonya döndü. 1484 yılının ortalarında, Bretonya Dükü hastalıktan aciz kaldığında, hükûmetin dizginlerini devralan saymanı Pierre Landais, Jasper ve yeğenini geri göndermek için yeni Yorkist İngiltere Kralı III.Richard ile bir anlaşma yaptı. Bu anlaşmaya göre Bretonya'yı bir Fransız saldırısı tehdidine karşı savunmak için 3.000 İngiliz okçu sözü karşılığında Jasper ve Henry’i İngiltere'ye geri yollayacaktı. O zamanlar Flanders'da sürgünde olan Ely Piskoposu John Morton, planı öğrendi ve Tudorları zamanında uyardı. Jasper ve Henry daha sonra, Landais'in askerlerinden saatler önce, yakındaki sınırı geçerek Fransa'ya ayrı ayrı kaçmayı başardılar. Kalmalarına izin veren ve onlara kaynak sağlayan Fransa Kralı bir süre sonra, Dük II. Francis iyileştiğinde, çevresinde kalan 400 Lancastrian'a Fransa'ya güvenli bir şekilde girmelerini teklif etti ve hatta masraflarını karşıladı.
Henry Tudor'un 1485'te tahta çıkışında, Jasper Tudor Jartiyer Şövalyesi de dahil olmak üzere tüm eski unvanlarına geri döndü ve Bedford Dükü olarak atandı.
Evlilik ve Çocukları
Jasper, 7 Kasım 1485'te Catherine Woodville (c. 1458–1509) ile evlendi.,’ın kızıydı ve Kral IV. Edward'ın kraliçesi Elizabeth Woodville’ın kız kardeşiydi. 1483'te vatana ihanetten idam edilen Buckingham 2. Dükü Henry Stafford'un dul eşiydi. Jasper Tudor ile evliliğinden çocuğu yoktu.
Gayrimeşru çocuğu
Jasper Tudor, hayatı boyunca hiçbir gayri meşru çocuğun babalığını kabul etmedi ve hiçbiri vasiyetinde tanınmadı.
Lakin bazı kaynaklar Tudor'un Ellen/Helen isimli bir piç kızı olduğunu iddia ediyor.
Ölümü
Jasper Tudor, 21 Aralık 1495'te Thornbury Kalesi'nde öldü ve Chenies Malikanesi'nin görevlisi Leydi Agnes Cheyne'in 1494'te kendisine miras bıraktığı Somerset'teki Keynsham Manastırı'na gömüldü .
Kaynakça
- ^ a b c Austen, George (18 Şubat 1928). "The Roses of York and Lancaster". Notes and Queries. CLIV (feb18): 117-117. doi:10.1093/nq/cliv.feb18.117a. ISSN 1471-6941.
- ^ a b "Tudor, Jasper [Jasper of Hatfield], duke of Bedford (c. 1431–1495), magnate". Oxford Dictionary of National Biography (İngilizce). doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-27796. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ . biography.wales. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ Lander, Jack Robert (1980). Government and Community: England, 1450-1509 (İngilizce). Harvard University Press. ISBN . 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ . www.abebooks.com (İngilizce). 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ . web.archive.org. 2 Eylül 2013. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ Marius, Richard (1999). Thomas More: A Biography (İngilizce). Harvard University Press. ISBN . 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ Thomas Tonge, William Hylton Dyer Longstaffe (1863). Heraldic Visitation of the Northern Counties in 1530 by Thomas Tonge, Norroy King of Arms: With ... (İngilizce). University of Michigan. Pub. for the Society by Frances Le Keux.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jasper Tudor Kasim 1431 21 26 aralik 1495 Ingiltere krali VII Henry nin amcasiydi Yegeninin 1485 de basarili bir sekilde tahta cikisin bas mimariydi Penmynydd in asil Tudor ailesindendi Jasper TudorDogumKasim 1431Olum21 Aralik 1495 64 yasinda GloucestershireEs ler iCatherine WoodvilleHanedanTudorBabasiOwen TudorAnnesiCatherineAile ve erken yasamJasper Sir Owen Tudor un ve Ingiltere Krali V Henry nin dul esi Valois li eski kralice Catherine nin ikinci ogluydu Bu nedenle Henry VI nin de uvey kardesiydi Jasper babasi araciligiyla Buyuk Llywelyn in unlu sansolyesi Ednyfed Fychan in soyundan geliyordu Bu baglanti Galler deki statusune buyuk olcude katkida bulundu Annesi Fransa Krali VI Charles in kiziydi 1437 de Jasper in annesinin olumunden sonraOwen Tudor tutuklandi ve Newgate hapishanesine yollandi Jasper erkek kardesi Edmund ve muhtemelen bir kiz kardesi Temmuz 1437 den Mart 1442 ye kadar Essex teki Barking Abbey de bir rahibe olan Katherine de Pole un bakimina verildi Henry VI nin buyuk bir favorisi olan 1 Suffolk Duku William de Pole un kiz kardesiydi ve Jasper ve kardeslerine yiyecek giyecek ve kalacak yer saglayabildi 1442 de Kral uvey kardeslerinin yetistirilmesiyle ilgilenmeye basladi Mart 1442 den bir sure sonra Jasper ve erkek kardeslerinin sarayda yasamalari icin getirildi Henry onlari entelektuel ve ahlaki acidan egitmesi icin en iyi rahibi ayarladi Kardesler ayrica askeri egitim aldi buyuduklerinde kendilerine askeri mevkiler verildi Jasper 23 Kasim 1452 de Pembroke Kontu olarak atandiginda Henry VI nin uvey kardesi olarak tanindi YetiskinlikOwen Tudor buyuk olasilikla iki uvey erkek kardesine bakan uvey oglu VI Henry sayesinde hapisten cikti Henry nin uvey kardeslerinin varligindan haberdar olup olmadigi annesi Bermondsey Abbey de olurken ona soyleyene kadar belli degil Henry onun olumunden sonra onlarla ilgilenmeye baslayacak ve sonunda her iki kardese de kontluk vererek onlari soyluluga yukseltecekti Jasper 23 Kasim 1452 de Pembroke Kontu oldu ve bunun karsiliginda Edmund ve Jasper Henry ye sarsilmaz bir sadakat yemini ettiler Owen ve Catherine in evliligi buyuk olcude gizliligin korunmasi nedeniyle yetkililer tarafindan taninmadi ve bu nedenle Jasper ile iki veya uc kardesinin mesruiyeti sorgulanabilirdi Ancak Jasper bir Jartiyer Sovalyesi olarak atanmak da dahil olmak uzere dogumuna uygun tum ayricaliklardan yararlandi 1485 ten sonra kendisini Bedford Duku ve Pembroke Kontu Kral in kardesi ve amcasi yuce ve kudretli Prens Jasper olarak tanimlayacakti Jasper mahkemede bulundugu sure boyunca iki hanedan arasindaki cekismeyi durdurmak icin surekli olarak York Duku ve diger soylularla birlikte calisti Agabeyi Edmund un olumunden sonra Jasper Galler deki Lancastrian baglarini surdurme sorumlulugunu ustlendi Bununla birlikte baldizi ve kucuk yegenini de himayesine aldi Yorkist Kral IV Edward in 1461 de katilimi uzerine Jasper in sadik oldugu uvey kardesi gorevden alinan Kral VI Henry yi destekledigi icin bir davaya gonderildi Uvey yegeni Lancaster Prensi Edward i tahta cikarmaya calisti ve kraliyet uvey kardesine ve uvey kardesinin karisi Margaret of Anjou ya mutlak sadakat sagladi Jasper ayrica diger baldizi Leydi Margaret Beaufort un oglunun Kral VII Henry olarak tahti kazanmasina yardim edecekti Gullerin SavasiJasper Tudor bir kismi Guller Savasi nin ilk asamalarinda kazanilan askeri uzmanligi ile dikkate deger olan bir maceraciydi Bununla birlikte Bosworth Savasi ndan once katildigi tek buyuk savas Subat 1461 de gelecegin krali Ingiltere Krali IV Edward a karsi kaybettigi Cross Savasi idi Babasi Owen Tudor daha sonra Hereford da yakalandi ve carmiha gerildigi yerde basi kesildi Jasper 1456 da Carmarthen ve Aberystwyth kalelerini Raglan li William Herbert e kaptirana kadar isgal etti Daha sonra uvey kardesi Henry VI nin karisi olan Margaret of Anjou ile iletisim halinde kaldi ve 1460 ta Lancaster hanedani icin Denbigh Kalesi ni elinde tuttu Jasper Tudor babasi Edmund Tudor un dogumundan once oldugu yegeni Henry Tudor u da buyuttu 1462 de Fransa Krali XI Louis tarafindan sicak bir sekilde karsilandiktan sonra Jasper 1468 de Kuzey Galler e donmeden once 6 yil Fransa da kaldi Jasper donusunde Kral IV Edward tarafindan Herbert e Pembroke Kontu unvani verildigini Pembroke Kalesi ni de William Herbert e kaptirdigini ogrendi Jasper Tudor Lancastrian davasi icin destek toplamaya calisti Yegeni Henry ile Tenby den kacarken Ingiliz Kanali ndaki firtinalar onlari Bretonya daki Le Conquet e inmeye zorladi burada Bretonya Duku II Francis e sigindilar Kral IV Edward ona diplomatik baski uygulasa da amca ve yegen Nisan 1483 te olen Yorkist kralin pencelerinden guvende kaldi Ekim 1483 te Tudorlar Bretonya dan Ingiltere yi isgal etti Ancak isgal basarisiz oldu ve Jasper Tudor ve yegeni Henry Bretonya dondu 1484 yilinin ortalarinda Bretonya Duku hastaliktan aciz kaldiginda hukumetin dizginlerini devralan saymani Pierre Landais Jasper ve yegenini geri gondermek icin yeni Yorkist Ingiltere Krali III Richard ile bir anlasma yapti Bu anlasmaya gore Bretonya yi bir Fransiz saldirisi tehdidine karsi savunmak icin 3 000 Ingiliz okcu sozu karsiliginda Jasper ve Henry i Ingiltere ye geri yollayacakti O zamanlar Flanders da surgunde olan Ely Piskoposu John Morton plani ogrendi ve Tudorlari zamaninda uyardi Jasper ve Henry daha sonra Landais in askerlerinden saatler once yakindaki siniri gecerek Fransa ya ayri ayri kacmayi basardilar Kalmalarina izin veren ve onlara kaynak saglayan Fransa Krali bir sure sonra Duk II Francis iyilestiginde cevresinde kalan 400 Lancastrian a Fransa ya guvenli bir sekilde girmelerini teklif etti ve hatta masraflarini karsiladi Henry Tudor un 1485 te tahta cikisinda Jasper Tudor Jartiyer Sovalyesi de dahil olmak uzere tum eski unvanlarina geri dondu ve Bedford Duku olarak atandi Evlilik ve CocuklariJasper 7 Kasim 1485 te Catherine Woodville c 1458 1509 ile evlendi in kiziydi ve Kral IV Edward in kralicesi Elizabeth Woodville in kiz kardesiydi 1483 te vatana ihanetten idam edilen Buckingham 2 Duku Henry Stafford un dul esiydi Jasper Tudor ile evliliginden cocugu yoktu Gayrimesru cocugu Jasper Tudor hayati boyunca hicbir gayri mesru cocugun babaligini kabul etmedi ve hicbiri vasiyetinde taninmadi Lakin bazi kaynaklar Tudor un Ellen Helen isimli bir pic kizi oldugunu iddia ediyor OlumuJasper Tudor 21 Aralik 1495 te Thornbury Kalesi nde oldu ve Chenies Malikanesi nin gorevlisi Leydi Agnes Cheyne in 1494 te kendisine miras biraktigi Somerset teki Keynsham Manastiri na gomuldu Kaynakca a b c Austen George 18 Subat 1928 The Roses of York and Lancaster Notes and Queries CLIV feb18 117 117 doi 10 1093 nq cliv feb18 117a ISSN 1471 6941 a b Tudor Jasper Jasper of Hatfield duke of Bedford c 1431 1495 magnate Oxford Dictionary of National Biography Ingilizce doi 10 1093 ref odnb 9780198614128 001 0001 odnb 9780198614128 e 27796 10 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2023 biography wales 5 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2023 Lander Jack Robert 1980 Government and Community England 1450 1509 Ingilizce Harvard University Press ISBN 978 0 674 35794 5 9 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2023 www abebooks com Ingilizce 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2023 web archive org 2 Eylul 2013 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2023 Marius Richard 1999 Thomas More A Biography Ingilizce Harvard University Press ISBN 978 0 674 88525 7 9 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2023 Thomas Tonge William Hylton Dyer Longstaffe 1863 Heraldic Visitation of the Northern Counties in 1530 by Thomas Tonge Norroy King of Arms With Ingilizce University of Michigan Pub for the Society by Frances Le Keux